TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER

ORTADOĞU-AFRİKA

(ÖZEL HABER) PKK elemanlarını  Türkiye'ye casusluk yapmakla suçluyor… Pkk Süleymaniye vilayeti sınırları kapsamında saflarındaki kadroları ve üyelerinden birçoğunu ülkelerden birisine bağlı istihbarat kuruluşuna casusluk yapmak suçlamasıyla kovmaya kalkıştı. Elde edilen bilgilere göre, Süleymaniye vilayetindeki bölge sınırları kapsamında Pkk üyeleri ve kadroları Türkiye'ye turistik gezi yapmalarının ardından döndüklerinde Türk istihbaratı yararına casusluk yapmak suçlamasıyla kovuldular. Kovulanlar PKK tarafından hedef alınmaktan kaygı duyuyorlar. Ranya (Süleymaniye kuzeyi) bölgesinde Kürdistan Demokratik partisi 11.bölüm yetkilisi Hiva Keylani, Pkk'nın kadrolarından kuşku duyar olduğunu zira Pkk mevzilerini hedef alan Türk hava saldırılarının çok isabetli olduğunu belirtti. Bunun ışığında Türkiye'yi turizm için ziyaret eden kadrolardan birçoğunun soruşturma ve Türk istihbarat birimleriyle herhangi bir ilişkileri olup olmadığını öğrenmek için tutuklandıklarını belirtti. Keylani, kendilerine ulaşan bilgilere göre: PKK saflarından uzaklaştırılan kişilerin çoğunun Süleymaniye vilayetinden olduklarına ve son dönemde Türkiye'yi ziyaret ettiklerine işaret etti. Bu adım, Pkk liderlik konseyi üyesi Diyar Garib'in geçtiğimiz 27 Haziran'da Türk bombardımanında öldürülmesinden ve Pkk yetkililerinin saflarında Türkiye'ye casuslar olarak çalıştıkları sanılanların hesaba çekilmesi ile tehdit etmelerinden sonra geliyor.

(ÖZEL HABER) PKK Al-Cezire'de kadınlar için askeri akademi açtı…  Suriye kuzey doğusu sözde Özerk yönetimine bağlı Öz savunma ve koruma kurulu Pazar günü Amuda'da kadınlar için ilk askeri akademiyi açtı. Açılış, akademi kadın üyelerinin sunduğu askeri merasimle başladı. Sonra Özerk yönetim yetkilileri tarafından konuşmalar yapıldı. Suriye kuzey doğusu yönetimi başkanlık kurulu üyesi Emine Usi yaptığı konuşmada, "biz şehitlerin kanları ile ulaştığımız kazanımlarımıza her hangi bir saldırı karşısında diyalog ve barışa hazır olduğumuz gibi kadın, gençler ve tüm örgütlerimizin direnişe hazır olduğunu herkes bilsin" dedi. Al-Cezire bileşenlerinden askeri akademi katılımcılarından birçoğu askeri akademiye kadını kölelik düşüncesinden kurtarmak için katıldıklarını vurguladılar. Haseke kentinden savaşçı Emare Rojava, kadının kendisinden sorumlu ve bu akademide mukaddes ve büyük hedefinin olması gerektiğini vurguladı. Kadın Öz savunma güçleri sözde başkomutanı Zenarin Kamışlı, kadın askeri akademisinin askeri eğitimin yanı sıra yabancı diller, ekonomi ve bilgisayar üzerine eğitim gibi birçok eğitim bölümünün bulunduğunu belirtti.

(ÖZEL HABER) HTŞ ve Hurras Ad Diyn silahtan arındırılmış bölgeden çekilmeyi reddediyor… HTŞ/Nusra cephesi, radikal Hurras Ad Diyn ve diğer cihatçı gruplar İran, Türkiye ve Rusya arasında ikili ve üçlü anlaşmaları uygulamak için silahtan arındırılmış bölgeden çekilmeyi reddettiler. Suriye İnsan hakları gözlemevi güvenilir birkaç kaynağa atfen, HTŞ, cihatçı Hurras Ad Diyn ve diğer cihatçı grupların Rusya, İran ve Türkiye Cumhurbaşkanlarının üçlü zirvesinden çıkan anlaşmaya göre silahtan arındırılmış bölgeden, uluslararası Şam-Halep, uluslararası Halep-Lazkiye otobanlarından çekilmeyi reddetmeyi sürdürdüklerini nakletti. Gözlem evine göre, bu radikal silahlı grupların silahtan arındırılmış bölgeden çekilmeyi reddetmesi Türkiye'yi Rus müttefiği önünde yeni zor bir pozisyona koyuyor. HTŞ/Nusra cephesi geçtiğimiz 48 saat boyunca kuzey Lazkiye kırsalında Cebel Ekrad (Kürt dağı)'da Kebane ekseninde ki mevzileri istikametine askeri takviye güçler getirmişti. Takviye güçler oradaki mevzilerini güçlendirmeye ek olarak tanklar, zırhlı araçlar ve askerlerden oluşuyordu.

Ruhani New York'ta ‘Hürmüz Barış Girişimi’ planını açıklayacak…  Ruhani, şunları kaydetti: "Açıklayacağımız planın adı Hürmüz Barış Girişimi. Bölgenin güvenliğini sağlamak için Basra Körfezi ve Hürmüz Boğazı etrafındaki tüm ülkeler buna davet edilecek. Henüz açıklanmadığı için tepkiler de belli değil. ABD'liler ilk tepki olarak planın ne olduğunu görmek ve boyutlarını incelemek istediklerini söylediler. İran, bu plan ile tüm dünyaya bölgede uzun süreli kalıcı bir barış istediğini ilan edecek.

Suudi Arabistan’da Patriot sistemi konuşlandırılmış yerlerin haritası…

Suudi Arabistan'ın petrol şirketi Saudi Aramco rafinerilerine İHA'larla yapılan saldırılar, Amerikan Patriot füze savunma sistemini kullanan Suudi Arabistan'ın hava savunma zaaflarını ortaya çıkardı. Patriot sistemlerinin çoğu ABD üretimi olan Suudi silahlarından son dönemlerde en çok harcama yapılan kalem olduğu belirtildi. 

 (Harita: Sputnik)

Zarif, Husilerin Suudi Arabistan'a nasıl saldırabildiğini açıkladı… İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Yemenli Husilerin füzelerin menzilini bizzat artırdığını ve bu sayede Suudi Arabistan'ın petrol tesislerine saldırı düzenleyebildiğini belirtti.

WSJ: Saudi Aramco tesislerinin onarımı aylar ve yüzlerce milyar dolar gerekli… Wall Street Journal'ın Suudi yetkililere ve yüklenici firmalara dayandırdığı haberine göre Saudi Aramco tesislerinin tamamen onarılması için aylarca sürecek çalışmalar yapılması gerekiyor. Suudi Arabistan'daki umutsuzluğu gözler önüne seren haberde, Suudi yetkililerin kamuoyuna yönelik açıklamalarda iyimser bir tablo çizdiği, onarıma ilişkin özel görüşmelerde ise karamsar olduğu ifade edildi.

FP: İsrail'in nükleer silah denediğini ve taraf olduğu nükleer anlaşmayı ihlal ettiğini ABD 40 yıl örtbas etti… "ABD uydusu 22 Eylül 1979'da nükleer silah denemesi yapıldığını saptadı. Failin İsrail olduğu belirlendi. Bunun Mısır-İsrail barış anlaşması ve ABD-Rusya silah kontrolü anlaşmasını olumsuz etkileyeceğini düşünen Carter yönetimi örtbas yoluna gitti" diyen Foreign Policy (FP), İsrail'in nükleer anlaşmaları ihlalini 40 yıl sonra gözler önüne serdi.

İran'dan 'Basra Körfezi'nin güvenliği için koalisyon' önerisi… Tasnim Haber Ajansı'na göre, Zarif, Birleşmiş Milletler (BM) 74'üncü Genel Kurul Görüşmelerine katılmak üzere gittiği New York'ta basın mensuplarına açıklamada bulundu. Zarif, "Basra Körfezi'nde koalisyon başlangıçta İran, Irak, Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Umman ve Kuveyt arasında kurulabilir. Yemen'in de yer alması muhtemeldir" dedi. 

Zarif'ten AB ülkelerine nükleer anlaşma eleştirisi: Sorun ABD'nin iddialarını papağan gibi tekrarlamamakla çözülür… İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Fransa, Almanya ve İngiltere'nin Suudi Arabistan'ın petrol tesislerine yönelik saldırıdan İran'ı sorumlu tutmasına tepki göstererek, 3 Avrupa Birliği (AB) ülkesinin nükleer anlaşmadaki taahhütlerini yerine getirmede başarısız olduğunu ileri sürdü.

İran yeni balistik füze başlığını sergiledi… Fars ajansının haberine göre, yeni başlıklı balistik füze, İran-Irak savaşının başlamasının 39. yıl dönümü nedeniyle düzenlenen askeri geçitte yer aldı. İran yönetiminin açıklamasına göre, Hordad 15 sistemi, tamamen yerel üretim olan yeni balistik füze başlıklarını kullanabilecek. Başlığın menzilinin 2 bin km olduğu kaydedildi. Askeri geçitte Kadr, Emad, Seccil, Hürremşehir ve Kiam dahil tamamen yerli üretim olan 18 balistik füze sunuldu.

İsrail Cumhurbaşkanı Rivlin, Gantz ve Netanyahu ile görüştü… İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, 17 Eylül seçimlerini önde tamamlayan eski Genelkurmay Başkanı ve Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz ile İsrail Başbakanı ve Likud Partisi Başkanı Benyamin Netanyahu ile görüştü.

Netanyahu, yeni hükümeti kurmak için parlamentoda çoğunluk desteğini arkasına aldı… Parlamentodaki 55 vekilin Netanyahu'nun hükümeti kurması gerektiği yönünde karar aldığı bildirilirken, eski İsrail Genelkurmay Başkanı Benny Gantz'ın liderliğindeki Mavi-Beyaz İttifakı'na 54 vekilden destek geldiği bilgisi verildi. Netanyahu, Twitter üzerinden konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Oluşabilecek tek hükümet geniş bir birlik hükümetidir. Böyle bir hükümete ulaşmanın tek yolu oturup açık fikirli bir şekilde konuşmaktır."

Bağdat'ta ABD Büyükelçiliği yakınında havan topu saldırısı… Güvenlik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Yeşil Bölge’de bulunan ABD Bağdat Büyükelçiliği yakınına 2 adet havan topu atıldı. Saldırı sonrası Yeşil Bölge'de söz konusu Büyükelçiliğe yakın iki askeri kontrol noktasının, araç geçişlerine de kapatıldığı ifade edildi.

Türkiye ile 6 ülkeden Libya Ulusal Petrol Kurumu'na destek… Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 7 ülke, Libya'nın doğusundaki Libya Ulusal Ordusu komutanı Halife Hafter'e bağlı petrol kuruluşunun baskı altına almaya çalıştığı Libya Ulusal Petrol Kurumu’na destek açıklamasında bulundu.

ABD- GÜNEY AMERİKA

'ABD'den Türkiye'ye yeni teklif' iddiası: F-35 ile Patriot'lar konusunda yeni adımlar bekleniyor… Türk heyetiyle bir araya geldiği ifade edilen Satterfield, sözlü olarak, Washington Yönetimi’nin ekonomi içerikli bir teklif sunmaya hazırlandığını aktardı. Teklif kapsamında F-35 savaş uçakları ve Patriot hava savunma sistemi konusunda yeni adımlar atılması bekleniyor.

Trump: Kim Jong-un ile iyi bir uyum yakaladık, yeni yaptırım düşünmüyoruz… Güney Kore ile ABD arasında çok iyi düzeyde ilişkiler olduğunu dile getiren Trump, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkileri daha da artıracaklarını belirtti. Bir soru üzerine Kuzey Kore'ye yeni yaptırım veya Pyongyang'ı hedef alacak bir adım atmayı düşünmediklerini ifade eden Trump, "Kim Jong-un ile iyi bir ilişkimiz var. Belki bu sürecin sonunda onlarla yeni bir anlaşma yaparız, belki de yapamayız ancak şu anda iyi ilişkimiz var" dedi.

Trump, rakibi Biden hakkında konuştu: Yaptıklarını bir Cumhuriyetçi yapsaydı çoktan elektrikli sandalyedeydi… Biden'ın, Ukrayna ile oğlu hakkında konuşmadığına yönelik açıklamalarını "çok, çok kötü bir şey" diye nitelendiren Trump, Biden'ın oğlu hakkındaki soruşturmaların düşürülmesi karşılığında, Ukraynalı bazı kişilere 1.2 milyar dolar teklif ettiğini söyledi.  Trump, "Eğer, Biden'ın yaptığını bir Cumhuriyetçi yapsaydı, Biden'ın söylediğini bir Cumhuriyetçi söyleseydi şu ana kadar çoktan elektrikli sandalyeye oturtulmuştu." ifadesini kullandı. 

ABD'nin İran Özel Temsilcisi Hook: Washington, Tahran'la kapsamlı müzakereler istiyor… Hook, yaptığı açıklamada Washington'un füze gelişimi ve küresel terörizmin azaltılması da dahil olmak üzere İran’la kapsamlı müzakereler yapmak istediğini belirterek, Tahran'a karşı küresel bir koalisyon aradığını ve 'ihtiyatlı' davranacağını söyledi.

Trump'tan Keşmir konusunda arabuluculuğa yeşil ışık… ABD Başkanı Donald Trump, "Keşmir konusunda yardım etmeye hazırım. Çok karmaşık bir konu ve uzun zamandır devam ediyor. Eğer her iki taraf da çözmeye istekliyse ben de bunu yapmaya hazırım" açıklamasında bulundu.

Pentagon, 51. Bölge Baskını'nı bombalama tehdidi için özür diledi… 20 Eylül günü, ABD Savunma Bakanlığı’nın medya servislerinden Defense Visual Information Distribution Service’in Twitter hesabında, "Milenyum çocukları, bugün 51. Bölge’ye baskın denemesi durumunda hayatlarında son görecekleri şey bu olur" ifadesine yer verilmiş ve B-2 Spirit ağır bombardıman uçağının resmi eklenmişti. Pentagon, 21 Eylül Cumartesi günü, bu tweeti silerek yerine özür yayınladı. Yeni tweete, “DVIDSHub çalışanı geçtiğimiz gece, hiçbir şekilde Savunma Bakanlığı’nın tutumunu yansıtmayan bir tweet paylaşmıştı. Bu tweet yersizdi ve bu hatadan dolayı özür diliyoruz” dendi.

Venezüella hükümeti, Guaido'nun Kolombiya'ya geçişine yardım eden yetkililer için tutuklama emri çıkardı… Venezüella Başsavcısı Tarek William Saab, ABD destekli muhalefet lideri Juan Guaido'nun seyahat yasağına rağmen Kolombiya'ya gizlice geçmesine yardımcı olan bir dizi yetkili için tutuklama emri çıkardı.

AVRUPA – AB

BM İklim Zirvesi'nde ilk gün yaşanan gelişmeler… Ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele gücünü arttırmak ve mücadele stratejilerini güçlendirmek hedefiyle yeni yollar ve pratik yöntemler bulmayı amaçlayan Birleşmiş Milletler İklim Hareketi Zirvesi Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentindeki toplandı. Hükümet, iş dünyası ve sivil toplum liderlerinin biraraya geldiği zirvede katılımcılar küresel çaplı bu dev soruna dikkat çekmek ve harekete geçmek için önemli adımlar atıyor.

Avrupa Konseyi'nden Türkiye'ye uyarı: Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmalı… Avrupa Konseyi, Venedik Komisyonu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yetkilileri, Türkiye'de Anayasa Mahkemesi kararlarının yerine getirilmesi ve buna bütün mahkemelerin uyması gerektiği uyarısında bulundu.İstanbul’da düzenlenen "Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Sisteminin Desteklenmesi Ortak Projesi"nin kapanış konferansında konuşan Avrupa Konseyi İnsan Hakları Genel Direktörü Christos Giakoumopoulos, Anayasa Mahkemesi kararlarının sadece bazı özel davalarla sınırlandırılmaması gerektiğini, daha genel bir şekilde yorumlanması gerektiğini söyledi.

İngiliz basını: Türk ve İspanyol hükümetleri Thomas Cook'a yardım etmeye çalıştı… Türk hükümeti ve Madrid yönetiminden destek alan İspanyol otelcilerin yardımıyla 200 milyon sterlinlik kaynak sağlanması için anlaşma sağlandığı belirtiliyor. BBC Türkçe'nin Guardian'dan aktardığı habere göre, İspanyol ve Türk hükümetlerinin, şirketin batışının turizm endüstrilerine vereceği hasarı kısıtlamak için şirkete yatırım yapmaya istekli davrandığı kaydediliyor.

İngiltere'den Suriye Anayasa Komitesi'ne destek… İngiltere Dışişleri Bakanı Raab, yaptığı yazılı açıklamada, Suriye Anayasa Komitesi'nin oluşturulmasıyla ilgili, "8 yıllık korkunç çatışmadan sonra bu, Suriye halkının ihtiyaç duyduğu barışa doğru memnuniyet verici ilk adımdır" değerlendirmesini yaptı.

Zelenskiy, Kırım Tatar Meclisi liderlerinden Cemilev'i görevden aldı… Ukrayna parlamentosu Yüksek Rada’da milletvekili Valeriy İvasyuk, Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’in, 'Kırım Tatar halkının işlerinden sorumlu departman' olarak bilinen bölümü lağvetme kararı aldığını duyurdu. Departman başkanı, Kırım Tatar Meclisi liderlerinden Cemilev’in de görevden aldığı kaydedildi.

'Saldırıdan İran Sorumlu Başka Mantıklı İzahı Yok'… Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kapsamında Fransa, Almanya ve İngiltere’nin liderleri New York’ta bir araya geldi. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson görüşme sonrasında yayınladıkları ortak açıklamada, Suudi Arabistan’ın petrol tesislerinin hedef alındığı 14 Eylül’deki saldırıdan İran’ın sorumlu olduğunun açık olduğunu savundu.

ASYA

Pakistan Cumhurbaşkanı Alvi: Hindistan savaş açarsa Pakistan bu savaşa girer… Pakistan Cumhurbaşkanı Arif Alvi, Cammu Keşmir krizi nedeniyle karşı karşıya geldikleri Hindistan'ın savaş açması halinde yanıt vermekten başka seçenekleri olmayacağını söyledi, "Hindistan savaş açarsa Pakistan bu savaşa girer" dedi.

Japon hükümet ortağından Türkiye ekonomisine övgü… Japonya'da hükümet ortağı Komeito Partisi'nin Genel Başkanı Natsuo Yamaguchi, "2013'te ziyaret ettiğimiz Türkiye'nin ekonomik durumunun görkemli bir şekilde geliştiğini fark etmiş bulunuyoruz" dedi.

Çin basını: S-500 dünyanın en etkili hava savunma sistemi olacak… Sina gazetesi yazarı Zhou Hongxin, S-500'ün taşıdığı özellikler sayesinde en gelişmiş Rus füze savunma sistemi olan S-400'lerin yerini alacağını kaydetti. Bazı uzmanların S-500'ün göktaşlarını vurma kapasitesine sahip olduğunu belirttiğine dikkat çeken Hongxin, 2013 yılında Çelyabinsk kent kırsalına düşen yaklaşık 20 metre çaplı ve atmosfere 67 bin 600 km/s hızla girdiği belirtilen göktaşını anımsattı. Hongxin, "Rus sosyal medya sayfalarında bu olay 'S-500 mucizesi' olarak nitelendi. Zira söylenenlere göre göktaşının Rusya topraklarına yaklaştığı sıralarda test edilen S-500 sistemi, göktaşını başarıyla vurarak Dünya'nın zarar görmesini engelledi" ifadelerini kullandı.

RUSYA

ABD'li general Rusya’nın Karadeniz’deki faaliyetlerinden yakındı… Ukraynalı Segodnya gazetesine konuşan Hodges, Rusya’nın NATO’nun Karadeniz’deki tatbikatlarını bloke ettiğinden şikâyet etti. NATO’nun Karadeniz’de tatbikat yapacağı yerleri duyurduğu zaman Rusya’nın söz konusu yerlere geçitleri kapattığını iler süren Hodges, “Bu Odessa’nın geçici abluka şeklidir. Bu bir tesadüf değil. Bu nedenle Romanya ve müttefiklerimiz bu kadar endişeli” diye konuştu.

Putin'den Abhazya ordusunun modernleştirilmesi için anlaşma talimatı… Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Gürcistan’dan bağımsızlığını ilan eden Abhazya’nın ordusunun modernleştirilme giderlerinin finanse edilmesine ilişkin anlaşma imzalanması talimatı verdi.

Rusya, yeni nesil savaş uçakları üzerinde çalışıyor… Beşinci nesil Su-57 uçaklarının üretimi devam ederken, Rusya Devlet Havacılık Sistemleri Araştırma Enstitüsü (GosNIIAS) Başkanı Sergey Hohlov, altıncı nesil savaş uçakları üzerinde çalışmalar yapıldığını, bu uçaklarda pilotlu kontrol özeliğinin isteğe bağlı olabileceğini söyledi.

TÜRKİYE

Çavuşoğlu'ndan GKRY Dışişleri Bakanı'na: Senin liderin federasyonu reddetti… Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu toplantıları için bulunduğu New York'ta kendisini görünce Kıbrıs'ta federasyon konusunu gündeme getiren Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı'na "Senin liderin bunu reddetti. Önce neyi müzakere edeceğimize karar vermemiz lazım" karşılığını verdi.

FETÖ'ye 'polislik sınavı' operasyonu: 40 gözaltı kararı… Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan açıklamada, 2011'de yapılan Polislikten Komiser Yardımcılığına geçiş sınavında, FETÖ silahlı terör örgütü üyelerinin yazılı sınav öncesinde sınav sorularına erişerek, soruları örgüt üyelerine verdiklerinin tespiti üzerine soruşturma yürütüldüğü bildirildi. Açıklamada, sınav sorularını alarak, komiser yardımcısı oldukları tespit edilen 40 şüpheli hakkında Ankara merkezli 20 ilde gözaltı kararı çıkarıldığı, zanlıların işlemlerinin devam ettiği belirtildi.

Türkiye İtalya'da Kürt kökenli bir Alman vatandaşını tutuklattı… Türkiye'nin Interpol aracılığıyla uluslararası tutuklama kararı ile aradığı Kürt kökenli bir Alman vatandaşı İtalya'da tutuklandı. 45 yaşındaki Almanya ve Türkiye vatandaşının İtalya'nın Milano kentinde tatil yaptığı otelde gözaltına alındıktan sonra tutuklandığı belirtildi. 

ABD ile 2. ortak kara devriyesi başladı… Türkiye ile ABD arasında imzalanan 'güvenli bölge' anlaşması gereği, Suriye'de Türk ve ABD zırhlı araçlarının 2. kez ortak kara devriyesi yapmak üzere Tel Abyad'ın güneydoğu bölgesine doğru hareket ettikleri öğrenildi.