PKK ve uzantıları tarafından 7 Haziran 2015 genel seçimleri sonrasında artan bir seyirde eylemsellik süreci başlatılmıştır. Seçim dönemi boyunca PKK ve uzantıları tarafından özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde halk üzerinde baskı kurabilmek ve bölgedeki imkan-kabiliyetleri arttırmaya yönelik çeşitli düzeylerde eylem ve faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Ancak seçim sonrası dönem çerçevesinde gerçekleştirilen eylemler en üst seviyede seyretmektedir.

PKK tarafından halihazırda sürdürülmekte olan eylemlerde örgütün gücünü gösterme, tabanını eylemsellik temelinde mobilize etme gayesinin odak noktası olduğu gözlemlenmektedir. Terörün yarattığı şok ve korku duyguları, eylemlerin beklenmedik ve sürekli bir düzeyde seyretmesi bağlamında beslenmektedir. Diğer bir husus da örgütün, çözüm süreci olarak adlandırılan dönem boyunca; örgütlenme, istihbarat temini, ilçe-il ve metropollerde kadroların eylemsellik çerçevesinde eğitilmesi ve organize edilmesi ile söz konusu bölgelere silah ve mühimmat aktarımı faaliyetleri gerçekleştirdiği, son süreçte ortaya çıkan eylemselliği bağlamında anlaşılmaktadır.

Örgütün, 7 Temmuz 2015-30 Temmuz 2015 tarihleri arasında gerçekleştirdiği eylem türleri; araç gaspı, araç yakılması/kundaklama, adam kaçırma, rehin alma, sabotaj, yol kesilmesi, yolu trafiğe kapatma, taş/havai fişek/molotof kokteyli ile saldırı, el yapımı patlayıcı ve bombalı saldırı, infaz, silahlı saldırı, roketatarlı saldırı şeklindedir. Eylemlerin gerçekleştirildiği bölgeler; Adıyaman, Ağrı/Doğubayazıt-Patnos, Ardahan/Göle, Batman/Sason, Bingöl, Bitlis/Tatvan, Diyarbakır/Silvan-Bismil-Lice-Dicle-Çınar, Erzurum/Tekman-Çat-Horasan, Hakkari/Şemdinli, Iğdır, İzmir/Narlıdere,  Kars/Kağızman-Sarıkamış, Mardin/Nusaybin, Mersin/Toroslar, Muş/Malazgirt, Siirt/Pervari, Şanlıurfa/Ceylanpınar, Şırnak/Silopi-Cizre-İdil-Görmeç, Van/Çaldıran-Çatak şeklindedir.

Harita-1: Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde Eylem Gerçekleştirilen Bölgeler

PKK tarafından eylemlerin gerçekleştirildiği bölgeler incelendiği zaman Suriye-Irak-İran sınır hattından intikalleri mümkün kılan, eylem yapılması akabinde sınırın diğer tarafına geçişin mümkün olduğu bir seyri göstermektedir. Erzurum/Horasan-Kars/Sarıkamış-Ardahan/Göle hattı boyunca gerçekleştirilen eylemler, örgütün Karadeniz açılımı amacını akıllara getirmektedir. Aşamalı olarak güneyden kuzeye doğru yer alan hat boyunca bölge hakimiyetinin kurulması, örgütün Artvin/Yusufeli veya Şavşat bölgelerine çıkışını kolaylaştırabilecektir. Adıyaman’da gerçekleştirilen eylem, örgütün eylemselliğini Kahramanmaraş ve Gaziantep’e kaydırabileceği emarelerini barındırmaktadır. PKK’nın eylemsel seyrinin analizi bağlamında örgütün; Bingöl-Erzurum, Bingöl-Diyarbakır, Van-Bitlis, Van-Ağrı, Ağrı-Kars bölgelerinin kırsal alanlarında barınma alanlarını konuşlandırdıkları değerlendirilmektedir. 

Söz konusu dönem boyunca gerçekleştirilen eylem türleri ve adetleri (eylem gerçekleştirilme sayısı adam kaçırma ve araç gaspı/yakılması/kundaklama türlerinde kaç kişi kaçırıldığını, kaç araç gasp edildiği veya yakıldığını içermemektedir. PKK'nın hangi eylemi kaç kez tekrarladığını göstermektedir);

-Araç Yakılması/Kundaklama: 14

-Araç Gaspı: 3

-Taş/Havai Fişek/Molotof Kokteyli Atma: 4

-Sabotaj: 2

-Yol Kesme: 8

-Yolun Trafiğe Kapatılması: 1

-Adam Kaçırma: 4

-Rehin Alma: 1

-Silahlı Saldırı: 29

-Roketatarlı Saldırı: 4

-EYP ve Bombalı Saldırı: 13

-Mayınlı Saldırı: 1

-İnfaz: 3

şeklindedir. Eylemler neticesinde, güvenlik birimlerimizden 11 şehit verilmiş ve 3 sivil de hayatını kaybetmiştir.

Grafik-1: Eylem Türleri ve Tekrar Düzeyi

PKK tarafından 7 Temmuz 2015 itibarıyla başlatılan eylemler incelendiği zaman, eylem türlerinden en fazla silahlı saldırı (%33.3) yönteminin, sonrasında ise araç yakılması/kundaklama (%16.09) ve el yapımı patlayıcı-bomba (%14.94) türünün kullanıldığıgörülmektedir. 

PKK’nın son dönemde gerçekleştirdiği eylemler analiz edildiğinde, birincil hedefin güvenlik birimleri olduğu görülmektedir. Ayrıca süreç içerisinde örgüt tarafından yapılan açıklamalarda ilerleyen süreçte eylemselliğin devam ettirileceği ve bölgede güvenlik birimlerinin dışındaki devlete bağlı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurların da hedef alınacağı sinyali verilmektedir.

Örgütün eylemlerini istihbari faaliyet temeline oturttuğu anlaşılmaktadır. Hedefler önceden planlanmış ve nokta istihbarat bağlamında gerçekleştirilmektedir. Diğer bir husus, özellikle yerleşim alanlarında önemli bir düzeyde örgütlenme ağı teşkil edilmesiyle ilgilidir. 6-7 Ekim olaylarında da gözlemlendiği üzere hızlı bir şekilde organize olabilen ve faaliyetlerini eylemsellik seviyesine çıkartabilen bir taban ve bu tabanın önemli düzeyde silah-mühimmata erişme imkan-kabiliyetinin olduğu anlaşılmaktadır. Örgütün süreç içerisinde istihbari faaliyetlerine ağırlık vermesi ile birlikte, özellikle şehir kadrolarının eylem gerçekleştirme bağlamında eğitildiği ve şehir merkezlerine ciddi anlamda silah ve patlayıcı madde sokulduğu da anlaşılmaktadır.

Eylemlerde önem arz eden diğer bir nokta, öncesinde yol kesme ve araç yakma tarzı eylemlerin yapıldığı alanlarda daha sonrasında güvenlik birimlerine yönelik önceden alınmış istihbari bilgi çerçevesinde silahlı ve bombalı eylemler gerçekleştirilmesidir. Çözüm süreci kapsamında yaşanan ortamdan örgütün azami düzeyde faydalandığı, bu süreç içerisinde etkin olduğu bölgelerdeki örgütlenme ve istihbarat ağını sağlamlaştırarak güvenlik birimlerinin rutinlerini tespit ettiği, ayrıca güvenlik birimlerinin sivil hayatlarındaki günlük yaşam tarzlarına dair de bilgiler topladığı anlaşılmaktadır.

Yerleşim alanlarında gerçekleştirilen eylemlerde uzun namlulu ve otomatik silahların kullanılmasının yanı sıra roketatarlı silahların da kullanıldığı görülmektedir. Ayrıca il ve ilçe merkezlerinde yapılan eylemlerde dikkat çeken diğer bir husus da genç şahıslardan oluşan grupların izinsiz gösteri yaparak olaya müdahale etmek için bölgeye giden güvenlik birimlerini alana çektikleri ve sonrasında el yapımı patlayıcı ve silahlarla gösteriden eyleme geçildiği gözlemlenmektedir. 

Sonuç

Türkiye, PKK ve IŞİD tarafından yürütülen çifte asimetrik savaş ile karşı karşıyadır. Sınır hatlarında yaşanan güvenlik zafiyeti ile birlikte PKK’nın çözüm süreci olarak adlandırılan dönem içerisinde eylem planlamaları, barınma alanlarının çeşitlendirilmesi, istihbarat çalışmaları, alternatifli intikal rotaları belirlenmesi, silah-mühimmat temini faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve iç güvenlik açısından tehdit düzeyini önemli bir seviyeye yükselttiği görülmektedir.

Seçim sonrası başlayan eylemler, örgütün uzun süre eylemsizlik halinde gösterilmeye çalışılmasından dolayı, terörün yarattığı şaşkınlık ve şok duygularını beslemiştir. Oysaki PKK eylemlerini sonlandırmadığı gibi gerek kadrolarını gerekse de tabanını canlı tutmak adına farklı seviyelerde seçim döneminde ve öncesinde de eylemlerine devam etmiştir. Türkiye’de uzun süredir yaşanan bilgi kirliliği ve dezinformasyon üzerinden gerçekleştirilen algı operasyonları, PKK’nın farklı gösterilmeye çalışılması, çözüm sürecini işlermiş gibi göstermenin dışında uzun vadede, halihazırda yaşanmakta olan güvenlik zafiyeti ve PKK’nın süreç içerisinde istihbari faaliyetlerini eksiksiz gerçekleştirilmesi ile sonuçlanmıştır.

Örgütün yaptığı açıklamalarda tabanına birlik olmanın yanı sıra “serhildan” (halk ayaklanması) ve “fedaileşme” çağrısında bulunması, ilerleyen süreçte örgüt kadroları ve sempatizanlarından oluşan eylem kadrolarının merkezden çevreye yayılma eğilimi göstereceği anlaşılmaktadır. Eylemselliği halk tabanına yayarak örgüt tarafından gerçekleştirilen terör eylemlerinin halkın sözde özgürlük talebiymiş gibi gösterilmesi ve meşrulaştırılması amaçlanmaktadır. Eylemselliğin sürdürülme argümanı operasyonların gerçekleştirilmesine dayandırılmaktadır. Bu bağlamda PKK, 25 Temmuz 2015’de ateşkesin bir anlamı kalmadığı yönünde bir açıklama yapmıştır. PKK tarafından yapılan açıklamada; “Ateşkesin Türkiye tarafından tek taraflı olarak bitirildiği, yapılan yoğun hava bombardımanları neticesinde, ateşkesin bir anlamının kalmadığı, operasyonlarla seçimlerde AKP’ye oy vermeyen Kürtlerden intikam alındığı, bu durumun sorumlusunun Erdoğan olduğu, halkın kendi topraklarında özgür yaşamak istediği, yapılan operasyonlara gereken her türlü cevabın verileceği, bunun için birlik olunması gerektiği”[1]hususları belirtilmiştir.

PKK, çözüm süreci boyunca istihbarat çalışmalarını ciddi bir seviyede yürütmüş olup halihazırda gerçekleştirmekte olduğu eylemlerini nokta istihbarat metoduyla elde ettiği bilgiler çerçevesinde gerçekleştirdiği gözlemlenmektedir. Bu bağlamda güvenlik birimlerimize yönelik infaz türü gerçekleştirdiği eylemler dikkat çekicidir. PKK’nın ilerleyen süreçte bölgedeki hakimiyeti elinde bulundurduğu algısını yaratmak ve uzun süredir son eylemler niteliğinde faaliyetler içerisinde olmamasından dolayı, hareketlendirdiği tabanının mobilizasyonunu süreklileştirmek adına, eylemlerine devam edeceği değerlendirilmektedir. Bu bağlamda etkin olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’ndeki eylemlerinin yanı sıra metropollerde de güvenlik birimlerini hedef alan eylemler gerçekleştirmesi ihtimaller dahilindedir.

PKK’nın 07.07.2015-30.07.2015 Tarihleri Arasında Gerçekleştirdiği Eylemler

-07.07.2015 Siirt’te güvenlik birimlerine yönelik ateş açılması[2]

-11.07.2015 Ağrı/Doğubayazıt’ta yol kesilmesi ve 3 tırın ateşe verilmesi[3]

-12.07.2015 Siirt/Pervari’de 4 iş makinasının kundaklanması[4]

-12.07.2015 Ardahan/Göle İlçesi’nde belediyeye ait bir aracın gasp edilmesi, bölgeye giden güvenlik birimlerine ateş açılması[5]

-13.07.2015 Ağrı/Doğubayazıt’ta Topçatan ve Gülyüzü Köyleri’nde örgüt tarafından organize edilen canlı kalkan eylem çerçevesinde, güvenlik güçlerine yönelik ateş açılması[6]

-13.07.2015 Mardin/Nusaybin’de YDGH tarafından düzenlenen eylemler çerçevesinde güvenlik birimlerine uzun namlulu silahlarla ateş açılması[7]

-14.07.2015 Ağrı/Doğubayazıt-Iğdır karayolunda yol kesilmesi ve beton mikserinin ateşe verilmesi[8]

-15.07.2015 Ağrı/Doğubayazıt’ta askere uzun namlulu silahlarla taciz ateşi açılması[9]

-15.07.2015 Diyarbakır/Silvan’da jandarma ekiplerinin intikali sırasında yol kenarına bırakılan el yapımı patlayıcının infilak ettirilmesi[10]

-18.07.2015 Ağrı/Patnos-Van karayolunda yol kesilmesi ve bir tırın ateşe verilmesi[11]

-18.07.2015 Iğdır-Doğubayazıt karayolu Pamuk Geçidi’nde yol kesilmesi ve tırın ateşe verilmesi[12]

-20.07.2015 Adıyaman’da arama tarama faaliyeti yapan askeri birime ateş açılması[13]

-21.07.2015 Şırnak/Silopi’de bulunan termik santralin işçilerinin kaçırılması ve iş makinalarının yakılması[14]

-21.07.2015 Şırnak/Silopi’de kömür sahasında rehin alma ve iş makinasının patlayıcı yoluyla infilak ettirilmesi[15]

-21.07.2015 Iğdır ile Ağrı/Doğubeyazıt arasında bulunan Pamuk Geçidin’de güvenlik alan askeri birliğe taciz ateşi açılması[16]

-22.07.2015 Şanlıurfa/Ceylanpınar’da iki polis memurunun evlerinde silahla vurularak şehit edilmesi[17]

-22.07.2015 Kars/Kağızman’da yol kesilmesi ve 13 aracın ateşe verilmesi[18]

-22.07.2015 Kars/Kağızman-Iğdır-Erzurum karayolunda yol kesilmesi ve 7 aracın ateşe verilmesi[19]

-23.07.2015 Van/Çaldıran’da yol kesilmesi ve iki tırın yakılması[20]

-24.07.2015 Hakkari/Şemdinli’de el yapımı patlayıcı ile polise yönelik saldırı[21]

-24.07.2015 Diyarbakır/Bismil’de Emniyet Müdürlüğü binasına bombalı saldırı[22]

-24.07.2015 Diyarbakır/Lice’de Mardin’den Muş’a ailesiyle giden polisin kaçırılması[23]

-24.07.2015 Şırnak/Silopi’de iki adet yüksek gerilim hattının patlatılması[24]

-24.07.2015 Erzurum/Tekman’da iki kamu aracının gasp edilmesi[25]

-25.07.2015 Diyarbakır/Lice karayolunda yol kesen örgüt grubuna müdahale etmek amacıyla giden askeri konvoyun geçişi sırasında yola döşenmiş el yapımı patlayıcı ve bomba yüklü araç ile ateş açılarak gerçekleştirilen saldırı[26]

-25.07.2015 Erzurum/Tekman’da (Çukuryayla Köyü’nde kaçırılıp Hacıömer Köyü’nde serbest bırakıldılar) 112 Acil Servis’te görevli sağlık ekibinin, hamile ihbarıyla kaçırılması[27]

-25.07.2015 Şırnak/Silopi’de (Görümlü ve Çalışkan beldeleri arasında) termik santralde çalışan işçilerin kaçırılması ve iş makinalarının yakılması[28]

-26.07.2015 Van polis otosuna uzun namlulu silahla saldırı[29]

-26.07.2015 Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’ne uzun namlulu silahlarla ateş açılması[30]

-26.07.2015 Kars/Sarıkamış baraj inşaatında bulunan iş makinalarının yakılması[31]

-26.07.2015 İzmir/Narlıdere İlçesi’nde iki belediye otobüsüne molotof kokteyli ile saldırılması[32]

-27.07.2015 Muş/Malazgirt İlçe Jandarma Komutanı Binbaşı Arslan Kulaksız’ın özel aracına arkadaş ziyareti dönüşünde ateş açılması[33],

-27.07.2015 Mardin/Nusaybin Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne uzun namlulu silahlar ve patlayıcılarla saldırılması ile Nusaybin-Cizre karayolunun trafiğe kapatılması[34]

-27.07.2015 Mardin/Nusaybin YDGH yapılanması tarafından molotof kokteyli ve havai fişekli saldırılar düzenlenmesi[35]

-27.07.2015 Bitlis/Tatvan polis lojmanına roketatarlı saldırı ile polis otosuna silahlı saldırı[36]

-27.07.2015 Erzurum-Çat karayolu, karayollarına ait olan iş makinaları ile gasp edilen toplam 7 aracın yakılması[37]

-27.07.2015 Batman, Siirt ve Şırnak’da örgüt mensuplarınca molotof kokteyli ve taşlı gösteriler düzenlenmesi[38]

-28.07.2015 İzmir/Narlıdere İlçesi’nde bulunan Ege Ordu Komutanlığı Narlıdere Kışlası’na yönelik silahlı saldırı[39]

-28.07.2015 Erzurum/Tekman İlçesi-Kırıkhan Köyü Jandarma Karakolu’na yönelik silahlı saldırı[40]

-28.07.2015 Mersin/Toroslar İlçesi’nde devriye gezen zırhlı polis aracına yönelik silahlı ve el bombası ile saldırı[41]

-29.07.2015 Van/Çatak’ta askeri karakola malzeme taşıyan aracın ateşe verilmesi[42]

-29.07.2015 Şırnak/Cizre ve Silopi’de YDGH tarafından patlayıcı maddelerin yerleştirildiği hendekler kazılması[43]

-29.07.2015 Erzurum/Horasan’da aracı bozulan askeri bir mensubun aracını kontrol amaçlı indiği sırada PKK tarafından silahla yaralanması[44]

-29.07.2015 Ağrı/Doğubayazıt’ta devriye görevi yapan zırhlı araca roketatarlı saldırı yapılması[45]

-29.07.2015 Batman/Sason karayolunda yol kenarında bulunan çilek kasalarının üzerine bırakılam el yapımı patlayıcıların uzaktan kumanda ile patlatılması[46]

-29.07.2015 Diyarbakır/Dicle’de Emniyet Amirliği binasına roketatarlı saldırı gerçekleştirilmesi[47]

-29.07.2015 Şırnak/İdil’de YDGH tarafından güvenlik güçlerine uzun namlulu silahlarla ateş açılması[48]

-29.07.2015 Şırnak/Cizre’de Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı’na sabotaj düzenlenmesi[49]

-29.07.2015 Diyarbakır/Dicle’de İlçe Emniyet Müdürlüğü binasına roketatarlı saldırı gerçekleştirilmesi[50]

-29.07.2015 Hakkari/Şemdinli’de sivil bir halde bankamatikten para çeken piyade uzman çavuşun silahla şehit edilmesi[51]

-29.07.2015 Diyarbakır/Çınar İlçesi’nde devriye görevi yapan polis aracına otomatik silahlarla ateş açılması[52]

-30.07.2015 Şırnak/Cizre’de polis merkezine yönelik silahlı saldırı gerçekleştirilmesi[53]

-30.07.2015 Hakkari/Bulak Mahallesi’nde izinsiz gösteriye müdahale eden güvenlik birimlerine havai fişek, molotof kokteyli ve el yapımı bombalarla saldırılması[54]

-30.07.2015 Şırnak/Görmeç üs bölgesinde yol kontrolü yapan askerlere ateş açılması[55]

-30.07.2015 Bingöl’de Ankara-Tahran seferini yapan trene mayınlı saldırı düzenlenmesi[56]