Bu sayfayı yazdır

Azerbaycan Karabağ'da barışın yolunu belirledi

Yazan  09 Kasım 2020

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, BBC'ye verdiği özel röportajda ateşkesin ancak Ermenistan'ın işgal ettiği bölgelerden çekilmesi şartıyla mümkün olabileceğini söyledi.

Pazar sabahı Azerbaycan ordusunun Şuşa'ya girdiğini duyurmasından önce yapılan röportajda, ateşkesin Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'la imzalanmasının çok zor olduğunu düşündüğünü belirten Aliyev, Azerbaycan ordusunun ilerleme kaydettiğini ve Ermenistan'ın "taviz verme şansının gittikçe azaldığını" söyledi:

"Taviz verme şansları gittikçe azalıyor çünkü biz bu toprakları güç kullanarak zaten geri alıyoruz. Yani zaman kaybediyorlar. Eğer makul davranırlarsa, özerk bir hükümet şekli üzerinde de çalışabiliriz. Buna karşı değiliz. Ama dürüst konuşacak olursam Ermenistan'daki bu başbakanla herhangi bir barış olasılığı görmüyorum."

 Dağlık Karabağ bölgesi uluslararası alanda Ermenistan'ın işgali altındaki Azerbaycan'ın toprağı olarak tanınıyor. Bölgede tek taraflı ilan edilen, Ermenistan'ın desteklediği bir yönetim var ve nüfusun büyük çoğunluğu Ermenilerden oluşuyor.

Aliyev, BBC muhabiri Orla Guerin'in "Dağlık Karabağ ve çevresindeki yedi bölgenin her bir noktasını geri alana kadar savaşmaya devam edecek misiniz?" sorusuna şu yanıtı verdi:

"En başından beri söylüyorum. Eğer Paşinyan'ın kendisi, dışişleri bakanı değil kendisi, Ermenistan geriye kalan üç bölgeden çekiliyor (ki bu bölgeleri bizim özgürleştirmemiz lazım) diye açıklama yaparsa ve bize bununla ilgili bir zaman çizelgesi verirse hemen dururuz. Bu savaşa devam etmek istemiyoruz, buna son vermek istiyoruz."

Guerin'in "Yani Dağlık Karabağ'ın dışında kalan bölgelerden çekilmesi durumunda savaşa son vereceğinizi mi söylüyorsunuz?" sorusuna ise "Kesinlikle" yanıtını verdi.

Dağlık Karabağ çevresinde, Azerbaycan'ın "rayon" olarak adlandırdığı yedi bölge var. 1993'ten beri zaman zaman oturulan müzakere masasında Azerbaycan'ın önceliği, Ermenistan'ın bu bölgelerden çekilmesi olmuştu.

Bugüne kadar Bakü, Kelbecer, Laçin ve bölgenin batısında kalan Ağdam dışındaki dört bölgede hakimiyeti sağladığını duyurdu.

Aliyev, Ermenistan'ın çekilmesi ya da çekilmez ve çatışmalar devam ederse Azerbaycan'ın bölgenin kontrolünü ele alması durumunda, Ermeni sivillerin bölgede yaşamaya devam edebileceğini ve "etnik temizlik iddialarının temelsiz olduğunu" belirtti.

Savaşın bitmesiyle birlikte Dağlık Karabağ'dan 1990'ların başındaki çatışmalar sırasında Azerbaycan'a kaçan Azerbaycan Türklerinin de evlerine geri dönüşünün gündeme geleceğini söyledi.

27 Eylül'de başlayan çatışmalar boyunca iki taraf da birbirini sivillerin olduğu bölgeleri hedef almakla suçluyor.

Dağlık Karabağ'da sivil yerleşimin olduğu bölgelerin etrafını Azerbaycan ordusu kuşatmak üzere. Bugüne kadar Ermenistan'la arasındaki hattan yararlanan bölgeyi, kış aylarında çatışmalarla ve bağlantı yollarının kesilmesiyle zor günler bekliyor.

Aliyev, bu durum hatırlatıldığında "Biz onların ihtiyaçlarıyla ilgileneceğiz. Gıda, su, ihtiyaçları olan ne varsa sağlayacağız" açıklaması yaptı.

Aliyev 'Siviller hedef alındı' iddialarını bir kez daha yalanladı

Bölgedeki bir kilisenin aynı gün iki kez Azerbaycan ordusu tarafından vurulmasıyla ilgili Bakü'den "muhtemelen bir hata oldu" açıklaması yapılmış ve ardından inceleme başlatılacağı duyurulmuştu.

Aliyev, incelemenin başlatılması için "sahada olmaları gerektiğini" söyledi:

"Bu durum yanlışlık da olmuş olabilir, Ermenilerin provokasyonu da olabilir. Azerbaycan ordusu yaptıysa kesinlikle yanlışlıktır çünkü hiçbir kilise askeri hedefler arasında değil. Siz Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarındaki camilerin durumunu gördünüz mü? Hepsi zarar gördü. Biz sivillere saldırmıyoruz, onlar özellikle sivillerin olduğu bölgelere saldırıyor."

Bu sözler üzerine BBC'nin tanık olduğu, görüntülerle desteklediği bazı sivil yerleşimlere yönelik bombardımanların hatırlatıldığı Azerbaycan Cumhurbaşkanı, "Bu tanıklardan şüphe ediyorum" dedi:

"Oradalarsa ne olmuş? Bu hiçbir anlam ifade etmiyor. Sahte haber olabilir. Çünkü bu çatışmalara taraflı bir yaklaşım var. Uluslararası medyada Azerbaycan karşıtı bir kara propaganda yapılıyor."

Aliyev, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) gündeme getirdiği misket bombası kullanımı iddialarını da reddetti. Ermenistan'ın misket bombası kullandığını iddia etti ve "Biz yanlış hiçbir şey yapmadık, hepsi sahte haber. Biz bu sahte haberlerle on yıllardır karşı karşıyayız" dedi.

 

 

 

Kaynak: https://report.az/dagliq-qarabag-munaqishesi/prezident-ilham-eliyev-bbc-news-a-musahibe-verib/

Köksal Taşkent

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
İran Araştırmaları Uzmanı