TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

 

1. TÜRKİYE :

Koronavirüste son durum

Sağlık Bakanlığı son 24 saatte 66 kişinin korona virüsten hayatını kaybettiğini, toplam can kaybının 7 bin 315'e yükseldiğini açıkladı. toplam 109 bin 985 test yapılırken, bin 648 yeni vaka tanısı konuldu. Toplam vaka sayısı 298 bin 039 oldu. (covid19.saglik.gov.tr)

Cumhurbaşkanı Erdoğan, AB Konseyi Başkanı Michel ile görüştü

İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AB Konseyi Başkanı Michel, Türkiye-AB ilişkilerini ve Doğu Akdeniz başta olmak üzere bölgesel gelişmeleri ele aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, AB kurumlarına ve üye ülkelerine yönelik “Doğu Akdeniz başta olmak üzere bütün bölgesel konularda kışkırtmalara aldanmadan objektif ve tutarlı bir duruş” çağrısını yineledi. (@tcbestepe)

Dışişleri Bakanlığı: 'AP'nin Doğu Akdeniz tavsiye kararı birçok yönüyle kabul edilemez'

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Üye ülkeler ve AP dahil tüm AB kurumlarına her seviyede yaptığımız girişimlere rağmen böyle yanlı bir tavsiye kararının kabul edilmiş olması, iyi niyet ve sağduyu ile bağdaşmamaktadır. AP, bu taraflı ve haksız tutumuyla ve yetkisi olmadığı deniz hukukundaki geçersiz ve tek yanlı yorumlarıyla saygınlığını yitirmektedir.

Ne AP'nin ne AB'nin ne de AB üyesi devletlerin, üçüncü ülkelerin sınırlarını ve yetki alanlarını belirleme yetkisi bulunmaktadır. AP ve diğer AB kurumları çözüm ve Avrupa uzlaşması konusunda samimiyseler, sadece kolaylaştırıcı ve uzlaştırıcı tavır sergilemeli, aday ülke Türkiye'ye önyargısız yaklaşmalı, ülkeler arasındaki tartışmalı konularda hakkaniyetten yana durmalı ve taraf tutmamalıdırlar.

Türkiye iyi niyetini göstermiş, maksimalist ve hak tanımaz tavırlar karşısında doğru ve ilkeli tutumundan vazgeçmemiş, kışkırtıcı eylemlere karşı ise kararlı ancak sağduyulu bir yaklaşım sergilemiştir. Hiç kimsenin hakkında gözü bulunmayan Türkiye, bölgede kendisinin ve KKTC'nin uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarını ve çıkarlarını aynı kararlılıkla savunmaya devam edecektir .

Üyelik perspektifiyle AB ile samimi diyalog ve işbirliğinden yana olan Türkiye, Sayın Bakanımızın AP Dış İlişkiler Komitesi toplantısına hitabında ve AP üyelerine gönderdiği mektupta vurguladığı üzere, anlaşmazlıkların çözümünde her zaman diyalog ve müzakereyi tercih etmektedir” ifadelerine yer verilen açıklamada, “Öte yandan, AP'nin AB Konseyi ve Komisyonunu ülkemizle geniş ve kapsamlı diyalog yürütmeye davet eden ve Doğu Akdeniz'de kapsamlı ve stratejik güvenlik mimarisi ile enerji işbirliğine atıf yapan bu tavsiye kararının 9. maddesi tarafımızdan not edilmiştir” denildi. (İHA)

Çavuşoğlu: Oruç Reis'in bakım için dönmesini Yunanistan fırsata çevirebilir

Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz ile ilgili 2- 3 gündür Yunanistan'dan daha ılımlı mesajlar geldiğini belirterek, "Daha önce gerginliği arttırıcı mesajlar veriyordu. AB'yi arkasına alarak Rum Kesimi ile beraber çözüme yanaşmayan bir ülke tutumu vardı" diye konuştu.

Almanya Başbakanı Angela Merkel'in "ricası" üzerine diplomasi için bir  fırsat oluşturmak istediklerini  aktaran Çavuşoğlu, "Oruç Reis gemisi, daha önce faaliyet gösterdiği alana gitmeden önce diplomasiye bir fırsat vermek istedik. Bu jestimize karşı Yunanistan tam tersi adımlar attı. Hatta ortak bir açıklama yapacaktık 7 Ağustos'ta. Bu açıklamayla da istikşafi görüşmeler, güven arttırıcı toplantılar askerler arasında, aynı şekilde Dışişleri Bakanlıkları arasında siyasi istişarelerin başlayacağı, yüksek düzeyli işbirliği toplantısı var, onu Selanik'te yapacaktık. Bunları açıklayacaktık. Fakat saniyeler kala Yunanistan Mısır'a giderek bir anlaşma imzaladı. Dolayısıyla çözümden yana olmadığını gösterdi. Biz de kararlılığımızı sahada gösterdik. Fakat son zamanlarda daha ılımlı mesajlar gelmeye başladı" açıklamasında bulundu. Bakan Çavuşoğlu, son dönemde Yunanistan'dan gelen ılımlı mesajları, adımlarının başarısız olmasına ve AB'den bekledikleri desteği bulamamalarına bağladı. Çavuşoğlu, "Oruç Reis'in bakım için limana dönmesini bahane  ederek daha ılımlı mesajlar vermeye başladılar ama bir taraftan da 'Olumlu bir adım, bunun daha fazlasını istiyoruz' diyerek maksimalist tutumlarını sürdürüyorlar" dedi. (CNN, DW)

Türkiye ve Yunanistan da dahil 6 Balkan ülkesinden ortak tatbikat

Milli Savunma Bakanlığı (MSB) tarafından yapılan açıklamada aralarında Türkiye ve Yunanistan'ın da olduğu 6 ülkenin Balkan Ülkeleri Özel Kuvvetler Tatbikatı'nda bir araya geldiğini duyuruldu. MSB, Twitter'ya açıklamasında, "Türkiye, Romanya, Yunanistan, Bulgaristan, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya’dan Özel Kuvvet unsurlarının katılımıyla Balkan Ülkeleri Özel Kuvvetler Tatbikatı, Romanya’da gerçekleştiriliyor" denildi. Tatbikat, 25 Eylül tarihine kadar sürecek. MSB ayrıca tatbikatın amacını ise şu sözlerle açıkladı: "Tatbikatın maksadı; Balkan ülkelerinin Özel Kuvvetleri arasında dostluk, iş birliği ve koordinasyonu geliştirmek, karşılıklı bilgi ve tecrübe paylaşımında bulunmak, birlikte harekât icra edebilme kabiliyetlerini geliştirmektir." (BBC)

2. AVRUPA : 

Yunanistan: Ankara ile üst düzey siyasi görüşmeler başladı

Yunanistan hükümet sözcüsü Stelyo Petsas, Ankara ile Atina arasında "üst düzey siyasi temasların yeniden başlatıldığını" açıkladı. Petsas, Doğu Akdeniz'de iki ülke arasında deniz yetki alanları konusunda yaşanan gerginliği yatıştırmak amaçlı "doğrudan" görüşmelerin, Türkiye'nin Oruç Reis sismik araştırma gemisini bölgeden çekmesinin ardından yeniden başlatıldığını bildirdi. Yunan hükümet sözcüsü, görüşmelerin Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın temsilcileri arasında gerçekleştirildiğini belirtti, ancak isim vermedi. Miçotakis ise Çarşamba akşamı katıldığı bir etkinlikte, "Sayın (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan ile görüşmedik ancak danışmanlarımız temas halindeler. Bunun önemli olduğunu düşünüyorum… Eğer süreç böyle devam ederse, istikşafi görüşmelerin çok ama çok yakında başlatılmasına açığım" dedi.(DW,AP/BK,EC, BBC)

AP'den liderler zirvesi öncesi Türkiye kararı

Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye'yi Doğu Akdeniz'de AB üyeleri Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti ile yaşanan krizde diyaloğa çağırarak aksi takdirde AB'nin ek yaptırımları devreye sokmaya hazır olması gerektiğini duyurdu. Doğu Akdeniz'deki gerilim ve Türkiye'ye karşı benimsenecek tutumun masaya yatırılacağı 24-25 Eylül'de düzenlenecek AB liderler zirvesi öncesinde AP'de oylanan kararda, "Türkiye'nin Yunanistan ve Kıbrıs'a bağlı münhasır ekonomik bölgelerdeki eylemleri" kınanarak Yunanistan ve Kıbrıs ile tam dayanışma vurgusu yapıldı. 57 ret oyu ve 36 çekimser oya karşı 601 oyla kabul edilen kararda, AB'nin kendi çıkarlarını korumakta net ve kararlı olduğu belirtilerek  Türk hükümeti "Doğu Akdeniz'deki tüm yasa dışı keşif ve sondaj çalışmalarını derhal durdurmaya, Yunan hava sahasındaki ve Yunan ve Kıbrıs karasularındaki ihlallere son vermeye ve milliyetçi savaş çığırtkanı söylemden vazgeçmeye" çağrıldı. AP kararında Libya'daki duruma da değinildi. Türkiye ve AB'ye üye ülkeler Libya'da siyasi diyaloğu desteklemeye ve BM'nin Libya'ya yönelik uyguladığı silah ambargosuna bağlı kalmaya çağrıldı. "Türkiye'nin mevcut dış politikasının ve Doğu Akdeniz'deki diğer eylemlerinin Suriye dahil, bölgedeki istikrar üzerinde yarattığı olumsuz etkiden üzüntü duyulduğu" da not edildi. (AFP, BK, EC, DW)

AB, Türkiye ile yaşanan anlaşmazlıkta Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne desteğini yineledi

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne dün yaptığı ziyarette, AB’nin Türkiye ile yaşanan anlaşmazlık konusunda ciddi endişeler içerisinde olan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile dayanışma içinde olduğunu vurguladı. (Şarkul Avsat)

Almanya ve BM yeni Libya zirvesi planlıyor

Berlin'de Ocak ayında yapılan uluslararası Libya Konferansı'nın ardından Birleşmiş Milletler (BM) ve Almanya, Kuzey Afrika ülkesindeki iç savaşa son verebilmek için yeni bir zirve planlıyor. BM sözcüsünün Alman Haber Ajansı'na (dpa) verdiği bilgilere göre, 5 Ekim'de video konferans aracılığı ile gerçekleştirilmesi planlanan zirveye, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in yanı sıra Libya'da savaşan tarafların temsilcileri ve ilgili ülkelerin dışişleri bakanlarının katılması bekleniyor. (dpa,AFP, JD,SSB, DW)

NATO, Doğu Akdeniz krizi raporunu tamamladı: Fransa ve Türkiye doğrudan hedef alınmayacak

NATO’nun, Doğu Akdeniz’deki Fransa ve Türkiye gerginliği ile ilgili raporunu tamamladığı ancak bunu iki ittifak üyesini "küstürmemek" için şu aşamada kamuoyuna açıklamayacağı bildirildi. Reuters, Brüksel’deki diplomatlara dayandırarak verdiği haberinde, NATO’nun bu krizi çok “hassas” olduğu gerekçesiyle kamuoyunda tartışmaktan ve tarafları karşısına almaktan özenle itina ettiği yorumunu yaptı. Avrupalı bir diplomat, “sorun halının altına süpürüldü” diyerek Paris ve Ankara arasındaki krizle ilgili ittifakın tutumunu özetlerken, diğer bir diplomat, stratejik konumu ve askeri gücü itibarıyla NATO’nun Türkiye’yi hedef göstermekten özenle kaçındığı saptamasında bulundu. Bu arada yine Reuters’e konuşan Avrupa’da görevli bir Amerikalı diplomat ise “Macron, Avrupa’nın büyük adamı olmak istiyor, Erdoğan da aynısını istiyor, Türklerle olması gereken bir çözüm var.” diyerek ülkesinin krize bakışını özetledi. (Euronews, Reuters)

Avrupa Parlamentosu: Lukaşenko, 5 Kasım itibarıyla Belarus lideri olarak tanınmasın

Avrupa Parlamentosu, kasım ayında görev süresi sona erecek Belarus Devlet Başkanı Aleksander Lukaşenko'nun bu tarihten itibaren "tanınmaması" gerektiğini bildirdi. Parlamentoda yapılan ancak bağlayıcılığı bulunmayan oylamada, 9 Ağustos'ta Belarus'ta düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarının tanınmadığı belirtildi. Oylamada 37 'hayır' oyuna karşı 574 vekil önergeye 'evet' oyu verdi, 82 milletvekili çekimser kaldı. Ayrıca AB Parlamentosu, Lukaşenko'ya, demokrasi yanlısı eylemcilere uygulanan şiddet nedeniyle yaptırım uygulamak için bir kararı kabul etti. (Euronews)

3. ORTA DOĞU :

Türkiye'ye karşı koymak için Esad ve El-Sisi arasında gizli müzakereler

Medya raporları, başta bölgede Türkiye'ye karşı koymak olan birkaç dosyayı görüşmek için Mısır rejimi ve Beşşar Esad rejimi arasında gizli toplantıları açığa çıkardı. "thenewkhalij" sitesi konuya hakim diplomatik kaynaklara atfen, askeri ve diplomatik yöneticileri kapsayan Esad rejimine bağlı heyetin Şam ve Kahire arasında işbirliğini artırmak için birkaç gün önce Mısır Dışişleri bakanlığında görüştüğünü aktardı. Kaynaklar, resmi gizlilik ortamında yapılan ikili müzakerelerin Esad rejiminin Arap birliğinde ki üyeliğinin dondurulmasının kaldırılması çabalarına ek olarak Suriye krizindeki gelişmeler ve oraya Türk müdahalesine karşı konulması üzerinde yoğunlaştığını sözlerine eklediler. (aramme.com)

Bağdat’ta İngiliz Diplomatlara Saldırı

Irak’ın başkenti Bağdat’ta, İngiltere Büyükelçiliğinde görevli diplomatları taşıyan konvoya saldırı düzenlendiği bildirildi. İngiltere’nin Bağdat Büyükelçiliği yaptığı açıklamada, cadde kenarına yerleştirilen bombanın infilak etmesi sonucu can kaybı olmadığını bildirdi. (saat24)

Irak'ta Amerikan Enstitüsü'ne Bombalı Saldırı

Irak yerel basınında çıkan haberde, Necef’te bulunan ve İngilizce eğitimi verilen Amerikan Enstitüsü’nün içerisine yerleştirilen bomba infilak ettirildi. Sosyal medyaya patlamaya ilişkin yansıyan fotoğraflarda binada maddi zarar meydana geldiği görüldü. (ILNA)

Irak'ta koalisyon güçlerine destek sağlayan tıra saldırı

Irak'ta ABD öncülüğündeki terör örgütü DEAŞ karşıtı koalisyon güçlerine lojistik destek sağlayan tırları hedef alan bombalı saldırılar devam ediyor. Koalisyon güçlerin lojistik destek taşıyan tıra Irak'ın güneyinde yer alan Babil kentine bağlı el-Miseyb bölgesindeki otobanda bombalı saldırı düzenlendi. Yetkililer, tırın geçişi sırasında yol kenarına yerleştirilen bombanın patlatılması sonucu tırda hafif maddi hasar oluştuğunu aktarırken, saldırıda ölen ya da yaralanan olmadığını açıkladı. (İHA)

Irak'ta 4 Haşdi Şabi mensubu öldürüldü

Terör örgütü IŞİD unsurlarının Kerkük'ün güneybatısında bir köye düzenlediği saldırıda 4 Haşdi Şabi mensubu öldürüldü. Çatışmada teröristlerden de birkaç etkisiz hale getirilirken bazıları da yaralandı. Öte yandan Neyneva vilayetinde güvenlik güçlerince 10 IŞİD teröristi yakalandı. (Maşrik)

Zarif: 20 Eylül’de hiç bir şey olmayacak

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun İran’a yaptırımlar 20 Eylül’de yeniden dayatılacağı yönündeki açıklamasına  ilk tepki İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’ten geldi. Zarif gösterdiği tepkide, 20 Eylül’de hiç bir yeni gelişme yaşanmayacağını belirtti. (Tasnim)

İsrailli yetkili: Bahreyn Bizi Şiiler ve İran'dan Koruyacak!

Mossad eski başkanı Efrayim Halevy, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Bahreyn’in, ülkeyi ziyaret eden İsraillileri ülkenin Şii nüfusunun ve İran'ın tehditlerinden korumak için elinden geleni yapacağını söyledi. Mossad eski başkanı, Suudi Arabistan ile normalleşme için de, İsrail'in Filistinlilere taviz vermesi gerekeceğini söyledi. (Jerusalem Post)

Özerk teşkilat Amerika iddialarını kınadı

Filistin özerk teşkilat sözcüsü Amerika'nın işgal toprakları elçisinin Mahmut Abbas'ı görevden alarak yerine Fetih Hareketi eski liderlerinden Muhammed Dahlan'ın geçmesine dair sözlerini kınadı. Nebil Ebu Redine dün akşam Amerika'nın işgal topraklardaki büyükelçisi David Freeman'ın sözlerini kınayarak, sadece Filistin halkının kendi liderlerini değiştirebileceğini vurguladı. (VEFA)

Yemen uluslararası Abha havalimanına saldırdı

Yemen hava kuvvetleri Arabistan'ın güneyinde uluslararası Abha havalimanının önemli bölgelerine İHA saldırısı gerçekleştirdi. Yemen silahlı güçler sözcüsü Yahya Seri dün yaptığı açıklamada, "Semad-3 İHA'nın uluslararası Abha havalimanında askeri bir noktayı büyük dikkatle bombaladığını" duyurdu. (shahraranews)

4. AFRİKA :

Sarrac istifaya hazır

Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) lideri Fayez el-Sarrac şöyle konuştu: "Libyalılar arasında Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde istişareler ve görüşmeler yapıldığını görüyoruz. Bunları memnuniyetle karşıladığımızı ve daha geniş bir uzlaşı ve anlaşmaya dönüşmesini ümit ettiğimizi açıklıyorum. Son siyasi görüşmeler, devlet kurumlarının birleştirilmesi ve parlamento ile başkanlık seçimlerinin yapılması için yeni bir sürecin altyapısına hazırlık oldu. Doğrudan seçimlere gitmenin kapsamlı çözüm için en iyi yol olduğunu" söyleyen Serrac, "Ancak yine de bunun dışındaki herhangi bir uzlaşıyı da destekliyor olacağım" diye konuştu.

Serrac, görevini bırakmasına ilişkin de şunları kaydetti: "Yürütme yetkimi en geç ekim sonunda devretmeyi samimiyetle istediğimi herkese ilan ediyorum. Bu sürede diyalog komitesinin faaliyetlerini tamamlamış, yeni bir başkanlık konseyi seçmiş ve görevi devralacak yeni başbakanı görevlendirmiş olacağını umuyorum."(dpa,AFP, JD,SSB, DW, Euronews)

Libya'ya silah ambargosu: Fransa, destek için Doğu Akdeniz'de yeni bir fırkateyn konuşlandıracak

Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, yeni dönem açılış programında yaptığı konuşmada, Birleşmiş Milletler'in Libya'ya uyguladığı silah ambargosu kararını desteklemek için bölgeye yeni bir fırkateyn göndereceğini açıkladı.Parly, Fransız askeri yetkililerinin önünde yaptığı konuşmada, "Önümüzdeki haftalarda, Libya'da gerilimlerin azaltılması ve siyasi süreç için temel bir koşul olan BMGK'nın silah ambargosunu desteklemek üzere bölgede Latouche-Treville fırkateynini konuşlandıracağız. Böylelikle Avrupa Birliği'nin IRINI operasyonuna da katkımızı güçlendireceğiz" ifadelerini kullandı. (Euronews)

Libya demokratik bir referandum için BM'den yardım istedi

Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, Libya'daki anayasal süreçle ilgili BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e mektup gönderdi. Mektupta Mişri, anayasa taslağının iki yıldan fazla bir süre önce tamamlanmasına rağmen, son safhası olan referandum sürecinde takılı kaldığını belirtti. Mişri, anayasal sürecin tamamlanabilmesi için BM'den uluslararası demokratik mekanizmalara göre anayasa referandumunun yapılması yönünde yardım talep etti. (TRT)

Libya’nın güneyi DEAŞ için nasıl güvenliği sığınağa dönüştü?

Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’ndan (LUO) bir kaynak, Taraghin şehrinde yaşadığını söyleyerek, “Terörist gruplar, yaklaşık dört yıl önce Sirte’den kovulduklarından beri geniş çöllere sızdı ve yerleşti. Bu grupların bazı uzak bölgelerde, Arap ve Asya ülkelerinden üyelerini Libya’da cihat bahanesi altında toplamak için kullandıkları terör cepheleri var” dedi. “ABD Afrika Komutanlığı’nın (AFRICOM) Libya’nın güney çöllerinde başlattığı operasyonlar, bu unsurların izlenmesi ve hareketlerinin sınırlandırılmasına büyük katkıda bulundu. Ancak işler yolunda gittiğinde faaliyetlerine devam edecekler. LUO’nun Sebha şehrinin batısında başlattığı operasyon ve DEAŞ’ın sözde Libya emiri Ebu Abdullah’ın öldürülmesi Sirte’de sözde devlet kurma hayalleri yerine Sebha’da nüfuzunu yeniden kazanmanın mümkün olduğunu düşünen örgütün geleceği üzerinde büyük etkisi olacak.” (Şarkul Avsat)

Libya hakkında Türk-Rus anlaşmasının en önemli maddeleri

Kaynak, Rusya ve Türkiye'nin Libya krizi hakkında geri çekilme hatlarının belirlenmesi ile birlikte Libya'da kapsamlı ateşkesin uygulanması için mekanizmalar bulunmasını garanti altına alacak mutabakata ulaştıklarını vurguladı. Kaynak, mutabakatların Ulusal kurumun yöneteceği petrol ihracını denetlemek, Türkler ve Ruslar arasında ortak koordinasyon odası kurulması için bir mekanizma konulmasını kapsadığını açıkladı. Türkiye ve Rusya mutabakatlarının Malta, Almanya, İtalya ve Mısır'a ek olarak Temsilciler meclisi başkanı Akile Salih ve Ulusal ordu komutanı Halife Hafter'e bildirildiğine işaret etti. Kaynak, ABD tarafının Libya hakkındaki Türk-Rus mutabakatları hakkında bazı teknik değişiklikler istediğini ancak mutabakatların Türk-Rus ortak paket olarak 5 Ekim'den önce uygulanacağını açıkladı.  (218tv.net)

5. ASYA :

Taliban ile Afganlar arası müzakereler devam ediyor

Afganistan müzakere heyeti sözcüsü Nadır Nadıri, basına yaptığı açıklamada, görüşmeler başladığından bu yana müzakerelerin usulü, konusu ve sıralamasının üzerinde durulduğunu ve asıl konu üzerinde henüz müzakerelerin başlamadığını belirtti. Nadıri, iki taraf arasında görüş farklılıklarının olduğunu ve bu nedenle müzakerelerin biraz yavaş ilerlediğini kaydetti. (CRI)

Çin, İran ile işbirliğinin artmasını istedi

Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Deng Le, ülkesinin İran ile birlikte iki ülke liderleri tarafından imzalanan anlaşmanın uygulanmasını istediğini söyledi. İran’ın Çin Büyükelçisi Muhammed Keşaverzzade ile görüşen Le, iki ülkenin uluslararası düzeyde bir birine verdiği desteklerin dostane ilişkilerin göstergesi olduğunu söyledi. (ISNA)

6. ABD :

Kosova’dan Trump’a Özgürlük Nişanı 

ABD basınında yer alan haberlere göre, Kosova-Sırbistan anlaşmasının ardından Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Thaçi’nin Başkan Trump'a mektup gönderdiği, anlaşmadaki kişisel katkılarından dolayı Trump’a minnettarlığını dile getirdiği ve yardımlarından dolayı “Özgürlük Nişanı” vereceği iddia edildi. (Sputnik)

ABD Katar’ı NATO dışı önemli müttefik mi ilan ediyor?

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Arap Körfezi işlerinden sorumlu müsteşar yardımcısı Timothy Lenderking, bir telekonferans görüşmesinde “Umuyoruz Katar’ı NATO dışı önemli müttefik olarak kabul etme yönünde adım atacağız” ifadesini kullandı. “NATO dışı önemli müttefik” statüsü verilen ülkeler, üretim fazlası malzemeler, satış işlemlerinin hızlandırılması ve eğitimde öncelikli işbirliği dahil, Amerikan askeri teçhizatı ve teknolojisine hızlandırılmış ve ayrıcalıklı erişim hakkına sahip olurken Körfez ülkeleri Bahreyn ve Kuveyt’in sahip olduğu bu statüye toplamda 17 ülke sahip. (VOA)

ABD’nin İsrail Büyükelçisi’nden Filistin açıklaması

ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman,  Filistin yönetiminin, halkına ‘olması gerektiği gibi’ hizmet etmediğini iddia ettiği konuşmasında Filistin’in liderliğine Fetih Hareketi'nden ihraç edilen ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşayan Muhammed Dahlan’ın  getirilmesi ihtimalini değerlendirdi ve “Filistin halkının daha iyi bir hayat yaşaması gerektiğini anlayacak ve bunu gerçekleştirecek iradeye ihtiyacı var" ifadelerini kullandı. (Sputnik)

İran’la anlaşma yapan silah şirketlerine yaptırım uygulaması

Trump yönetimi, Tahran’a uygulanan silah ambargosunun uzatılmasına yönelik olarak BM’nin verdiği kararın ardından, çarşamba günü yaptığı açıklamada İran’la anlaşma yapan uluslararası silah şirketlerine kendi yaptırımlarını uygulayacağı uyarısında bulundu. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo dün yaptığı açıklamada, ABD’nin İran’a yaptırımların yeniden devreye sokulması için gelecek hafta BM’ye gideceğini, İran’a yaptırımların uygulanmasını sağlamak için ABD’nin gereken her şeyi yapacağını söylemişti. Bu cumartesi de ABD’nin 2015 nükleer anlaşması kapsamında hafifletilen İran’a karşı BM yaptırımlarının tekrar yürürlüğe girdiğini açıklamaya hazırlandığı düşünülüyor. (Şarkul Awsat)

Esper’den Çin ve Rusya açıklaması

ABD hükümetine bağlı düşünce kuruluşu Rand Corporation’da konuşan ABD Savunma Bakanı Mark Esper, silahlı kuvvetlerini modernize ettiğini, uzay ve siber uzaydaki imkânlarını artırdığını belirttiği Çin ve Rusya’nın sırasıyla ABD’nin en büyük stratejik rakipleri olduğunu söyledi. (Sputnik)

7. RUSYA:

ABD’nin 'Rus gemilerinin Kıbrıs'taki limanlara girmesinden endişeliyiz’ açıklamasına Rusya'dan yanıt

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun bu yakınlarda Kıbrıs lideri Nikos Anastasiadis’le görüşmesinde yaptığı ‘Rus gemilerinin Kıbrıs'taki limanlara girmesinden endişeliyiz’ açıklamasına yanıt verdi. Zaharova, “Birincisi, ABD’nin Kıbrıs ile ikili ilişkilerimize karışmaması gerektiğine inanıyoruz. İkincisi ise, biz her zaman şu veya bu ülke ile işbirliğinin üçüncü ülkelerin çıkarlarına karşı olmadığını söyledik ve söylemeye devam ediyoruz, Washington'a da aynı ilkeye bağlı kalmasını tavsiye ediyoruz” diye konuştu. (tass/sputnik)

Putin ve Modi koronavirüsle mücadeledeki işbirliğini görüştü

Kremlin’den yapılan açıklamada, bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi arasında telefon görüşmesinin gerçekleştiği bildirildi. Görüşmede, iki ülkenin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadeledeki işbirliğinin değerlendirildiği aktarıldı. Açıklamada, “Stratejik Ortaklık Deklarasyonu’nun 20. yıldönümü bağlamında, Rusya ve Hindistan arasındaki çok yönlü ilişkilerini daha da güçlendirme yönündeki karşılıklı niyet teyit edildi” ifadesine yer verildi. Putin’in ayrıca Modi’nin 70. yaş gününü kutladığı belirtilirken Hindistan Başbakanı’nın Rus liderine teşekkür ederek Rusya’nın Şanghay İşbirliği Örgütü ve BRICS dönem başkanı olarak yaptığı çalışmalarından dolayı memnuniyetini dile getirdi. (sputnik)

Navalny Soruştumasında Yeni Gelişme

Almanya’da tedavi gören Alexei Navalny’nin danışmanları, Rus muhalif siyasetçinin Rusya’nın Tomsk kentinde kaldığı otel odasındaki su şişesinde zehir izine rastlandığını belirtti. Alexei Navalny’nin Instagram hesabından yapılan bir paylaşımda, Rus muhalif siyasetçinin rahatsızlandığına ilişkin haberler ilk duyulduğunda, danışmanlarının Rusya’nın Tomsk kentindeki Xander otelinde olduğu belirtildi. Navalny’nin danışmanlarının boşaltılan ancak henüz temizlenmemiş olan otel odasına giderek, gördükleri şüpheli eşyaları topladıkları kaydedildi. Otel odasından toplananlar arasında markası Rusça’da “Kutsal Kaynak” olan açılmış bir şişe su da bulunuyordu. Proekt internet sitesindeki bir habere göre, bulunan şişe Navalny’nin ekibinde yer alan ve İngiliz vatandaşı olan Maria Pevchikh tarafından Berlin’e götürüldü. (voanews)

8. EKONOMİ :

TCMB net uluslararası rezervleri 20 milyar dolar oldu

Merkez Bankası verilerine göre, 11 Eylül ile biten hafta itibari ile net uluslararası rezervleri 149.32 milyar TL oldu. Net dış varlıklar bir önceki hafta 150.72 milyar TL düzeyinden geçen hafta 162.00 milyar TL'ye yükseldi. TCMB net uluslararası rezervleri, Bloomberg'ün Merkez Bankası verilerine dayanan hesaplamalarına göre geçen hafta 20.0 milyar dolara yükseldi. (Bloomberght)

Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 1.2 milyar dolar arttı

Yurt içi yerleşiklerin Döviz mevduatı 11 Eylül ile biten işlem haftasında 1.2 milyar dolar artarak 218.679 milyar dolar oldu. Merkez Bankası tarafından Perşembe günü yayınlanan haftalık bilgilere göre yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı aynı dönemde altın hariç 1.1 milyar dolar arttı. (Bloomberght)

Yabancılar net 62 milyon dolarlık menkul kıymet sattı

Merkez Bankası'nın verilerine göre, yabancı yatırımcılar geçen hafta net 62 milyon dolarlık menkul kıymet sattı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri yayımlandı. Buna göre, yurt dışında yerleşik kişiler, 11 Eylül haftasında net 30,2 milyon dolarlık hisse senedi ve 32,4 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi satarken, 5,3 milyon dolarlık Şirket Borçlanma Senetleri (ŞBS) aldı. Yurt dışında yerleşik kişilerin 4 Eylül itibarıyla 20 milyar 774,3 milyon dolar olan hisse senedi stoku, geçen hafta 20 milyar 899,1 milyon dolara yükseldi. Geçen hafta yurt dışında yerleşik kişilerin DİBS stoku, 5 milyar 650,4 milyon dolardan 5 milyar 571,4 milyon dolara geriledi. Söz konusu dönemde yurt dışı yerleşik kişilerin ŞBS stokları ise 5,3 milyon dolarlık alışla 253,9 milyon dolardan 259,2 milyon dolara çıktı. (Bloomberght)

9. KORONAVİRÜS PANDEMİSİ :

DSÖ: Avrupa'daki vaka sayısı endişe verici

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Avrupa Direktörü Hans Kluge, Avrupa’daki koronavirüs vakalarında yaşanan artışın çok ciddi olduğunu söyledi. Kluge, “Avrupa’daki haftalık vaka sayıları Mart başında salgının ilk zirvesindeki sayıları aştı” dedi. Avrupa’da geçen hafta vaka sayısı 300 bini aşmıştı. “Avrupa ülkelerinin yarısından fazlası son iki haftada yüzde 10’dan fazla vaka artışı yaşadı” diyen Kluge, yedi ülkede de vakaların en az ikiye katlandığını söyledi ve ekledi: “Bu tablo herkesi uyandırmalı Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, DSÖ'ye bildirilen yeni tip koronavirüs vakalarının yüzde 14'ünün sağlık çalışanları arasında tespit edildiğini, bazı ülkelerde bu oranın yüzde 35'e kadar çıktığını bildirdi.” (BBC, DW, TRT)