Çalıştay, toplantıya ev sahipliği yapan Ermenek Belediye Başkanı Atilla Zorlu’nun konuşmasıyla başladı. Zorlu konuşmasında: “Ermenek eski devirlere dayanan tarihiyle Anadolu’nun en eski şehirlerinden birisidir.  Karamanoğulları 1260’larda ilk mimari eserlerini burada vermişlerdir. Karamanoğullarının ilk hanedan türbesi bugün burada bulunmaktadır. Hanedan türbesinin bir yerde olması oranın siyasi merkez olduğunun da en önemli işaretidir. Ermenek, Türkmenlerin Anadolu’da şehir kılmış oldukları mühim yerlerden biridir. İlber Ortaylı’nın ifadesiyle Türklerin Anadolu’da şehir haline getirmiş oldukları üç yerden birisidir.”

Ermenek’in siyasi konumunu ve Türk tarihi için önemini dile getiren Zorlu konuşmasının devamında, Ermenek’in önemi dikkate alındığında Ermenek’te böyle bir çalıştaya ev sahipliği yapmanın kendilerine gurur verdiğini belirtti. Toplantının Ermenek’in yetiştirdiği mümtaz şahsiyetlerden birisi olan Prof. Dr. Mustafa Kafalı anısına düzenlenmesinin de önemine işaret etti.

Çalıştay’ın açılış konuşmasını, İYİ Parti İstanbul Milletvekili ve 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü yönetim kurulu başkanı Prof. Dr. Ümit Özdağ yaptı. Özdağ konuşmasına merhum Mustafa Kafalı’nın eşi Sevgi Kafalı ve oğlu Ertuğrul Kafalı’nın mesajıyla başladı:

“Değerli Ermenekli hemşerilerimiz;

Ermenek tarihi ile ilgili düzenlediğiniz böyle bir toplantı, eğer hayatta olsaydı merhum eşim Prof. Dr. Mustafa Kafalı'nın çok memnun olacağı ve iftihar edeceği bir toplantı olurdu. Ben, oğlum Ertuğrul Kafalı ve Mustafa Kafalı adına hepinize teşekkür ederim. Bu tarihi toplantıyı Mustafa Kafalı hatırasına düzenlemenizin ise ayrı bir incelik ve kadirşinaslık olduğuna inanıyoruz. Mustafa Kafalı ömrü boyunca Ermenekli olduğunu gururla söylerdi. Oğlum Ertuğrul Kafalı ve ben bu toplantıya katılmayı çok istedik ancak sağlık durumumuz el vermediği için ve taziye ziyaretlerinin devamı dolayısıyla maalesef katılmıyoruz. Belediye Başkanımız Atilla Zorlu ve Prof. Dr. Ümit Özdağ'a çok teşekkür ederiz.

Teşekkürlerimizle beraber çalışmalarınızda başarılar dileriz.”

Konuşmasının devamında konferansa katılan Ermenek halkına ve çalıştaya bildirileri ile katkı sunan değerli akademisyenlere şükranlarını dile getiren Özdağ, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü tarafından Safranbolu, Amasya ve Antalya’da her yıl düzenli olarak sürdürdükleri çalıştay dizisine bu yıl da Ermenek’i eklediklerini ve bu çalıştayı her yıl bu ilçede yapmak istediklerini dile getirdi. Böyle organizasyonları büyük şehirlerde düzenlemek yerine Türkiye’nin tarihi ve kültürel merkezlerinde düzenleyerek o bölgenin kültürel gelişmesine de katkı sunmak istediklerini söyleyen Özdağ, konuşmasını belediye başkanı ve Ermenek halkına teşekkür ederek sonlandırdı.

Düzenleme kurulu adına konuşma yapan Prof. Dr. İsa Özkan ise, “Avrasya coğrafyasında kurulmuş Türk devletlerinde devlet anlayışı ve felsefesi nasıldır? Bu çalıştayda Türk devlet geleneği alanın otorite hocaları tarafından tarihi zeminden bugüne ışık tutacak şekilde değerlendirilecek ve bildirilerle tartışılacaktır. Bu bilimsel toplantıyı düzenleyen 21. Yüzyıl Enstitüsü ve ev sahipliği yapan Ermenek Belediye başkanlığına teşekkür ediyoruz” demiştir.

Prof. Dr. Haydar Çakmak’ın başkanlığını yaptığı birinci oturumda, Prof. Dr. İsa Özkan: Mitolojik Dönem ve Eski Türk Destanlarında Devlet Anlayışının Felsefi Temelleri, Prof. Dr. Ahmet Taşağıl: Hunlarda Devlet Yönetiminin Esasları, Prof. Dr. Abdülkadir Donuk: Türk Devlet Kutsiyetinin Kaynakları, Doç. Dr. Erkin Ekrem: Orhun Uygur Devleti'nin Yapısı konularında bildirilerini sundu.

Oturum başkanlığını Prof. Dr. Özcan Yeniçeri’nin yaptığı ikinci oturumda, Doç. Dr. Altay Tayfun Özcan: Türk Devlet Teşkilatının Moğol Hanlığı ve Şube Devletleri Üzerindeki Tesirleri ve Prof. Dr. Abdülkadir Yuvalı: Timurlular Devletinin Avrasya Ülküsü bildirilerini sunmuştur.

Cengiz İmparatorluğu’nun Türk-Moğol İmparatorluğu mu veya Moğol İmparatorluğu mu olduğu konusunda tartışma yapıldı. Tarihçilerin bu görüşü geniş bir şekilde müzakere edildi.

Toplantı oturum başkanlıklarını Prof. Dr. Doğan Yörük’ün yaptığı üçüncü oturumda Prof. Dr. Abdülkadir Özcan: Osmanlı Devletinin Kuruluş Döneminde Devlet Anlayışı, Prof. Dr. Feridun Mustafa Emecen: XVI. Yüzyılda Osmanlı Cihanşümul Devlet Telakkisi ve Fikriyatı, Prof. Dr. İlhan Şahin: Tarihi Süreç İçerisinde 'İl' Kavramı ve Anlamları konularında bildirilerini sunmuştur.

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü başkanı Cahit Armağan Dilek’in başkanlığını yaptığı dördüncü ve son oturumda, Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu: Türk Devlet Geleneğinin Cumhuriyete Yansıması, Prof. Dr. Cezmi Eraslan: Türk Düşünce Geleneğinde Devlet Anlayışı: Türkiye Cumhuriyeti Örneği, Doç. Dr. Bilal Tunç: Türkiye’de Meşrutiyetten Cumhuriyete Geçiş Sürecinde Devlet Anlayışında Demokratik Dönüşüm bildirilerini sunmuştur.