Şangay İşbirliği örgütü (ŞİÖ), bölgesel bir işbirliği örgütü. Ana işbirliği konusu güvenlik olan ŞİÖ, ilk olarak 1996'da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından "Şanghay Beşlisi" adıyla kuruldu. 2001'de Özbekistan'ın da katılmasının ardından adını Şanghay İşbirliği Örgütü olarak değiştirdi. Örgütün sekretaryası Çin'in başkenti Pekin'de, "Bölgesel Terörle Mücadele Kuruluşu" ise Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te bulunuyor. Bugün örgütün 6 üyesinin yanı sıra 6 "gözlemcisi" ve 6 "diyalog ortağı" bulunuyor. Gözlemciler; Afganistan, Belarus, Hindistan, İran, Moğolistan ve Pakistan. Örgütün diyalog ortakları ise Ermenistan, Azerbaycan, Kamboçya, Nepal, Sri Lanka ve Türkiye. Mevcut haliyle dünya nüfusunun dörtte birini kapsayan ŞİÖ zirvesi Kazakistan'ın başkenti Astana'da bugün başladı. İki gün sürecek ŞİÖ zirvesinde ayrıca Örgüt'ün geliştirilmesi, uluslararası terör, Ortadoğu ve Afganistan'ın durumu gibi konular ele alınacak. Liderlerin de görüşmeler gerçekleştireceği zirve kapsamında, Hindistan ve Pakistan'ın üyeliklerinin tamamlanacak. İki ülkenin katılımıyla bünyesinde en çok ülkeyi barındıran uluslararası örgütlerden biri olacak ŞİÖ, 3 milyarı aşkın insanı çatısı altında toplayacak. Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev, Pakistan ve Hindistan'ın üyeliği bakımından zirveyi ‘tarihi' olarak nitelendirdi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı İgor Morgulov da, iki ülkenin katılımının ŞİÖ'nün gelişimine yeni bir ivme kazandıracak imkânlar oluşturacağını söyledi. Öte yandan zirvede Astana Deklarasyonu, Aşırıcılıkla Mücadele Anlaşması ve liderlerin terörle mücadeleye yönelik ortak açıklaması da dahil olmak üzere 11 belgenin imzalanması planlanıyor........ AB ile ŞİÖ MUKAYESESİ.......Avrupa Birliği, üye ülkelerin üzerinde yer alan bir hükümetler üstü yapıyken ŞİÖ, işbirliği için kurulmuş hükümetler arası bir yapı özelliği taşıyor. AB'nin ekonomi, politika, güvenlik ve insan hakları konusunda bağlayıcı bir müktesebatı, üye ülkelerden parlamenterlerin temsil ediği ve yasama gücü bulunan bir meclisi, mahkemesi, marşı ve tüm üye ülkelerin bayraklarının yanında kullandığı bir bayrağı bulunurken bunlar ŞİÖ'de mevcut değil. AB'nin üye ülkeleri arasında insan, sermaye ve ürünlerin serbest dolaşımı bulunurken ŞİÖ'de bunlar da yok. AB, diğer ülkelerle de serbest ticaret anlaşması imzalayabilirken ŞİÖ üyeleri kendi aralarında bile serbest ticaret anlaşmasına sahip değil.