Rusya: İki Milyon Civarında Suriyeli Geri döndü
Farklı bölgelere göç eden Suriyelilerin bir kısmı Suriye’ye geri dönüş yapmış olsa da bu sayı çok az ve Esad sık sık Suriyelilerin geri dönmesi ve döndürülmesi için çağrı yapmaya devam ediyor. Geri dönen Suriyelilerin sayısının az olduğu bilinmekle beraber, göçlerin büyük bölümünün düzensiz olması gerçek sayının ortaya çıkarılması konusunda engel oluşturuyor. Bu belirsizliğe karşın Suriye-Rusya Koordinasyon Merkezi Başkanı Mihail Mezentsev, Rusya'nın iki yıl önce Suriyelilerin dönüşü için çalışmaya başlamasından bu yana "iki milyon iki yüz binden fazla yerinden edilmiş Suriyelinin içeriden ve dışarıdan" ülkelerine geri döndüğünü aktardı. Rus yetkili geri dönenlerin çoğunun komşu ülkelerden olduğunu söyledi.
Suriye: Beş Milyon Civarında Suriyeli Geri Döndü
Suriye Yerel İdare Bakanı Hüseyin Mahluf, Suriye-Rus koordinasyon organlarının kurulmasından bu yana şimdiye kadar 5 milyon mülteci ve yerinden edilmiş kişinin geri döndüğünü dile getirdi. Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Ayman Susan, Kasım 2020'de Şam'da düzenlenen uluslararası mülteciler konferansında ülke içinde yerinden edilmiş on binlerce kişinin şehir ve köylerindeki evlerine döndüğünü, bunun yanı sıra Suriye dışından binlerce kişinin ülkelerine geri döndüğünü kaydetti.
Nereden Döndükleri Belirsiz
Her iki taraf da Suriye'ye geri dönen mültecilerin yaşadıkları ülke ve bölgelerin isimleri veya Suriye'de döndükleri bölgelerin isimleri ya da geri dönenlerin sayıları hakkında herhangi bir bilgi verilmedi.
Suriyelilerin Geri Dönüşü Çalışmaları
Rusya-Suriye Ortak Komitesi, Pazartesi günü, Şam'da çalışmalarına başladı. Bu çalışmalara Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Ulusal Savunma İdare Merkezi Başkanı Mihail Mezentsev’in başkanlığında bir Rus heyeti de katıldı. Rus heyetinde Rusya Devlet Başkanı'nın Suriye Özel Elçisi Alexander Lavrentiev de yer aldı.
Rus heyeti insani yardım sağlamak, bir dizi ortak tıbbi deney yapmak, bir dizi anlaşma imzalamak ve ikili çalışma ve medya işbirliğini geliştirmeye yönelik mekanizmaları tartışmak üzere çeşitli illere turlar düzenleyecek. Rusya-Suriye komitesi, Suriye rejiminin Rus tarafıyla koordineli olarak Suriyelilerin geri dönüş koşullarını oluşturmak için aldığı önlemler tartışılıyor.
Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ise Batılı ülkeleri Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönüşü konusunu siyasileştirmekle suçladı. Mikdad, “Suriyeli mültecilerin dönüşü meselesi hala bazı Batılı ülkelerin şiddetli politizasyonuna ve baskısına maruz kalıyor. Bunlar, ABD ve Avrupa Birliği öncülüğünde Suriye'ye haksız bir ekonomik abluka uygulayan ülkelerdir. Bu, Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin amaçlarıyla bağdaşmayan siyasi hedeflere ulaşmak amacıyla yapılmaktadır. Ayrıca, bazı uluslararası örgütler, özellikle Suriye içindeki durumu çarpıtarak yanıltıcı bilgiler veriyor ve mültecileri ülkelerine geri dönmemeye teşvik ediyor.” açıklamalarında bulundu.
Suriye’nin Suriyelilere İhtiyacı Var
Öte yandan Esad, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev başkanlığındaki Rus heyetiyle yaptığı görüşmede, ülkesinin Suriyelilerin geri dönüşü ve Suriye’nin altyapısını inşa etmek için çok çalıştığını söyledi.
Suriye Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, iki tarafın da ortak çalışmalardan duydukları memnuniyeti dile getirdiği ve iki ülkenin de mültecilerin dönüşü ve Suriye’nin alt yapısının yeniden inşasını gündeme getirdiği belirtildi. Görüşmede, Esad’ın “Suriye’nin, terörizm tarafından tahrip edilen altyapıyı rehabilite ederek, kurtarılan bölgelerde güvenliği ve istikrarı yeniden sağladıkları, Suriyeli mültecilerin köy, kasaba ve şehirlerine güvenli bir şekilde geri dönüşüne imkan tanımak için uzlaşma sürecini hızlandırdıklarını ve bunun için çalıştıklarını” belirttiği kaydedildi.
Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ise, mültecilerin dönüşü için Suriye hükümetinin attığı adımın Rusya tarafından olumlu karşılandığını söyledi.
Yaklaşık bir yıldır, Suriye ile birlikte Suriye destekçisi ülkeler Suriyelilerin geri dönüşü için büyük çaba sarf etmektedir. Ayrıca uluslararası kamuoyundan da bu konuda destek beklemektedir.
Öte yandan Esad, Suriyelilerin geri dönüşünü kolaylaştırmak için yasa düzenlemesi yapmakta ve medya yoluyla Suriyelilerin dönmesi için çağrıda bulunmaktadır. Buna karşılık özellikle Suriyelilerin en fazla bulunduğu ülkeler sıralamasından ikinci sırada yer alan Lübnan, üçüncü sırada yer alan Ürdün ise bu dönüşleri desteklemekte ve çalışmalar yürütmekte iken, 5 milyonun üzerinde Suriyelinin bulunduğu Türkiye’den herhangi bir adım gözlenmemiştir. Kasın ayında yapılan konferansa davet edilmemiş olan Türkiye için açıklama yapan Putin Türkiye’nin kendi girişimlerinin olması gerektiğini vurgulamıştır. Fakat aradan geçen 10 aylık süre içinde bir girişim gerçekleşmemiştir.
Kaynak: Şarkul Avsat, Bas News
