Rusya Federasyonu 3 Ağustos 2021 tarihinde resmi internet sitesinde yaptığı açıklamaya göre Estonyalı diplomatı sınır dışı edeceğini ilan etti. Yapılan açıklamada “7 Temmuz’da St. Petersburgda’ki Estonya Başkonsolosluğu Konsolosu Mart Lätte, diplomatik görevle bağdaşmayan faaliyetlerle iltisaklı olduğu sebebiyle “persona non grata” (istenmeyen kişi) ilan edildi” denilmektedir.[1] Mart Lätte bir hafta içinde Rusya’yı terk etmelidir.
18 Nisan 1961 tarihli Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi’nin 9. Maddesine göre, “(1)Kabul eden Devlet, herhangi bir zaman ve kararının gerekçesini açıklamak zorunluluğunda olmaksızın, gönderen Devlet misyon şefinin veya misyon Diplomatik kadrosunun herhangi bir üyesinin istenmeyen şahıs (Persona non grata) olduğunu veya misyon kadrosunun herhangi bir başka üyesinin kabule şayan olmadığını bildirebilir. Bu takdirde, gönderen Devlet, duruma göre, ilgili şahsı geri çağırır veya misyondaki görevine son verir. Bir şahıs kabul eden Devletin ülkesine gelmeden önce de istenmeyen veya kabule şayan olmayan şahıs olarak ilan edilebilir. (2)Gönderen Devlet bu maddenin 1. Fıkrasında kayıtlı yükümlülüklerini yerine getirmeyi reddeder veya makul bir süre içinde yerine getirmezse, kabul eden Devlet ilgili şahsı misyonun bir üyesi olarak tanımayı reddedebilir.”[2]
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı’nın 3 Ağustos’ta ve öncesinde yapılan açıklamalara istinaden Rusya’nın bu eylemlerini misilleme niteliğinde olduğu düşünülebilir. Örneğin Aralık 2020’de Hollanda, iki Rus diplomatını casuslukla suçlayarak istenmeyen kişi ilan etmişti.[3] Buna cevaben ise 18 Ocak 2021’de Rusya Dışişleri Bakanlığı, iki Hollandalı diplomatı sınır dışı ettiğini açıklamıştı.[4] Ocak-Temmuz 2021 tarihleri arasında Rusya’da sınır dışı edilme talebi 18’den fazladır. Aynı tarihler arasında ise Rus diplomatlarının çeşitli ülkelerden sınır dışı edilme sayısı 15’i geçmektedir.[5]
RBK’nın hazırladığı görselde 2020-2021 yılları arasında diplomatik misyon çalışanlarının sınır dışı edilme sayısı gösterilmiştir. Sol tarafta (Другие страны/Diğer ülkeler) diğer ülkeler tarafından sınır dışı edilen Rus diplomatların sayısı yıllara gore verilmiştir. Sağ tarafta ise (Россия/Rusya) Rusya tarafından sınır dışı edilen yabancı devletlerin diplomatların yıllara göre sayısı verilmiştir.
[1] https://www.mid.ru/ru/foreign_policy/news/-/asset_publisher/cKNonkJE02Bw/content/id/4834094
[2] https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/2312020100123bm_40.pdf
[3] https://ria.ru/20201210/diplomaty-1588648963.html
