Bu sayfayı yazdır

Putin ile Merkel Belarus’u Konuştular

Yazan  18 Ağustos 2020

Belarus'taki kriz, uluslararası toplumu endişelendiriyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Almanya Başbakanı Angela Merkel, Minsk'teki iktidarın uyguladığı şiddetten vazgeçmesini talep etti.

Almanya Federal Şansölyesi Angela Merkel, Belarus yönetiminin şiddetten vazgeçmesini ve muhalefetle diyalog başlatmasını talep etti. Federal hükümet Sözcüsü, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde Minsk yönetiminin siyasi tutukluları derhal serbest bırakması gerektiğini vurguladı.Bu ifadeye karşılık Kremlin, yabancı devletlerin Belarus'un içişlerine karışmaya karşı uyardı, çünkü bu tür girişimler sonucu durumun daha da kötüleşeceği uyarısında bulundu. Ayrıca Moskova, komşu ülkedeki durumun yakında normale döneceğini umuyor. Moskova ile Minsk'teki Devlet Başkanları müttefiktir. Belarus ekonomik olarak Rusya'ya bağımlıdır.

Daha önce Merkel, Litvanya Devlet Başkanı Gitanas Nauseda'yı telefonla arayarak, Belarus'tan ayrılan Belarus muhalefet güçlerinin lideri Svetlana Tikhanovskaya'nın Litvanya topraklarına girmesine izin verdiği için teşekkür etti. Şansölye ayrıca muhalif liderinin sağlık durumu ile ilgili bilgi almıştı. Gitanas Nauseda,Polonya, Estonya ve Letonyalı meslektaşları ile bir ön görüşme yaptı. Daha önce Aleksander Lukaşenko’ya arabuluculuk hizmeti sunan dört devlet başkanı, Belarus'ta yeniden yapılacak olan cumhurbaşkanı seçimini desteklediklerini bildirdiler.

Tikhanovskaya geçen hafta, Belarus yetkililerinin baskısı sonucu çocukların bulunduğu komşu Litvanya’ya kaçmıştı. Litvanya’da yaptığı açıklamada, sorumluluk alacağını ve ulusal bir lider olarak hareket edeceğini belirtmişti. Yarın Belarus'ta iktidarın devri ile ilgilenecek bir koordinasyon konseyi toplantısı yapılması beklenmektedir.

AB planlama toplantıları

Çarşamba günü, AB ülkeleri liderlerinin doğu Avrupa'daki ülkelerindeki durumla ilgili bir video konferans yapılması planlanıyor. Aynı zamanda Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, “Dışarıdan müdahale kabul edilemez.” Cuma günü Brüksel, Belarus'ta polis şiddetinin patlak vermesinden sonra Lukaşenko’ya karşı yeni yaptırımlar hazırlıklarını başlatmıştı.

Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Katarina Barley, SWR TV'ye verdiği demeçte, yaklaşan AB zirvesi sırasında Lukaşenko'ya net bir mesaj gönderilmesi gerektiğini söyledi: “AB zaten eskisinden çok daha net hareket ediyor, ancak yeni önlemler kesinlikle takip edecek.” ...Ona göre, böyle bir durumda AB dikkatli olmalı ve daha fazla tırmanıştan kaçınmalıdır.

Büyükelçi protesto olarak istifasını açıkladı

Bu arada Belarus'un Slovakya Büyükelçisi İgor Leşenya, ülkesindeki protestolara destek olarak görevinden istifa ettiğini açıkladı. Bağımsız Belarus medya kuruluşu tut.by’a verdiği demeçte “mantıklı bir adım” olduğunu belirtmişti. Büyükelçinin aldığı karar, üst düzey yetkililerin bile Lukaşenko'ya karşı çıkmaya cesaret edebileceğini gösteriyor.

Leşenya, “Belarus’un birçok şehirlerin sokaklarında barışçıl protestolar yapıldığını ve bu gösterilerin halk arasında dayanışma şeklinde devam ettiği ifade etti. Diplomata göre, protestoculara yönelik şiddetin uygulandığı ile ilgili haberleri karşısında şoke olduğunu ve polislerin eski Sovyet özel servislerinin yöntemlerini kullanarak hareket ettiğinin altını çizdi.

Belarus'taki protestoların sadece güvenlik güçlerin şiddeti için değil, göstericilerin disiplinli olarak hareket ettikleri de şaşırttı. Genellikle protesto gösterilerinde sıklıkla karşılaşılan dükkân yakmalar ve kırıp dökmeler gibi ters hareketler görülmediğini tam tersine Belarus’taki protesto gösterilerine katılanlar satranç oynadılar, yiyecek ve içecek dağıttılar ve çöp topladılar. Bu konuda sosyal medya kullanıcıları, Belaruslu protestocuların bank üzerine çıkmak için ayakkabılarını çıkarttıkları karşısında şoke olduklarını yazdılar. Belarus’taki gösteriler dünya toplumunun ilgisi çektiler. Bu nedenle ABD ve Avrupa Birliği'nden açıklamalar ard arda geliyorlar ve bir çıkış yolu arayan komşu ülkelerin önerileri de değerlendiriliyor. Aynı zamanda Nobel Ödülü sahiplerinden de çağrılar geldi. Lukaşenko’ya muhalif olanlar tarafından bakıldığında bu büyük bir başarı olduğu bellidir.

Kaynak:

https://kaz.nur.kz/1869984-belarustegi-seruler-e-trtipti-miting-atagyn-aldy-foto-video.html

https://www.tagesschau.de/ausland/belarus-merkel-101.html

 

Suinbay Suyundikov

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Rusya-Türkistan Araştırmaları Uzmanı