Bu sayfayı yazdır

Seçim Sonuçları Saakaşvili’nin Yüzünü Güldürdü, Ugulava’nın Yıldızını Parlattı

Yazan  01 Haziran 2010

30 Mayıs'ta Gürcistan’da yerel seçimler yapıldı. Seçimler yakın ve orta dönemde Gürcistan'da yaşanacak siyasi gelişmelere ilişkin önemli ipuçları verdi.

Ülke genelinde kayıtlı yaklaşık 3 milyon 544 bin 770 seçmen, 73 seçim bölgesi ve 3624 seçim mıntıkası hem boş olan milletvekillikleri hem de 64 belediyenin meclis üyelerini belirlerken, Tiflis'te halk ayrıca Belediye Başkanı için oy verdi. Tiflis Seçimlere 14 siyasi parti ve 3 blok katıldı. Tiflis Belediye Başkanı koltuğu için ise 9 aday yarıştı. Pazar günü sabah 8.00′de başlayan seçimler 20.00′de sonlandı. Bu seçimler her ne kadar "yerel" düzeyde yapıldıysa da sonuçları itibariyle yakın ve orta vadede Gürcistan'da yaşanacak siyasi gelişmelerin tahmin edilmesi açısından çok önemlidir. Seçimleri önemli kılan bir husus da Gürcistan tarihinde ilk kez Tiflis Belediye Başkanın genel halk oylamasıyla seçilmesiydi.

Bu seçim sonuçları Gürcü halkının, Batı yanlısı M.Saakaşvili'nin politikalarını destekleyip desteklememesi, Saakaşvili sonrası dönemde Gürcistan yönetiminin başında kimleri görmek istemesi açısından çok önemliydi. Seçim öncesi yapılan tahminler çok değişik yönde idi. Seçim yasasına göre yüzde 30 barajın bulunduğu başkanlık seçimlerinde, adaylardan hiçbirinin yüzde 30'u yakalayamaması durumunda, en çok oy alan iki aday ikinci turda yarışacaktır. İktidar partisi adayı Gigi Ugulava'nın Tiflis belediye başkanı seçilmesine kesin gözü ile bakılırken, muhalif aday İrakli Alasaniya'nın da seçimleri ikinci sırada tamamlanması bekleniyordu.[i] Ayrıca, Seçimlerin yeterince şeffaf ve adil olmaması durumunda muhalefetin sokağa dökülebileceğine işaret eden siyasi gözlemciler, Tiflis Belediye Başkanlığı seçimlerine katılmayan eski Başbakan Zurab Nogayedeli ve eski Parlamento Başkanı Nino Burjanadze gibi ülkenin yakın siyasi tarihindeki önemli ve etkin isimlerin bugün muhalefet safında yer aldığını, bunun da ciddi karışıklıklara yol açabileceği uyarısında bulunuyordu.[ii] Bazıları seçimlerde ilk turda adayların barajı aşamayacağı, ikinci turda mücadelenin iktidarın adayı, hazırda Tiflis Belediye Başkanı görevinde bulunan Gigi Ugulava ve muhalif aday, Gürcistan Adına Birlik lideri İrakli Alasaniya arasında yapılacağı da tahmin ediliyordu. Birçok gözlemci ve Gürcistan iktidarı ise bu seçimlerden galip çıkacağına kesin gözü ile bakıyordu. Seçimlerden hemen sonra Gürcistan Toplumsal yayını (TV) siparişiyle yapılan exit-poll sonuçları ikinci ihtimali doğruladı. Her ne kadar Gigi Ugulava karşısında büyük oy farkıyla kaybeden İrakli Alasaniya açıklanmış exit poll sonuçlarının "gerçeği yansıtmadığı" iddiasında bulunsa da seçim sonuçları iktidardaki "Tek Ulusal Hareket" (Ertiani Nasionaluri Modzraoba) partisinin önemli farkla önde olduğunu doğruladı. Alasanya oyların %18,46'sını alırken Ugulava %54,08 ile oyların yarıdan fazlasını kazandı. Üçüncülüğü Hıristiyan Demokratlardan Georgi Çanturiya (11,55%) kazanırken diğer adaylar;«Ulusal Konsey»'den Zviad Dzidzihuri %9,01. 'Sanayi Gürcistan'ı Kurtaracak' partisinin lider Georgi Topadze %5,41 oy aldılar. Genel olarak seçim sonuçlarına göre ise "Tek Ulusal Hareket" %63,78 oy toplarken, «Gürcistan Adına Birlik» sadece %10,32 oy alabildi.[iii]

Bu seçimler birkaç tespitte bulunmak açısından önemlidir:

1) Seçimler demokratik ortamda yapıldı. "Renkli devrim"lerin yaşandığı ülkelere baktığımız zaman Gürcistan Ukrayna'dan sonra demokratik seçim yapabilen ikinci ülke oldu. Eski Sovyet cumhuriyetlerinde "demokratik seçim" olgusu önemli ve bir türlü gerçekleşemeyen ilkedir. Aynı devrimin yaşandığı Kırgızistan'da yaşanan olaylar ve hala çözülememiş istikrar sorunu bunu bir daha doğrulamaktadır. Gürcistan'daki seçimleri izleyen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) İnsan Hakları Bürosu ile Avrupa Konseyi gözlemcileri de birçok eksiğin olduğunu bildirirken uluslararası standartları yerine getirmekte Gürcistan'ın ilerleme sağladığını vurgulamışlar. Gözlemciler, Gürcistan Seçim Komisyonunun seçimleri şeffaf ve profesyonel bir şekilde hazırladığını, fakat bazı seçim merkezlerinde ''sistem eksikliklerinin'' bulunduğunu ve oyların sayım sürecinde bazı ihlaller yapılsa da bunun, seçim sonuçlarını etkilemediğini bildirilmektedir. Sonuçlara ilişkin yayınlanmış ön açıklamalarla Gürcistan'ın Birinci kanalının siparişiyle Alman şirketi GFK'ın, ayrıca "İmedi" ve "Rustavi-2" kanalının siparişiyle Edison Research'ün yaptığı exit-poll sonuçları örtüşmektedir.

2) Seçim sonuçları 2012'de yapılacak parlamento seçimleri ve 2013'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerini doğrudan etkileyecektir. Gürcistan'ın ayrılıkçı bölgeleri Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlıklarının Rusya tarafından tanınmasının ardından Saakaşvili'nin konumunun zayıflamasına rağmen, 2009'da birleşik muhalefetin uzun süre devam eden gösteri ve baskıları onu iktidardan uzaklaştırmada yeterli olmamıştır.

3) Ukrayna seçimleri ve Kırgızistan'da gelişen olayların ardından sıranın Gürcistan'a da geleceği yönündeki tahminler doğrulanmamıştır. Rusya ile İran nükleer programı, Afganistan, nükleer silahsızlanma gibi bir dizi konuda mutabakat sağlayan Obama yönetimi, eski Sovyet coğrafyasında Rusya'nın daha etkin ve serbest hareket etmesine olanak vermiştir. Beyaz Saray dış politika danışmanı Michael MacFaul'un geçen hafta Moskova'da yaptığı açıklamada "Gürcistan'ın toprak bütünlüğünün sağlanmasına yönelik bir stratejimiz yok" değerlendirmesi "ABD'nin Gürcistan'ı gözden çıkardığını" ve Gürcistan'ın Rusya eksenli bir politikaya kayacağı düşüncesini kuvvetlendirmiştir. Yapılan birçok analizde başta N.Burjanidze olmak kaydıyla Gürcü muhalefetinin Rusya ile temaslarının yoğunlaşmasının, ilerideki seçimlerden sonra Gürcistan'ın Rusya yanlısı bir politika izleyeceği söylenmektedir. Fakat son seçimler Gürcü seçmeninin muhalefete de pek fazla güvenmediğini ortaya koydu. Zaten yüzde 50'nin az üzerinde bir katılım sağlanması da bunun bir göstergesidir.

4) Saakaşvili'nin görev süresi 2013'de sona erecek. Gürcistan Anayasasına göre cumhurbaşkanı iki dönemden fazla seçilemez. Saakaşvili de bu hükme uyacağını ve süresi bitince görevden ayrılacağını açıklamıştır. Seçim sonuçları açıklandıktan sonra hazırda Tiflis belediye başkanı Gigi Ugulava'nın 2013'te aday olacağına kesin gözüyle bakılmaktadır. Seçim sonuçları, Ugulava'nın hazırda bir başarılı başkan olarak tanınması 2013 seçimlerinde seçilme ihtimalini daha da kuvvetlendirmektedir.

NOT:

Gigi Ugulava kimdir?: Gigi (Georgi) Ugulava 1975'te Tiflis'te doğdu. Tiflis Üniversitesi Felsefe ve Sosyoloji Fakültesinden mezun oldu. "İberya -TV"'de gazeteci olarak çalıştı. Eylül 2002'de Birleşik Arap Emirliklerinde John Smith burslusu olarak staj yaptı, 2001-2003'te ALPE Hukuk Eğitimi Birliğinin Direktörü görevini yürüttü. Aralık 2003'te, "Gül devriminin" ardından Gürcistan Adalet Bakanı görevine atandı. Şubat 2004'ten Gürcistan Devlet Güvenlik Bakanı yardımcısı ve birinci yardımcısı görevlerinde bulundu. 20 Nisan 2005'te Gürcistan Cumhurbaşkanlığı Yönetim Biriminin başına atandı. Aynı yıl 12 Temmuz'da Tiflis Belediye Başkanı görevine atandı. 12 Ekim 2006'da yerel seçimler sonucunda başkent vekiller meclisi tarafından Tiflis Şehir Belediye Başkanı görevine seçildi.

 

 

[i] Faruk Akkan, Gürcistan'ın geleceğini belirleyecek yerel seçim yarın, http://haberrus.com/politika/2946-Gurcistanin-gelecegini-belirleyecek-yerel-secim-yarin.html

[ii]Pazar günü üç seçim birden, http://www.gazete5.com/haber/gurcistan-secim-19966.htm28 Mayıs 2010 Cuma 15:06

[iii] Hıristiyan Demokrat İttifakı %11,81'le ikinciliği kazanırken "Gürcistan Adına Birlik" %7.22'iyle üçüncü,«Ulusal Konsey» %7,22 ve%4,76 «Sanayi Gürcistan'ı Kurtaracak» partisi dördüncü ve beşinci sıradadır.Оппозиция проиграла Тбилиси, http://gazeta.ru/politics/2010/05/31_a_3377328.shtml

Ali Asker

İlk Öğretim-Lise:: Alpan Köy-Azerbaycan

Üniversite: Azerbaycan Teknik Üniversitesi- Bakü Devlet Üniversitesi Hukuk Fakültesi (2 Üniversite)

Yüksek Lisans: Marmara Üniversitesi SBE Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı Genel Kamu Hukuku

Doktora: Ankara Ü. SBE Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı Genel Kamu Hukuku

 

Uzmanlık Alanı: Rusya, Orta Asya, Kafkaslar. Demokratikleşme ve Rejim Değişimleri. Türk Dünyası çalışmaları.

 

Bildiği Diller:

Rusça

Azerbaycanca

Bugüne Kadar Çalıştığı Yerler:

1993-1996 İmpuls LTD Şirketi, Genel Müdür danışmanı

1998-2000 Millet gezetesi (Azerbaycan, temsilci muhabir)

2007-2010 (Ayna ve Zerkalo gazeteleri Türkiye temsilcisi)

2009 – ASAM

2009- 21. Yüzyıl T.E.

 

Bilimsel Çalışmalar
Kitaplar
a) Telif Eserler
Azərbaycan hüquq tarixi:cinayət hüququ (qədim zamanlardan 1920-ci ilədək), Azərnəşr, Bakı, 1999, (Mehman Dəmirli ilə birlikdə), 200 s.
Kaymakam Adaylığı Sınavına Hazırlık (Editörler: Tezel Öçal ve Zehra Odyakmaz), Savaş Yayınları, Ankara 2004, 1159 sayfa
Konu Anlatımlı –Testli Anayasa Hukuku, İdare Hukuku ve İdari Yargı (Zehra Odyakmaz ve Ümit Kaymakla birlikte), 1. baskı (448 sayfa), 2. baskı (522 sayfa). 2004 (1. baskı), Ankara 2004 (2. baskı)
Soykırımdan fazlası (Kafkaslarda Ermenilerin yaptıkları mezalim ve Hocalı soykırımı üzerine)- belgesel senaryosu, 43 dak. (tamamlanma aşamasında)
 
b) Çeviri, Aktarma, Derleme, Düzenleme ve Editörlük
Yeni Anayasalar: BDT ve Baltık Ülkeleri, (Dr. Abdurrahman Eren’le birlikte), TİKA Yayınları, Ankara 2005, (Rusça, Ukraynaca, Türkmence, Özbekçe ve Azerbaycan Türkçesinden aktarma ve çeviri, düzenleme, açıklama ve Giriş Makalesi)
Mirza Bala Mehmetzade, Azerbaycan Misak-i Millisi, (Elşad Mahmudov’la birlikte), Azerbaycan Kültür Derneği Yayınları, Ankara 2002, , 87 s., (Osmanlıcadan aktarma ve şerhler)
 
Şahidin Xatirələri, AHC maliyyə naziri Əbdüləli Əmircanın xatirələri Ayna gazetesi, 1, 8, 15, 29, aprel 2006. (Türkiye Türkçesinden Azerbaycan Türkçesine aktarma, kitap olarak yayın aşamasında)
Hüseyin İsmayılov, Azerbaycan’da Aşık Sanatı, Alpan Yayınları, Ankara, 2008, (Azerbaycan Türkçesinden Aktarma, Mahire Gayıbova ile birlikde).
Cemil Hasanlı, Soğuk Savaşın Sınav Meydanı: Türkiye-SSCB İlişkileri, Bilgi Yayınları, Ankara, 2010 (Baskı aşamasında)
 
Tezler:
Doktora: Eski Sosyalist Ülkelerde Siyasi Rejim Değişmeleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı/Genel Kamu Hukuku, (Dnş. Prof.Dr.Anıl Çeçen) Ankara 2007, 391 s.
Yüksek Lisans: Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasında Devlet Sistemi ve Temel Öğeleri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı/Genel Kamu Hukuku,  (Dnş.: Prof.Dr. Mehmed Akad İstanbul,, 2000, s.137.
 
Makaleler
-       Telif
Auen Kilsə Qanunnaməsində cinayət hüququ normaları (Mehman Demirli ile Birlikte), Qanun, Bakı 1996.
Mədinə şəhər dövlətinin təşəkkülü və konstitusiyasının əsas cəhətləri, Qanun No:8, Bakı 1997.
Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasına Göre Devlet Organlarının Yapısı ve İşleyişi, Yeni Türkiye Dergisi (Türkoloji ve Türk Tarihi Araştırmaları Özel Sayısı), Ankara 2003, s. 207,
Azerbaycan Cumhuriyetinde Kadın Hakları ve Günümüz Sorunları, Yıl: 1, Sayı: 1, s. 21-23. Türk Dünyası İnsan Hakları Bülteni, Ankara, Eylül 2004.
Erivan’a Yılbaşı Hediyesi: Rusya Ermenistan’ı Saldırı Amaçlı Silahlarla Donatıyor, Stratejik Analiz, Cilt: 9, Sayı:107, Mart 2009, s. 18-20.
Gürcistan ve Azerbaycan Askeri İşbirliğinde, Stratejik Analiz, Cilt: 9, Sayı:108, Nisan 2009, s. 15-17.
Ermenilerin Azerbaycan’da Yaptıkları Soykırımlar ve Devam Eden Çözümsüzlük, Stratejik Analiz, Cilt: 9, Sayı:108, Nisan 2009, s. 28-38.
Gergin Gündem: Türkiye-Ermenistan Sınır Kapısı Sorunu, Stratejik Analiz,Cilt: 10, Sayı 109, Mayıs 2009, s.30-36.
Gürcistan'da Sıcak gelişmeler:  Tamamlan(ma)mış Devrim, Paylaşılamayan Bölge,Stratejik Analiz, Cilt: 10, Sayı:110, Haziran 2009, s. 30-36.
ABD-Rusya Rekabeti Bağlamında Manas Üssü Sorunu, Stratejik Analiz, Cilt: 10, Sayı:111, Temmuz 2009, s. 20-23.
Azerbaycan’da Demografik Gelişmeler Işığında Bazı Tespit ve Tahminler, Stratejik Analiz, Cilt: 10, Sayı:111, Temmuz 2009, s. 64-72.
İç Savaş Eşiğindeki Kuzey Kafkasya, 21.Yüzyıl Dergisi, Ekim 2009, Sayı:10, s.43-52
Rusya’nın Modernizasyonu Mümkün mü? , 21.Yüzyıl Dergisi, Kasım 2009, Sayı:11, s.69-74
Kafkaslarda Barışa Giden Yol Savaştan mı Geçmeli? , 21.Yüzyıl Dergisi, Aralık 2009, Sayı:12, s.65-74
Türkiye Azerbaycan İlişkilerinin Çok Boyutlu Temelleri, 21.Yüzyıl Dergisi, Ocak 2010, Sayı:13, s.37-54 (Arif Keskin ve Kamil Ağacan’la birlikte)
Bakü'de Kuzey’den Esen Rüzgarlar, 21.yüzyıl Dergisi, Şubat 2010, Sayı:14, s.7-10
 ‘’Ermeni Açılımı’’ Sonrası Türkiye-Azerbaycan İlişkileri, 21.Yüzyıl Dergisi, Mart 2010, Sayı:15, s.45-56
Kırgızistan’da Bitmeyen Devrim mi, Fillerin Tepişmesi mi? , 21.Yüzyıl Dergisi, Mayıs 2010, Sayı:17, s.33-40
Ankara’dan Medvedev Geçti: İlişkilerin Değerlendirilmesi, 21.Yüzyıl Dergisi, Haziran 2010, Sayı:18, s.49-56.
Sırat Köprüsü Kadar Zorlu Geçiş, 21.Yüzyıl Dergisi, Temmuz 2010, s. 65-72.
Rusya Federasyonu’nun Yeni Askeri Doktrini Bir Tepki Belgesi mi?MSI, Sayı: 054, Nisan 2010, s. 48-54.
Protokoller, “Soykırım Tasarısı” ve Türkiye-Ermenistan İlişkileri, Türk Yurdu Dergisi,
Kırgızistan Yol Ayrımında: Demokrasiye mi, Otoriterizme mi? 2023 Dergisi, Yıl:9 Sayı:109.
Herkesin Sınıfta Kaldığı Ders: Kırgızistan Olaylarında Okunması Gerekenler, 2023 Dergisi, Temmuz 2010, Sayı: 111, s. 54-58.
Medvedev’in “Eksen Kayması”: Ne Kadar Kayabilir ki? 21.Yüzyıl Dergisi, Ağustos 2010, Sayı:20, s. 39-48.
Rusya’nın Balkanlar Politikasının Bazı Hususları, 2023 Dergisi, Ağustos 2010, Sayı:112, s. 54-59.
Kilise Savaşları: Moskova-Kiev-İstanbul, 21. Yüzyıl Dergisi, Eylül 2010, Sayı: 21, s. 31-38.
Kafkasya’daki Silahlanma Rusya-Türkiye İlişkilerinin Neresinde? 21. Yüzyıl Dergisi, Ekim 2010, Sayı: 22, s. 21-28.
Kırgızistan Seçimleri Demokratikleşmeye Vesile Olabilir mi? 21. Yüzyıl Dergisi, Kasım 2010, Sayı: 23, s. 8-10.
Ermenistan'da Anayasal Dönüşüm Süreci ve Anayasanın Temel Özellikleri, Ermeni Araştırmaları Dergisi, Sayı: 36, Terazi Yayıncılık, Ankara Kasım 2010, s. 191-218. 
Qırğızıstanda demokratik transformasiya cəhdi, Analitik Baxış, Say:4, SAM,  s. 22-28.
Rusya'nın Afganistan Politikasında Belirsizlik, 21. Yüzyıl Dergisi, Ocak 2011, Sayı: 25, s. 39-45.
Gözetlemeye Devam: Gebele Radar Üssü’nün Modernizasyon, EkoAvrasya, Yıl:4, Sayı: 14, Bahar 2011, s.36-37.
Türkiye-Ermenistan İlişkileri ve Rusya’nın Tutumu, 21. Yüzyıl Dergisi, Şubat 2011, Sayı: 26, s. 15-21.
Rusya: Olgular ve Tahminler Işığında, Mart 2011, Sayı: 27, s. 45-51.
Mağrip’ten Esen Rüzgarın Rusya’da ve Güney Kafkasya’da Etkileri, 21. Yüzyıl Dergisi, Nisan 2011, Sayı: 28,  s.39-46.
 
 
 -       Aktarma ve Çeviri
Sergey Yatsenko, Vusunlar, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:1, Ankara 2002, s. 776-781. (Rusçadan çeviri)
 Nikolay Bokovenko, Tagar Kültürü, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:1., Ankara 2002,s. 518-525. (Rusçadan çeviri)
Sergey G.Skobelev, Vladimir N.Nechiporenko, Stepan V.Pankin, Arkeolojik Kaynaklara Göre Orta Yenisey Kırgızları, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:2., Ankara 2002, s. 391-396. (Rusçadan çeviri)
Boris İ.Marşak, Türkler ve Soğdlular, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:2., Ankara 2002, s. 170-178. (Rusçadan çeviri)
İrina F.Popova, Orta Asya Türkleri ve Erken Tang Çin Devleti, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:2., Ankara 2002, s. 127-132. (Rusçadan çeviri)
Yuriy F.Buryakov, Eski ve Orta Çağ Dönemlerinde Büyük İpek Yolu Üzerinde Orta Asya Türkleri, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:3., Ankara 2002, s. 234-242. (Rusçadan çeviri)
Yunus Nesibli, Orta Çağ Gürcü Kaynaklarında Türkler, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:4., Ankara 2002, s. 722-730. (Rusçadan çeviri)
Svetlana İ. Valiulina, İdil Bulgarlarında Cam Sanatı, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:6., Ankara 2002, s.55-62. (Rusçadan çeviri)
Yuriy F. Buryakov, Timur, Timurlular ve Bozkırın Türk Göçebeleri, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:8., Ankara 2002, s. 534-539. (Rusçadan çeviri)
Talaybek Koyçumanov, Temirbek Bobuşev, Sovyet Sonrası Orta Asya Geçiş Ekonomilerinin Sorunları ve Entegrasyonun Geleceği, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:19., Ankara 2002, s.15-23. (Rusçadan çeviri)
Kamil Veli Nerimanoğlu, Azerbaycan’ın Devlet Dili Siyaseti, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:19., Ankara 2002, s.244-251. (Azerbaycan Türkçesinden aktarma)
Aman Hanberdiyev, Türkmenistan’da Eğitim ve Bilgisayar, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:19., Ankara 2002, s. 815-827. (Rusçadan çeviri)
Ovez Gündogdiyev, Türkmenlerde Savaş Sanatı ve Silahlar (VI-XVI. yy.), Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:19., Ankara 2002, s.828-833. (Rusçadan çeviri)
Rafael Muhammetdinov, Boşevizm, “Milli” Komünizm ve M.Sultan Galiyev Fenomeni, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:18., Ankara 2002, s.843-853. (Rusçadan çeviri)
Djenish Djunushaliev, Kırgızistan’da 1916 İsyanı, Türkler (Editörler: Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Cilt:18., Ankara 2002, s.627-630. (Rusçadan çeviri)
S.Oboznov, Rusya ve Latin Amerika BM`de: İşbirliği Sorunları ve Geleceği, Avrasya Dosyası, BM Özel, İlkbahar 2002, Cilt:8, Sayı:1, s. 225-237. (Rusçadan ceviri, A.İsayev ile birlikte).
Nursultan Nazarbayev, Krizin Anahtarları, Stratejik Analiz, Cilt:10, Sayı:110 Haziran 2009, s. 89-95.

Son ekleyen Ali Asker