TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE :

Türkiye ve Rusya Dağlık Karabağ konusunda anlaştı

Türkiye Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Dağlık Karabağ'da ateşkesi denetlemek konusunda Türk-Rus ortak merkezinin kuruluşu ile ilgili olarak Rus tarafı ile görüşmelerin tamamlandığı ve mutabakat imzalandığı duyuruldu. Açıklamada "Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ateşkesin uygulanmasını gözetmek ve denetlemek amacıyla, 11 Kasım'da Milli Savunma Bakanımız Hulusi Akar ile Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu arasında video telekonferans yöntemiyle mutabakat zaptı imzalanmıştı. Türk-Rus Ortak Merkezi’nin kuruluş ve görev esaslarına ilişkin teknik detaylara yönelik görüşmeler tamamlanarak mutabakat imzalanmıştır. Merkezin en kısa sürede faaliyete geçirilmesi için gerekli çalışmalar sürdürülmektedir" denildi. (DW, AFP/SSB, GA). Azerbaycan'a göre Türk ordusu isterse Ağdam, Laçin, Kelbecer, Şuşa vb. bölgelerde görev yapabilecek. (@RusenPress)

AB Liderler Zirvesi öncesi Türkiye'den Yunanistan'a 'ön şartsız diyalog' mesajı

Doğu Akdeniz'de Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan gerilimin ele alınacağı AB Liderler Zirvesi öncesi Oruç Reis Araştırma Gemisi'ni Antalya Limanı'na çeken Ankara, Atina'ya ön koşulsuz diyalog çağrısı yaptı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Yunanistan'ın, istikşafi görüşmelerin yeniden başlatılacağı tarihin belirlenmesi konusunda, Oruç Reis sismik araştırma gemisinin sahada olduğu gerekçesiyle geri adım attığını hatırlatarak, Türkiye'nin bugüne kadar olduğu gibi, Oruç Reis'in Antalya Limanı'na dönmesinin ardından da Yunanistan'la ön koşulsuz diyaloğa açık yaklaşımını sürdüreceğini bildirdi. Aksoy, Bakanlığa yöneltilen, "Yunanistan Oruç Reis'i bahane göstererek diyaloğa yanaşmıyordu. Oruç Reis çalışmalarını tamamladı, bu durumda Yunanistan'ın tutumunda bir değişiklik öngörüyor musunuz?" şeklindeki soruya yazılı yanıt verdi. Aksoy, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının, Oruç Reis'in Doğu Akdeniz'deki faaliyetlerini tamamlayarak, 29 Kasım'da Antalya'ya döndüğünü duyurduğunu hatırlatarak "Türkiye bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da ön koşulsuz diyaloğa açık yaklaşımını sürdürecektir." ifadesini kullandı. (Euronews)

Terör Gündemi

• Terör örgütü DEAŞ'a karşı kasım ayında gerçekleştirilen operasyonlarda, aralarında yabancı uyrukluların da bulunduğu 294 şüpheli gözaltına alındı. Gözaltına alınan şüphelilerden 81'i tutuklandı.
• Şırnak’ta terör örgütü PKK/KCK operasyonunda aralarında sözde eski yöneticilerin de bulunduğu 20 şüpheli gözaltına alındı.
• Diyarbakır merkezli 5 ilde düzenlenen terör örgütü PKK/KCK operasyonunda 12 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. 9'u yakalandı, 3 şüpheli aranıyor. (TRT Haber)

2. AVRUPA :

NATO'da reform için resmi istişareler başladı

ABD'nin Suriye'den asker çekme kararı ve Türkiye'nin Barış Pınarı harekatı nedeniyle NATO içinde patlak veren tartışmalar üzerine oluşturulan reform planında resmi istişare süreci başladı. Geçen hafta tamamlanarak üye devletlere gönderilen 140 maddelik reform planı bugün ilk kez NATO dışişleri bakanları toplantısında tartışmaya açıldı. Rapordaki öneriler arasında, NATO üyesi olmayan AB ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının NATO zirveleri çerçevesinde yapılan görüşmelere davet edilmesi de yer alıyor. Ancak özellikle Kıbrıs sorunu nedeniyle NATO üyesi Türkiye'nin bu tür bir planı veto edeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Türkiye AB üyesi Güney Kıbrıs'ı "Kıbrıs Cumhuriyeti" olarak tanımıyor, bunun yerine Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ifadesini kullanıyor. NATO-AB yakınlaşmasına AB'den ayrılan Britanya'nın da sıcak bakmadığı belirtiliyor. NATO gündemine gelen raporda yer alan öneriler arasında üye ülkelerin ittifak kararlarını veto etmesinin zorlaştırılması da yer alıyor. Ancak bu planın da Türkiye'nin yanı sıra Macaristan'ın da direnişiyle karşılaşması bekleniyor. (DW, dpa/BK,BÖ)

AB Liderler Zirvesi öncesi AB ve ABD ilişkilerini yeniden canlandırmada Türkiye vurgusu

Avrupa Birliği'nin Joe Biden'ın başkanlığı devralmasından sonra Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerini canlandırma planında Türkiye de yer aldı. Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan bir iç dökümanda Transatlantik ilişkilerin yenilenmesinin yollarından birinin de Doğu Akdeniz'de istikrarı sağlamak olduğu belirtildi. 10-11 Aralık'da yapılacak liderler zirvesi öncesi ülke temsilcilerine gönderilmek üzere hazırlanan raporda "Doğu Akdeniz'de istikrar ve güvenin sağlanması hem AB hem de ABD'nin çıkarınadır. Bu nedenle halihazırdaki sorunlar da dahil olmak üzere Türkiye ile ilişkilerimizde koordineli bir yaklaşım sergilenmeli." ifadeleri yer aldı. Bu sözler Türkiye'ye muhtemel yaptırımların da tartışılacağı zirvede bir karar alınmadan önce Biden'ın görevi devralmasının bekleneceği yorumlarına neden oldu. (Euronews)

Doğu Akdeniz

• İtalya Dışişleri Bakanı Di Maio “Türkiye bizim NATO’daki önemli müttefiklerimizden ve bölgedeki krizlerdeki muhataplarımızdan biri. Ankara ile içten ve direkt bir ilişkimiz var. Türkiye ile ilişkilere devam etmek istiyorsak Avrupa ve Batı olarak rolümüzü devam ettirmeliyiz.”  dedi. Yunan Basını, İtalya Dışişleri Bakanı Di Maio'nun bu sözleri üzerine "Zirveden hemen önce bizi bir kez daha arkamızdan bıçakladı. Zirvede, olası yaptırımları veto etmeye zemin hazırlıyorlar." şeklinde manşetler atmaya başladı.
• İsrailli ve Lübnanlı yetkililer, iki ülke arasında yapılması planlanan deniz sınırını belirleme müzakerelerinin ertelendiğini duyurdu. Geçtiğimiz günlerde İsrail Enerji Bakanı Steinitz, "Lübnan, son 15 yılda deniz sınırları konusunda birçok kez tutum değiştirdi." demişti.
• ABD'nin Yunanistan Büyükelçisi Pyatt: (F-35) Tedarik için desteğimizin sinyalini verdik ve Yunanistan'ın savunma yeteneklerini artıracak, ABD ile birlikte çalışabilirliği sağlayacak ve bölgesel istikrarı artıracak gelecekteki bir satın alma programı üzerinde çalışıyoruz.
• Yunanistan'ın Helsinki Büyükelçisi Georgios Ayfantis: Atina, Fin diplomatların Türkiye'ye yönelik sıcak açıklamaları karşısında şoke oldu. Finlandiya Dışişleri Bakanlığı'ndan bir açıklama bekliyoruz. Finlandiya'nın, Türkiye'ye yönelik tutumu bizi büyük hayal kırıklığına uğrattı.(Yunanistan, geçtiğimiz aylarda Türkiye ve Finlandiya tarafından 11 yıl önce kurulan ve 59 ülkeden oluşan "Barış İçin Ara Buluculuk Dostlar Grubu"ndan Türkiye'nin dışlanmasını istemişti.)
• Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: NATO Dışişleri Bakanları VTC Toplantısı’na katıldık. NATO’nun gündemindeki konulara ilaveten, Yukarı Karabağ, Doğu Akdeniz, Libya ve gemimize yönelik gayrı meşru müdahale hakkındaki görüşlerimizi vurguladık. (@akdenizpolitik, @AkdenizKibris)

Stoltenberg: Doğu Akdeniz'deki durumla ilgili endişe duyuyoruz

NATO dışişleri bakanlarının telekonferansı öncesinde İttifak Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Doğu Akdeniz'deki durumdan "hala endişe duyduğunu" ve "gerilimleri yatıştırmak için çalışmaya devam ettiğimizi" söyledi. Stoltenberg, Oruç Reis'in Antalya limanına dönüşünün gerilimi hafifletmeye yardımcı olduğunu söyledi ve bu zor dönemde Yunan ve Türk askeri personeli tarafından mekanizmanın etkinleştirilip etkinleştirilmediğini belirtmeden NATO'nun ayrılma mekanizmasına atıfta bulundu.  (ΑΠΕ, ΜΠΕ, kathimerini)

Merkel: Ankara'nın hamleleri agresif

Angela Merkel, Avrupa-Türkiye ilişkilerinde ilerleme eksikliğine dikkat çekti. "AB ilişkilerinde Türkiye ile istediğimiz ilerlemeyi kaydetmedik . Türkiye, değerlerimiz ve inançlarımıza dayalı olarak son yıllarda büyük eleştirilere yol açan bir seyir izledi," dedi.  Merkel Ankara'nın Doğu Akdeniz ve Kıbrıs'taki hidrokarbon cephesindeki hamlelerinin "çok agresif olduğunu" ileri sürdü. Dışişleri Komitesi sözcüsü Peter Stano ise zirveye atıfta bulunarak Türkiye ile ilgili "her şey masada" dedi. Stano, "Pozitif bir gündem ve gerekli hazırlıklar ve Doğu Akdeniz Konferansı için çalışmaya başladık, ancak durumu Türkiye'nin eylemlerini izlemeye devam ediyoruz." ifadelerini kullandı.  (ΑΠΕ, ΜΠΕ, kathimerini)

3. ORTA DOĞU :

Suriye Anayasa Komitesi toplantısından sonuç çıkmadı

Cenevre'de Suriye Anayasa Komitesi'nin 4. tur oturumunda, Beşar Esad rejimi ve muhalifleri arasında yapılan görüşmelerden hiçbir sonuç çıkmadı. Toplantının ikinci gününde Esad rejimi müzakere heyetinin iki önemli ulusal ilkeyi vurguladığı, bunların İnsani yardım davası ve Suriye halkına yönelik yasadışı yaptırımların kaldırılması olduğunu bildirdi. Heyet,  Pazartesi günü de, Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri dönüşü konusunun kapsamlı bir milli ilke olarak önemini vurgulamıştı. (El-Ahbariya)

“Yaptırımları kaldırma stratejik eylem planı“ İran Meclisi'nde onaylandı

İran Meclisi milletvekilleri “Yaptırımları kaldırma stratejik eylem planı”nın genel hatlarını ele aldıktan sonra 251 olumlu oyla onayladı. Milli Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sözcüsü Ebulfazl Amui yasa tasarısı onaylandıktan sonra bir açıklama yaptı: "Altıncı maddede hükûmet, 4+1 üyeleri İran’a karşı yükümlülüklerini yerine getirmedikleri ve KOEP nükleer anlaşmasına göre bankacılık ilişkilerini normalleştirmedikleri ve İran’ın petrol satışı yolundaki engelleri bertaraf etmedikleri takdirde bu yasa onaylandıktan iki ay sonra ek protokolü uygulamayı durdurması gerekiyor." (YJC)

İran'dan UAEA'nın Fahrizade suikastı tutumuna tepki

İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEA) nezdindeki daimi temsilcisi Kazım Garipabadi, UAEA Başkanı Rafael Grossi'nin "Başta İran olmak üzere hiç kimse denetimleri azaltarak veya kısıtlamayla kazanmaz" şeklindeki açıklamasına tepki göstererek, UAEA'dan Fahrizade suikastına ilişkin net bir tavır sergilemesini istedi. Garipabadi, ''İran'ın bilim adamlarının suikast tehdidiyle karşı karşıya olması, nükleer tesislerinin saldırı tehdidi altında olması veya sabotaja uğramasıyla ilgili UAEA sorumluluk sahibidir." dedi. (Tasnim)

Ruhani, uluslararası camiayı İsrail'e karşı gelmeye davet etti

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, BM Genel Kuruluna gönderdiği mesajda, uluslararası camiayı insan haklarını ve BM kararlarını ayaklar altına alan İsrail'e karşı çıkmaya davet etti. Ruhani mesajında, “Siyonist rejim, BM Güvenlik Konseyinin bazı daimi üyelerinin desteğini alarak Ortadoğu bölgesinde saldırgan politikaları özellikle Suriye ve Lübnan’a saldırma ve gizli kitle imha silahları programı ile bölgenin tamamında barış ve istikrarı tehlikeye atmıştır” dedi. (ISNA)

Tel Aviv'de bir araçta patlama

Filistin medyası dün gece Tel Aviv'de bir araçta bomba patladığını bildirdi. Sözkonusu patlama, Tel Aviv'in güneyinde Rişun Lezyun bölgesinde meydana geldi. İsrail kaynakları olay yerinin  polis güçlerince kuşatıldığını ve olayla iligi araştırmalara başlandığını bildirdiler. (El-Nashra)

İsrail’de siyasi kriz: Gantz, Netanyahu’ya desteğini çekti

İsrail’de Mavi-Beyaz ittifakı lideri ve Savunma Bakanı Benny Gantz, Benyamin Netanyahu hükümetine olan desteklerini çekeceklerini ve parlamentoyu feshetmek için tasarıyı destekleyeceğini açıkladı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Gantz’ın açıklamasından önce yaptığı açıklamada, Gantz’ı hükümette kalmaya çağırarak “Şu an seçim zamanı değil, birlik olma zamanı” dedi. (Sputnik)

Suudi Arabistan, İranlı bilim adamı Fahrizade suikastıyla ilgili suçlamaları reddetti

Suudi Arabistan'ın Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Adil el-Cubeyr, İranlı nükleer bilimci Muhsin Fahrizade suikastı konusunda İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in yönelttiği suçlamaları reddetti. Suudi Bakan, "Görünüşe göre umutsuzluk, Zarif'i her türlü suçu Suudi Arabistan'a yüklemeye, İran'da olanların sebebi olmakla suçlamaya sevk etti" ifadelerini kullandı. (Sputnik)

Katar ile ABD arasında askeri deniz anlaşması imzalandı

Katar ve ABD, denizcilik faaliyetleriyle ilgili iki ülke Savunma Bakanlıkları arasında icra düzenlemesi çerçevesinde bir askeri anlaşma imzaladı. Askeri deniz anlaşması, Katar Deniz Kuvvetleri Komutanı Abdullah bin Hasan es-Suleyti ve ABD Ortadoğu Merkez Komutanlığı Deniz Kuvvetleri Komutanı Koramiral Samuel Paparo tarafından imzalandı. (QNA, Sputnik)

Kabil’de Rus büyükelçilik aracının geçişi sırasında mayın patladı: Rus diplomatlar hafif yaralandı

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada bugün Afganistan’ın başkenti Kabil’de Rusya Büyükelçiliği’ne ait bir aracın geçişi sırasında, yola döşenen bir mayın patladı. Rus diplomatların olaydan hafif yaralanarak kurtulduğu aktarıldı. (Sputnik)

4. AFRİKA :

Libya siyasi diyaloğu Gadames’te devam ediyor

Fas’ın Tanca şehrinde yer alan Hilton el-Houara otelinde, Trablus merkezli Libya Devlet Yüksek Konseyi’ni ve Tobruk merkezli Libya Temsilciler Meclisi’ni temsil eden iki heyet arasında yeni bir Libya siyasi diyalog turu başladı. Devlet Yüksek Konseyi üyesi Abdulkadir el-Huveyli, yaptığı basın açıklamasında, “Devlet Yüksek Konseyi’nin egemen pozisyonlar ve anayasal süreçle görevlendirildiğine dair Tunus’ta kararlaştırılanlar temelinde burada Tanca’dayız. Bu durum, Libya krizini çözmede başarılı olmak amacıyla diyalog yolunu en üst düzeye çıkarmak için iki konsey arasındaki anlayış ve istişareden kaynaklanmaktadır” dedi. Derne seçim dairesinden Milletvekili Hammad el-Ubeydi ve Temsilciler Meclisi Diyalog Komitesi üyesi de Tanca toplantısının sonuçlarına daire iyimserliklerini dile getirdi.  Ubeydi, görüşlerin, neredeyse buzları eriteceğini belirterek, bir sonraki diyalogda mesafeleri kısaltan iyi bir sonuca ulaşmayı beklediğini söyledi. (Şarkul Avsat)

Libya Başbakan Yardımcısı: Sadece Türkiye'yi yanımızda bulduk

Roma'da bu yıl 6'ncısı düzenlenen MED Akdeniz Diyaloğu Forumu'na video bağlantısıyla katılan Muaytik, ülkesindeki sürece ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Libya'nın daha önce DEAŞ saldırısına maruz kaldığında pek çok yerden destek aldığını ancak, Nisan 2019'da darbeci general Halife Hafter ve milislerinin Trablus'a saldırısı sırasında bu durumun farklı geliştiğini ifade eden Muaytik, "Biz partnerlerimizi Libya'nın yasal hükümetini desteklemeye çağırdık. Türkiye olumlu yaklaştı. Sadece Türkiye'yi uluslararası alanda yanımızda ve yasal hükümeti desteklerken bulduk. Biz zor zamanımızda yanımızda duranlara müteşekkiriz" dedi. Başbakan Yardımcısı Muaytik, Türkiye ile Libya arasında askeri ve güvenlik alanlarından başlamak üzere ekonomiye dek ilişkilerin iyi olduğunu söyledi. (TRT)

• Foreign Policy (ABD): Birleşik Arap Emirlikleri, Libya'daki Rus paralı asker grubu Wagner'in finanse edilmesine yardım ediyor. BAE'nin F-35 alıp aynı zamanda Rus paralı askerlerine maaş vermesi kabul edilemez.
• Rus Wagner paralı askerlerinin Libya-Trablus'ta mayın döşerken kameralara yakalandığı görüntüler ortaya çıktı. Trablus Savaşının devam ettiği ilk günlerde çekilen görüntülerin savaş suçu olarak BM'ye sunulduğu bildirildi.

Etiyopya Başbakanı, Tigray'da zafer ilan etti

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed dün yaptığı açıklamada, ülkenin kuzeyindeki Tigray bölgesinde hükümeti tarafından ilan edilen askeri zaferden iki gün sonra, kaçan Tigray bölgesinin liderlerinin takip edildiğini ve Etiyopya ordusunun hedefinde olduklarını bildirdi. Buna karşılık, Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) lideri ise kuvvetlerinin eyalet başkenti yakınında savaşmaya devam ettiğini ve savaşın henüz bitmediğini söyledi. (Şarkul Avsat)

Etiyopya Hükümeti, Güney Sudanlı diplomatları sınırdışı etti

Güney Sudan Cumhurbaşkanı,  Mısır Cumhurbaşkanı Abdül Fettah Al-Sisi'yi Juba Uluslararası Havalimanı'na gelişini bekledi.  Mısır’ın ilişkilerin gergin olduğu Etiyopya’nın komşusu Güney Sudan’a ziyareti oldukça dikkat çekici. Etiyopya Hükümeti, Güney Sudanlı diplomatları sınırdışı etti. Olay, Sisi’nin Güney Sudan ziyaretinden sonra gerçekleşti. Etiyopya, TPLF lideri Debretsion Gebremichael'in birkaç gün önce Güney Sudan'ın başkenti Juba'da Mısır Cumhurbaşkanı Al-Sisi ile görüştüğü söylentileri ve doğrulanmamış raporları üzerine ülkedeki Güney Sudanlı diplomatları sınır dışı etti. (@TRintheworld)

5. ASYA:

Azerbaycan-Ermenistan

• Aliyev’den Fransız Hükümetine çağrı: Ermenileri çok seviyorsanız savaş sırasında söylediğim gibi, Marsilya şehrini verin, adını değiştirin, orada onlar için ikinci bir eyalet oluşturun, işimize karışmayın. (@TRintheworld)
• Sözde Artsakh Tarım Bakanlığı: Tarım arazilerinin %70'i kaybedildi. Toplam ekilebilir arazi 132.000 hektardı ve bunun 100.000'i sonbaharda ve ilkbaharda tahıllar, baklagiller ve yağlı tohumlar ile ektik. Ektiğimiz araziler, ürünler Azerbaycan'a geçti.
• Ermenistan'ın Azerbaycan sınırındaki Syunik Vali Yardımcısı Narek Babayan: Şu anda Syunik bölgesi yolları ve Kapan-Goris karayolu güvenli. Bölgenin hiçbir yerinde sınır belirleme çalışmaları yapılmıyor. Onlara ait olduğu tartışılan herhangi bir köy Azerbaycan'a teslim edilmedi.
• Frankfurter Rundschau, (Almanya): Moskova, Bakü ile Erivan arasında güçlü bir barışla ilgilenmiyor. Bu çatışma olmasaydı, her iki ülke de uzun zaman önce Batı'ya yönelirdi. Rusya, Batı'nın rolünü burada kesmiş oldu.
• Wall Street Journal (ABD): Azerbaycan'daki Rus barış güçlerinin varlığı, Azerbaycan-Ermenistan gibi Türkiye'yi de Moskova'ya muhtaç hale getirdi.
• The New York Times (ABD): "Putin, Aliyev'e ultimatom verdi. Şuşa'yı aldığınızda operasyonları durdurmazsanız Rusya olarak askeri müdahale ederiz dedi. Son gece Bakü'ye atılan füze uyarıydı. Dağlık Karabağ'dakiler Rus pasaportu almaya hazırlanıyor."
• Azerbaycan, savaş bölgesinde kayıp askerlerle ilgili konularda Rus barış güçlerinin komutanlığı ile temas halinde olduklarını vurguladı. Azerbaycan, Ermensitan ile esir değişimine hazır olduğunu duyurdu.
• Sözde Dağlık Karabağ Meclisi, Rusçayı ikinci devlet dili olarak kabul ettiğine dair tasarı sundu. Dağlık Karabağ'da Ermenilere bağlı meclis ve diğer idari sistem devam ediyor. Azerbaycan ise henüz buna müdahale etmedi.
• Azerbaycan Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ‘‘Ermenistan, Azerbaycan ve Rusya tarafından 9 Kasım’da imzalanan ateşkes anlaşması sonucunda Azerbaycan ordusu Laçin bölgesine 1 Aralık’ta girdi’’ denildi.
• Resmen tanınmayan Dağlık Karabağ'daki Ermeni yönetiminin Stepanakert'teki havaalanının yeniden açılması ve Ermenistan'la hava ulaşımının sağlanması için Rusya'ya başvurmayı planladığı belirtildi. (@RusenPress)

Çin, Avustralya'dan özür dilemeyeceğini açıkladı

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lijian Zhao, Twitter hesabından Avustralyalı askerlerin Afgan bir çocuğu öldürmesine ait olduğunu iddia ettiği sahte bir görsel paylaşmıştı. Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Çin yönetiminin "tiksinti veren görseli paylaştığı için utanç duyması gerektiğini" söyleyerek tepki gösterdi ve özür dilenmesini talep etti. Çin ise bugün yaptığı açıklamada Morrison'ın sözlerine sert tepki göstererek, özür dilemeyi kabul etmedi. (BBC)

Afganistan'da Rus diplomatların geçişi sırasında patlama

Afganistan'da Rus diplomatları taşıyan aracın geçişi sırasında mayın patladı. Patlamada Rus Büyükelçilik personeli hafif yaralandı. Patlamaya ilişkin Rusya, Afganistan'dan inceleme talep etti. ( TRT Haber)

6. ABD : 

Mike Pompeo: Ankara  İttifak'ın ilkelerine ve işleyişine karşı

NATO Dışişleri Bakanları Zirvesi sırasında ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Türkiye'nin "provokatif" eylemlerini kınadı ve Ankara'nın İttifak'ın ilkelerine ve işleyişine karşı olduğunu ve dolayısıyla bütünlüğünü baltaladığını vurguladı. Diplomatik kaynaklara göre Pompeo, Türkiye'nin Doğu Akdeniz, Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ'daki kışkırtıcı eylemlerine dikkat çekti. Kaynaklara göre Pompeo, S-400 uçaksavar sisteminin alınmasının bir NATO müttefikinden "Rusya'ya bir hediye" olduğunu söyledi.  Bitirirken, Türkiye'nin hatasıyla çalışmayan gerilimi azaltma mekanizmasının yeniden başlatılması gerektiğini söyledi. (ΑΠΕ, ΜΠΕ, kathimerini)

Trump'tan Pompeo'ya: Savaş çıkarmadan İran'a baskıyı artır

Amerikan Daily Beast haber sitesi, Amerikan Başkanı Trump'ın Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya geniş yetki verdiğini yazdı. Haberde, Trump'ın seçim sonuçlarına odaklandığı, başta İran olmak üzere dış politikayı Pompeo'ya bıraktığı ileri sürüldü. Üst düzey bazı yetkililere dayandırılan habere göre Trump, savaş çıkarmadığı sürece Pompeo'ya, İran'a uygulanan baskıyı artırması konusunda yetki verdi. Trump'ın, görevi Joe Biden'a devretmeden önce İran ekonomisini zora sokacak adımlar atmayı hedeflediği savunuldu. 

ABD'den Suudi Arabistan'a askeri eğitim desteğini uzatma kararı

ABD Savunma ve Güvenlik İşbirliği Ajansı'ndan yapılan yazılı açıklamada, "Dışişleri Bakanlığı, ABD Güvenlik Yardımı Ofisinin Suudi Arabistan'a sağladığı, teknik destek ve Suudi Arabistan Savunma Bakanlığına verilen danışmanlık hizmetleri dahil, destek hizmetlerinin 350 milyon dolar karşılığında Riyad'daki ABD Askeri Eğitim Misyonu üzerinden 5 yıl daha devam edilmesine karar verdi" denildi. Söz konusu miktarın, ABD askerlerinin maaş, prim, konut, iletişim ve çocuklarının eğitimleri dahil çeşitli hizmetlerin karşılığında ödeneceği belirtildi. Açıklamada, uzatma kararının Amerikan Kongresinin ilgili Komitelerine tebliğ edildiği ifade edildi. (TRT Haber)

7. RUSYA :

Rus Dışişleri: START-3'ün uzatılması Moskova ve Washington'a zaman kazandırır

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Stratejik Saldırı Silahlarının Azaltılması Anlaşması'nın (START-3) uzatılmasının Rusya ve ABD'ye silahların gelecekteki kontrolüyle ilgili müzakerelerde zaman kazandıracağını ve topun ABD tarafında olduğunu ifade etti. Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması (INF), Rusya ile ABD'nin nükleer silahlarını sınırlandırmalarını içeren iki önemli anlaşmadan birisiydi. INF'nin yenilenmeyip resmen yürürlükten kalkması sonrası geçerliliğini koruyan tek anlaşma START-3. (Sputnik)

OECD: Rusya, gelişmekte olan ülkeler arasında koronavirüs krizinden en az etkilenen ülke

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) raporuna göre, Rusya ekonomisi, koronavirüs salgını nedeniyle bu yıl yaşanan ekonomik krizden diğer birçok gelişmekte olan ülkelerden daha az zarar gördü. OECD’nin tahminlerine göre Rusya ekonomisi bu yıl yüzde 4.3 küçülecek. Örgüt, eylül ayındaki raporunda küçülmenin yüzde 7.3 olacağı tahmininde bulunmuştu. Diğer yandan 2021’de, daha önce yüzde 5 olarak ifade edilen ekonomik büyüme tahmini de yüzde 2.8 olarak revize edildi. (Sputnik)

Rusya, Japonya sınırına yakın konumdaki Kuril Adaları'nda S-300 konuşlandırdı

Rusya Savunma Bakanlığı Doğu Askeri Bölgesi basın dairesinden yapılan açıklamaya göre Rusya, Japonya sınırının yakınında yer alan Kuril Adaları'nda yeni S-300 V4 hava savunma sistemlerini ilk kez konuşlandırdı, hava savunma birliği özel eğitimden geçerek muharebe görevine başladı. S-300 V4, önemli tesisleri balistik ve aerodinamik hava silahlarının saldırılarına karşı korumak için tasarlanmış bir mobil hava savunma sistemidir. (Sputnik)

Zaharova: Moldova'nın Transdinyester'deki Rus askeri varlığını sürekli gündeme getirmesine anlam veremiyoruz

Rossiya 24 televizyonuna demeç veren Zaharova, Seçilmiş Moldova Devlet Başkanı Maya Sandu'nun Transdinyester'deki Rus askerlerin ve silahların çekilmesi gerektiğine dair açıklamalarını değerlendirdi. Kişinev'den gelen açıklamalara tepki gösteren Zaharova, "Neden bu konu sürekli olarak kamuoyunun gündemine getiriliyor, neden bu konu temel hususları açıkça belirtilmeden ancak sürekli yeni tartışma dalgası yaratılarak çeşitli boyutlarda gündeme getiriliyor? Bu ne için yapılıyor?" sorularını yöneltti. Zaharova, "Her şeyden önce Rus birliği, müşterek barış gücü bünyesindeki Rus askerlere destek veriyor. Ayrıca Transdinyester'de bulunan silah depolarının korunması da tamamen Rus tarafının sorumluluğunda. Hiç kimse, bunların tahliyesine ve imhasına yönelik yükümlülüklerinden vazgeçmiş değil" diye vurguladı. (Ria, Sputnik)

8. EKONOMİ :

Unicredit Türkiye için 2020 büyüme tahminini revize etti

Unicredit yayımladığı bir araştırma raporunda, Türkiye ekonomisinin üçüncü çeyrekte beklenenden daha güçlü bir büyüme yakaladığını belirtirken gevşeyen kredi koşullarının üçüncü çeyrekte yerel talebi kuvvetlendirdiğini vurguladı. Kurum, üçüncü çeyrekteki güçlü performans ile birlikte Türkiye ekonomisinin büyüme tahminini yüzde 0.7 daralmadan, yüzde 0.7 büyümeye revize etti. Ekonomik aktivitenin, sıkılaşan kredi koşullarından ve salgındaki yükselişten dolayı gelecek yıl yavaşlayacağını öngören Unicredit, 2021 yılında Türkiye ekonomisinin yüzde 2 büyüyeceğini tahmin ediyor. Banka dördüncü çeyrekte ise sıkılaşan kredi koşulları ve artan vaka sayıları nedeniyle ekonominin çeyreklik bazda sınırlı da olsa daralabileceğinin de göz önüne alınmasının altını çiziyor. (Bloomberght)

2 Aralık 2020 dolar - euro fiyatları

Küresel piyasalardaki artan risk iştahına eşlik eden Türkiye piyasalarında dünkü iyimser hava sonrası yeni gün sakin başladı. Dolar/TL ve euro/TL'de yatay hareketler yaşanıyor. Dolar/TL bugün 7,82'lerde seyrederken euro/TL de 9,45 düzeyinde yatay seyrediyor. Yurt içinde önemli bir verinin olmadığı yeni günde, yurt dışında ABD'de ADP özel istihdamı, Bej Kitap raporu izlenecek. Yurt içinde tek veri TCMB'nin açıklayacağı finans dışı firma net döviz pozisyonu rakamları olacak. (NTV Para)