TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE :

Dağlık Karabağ'daki ateşkesin gözlemleneceği Türk-Rus Ortak Merkezi'nin inşaatı yapılıyor

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ateşkesin uygulanmasını gözetmek ve denetlemek amacıyla 11 Kasım'da Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile video konferans yoluyla mutabakat zaptı imzaladıklarını anımsatan Milli Savunma Bakanı şunları söyledi: "Şimdi oranın inşaatı yapılıyor. Çok kısa bir sürede arkadaşlarımız orada görev yapacak. Türk ve Rus generali beraber çalışacaklar. Orada Türk ve Rus subayları beraber olacaklar ve ateşkesin gözlemlenmesini sağlayacak, ateşkesin kalıcı hale gelmesine gayret gösterecekler. Bununla birlikte bizim Azerbaycanlı kardeşlerimizle eğitim, tatbikat konusundaki çalışmalarımız da devam ediyor." (@tcsavunma)

Türkiye-Avusturya siyasi istişareleri başlıyor

Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, “Türkiye-Avusturya siyasi istişareleri yarın (3 Aralık) Bakan Yardımcımız ve AB Başkanı Büyükelçi Sayın Faruk Kaymakcı ile Avusturya Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Büyükelçi Peter Launsky-Tieffenthal arasında çevrimiçi olarak gerçekleştirilecektir. İstişarelerde, Avusturya ile ikili ilişkilerimiz ile Türkiye'nin AB üyelik sürecinin ele alınması öngörülmektedir” denildi. (@TC_Disisleri)

Terör Gündemi

• İstanbul’da gerçekleştirilen operasyonda IŞİD ile bağlantılı oldukları ileri sürülen 15 şüpheli gözaltına alındı.
• Ankara'da düzenlenen IŞİD operasyonunda çatışma bölgeleri ile irtibatlı oldukları tespit edilen 20 şüpheliden 18'i gözaltına alındı.
• Güvenlik güçlerinin, 1-30 Kasım tarihleri arasında terör örgütü PKK/YPG'ye karşı yurt içi ve dışında gerçekleştirdiği operasyonlarda 140 terörist etkisiz hale getirildi.
• PKK/KCK terör örgütünde faaliyette bulundukları iddiasıyla aralarında Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Cihan Yavuz'un da bulunduğu 19 şüpheli gözaltına alındı. Başkan yardımcısı tutuklandı
• Hakim ve Savcılar Kurulu, FETÖ soruşturması kapsamında geçici olarak görevden uzaklaştırılan 13 hakim ve savcıyı meslekten ihraç etti. Karar, Resmi Gazete'de yayımlandı. (TRT Haber, MSB)

2. AVRUPA :

Ukrayna, BM Güvenlik Konseyi toplantısını boykot etti

Minsk Anlaşmasına göre toplantıya DPR ve LPR temsilcilerinin davet edilmesi üzerine Ukrayna, ABD, İngiltere, Almanya, Belçika, Fransa ve Estonya toplantıyı boykot etti. (@akademikfilo)

Brexit görüşmelerinde 'Fransız vetosu' riski

Fransa, koşulları beğenmediği takdirde İngiltere ve Avrupa Birliği arasındaki ticaret anlaşmasını veto edebileceğini söyleyerek AB müzakerecilerinin üzerinde daha fazla taviz vermemeye yönelik bir baskı oluşturmuş oldu. Çarşamba günü birliğin 27 üye ülkesinden elçilerin bulunduğu toplantıda Fransız elçi Brexit’in Baş Müzakerecisi Michel Barnier’e aylardır müzakere ettiği anlaşmanın sadece AB liderleri tarafından veto edilmek üzere yapıldığını görmenin ne kadar üzücü olacağını söyledi. Barnier ise elçilerden gelen taslak metni inceleme taleplerini geri çevirdi. Bunun üzerine elçiler anlaşma metnini inceleyecek yeterli zamana sahip olamayacakları konusunda endişelerini dile getirerek çok fazla şeyin çok az bir zaman sıkışabileceğini belirtti. (Bloomberght)

BM'den "Libya'da ciddi kriz" uyarısı

BM Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams, Libya'da halen 20 bin yabancı savaşçı ve paralı asker bulunduğunu belirterek ülkeye silah akışının devam etmesi nedeniyle "ciddi bir kriz" ile karşı karşıya kalınabileceği uyarısı yaptı. Williams, ülkedeki yabancı güçlerin ve silah sevkiyatının Libya'nın egemenliğinin ve BM silah ambargosunun "şoke edici" bir ihlali anlamına geldiğini kaydetti. Williams ismini vermediği bazı yabancı hükümetlerin tamamen dokunulmazlık hissi içinde davrandığı eleştirisinde bulunarak bu ülkeleri yabancı savaşçılar ve silah sevkiyatı yoluyla Libya krizini daha da derinleştirmekle suçladı. (DW Türkçe)

AİHM, Türkiye aleyhine verdiği ihtiyati tedbir kararını kaldırdı

AİHM’in, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamaya göre, Ermenistan, 4 Ekim'de Dağlık Karabağ konusunda Türkiye'ye karşı ihtiyati tedbir uygulanması konusunda AİHM'e başvurdu. Mahkeme, 6 Ekim'de Dağlık Karabağ'daki taraflara, sivillerin haklarının ihlal edilmemesi yönünde çağrıda bulunarak Türkiye'ye karşı ihtiyati tedbir kararı aldı. Bunun üzerine Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya tarafından imzalanan ateşkes anlaşmasına atıfta bulunarak kararın kaldırılması için mahkemeye başvurdu. AİHM, kararı tekrar değerlendirdi ve ihtiyati tedbir kararını kaldırdı. (TRT Haber)

Almanya, KuzeyAkım-2 için ABD'yi alt etmenin yolunu buldu

Bild, (Almanya): Almanya, KuzeyAkım-2 için ABD'yi alt etmenin yolunu buldu. Mecklenburg-Vorpommern İklim Koruma Fonu kurulacak. Bu fon üzerinden KuzeyAkım-2 maliyeti karşılanacak. Çevre koruma çatısı altında ABD yaptırımlarından kurtulmak planlanıyor. (@akademikfilo)

Doğu Akdeniz

• ABD Başkanı Biden'ın Danışmanı Nicholas Burns: "Türkler, yıllardır Ege ve Doğu Akdeniz'de Yunan egemenliğine meydan okuyorlar. Geri adım atıp Yunanistan ve Kıbrıs'a (GKRY) yönelik son derece agresif hareketlere son vermek ve diyalog masasına dönmek Türk hükümetinin görevidir."
• Yunanistan'ın eski NATO Temsilcisi Tuğgeneral Panagiotis Theodorakidis: Türkiye, NATO içinde Ege Denizi'nin ismini 'Adalar Denizi' olarak değiştirmek istiyor. Almanya, Türkiye'ye yaptırım uygulamak istemiyor.
• Atina merkezli ESTİA: AB Yüksek Temsilcisi Borrell, Türk ekonomisinin üç sektörüne yönelik yaptırımları değerlendiriyor; Ticaret (Gümrük Birliği), Turizm (Seyahat kısıtlaması), Finans (Türk ekonomi kuruluşlarının, Avrupa'daki bankalar ile finans işlemlerini durdurması)
• Atina merkezli SL Press: Türkiye'ye yaptırımlar uygulanırsa AB, uluslararası hukuka tam saygı göstererek Avrupa'nın ortak çıkarlarını desteklediğini gösterecek. Ancak yaptırımların gerçekleşmesi için, Almanya, Hollanda, İsveç, İtalya ve İspanya'nın onay vermesi gerekiyor.
• Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: İrini Operasyonu, Türkiye'ye karşı bir araç olarak kullanıldı. Bu, uluslararası hukukun açık bir ihlaliydi. Yanıt vermek için mevcut her yasal ve meşru araca başvurma hakkımızı saklı tutuyoruz. (@akdenizpolitik)
• Hukukçu Latif Cem Baran: Yunanistan’a karşı üç ana hedef belirlenmeli; Batı Trakya ve Girit’in özerkleşmesi, Adalar Denizi'nde, 26.Boylam'ın Doğu-Batı ekseninde egemenliğinin tescili ve KKTC’nin uluslararası alanda tanınması. (@AkdenizKibris)

3. ORTA DOĞU :

SOHR: 900’den fazla Suriyeli unsur ülkesine döndü

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Direktörü Rami Abdurrahman AFP’ye verdiği demeçte, “900’den fazla unsur Suriye’ye toplu halde geri döndü” diyerek, bunların Afrin, El-Bab ve Cerablus da dahil olmak üzere Suriye’nin kuzeyindeki muhalif grupların kontrolü altındaki bölgelere döndüğünü söyledi. (Şarkul Avsat)

Beşar Caferi: ABD, İsrail'in cinayet ortağıdır

Suriye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi ve dışişleri bakan yardımcısı Beşar Caferi, ABD hükümetinin, İsrail'in işgalinde tuttuğu Golan Tepeleri'yle ilgili girişimlerini eleştirirken, BM'den bu bölgeyle ilgili yayınladığı bildiriyi yürürlüğe geçirmesini istedi. (SyriaNowNews)

Muhtar el-Rahbi: BAE işgalci bir ülke

Yemen'in müstafi cumhurbaşkanının eski danışmanı Muhtar el-Rahbi, hükümet güçlerinin yakında BAE'ni ve Güney Yemen'deki paralı asker unsurlarını sınır dışı edeceğini söyledi. Muhtar el-Rahbi, bir zamanlar Mansur Hadi hükümetinin geçici başkenti olan Aden'in geri  alınmasındaki gecikmenin nedenini sıradan koalisyon sorunları bildirdi. (Hayrout)

Uzman Görüşü: Suudi Arabistan ve BAE, Yemen'e karşı savaşta iki baş oyuncu, ancak iki ülke arasındaki ihtilaflar ise belirgin bir şekilde göze çarpıyor. Zira Riyad, devrik Mansur Hadi hükümetini desteklerken, BAE ise şu anda Aden'de üstünlüğü olan Güney Geçiş Konseyi'ni kurmuş ve bu konseyi desteklemektedir.

Ortadoğu Kısa Kısa

• İsrail Gazetesi Jerusalem: Türkiye ile işbirliği İsrail'e ihanet demek! Bugün çıkan haberde "Bu yıl Hamas liderlerini iki kez ağırlayan Türkiye hükümeti, 'Kudüs bizimdir' ve Mescid-i Aksa camisini  İsrail'den 'kurtaracağını' iddia etti. Bugün ise İsrail'i kullanmak istiyor. @akdenizpolitikk
• İran Yüksek Konseyi, uranyum zenginleştirme seviyesinin yükseltilmesi ve nükleer anlaşmadaki “uluslararası gözetime” dair protokolün askıya alınmasıyla ilgili parlamento tarafından çıkarılan yasayı onayladı.
• Biden’dan İran açıklaması: “Tahran’ın nükleer gelişimini kontrol altına alacak fonksiyonel bir anlaşma bölgede istikrar için en iyi çözüm. Aksi takdirde S.A, Türkiye, Mısır ve bölgedeki diğer ülkeler de nükleer silah geliştirmeye çalışacaktır ki bu en son isteyeceğimiz şey." (@TRintheworld)
• Amerikan savaş uçağı ve AWACS uçağı geçen hafta Gürcistan üzerinde uçarken bu gece Irak ve İran sınırında uçarken tespit edildi. ABD, diplomatlarının büyük çoğunluğunu Irak'tan çekti. İran'ın Irak'ta saldırı yapmasından endişe ediliyor.
• Suudi Arabistan, Türkiye’den yapılan ithalata getirdiği kısıtlamaları, gayriresmi ambargoyu kaldırdı.
• Suudi Arabistan, Katar'a hava sahasını açtı. Böylece Katar'a uygulanan ambargolardan ilki kaldırıldı. Katar havayolları, İran hava sahasını kullanmak zorunda kalmayacak.
• Suudi Arabistan'dan PKK'ya ültimatom geldi. Türkiye-Suudi Arabistan ilişkilerin normalleşmeye başlaması sonrası  Suudi yetkililer, PKK terör örgütü temsilcilerinden ülkeyi terk etmelerini istedi. Suudi Arabistan, Suriye'de PYD'ye verdiği maddi desteği kesecek.
• Bloomberg kaynakları: Suudi Arabistan ve Katar, Trump yönetiminin çabalarıyla, aralarındaki anlaşmazlığı sona erdirmek için bir ön anlaşma imzalamaya yakın. BAE ise, Katar ile ilişkileri düzeltmek konusunda isteksiz.
• Afganistan hükümeti ve Taliban temsilcilerinin, Katar’da yürütülen Afganlar arası barış müzakerelerinde ele alınacak başlıklar ve görüşmeleri devam ettirmek konusunda ön anlaşmaya vardığı bildirildi.
• İsrail, Filistin’e 3.77 milyar şekel (1.14 milyar dolar) tutarında birikmiş vergi geliri ödedi. Ödeme, Biden’ın seçilmesi sonrası İsrail ile Filistin’in yakınlaşması olarak yorumlandı.
• Husuiler: Koalisyon güçleri Sana Havalimanı’na saldırdı. Yemen'deki Husiler, Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Uluslararası Sana Havalimanı'na hava saldırısı düzenlediğini duyurdu.
• Reuters'a konuşan üst düzey NATO kaynakları gelecek yıl NATO liderlerine ve üye ülkelere sunulacak bir raporun hazırlık aşamasında olduğunu aktardı. Raporda Türkiye için de ayrı bir bölüm olduğu öne sürüldü. (@akademikfilo)
• Suriye'nin Afrin bölgesinde PKK-PYD terör örgütü , Türk askeri karargahını hedef aldı. Rusya'nın kontrolündeki Tel-Rifat ve Menbiç'ten gelen PYD militanlarına Türkiye operasyon yaptı. Tel-Rifat ve Menbiç bölgesinin TSK'nın kontrolüne geçmesi bekleniyor. (@RusenPress)

4. AFRİKA :

Serrac, Libya Ulusal Petrol Şirketi ve Merkez Bankası arasındaki anlaşmazlığı yatıştırmaya çalışıyor

Libya'nın başkenti Trablus'ta Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) sadık silahlı milisler arasında kanlı çatışmaların yeniden patlak verebileceği tahminleri yürütülürken Serrac, Ulusal Petrol Şirketi (NOC) ve Merkez Bankası (CBL) arasındaki anlaşmazlıkları yatıştırmaya çalışıyor. Serrac bu doğrultuda, petrol gelirlerinin dondurulması krizine etkili çözümler önerme sürecinin yansımalarının ve sonuçlarının ele alınacağı kapsamlı bir toplantı için sürpriz bir çağrıda bulundu. UMH’den güvenlik ve askeri kaynaklar, NOC ile CBL arasındaki anlaşmazlığın arka planında silahlı gruplar arasında çatışma çıkmasından endişe edildiğini söylediler. Kaynaklar, bir çatışmanın yaklaşmakta olduğuna dair göstergeler olduğuna işaret ettiler. (Şarkul Awsat)

5. ASYA:

Afgan Hükümeti ve Taliban Yol Haritasında Anlaştı

Afgan hükümeti ile Taliban temsilcileri, barış görüşmelerini devam ettirmek için bir ön anlaşmaya vardıklarını açıkladı. İki taraf 19 yıldır süren savaş sırasında ilk kez yazılı anlaşma imzaladı. ABD, ön anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını bildirdi. Görüşmelerin ileriki aşamaları için bir yol haritası niteliğini taşıyan anlaşma, müzakerecilere daha ciddi meseleleri masaya yatırma imkanı tanıyacak olması açısından önemli bir ilerleme olarak görülüyor. Afgan hükümetinin müzakere heyeti üyesi Nadir Nadiri Reuters’a yaptığı açıklamada, “Müzakerelerin gerekçesi dahil prosedüre son şekli verildi ve bu andan itibaren artık müzakereler gündem üzerinde başlayacak” dedi. (VOA)

Azerbaycan ordusunun, Ermenistan’a uğrattığı zarar 4.8 milyar dolar

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, halka hitabında uzmanlara askeri teçhizatların fiyatının hesaplanması çağrısında bulunmuştu. Bunun üzerine UNEC Ekonomik Araştırma Enstitüsü'nden bilim adamları, Azerbaycan ordusunun yürüttüğü operasyonun Ermenistan'a ne kadar mal olduğunu hesapladı. Ermenistan ordusuna ait tahrip edilen ve yağmalanan askeri teçhizatın değeri tespit edildi. Bilim adamlarına göre, Aliyev'in Büyük Vatan Savaşı olarak açıkladığı operasyon, Ermenistan'a 4,8 milyar dolara mal oldu. (Şarkul Awsat)

Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ın istifası için yoğun katılımlı protesto

Paşinyan muhalifleri Dağlık Karabağ'daki çatışmaları sona erdiren anlaşmayı ulusal çıkarlara ihanet olarak nitelendiriyor. Çarşamba günü başkent Erivan sokaklarında yürüyen 4 bin civarında kişi "Hain Nikol" "Defol Nikol" sloganları attı. Polis salı günü protestoların aksine göstericilere herhangi bir müdahalede bulunmadı. (Euronews)

Azerbaycan-Ermenistan Son Durum

• The New York Times (ABD): Putin, Dağlık Karabağ barış anlaşmasında yeni ve çevik bir yaklaşım benimsiyor. Rusya'nın Gürcistan, Ukrayna'ya karşı kullandığı "demir yumruk" taktikleri gözden düştü ve yerini daha ince bir yumuşak güç ve gizli askeri tehdit karışımı aldı.
• Azerbaycan ordusu, Kelbecer sınırındaki Sotk altın madenini kontrol altına aldığını duyurdu.
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Ermenistan'ın talebi üzerine Türkiye aleyhine verdiği ihtiyati tedbir kararını kaldırdığını açıkladı. (@akademikfilo)
• Dağlık Karabağ'da sözde devlet faaliyetleri devam ediyor. Mayıs-Kasım 2018 arasında Ermenistan Sosyal İşler Bakanı olarak görev yapan Mane Tandilyan, Artsakh Cumhuriyeti Çalışma, Sosyal İşler ve Konut Bakanı olarak atandı.
• Ermenistan ordusunun, çekilirken yollara döşediği mayınlar Azerbaycan ordusu tarafından etkisiz hale getiriliyor.
• Rus Barış Güçleri, Dağlık Karabağ'da Hankendi ve çevresinde mayın ve patlamamış mühimmatları temizlemeye devam ediyor.
• The New York Times (ABD): Putin, Dağlık Karabağ barış anlaşmasında yeni ve çevik bir yaklaşım benimsiyor. Rusya'nın Gürcistan, Ukrayna'ya karşı kullandığı "demir yumruk" taktikleri gözden düştü ve yerini daha ince bir yumuşak güç ve gizli askeri tehdit karışımı aldı.
• Ermenistan ordusu, Şuşa'ya 16 km uzaklıkta Hadrut Bölgesinde Taghavard köyünde silahlı asker bulundurmaya devam ediyor. Köylüler çekilmemek için direneceklerini duyurdular. Köye, Rus bayrağı çektikleri bildirildi. Azerbaycan ordusu henüz bir operasyon yapmadı.
• Azerbaycan'da Hocalı havalimanı Rusya'nın kullanımına verildi. Rusya bu havalimanını Rus Barış Güçleri için lojistik destek için kullanacak.
• Kazakistan Cumhurbaşkanı Karabağ anlaşmasını tarihi olarak nitelendirdi. Tokayev Çarşamba günü yaptığı açıklamada:  "Rusya'nın en aktif katılımıyla varılan anlaşma, mevcut kritik durumda tek doğru karardır." dedi.
• Ermenistan, Azerbaycan'a esir değişimi önerisinde bulundu. Taraflardan birinin yeni tutukluları varsa derhal ve herhangi bir önkoşul olmaksızın iade edilmesini sağlayacak bir mekanizma oluşturulması önerildi.
• Rus Barış Güçleri, Azerbaycan'ın Laçin koridorunda kontrolü devraldı. Gözlem noktaları kuruldu ve geçen her araç mutlaka aramadan geçmek zorundadır.
• Ermeni Savunma Bakanı Vagharshak Harutyunyan'ın emriyle Dağlık Karabağ'da çocuklarının görev yapmasını istemeyen ailelerin isteği ile 1550 asker, Ermenistan'a döndü. (@RusenPress)
• Rusya/Kremlin Sözcüsü Peskov: Kremlin, Karabağ'da Rusçanın ikinci devlet dili statüsünü Rus memnuniyetle karşılıyor. Rusçanın Karabağ'da 2. devlet dili olmasına dair yardımcı olmaya hazırız. (Ria)

6. ABD : 

ABD ve Çin arasında Biden krizi

ABD Ulusal İstihbarat Direktörü William Evanina, Çinliler'in Biden'ın ekibine yakın kişiler üzerinde de yoğunlaştığını belirtti. Evanina, varlığını iddia ettiği nüfuz kampanyasının çok yoğun olduğunu vurguladı. Ayrıca, bir ABD Adalet Bakanlığı yetkilisi, 1000'den fazla ajan olduğundan şüphelenilen Çinli'nin ABD'yi terk ettiğini bildirdi. Aspen Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunun toplantısında konuşan, Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Karşı İstihbarat Birimi'nin başı Evanina, Çinliler'in koronavirüs aşısı geliştirme uğraşlarına ve ABD seçimlerine müdahale etmeye çalıştığını ifade etti (BBC)

Pompeo ve Çavuşoğlu'dan NATO toplantısında karşılıklı sert suçlamalar

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ankara'yı, Akdeniz'de müttefikleriyle gerginliği arttırmak ve Rus yapımı bir hava savunma sistemi alarak adeta Kremlin'e hediye vermekle suçladı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise, Pompeo'yu, 'Avrupalı müttefiklere telefon açıp Türkiye karşıtı bir cephede toplamak, bölgesel çatışmalarda körü körüne Yunanistan'dan yana taraf tutmak ve Türkiye'ye Patriot hava savunma sistemi satmayı reddetmekle' suçladı. Ayrıca Çavuşoğlu, Türkiye'nin IŞİD'le savaştığı bir ortamda ABD'nin Suriye'deki "terörist oluşumları" desteklediğini yine ABD ile Fransa'nın Dağlık Karabağ'da Ermenistan'a destek vererek çatışmayı daha da kötüleştirdiğini dile getirdi. (Euronews)

Biden’den KOEP’e geri dönmeye şartlı vurgu

New York Times yazarı Thomas Feridman Biden’le yaptığı röportajda kendisinden muhtemel hükümetinin ilk saatlerde ve aylarda icraatı hakkında sorular sordu. Feridman’ın sorularından biri İran’la yapılan nükleer anlaşma ve Amerika’nın İran yükümlülüklerine tamamen geri döndüğü takdirde bu anlaşmaya geri dönüp dönmeyeceği ve Trump’ın dayattığı yaptırımları kaldırıp kaldırmayacağı ile ilgiliydi. Biden ise, bunun çok zor olacağını ama bunu yapacağını belirtti. (FHA)

7. RUSYA :

Putin, Paşinyan, Tokayev ve Lukaşenko Görüştü- Putin: "Paşinyan'ın Kararını Cesurca Buluyorum"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü toplantısında, Rusya'nın geliştirdiği korona virüs aşıları ve Dağlık Karabağ'da yaşanan sürece ilişkin açıklamalarda bulunarak, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ı desteklediğini söyledi. (tass/interfax/sondakika)

Putin: Belarus halkının gereken siyasi olgunluğu göstereceğini umuyorum

Rusya, Ermenistan, Kazakistan, Tacikistan, Belarus ve Kırgızistan'ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün (KGAÖ) Kolektif Güvenlik Konseyi devlet ve hükümet başkanları düzeyinde bir video konferans toplantısı gerçekleştirdi. KGAÖ liderlerine hitaben yaptığı konuşmada Belarus'taki iç siyasi karışıklıklara değinen Putin, "Belarus halkının, herhangi bir keskin eylem olmadan sakin bir şekilde, tüm siyasi güçlerle iç siyasi diyalog kurulması ve ülke içindeki tüm sorunları kendi başlarına, herhangi bir dış baskı ve müdahale olmaksızın çözebilmeleri için yeterli siyasi olgunluğu sergileyeceğini umuyorum. Hiç şüphesiz, bunun için Belarus Devlet Başkanının siyasi tecrübesine de ihtiyaç var" ifadelerini kullandı. (tass/sputnik)

Rusya'dan Karabağ'da resmi dil açıklaması

• Dağlık Karabağ'da resmi dillerden birisinin Rusça olup olmayacağına ilişkin soruyu yanıtlayan Peskov, "Bu ilgili ülkelerin kendi iç meselesidir. Rusya olarak bizim böyle bir gündemimiz yok" yanıtını verdi. Böyle bir konunun söz konusu olmadığını vurgulayan Peskov, "Zaten tüm eski Sovyet ülkelerinde olduğu gibi Ermenistan'da, Azerbaycan'da ve Dağlık Karabağ'da da iletişime uygun bir dil olduğu için Rusça her yerde konuşuluyor. Rusça'nın konuşulmasını kendi görevimiz olarak görüyor ve destekliyoruz" ifadelerini kullandı. (interfax/sondakika)
• Cumhurbaşkanlığı Basın Sekreteri Dmitry Peskov, Kremlin'in Karabağ'da ikinci devlet dilinin statüsünün Rus diline verilmesini memnuniyetle karşıladığını ve daha fazla yayılmasına yardımcı olmaya hazır olduğunu söyledi . "Rus dili ayrıca kullanılır, Karabağ kullanılan her durumda olduğunu Ermenistan , Rus konuşulan Azerbaycan , Rus, eski Sovyetler Birliği de dahil olmak üzere dünyanın pek çok yerinde konuşulmaktadır. Ve çünkü derler uygun bir iletişim dili ve hala üzerinde çalışılıyor. Doğal olarak, bunu mümkün olan her şekilde memnuniyetle karşılıyoruz ve Rusça dilindeki yeterlilik seviyesinin yayılmasına ve korunmasına daha fazla katkıda bulunmaya hazırız, bunu bizim görevimiz olarak görüyoruz, "dedi. (ria.ru)

Rus basını: 'Türk ordusunun Azerbaycan'da olması Moskova için iyi haber değil'

Rus basını, Türkiye'ye bağlı özel birliklerin Dağlık Karabağ'daki çatışma bölgelerine yakın yerlerde de görüldüğüne dair iddialara yer verdi. Nezavisimaya Gazeta'ya konuşan emekli korgeneral Yuri Netkachev, "Piyade erlerinin olduğu her yere özel kuvvetler de girebilir" diyor. Netkachev'e göre, Türkiye'nin amacı Rusya'yı Karabağ'dan ve tüm Güney Kafkasya'dan çıkarmak.  Netkachev "Türk özel kuvvetlerinin katılımıyla, yöre halkının Rus barış gücü askerlerine karşı kışkırtılması veya sabotaj yoluyla bu yapılabilir" diyor. Dağlık Karabağ'da savaş başlamadan önce, Azerbaycan'da Türkiye ve Azerbaycan bayrakları taşıyan kişilerin Rusya karşıtı gösterilerini hatırlatıyor. Karabağ'daki Rus barış gücü askerlerine lojistik desteğin Azerbaycan toprakları üzerinden gittiği ve bölge halkının büyük kısmının Rusya'nın varlığından hoşnut olmadığı hatırlatılıyor.

Moskovsky Komsomolets gazetesi ise "Güney Kafkasya'nın sabrı: Rusya Karabağ'da ne kaybediyor?" başlıklı haberde askeri uzman Yuri Lyamin'in şu görüşlerine yer veriyor: "Türkiye bölgedeki askeri varlığını güçlendirdi. Türk ordusunun Azerbaycan'da olması Moskova için iyi haber değil… Bu iş uzun sürecek gibi görünüyor. Türk ordusunun daha önce de burada ortak tatbikatlar yaptığı doğru, ama şimdi burada Türkiye'nin askeri varlığı yasal olarak kurulmuş oldu… Azerbaycan'ın Ankara'nın uydusu haline geldiği fikrine katılmıyorum. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Türkiye-Rusya-İran üçgenindeki çelişkilere oynamaya devam edeceği kanısındayım. Ama burada Türk askeri varlığının önemli ölçüde arttığı doğru. Bu ise Rusya açısından hoş bir sonuç değil. Diğer negatif sonuç da şu: Türkiye saldırgan bir dış politika izliyor ve şimdiye dek yaptıkları yanına kaldı. Kuzey Suriye'de yerleşti, Libya'ya yardım etti ve şimdi de Azerbaycan'da. Korkarım aynı şekilde hareket etmeye devam edecek ve bu Rusya için iyi olmayacak." (BBC)

Rusya Kısa Kısa

• Rus paralı asker şirketi Wagner'ın Orta Afrika Cumhuriyetinde aktif olarak çalıştığına dair yeni fotoğraflar yayınlandı.
• Asahi Shimbun (Japonya): Rusya, Çin ile birlikte dolar bağımlılığından kurtulmaya çalışıyor. Rus-Çin ticaretini ruble ve yuan'a aktarmaya başladılar. Ruble'nin ihracat ve ithalat işlemlerinde kullanım yüzdesi 2019 yılı itibarıyla% 22 oldu.
• The National Interest (ABD): Rusya'da, 2021'de yeni bir S-500 hava savunma kompleksinin oluşturulmasının tamamlanması planlanıyor. S-500 kompleksinin F-35 gibi savaşçılar ile mücadelede etkili bir araç olacağı söyleniyor
• Moldova'da Avrupa yanlısı seçilmiş Başkan Maia Sandu, Cumhurbaşkanı Dodon liderliğindeki Rusya yanlısı Sosyalist Parti'nin ülkede darbe yapmaya hazırlandığını iddia etti. 3 Aralık'ta halkı sokaklara davet etti.  (@RusenPress, @akademikfilo)

8. EKONOMİ :

Dolar/TL enflasyon verisinin ardından yükseldi

Tüketici fiyatları Kasım ayında yıllık yüzde 14.03, aylık yüzde 2.3 artış kaydetti. Dolar/TL, beklentinin üzerinde açıklanan 2020'nin en yüksek enflasyon verisinin ardından yükseldi Çarşamba gününü 7.8619'dan kapatan Dolar/TL , bugünkü işlemlere sakin bir başlangıç yaptı. Kur, Kasım ayı enflasyon verisinin açıklanmasının ardından yükselişe geçti. Enflasyon Kasım'da beklentileri aşarak 2020'nin en yüksek seviyesini gördü. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre tüketici fiyat endeksi Kasım'da bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14.03 artış kaydetti. Aylık bazda artış ise yüzde 2.3 oldu. Veri sonrasında yükselişe geçerek 7.9168'i gören kur TSİ 10.15'te yüzde 0.30 artıda 7.8853'ten işlem gördü. Euro/TL yüzde 0.41 yükselişle 9.5635'ten alıcı buldu. Kur sepeti 8.7195 oldu.  (bloomberght)