Rusya Bilimler Akademisi’nin Sibirya Departmanı’nın bilim camiasıyla bir araya gelen Şoygu, Afganistan’dan gelen tehditlere karşı alınan önlemler ile ilgili soru karşısında, o yönden doğrudan saldırı halinde Rusya’nın, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nün (KGAÖ) sınırlarını korumak için Tacikistan ve Kırgızistan'daki askeri üslerini devreye alacağını söyledi.
Rus Orgeneral Şoygu, “Tacikistan'daki üssümüz yeterince güçlü ve elbette gerekirse, doğrudan saldırı durumunda KGAÖ’nün sınırlarını savunmak üzere devreye alınacak. Aynı şey Kırgızistan'daki üssümüz için de geçerli. Orada da böyle bir ihtiyaç doğabilir” diye konuştu. Aynı zamanda KGAÖ ülkelerinin ölçek ve savunma potansiyeli açısından Rusya ile eşit düzeyde olmadıklarına ve sonuçta Rusya'nın askeri güvenliği söz konusu olduğu için Afganistan yönünde yardıma ihtiyaç duyduklarına dikkat çeken Şoygu, şöyle devam etti: “Taliban ile mevcut anlaşmaların yerine getirileceğini umuyoruz. Ancak, geçmişteki deneyimlerden hareketle, elbette buna böylece inanmak zor. Bununla ilgilenilmeli ki tüm bunlar ülkemize gelmesin. Ve bu noktada KGAÖ üyelerimizi mümkün olduğunca desteklememiz, onlara yardım etmemiz gerekiyor.”
Rusya’nın bu konuda yaptığı finansal harcamalar ile ilgili soruya Şoygu, “Parayı konuşacak olursak, böyle şeylere karar verirken kafa yoracağımız türden para değil” yanıtını verdi. Moskova ve Duşanbe'nin Tacikistan ordusunu yeniden donatmak için ortak bir programı hayata geçirdiklerini, fakat şu anda Tacikistan sınır birliklerinin savaş potansiyelini güçlendirmeye ihtiyaç olduğunu kaydeden Şoygu, ayrıca bölgedeki durumla ilgili görevlerin yerine getirileceği, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan ordu birliklerinin katılımıyla büyük bir tatbikatın başladığını, manevralara Rusya’dan binin üzerinde askerin katılacağını hatırlattı.
Afganistan'daki durum özellikle Temmuz ayında ağırlaştı, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ)Genel Sekreteri Stanislav Zas, "Afganistan'ın kuzey bölgelerindeki durumun kötüye gittiğini ve CSTO'da ciddi endişelere yol açtığını" özellikle belirterek, güney sınırının güvenliğinin sağlanmasında Tacikistan'a yardım edeceğini belirtti. Şimdi Tacik-Afgan sınırını güçlendirmek için eyaletler arası bir önlem programı geliştiriyoruz” dedi. Aynı zamanda, KGAÖ’nün Oş komutanı GeneralAnatolySidorov başkanlığındaki heyet Tacikistan'ı ziyaret etti. Karargah uzmanları, Tacik-Afgan sınırının en önemli bölümlerini inceledi. Bundan sonra, resmi raporlara bakılırsa, sınırdaki gerilimi azaltmak ve KGAÖ formatında ortak önlemler konusunda nesnel öneriler geliştirildiğini açıkladılar.
KGAÖ formatında hangi ortak önlemlerle Tacik-Afgan sınırının güçlendirildiğini söylemek biraz zor olabilir. Bu sadece Rusya tarafından Tacikistan Silahlı Kuvvetleri'nin katılımıyla, yeni askeri birimlerin, ek zırhlı araçların ve helikopterlerin potansiyel çatışma bölgesine havadan kaldırılmasıyla yapılır. Rusya, Tacikistan ve şu anda KGAÖ üyesi olmayan Özbekistan'ın katılımıyla Afganistan sınırına yakın, Harb-Maidon (Khatlon bölgesi, Tacikistan) ve Termez (Surkhandarya bölgesi, Özbekistan) eğitim sahalarında , Güneyden gelen terör tehdidini püskürtmek için büyük ölçekli askeri tatbikatlar düzenlemektedir.
Rusya ve Tacikistan'a ek olarak, KGAÖ üyelerinden yalnızca Kazakistan Savunma Bakanlığı, Tacikistan'a askeri mühimmat hibesini öngören yasa tasarısını kamuoyunun tartışmasına açtı. Kazakistan Savunma Bakanlığı, Kazakistan'da hükümete bağlı "Open NPA" adlı site, daha önce iki ülke arasında imzalanan askeri alanda iş birliği anlaşması gereği Kazakistan'dan Tacikistan'a karşılıksız askeri-teknik yardımın sağlanmasına ilişkin yasa tasarısını yayımladı. Tasarıya göre Kazakistan, Tacikistan'a karşılıksız 3 milyonun üzerinde mermi yardımı yapacak.Açıklamada, "Tacikistan Savunma Bakanlığı, Aralık 2019'da tarafımıza Tacik-Afgan sınırında durumun kötüye gitmesi nedeniyle askeri-teknik yardım talebinde bulundu. Tacikistan ile anlaşma, Afganistan'dan uluslararası koalisyon güçlerinin askeri birliklerini çekmeye yönelik kararların planlandığı dönemde yapılmıştır" denildi.
Aynı zamanda, bu ülkeden Kazakistan askeri birliklerinin BDT'nin güney sınırını güçlendirmeye katılımından söz edilmiyor. 1993'ten 1999'a kadar olan dönemde, SSCB'nin çöküşünden sonra, Tacik-Afgan sınırındaki durumun ağırlaştığında, Kazakistan, Rusya, Kırgızistan ve Özbekistan'dan askeri birlikler Tacikistan'a gönderdiğini unutmayalım.
Kaynak: sputnik/tass/nezavismayagazeta
