Ekim 2019 gösterilerinden bu yana Irak’ta İran karşıtı birçok aktivistin faili meçhul cinayetlere kurban gitmesinin ardından Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi, olayların soruşturulması talimatını vermiş;Irak Yüksek Yargı Konseyi, terör suçundan dolayı Haşdi Şabi Enbar Operasyonlar Komutanı Kasım Muslih hakkında tutuklama karar almıştı.

Muslih’in, İran karşıtı aktivistlerin öldürülmesinin yanı sıra ABD güçlerinin bulunduğu Ayn el-Esad Askeri Üssü’ne düzenlenen roketli saldırılarda da parmağı olduğu iddia edilmekte idi.

Irak Başbakanı Kazımi, söz konusu Haşdi Şabi komutanının Yeşil Bölge’deki Ortak Operasyonlar Komutanlığı’nda sorgusuna devam edildiğini açıklamış,Yeşil Bölge ve ona yakın çevrelerde Irak güvenlik güçlerine bağlı zırhlı araçların yerleştirildiği ve güvenlik önlemlerinin artırıldığı görülmüştü.

Kasım Muslih’in tutuklanmasının ardından Haşdi Şabi unsurları askeri araçlar ve silahlar ile Yeşil Bölge’ye baskın düzenleyerek hükümet binalarına yönelik kuşatma gerçekleştirdi.

Başbakan Kazımi, HaşdiŞabi’nin Yeşil Bölge’yi kuşatmasıyla ilgili olarak, bazı silahlı güçler tarafından yapılan silahlı gösterilerin Irak Anayasasına ve yürürlükte olan yasalara aykırı olduğunu belirterek konu hakkında acil inceleme başlatılması talimatı verdiğini söyledi.

Haşdi Şabi ise tutuklu komutanlarının serbest bırakılarak Haşdi Şabi Emniyet Gücü’ne teslim edildiğini açıklayarak Yeşil Bölge kapıları ve hükümet binalarına yönelik kuşatmasını sona erdirdi.

2014 yılında IŞİD’e karşı Şiilere ait kutsal yerleri koruma amacı ve söylemiile kurulan HaşdiŞabi örgütü, İran desteği ile büyük bir silahlı güce dönüşmüş, 2016 yılında çıkarılan bir yasa ile Irak Silahlı Kuvvetleri’nin bir parçası olmuştu.

2017 yılında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin sözde bağımsızlık referandumu sonrası Irak merkezi yönetimi ile bölgesel yönetim arasında kriz çıkmış,Irak ordusunun Kerkük ve Şengal’iPeşmerge’den temizlemesinde Haşdi Şabi büyük rol oynamıştı.

Mayıs 2020’de Haşdi Şabi karargâhını ziyaret eden başbakan Kazımi, burada Haşdi Şabi üniforması giyerek destek ve birlik mesajı vermiş, böylelikle ilk defa bir Irak başbakanı, HaşdiŞabi üniforması giymişti.

Yine 2020 yılında, Terörle Mücadele Gücü’nün ABD üslerine yapılan roketli saldırılar sonrası bazı Ketaib Hizbullah üyelerini tutuklaması üzerine Haşdi Şabi grupları Yeşil Bölge’ye yürümeye başlamış, Haşdi Şabi sosyal medyadan yaptığı açıklamada Irak Başbakanı Mustafa Kazimi’yi eleştirerek durumun daha tehlikeli bir noktaya gittiği uyarısında bulunmuştu.

Dün yaşanan olaylar, ülke yönetimindeki İran etkisini azaltmak için bir çıkış yolu arayan Kazımi’nin girişimlerinin başarısız olduğunu ve İran’ın halen Irak üzerinde çok büyük bir etki alanına sahip olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Haşdi Şabi’nin Yeşil Bölge’ye baskın düzenleyerek tutuklanan komutanını geri alması yalnızca Başbakan Kazımi’ye karşı değil, ülkedeki İran etkisine direniş gösteren herkese karşı yapılmış bir güç gösterisi niteliği taşımaktadır.

Kaynak: Al Jazeera, France24, AFP, Euronews, Sputnik