Türkiye’nin şuan içinde bulunduğu durum veya sorunları sadece ekonomik değildir.

Türkiye ekonomisinde 2018 yılında vatandaş ve şirketler tarafından hissedilir hale gelen ve 2019 yılında da devam eden krizin aslında başlangıcı, 2005 yılı sonrasında uygulamaya konulan “inşaat ekonomisi”, “beton ekonomisi” diye adlandırdığımız üretken olmayan yatırımlara ülke kaynaklarının neredeyse tamamının aktarılmasıdır.

Türkiye’de yabancılara gayrimenkul edinimini tanıyan ancak özel durumlarda sınırlandıran bir sistem bulunmaktadır. Yabancıların taşınmaz mal edinebilmesi yönünden Avrupa Birliği ve ülkemiz uygulamalarının genel olarak benzer olmakla birlikte 2008 sonrasında taşınmaz ediniminin tanınması yönünden birçok Avrupa Birliği üye ülkesinden de ileri olduğumuzu söylemek yanlış olmayacaktır.

Net hata ve noksan kalemini bir efsane olarak adlandırıyorum. Çünkü efsane kelimesi farklı şekillerde tanımlansa da en yaygın kullanışı, “halk arasında nesilden nesile aktarılmış ve doğruluğu tartışılır hikayeler” şeklindedir. Ödemeler bilançosunda yer alan net hata ve noksan kalemi de nasıl oluştuğu konusunda tam fikir birliğine varılsa da tam olarak açıklanamayan ve tartışılan bir efsaneye dönüşmektedir.

Bundan yaklaşık iki ay önceki ilk yazımız da Türkiye ekonomisinin genel bir değerlendirmesini yapmıştık. Daha sonra dış denge ve mali dengedeki makro ekonomik göstergelerdeki gelişimleri incelemiştik. Bu yazımda reel denge olarak ifade ettiğimiz günlük ekonomik işleyiş ile ilgili makro ekonomik göstergelere bir bakacağız. 

Yazımızın üçüncü bölümü, Türkiye ekonomisinin uluslararası hesaplarının gösterildiği dış denge makro ekonomik göstergeler üzerine olacaktır.

İlk yazımızda Türkiye’de zamanında rasyonel bir şekilde uygulanmayan dış ticaret, para ve maliye politikalarının var olan ekonomik sorunların büyümesine ve yayılmasına ve de belirginleşmesine neden olduğundan bahsetmiştik. 

Tıp biliminde çoklu organ yetmezliği sendromu (MODS)adı altında, sakatlık ve ölüme götüren önemli bir klinik durum bulunmaktadır. Bu klinik vakada,  hastanın yaşı, eşlik eden hastalıklar, cinsiyet ve genetik farklılıklar hastanın risk durumunu ortaya koyar.