TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
SURİYE (SURİYE KUZEYİ- SOÇİ - İDLİB - SURİYE'de ATEŞKES)
ABD'den Suriye'nin kuzeydoğusunda "gözlem gücü" planı… ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, NATO toplantısında Suriye'nin kuzeydoğusunda koalisyonun şemsiyesi altında bir gözlem gücü oluşturma planlarını gündeme getireceğini açıkladı. Shanahan, "Suriye'ye gelince, Suriye'nin kuzeydoğusunda bir gözlem gücü oluşturma potansiyeli bakımından (NATO toplantısı) farklı bir fırsat sunmuş olacak." diye konuştu.
Bir gazetecinin "Nasıl bir güç olacak bu, kime ait olacak, kim liderlik edecek ve nereye konuşlanacak?" sorularına yanıt veren Shanahan, ABD'nin Suriye'den çekilmesi ile bölgedeki güvenlik ve istikrarın nasıl sağlanacağı konusunda devam eden görüşmelerin olduğunu söyledi. Shanahan şöyle devam etti:"Bu çabaya kim öncülük edecek? Açıkçası koalisyon, kendi kaynak ve kabiliyetleri ile bir seçenektir. Şu aşamada bizim istediğimiz bu. Halen tartışılıyor. Sayılar konusunda şu anda bir şey söylemek istemiyorum. Ancak (DEAŞ Karşıtı Koalisyon Komutanı) Korgeneral LaCamera ile görüşmek istememin bir nedeni de 'gerekli destek seviyesi nedir?', 'hangi kabiliyetlerin karışımı en iyisidir?' ve 'bunlar nereye konuşlandırılmalı?' konularında kafasından geçenleri bilmekti. Görüşmelerimde bunları konuştuk. NATO konferansındaki görüşmelerimde de bana yardımcı olacak bunlar."
İdlib gündemiyle Soçi’de liderler zirvesi… Rusya bugün Suriye konusunda Soçi’de düzenlenecek 3’lü zirveye ev sahipliği yapıyor. Ancak zirve öncesinde Rusya ve Türkiye arasında başta İdlib’deki durum ve Türkiye sınırındaki güvenlik kaygıları olmak üzere anlaşmazlıklar yaşanıyor. Moskova, Ankara’dan Suriye’de rejim karşıtı grupların elinde kalan son bölge konumundaki İdlib’de daha kararlı adımlar beklentisi içinde. Ankara ise Türkiye-Suriye sınırının korunması için Suriye içinde güvenli bölge oluşturulması talebine destek arıyor.Rusya ve İran Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat’a, Türkiye de Suriyeli muhalif grupları desteklemesine karşın ülkeler Suriye iç savaşının “Astana Süreci” olarak adlandırılan süreç kapsamında sonlandırılması çabalarında ortak paydada buluştu.Ancak analistlere göre, ülkelerin birbiriyle çelişen gündemleri ve çıkarları işbirliği imkanını zorlaştırabilir. Moskova İdlib konusunda Ankara’ya yönelik tepkisini dile getiriyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zaharova geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada “Türkiye vardığımız anlaşmaya uymalı ve İdlib’deki cihatçı savaşçıların temizlenmesi konusunda daha fazla şey yapmalı” ifadelerini kullanmıştı. Rusya’nın geçtiğimiz Eylül ayında vardığı uzlaşı kapsamında Ankara İdlib’deki radikal cihatçı grupların silahsızlandırılacağı ve bölgeden ayrılacağı teminatını vermişti. Anlaşma sonrası Moskova Şam yönetiminin İdlib’e askeri operasyonu ertelemesini sağlamıştı.Ancak Aralık ayında radikal selefi gruplar İdlib’in önemli bir bölümünü ele geçirmiş, Türkiye’nin desteklediği ılımlı muhalif grupları da bölgeden püskürtmüştü.Rusya Savunma Bakanı SergeyŞoygu Pazartesi günü Ankara’da Türkiye Savunma Bakanı Hulusi Akar’la İdlib konusundaki görüş ayrılıklarının aşılması amacıyla Soçi’deki zirve öncesinde görüşmüştü. Temaslar öncesinde açıklama yapan Şoygu “Bugün önemli konularda anlaşmaya varmayı umuyoruz” demişti.Pazartesi günü iki savunma bakanının toplantısı sonrası tarafların yaptığı ortak açıklama görüşmelerde bir açılıma işaret etmemiş, her iki taraf da birlikte çalışmaya devam etme konusunda kararlılıklarını ifade etmişti.
IŞİD’ten son mevzileri korumak için duman ve intihar saldırısı taktiği… IŞİD militanlarının, Amerika destekli güçlerin Suriye’nin doğusunda örgütün elinde tuttuğu son mevzi olan Bağuz’a ilerlemesini durdurmak için intihar saldırıları düzenlediği ve yaktıkları tekerleklerin çıkardığı dumanla görüşü engellemeye çalıştığı belirtildi.Suriye Demokratik Güçleri (SDG), IŞİD’in son taktiklerinin Bağuz’a doğru ilerlemeyi yavaşlattığını bildiriyor.Çatışmaları yerinde izleyen Suriyeli muhabir Mushin Halil, daha önceki çatışmalarda IŞİD militanlarının zaman kaybetmeden geri çekildiğini ancak Bağuz muharebesinin örgüt açısından ölüm kalım meselesi haline geldiğini kaydediyor.Kürt askeri yetkililer, Amerika’nın Sesi’ne yaptıkları açıklamada Bağuz’da yaklaşık bin IŞİD militanı olduğunu söyledi.
ORTADOĞU-AFRİKA
Netanyahu'dan Arap ülkeleri ile yakınlaşma sinyali… Varşova'da düzenlenen Ortadoğu konferansı, ABD'nin Arap müttefikleriyle İsrail'i bir araya getirdi. Umman Dışişleri Bakanı ile görüşen İsrail Başbakanı Netanyahu, Arap ülkelerine diyaloğu geliştirme mesajı verdi.
İran'da Devrim Muhafızlarına saldırı: 41 ölü… İran'da dini lider Hamaney'e bağlı olan Devrim Muhafızları'na yönelik intihar saldırısında 41 asker öldü. Saldırıyı, Ceyş el Adil adlı Sünni örgüt üstlendi.. Pakistan sınırı yakınlarındaki Belucistan eyaletinde Zahedan ve Kaş şehirleri arasında düzenlenen saldırı sonucu ilk başta 27 kişinin öldüğü 20 kişinin de yaralandığı açıklandı. Ancak daha sonra ölü sayısının 41 olduğu bildirildi.İntihar saldırısını, Ceyş el Adil adlı Sünni örgüt üstlendi. İran'ın terör örgütü listesinde yer alan örgüt, İran'daki dini azınlıklar arasında yer alan Sünni Beluç halkına daha fazla hak tanınmasını istiyor. 2012'de kurulan örgüt, Ekim ayında da 10 askeri kaçırmış, askerlerden bazıları daha sonra serbest bırakılmıştı.Eylül ayında Ahvaz kentinde bir askeri geçit töreni sırasında düzenlenen saldırıda Devrim Muhafızları'ndan 24 kişi ölmüştü. Saldırıyı IŞİD ve Arap ayrılıkçılar üstlenmişti.
Suudi Arabistan'dan 8 milyar dolarlık yeni yatırım… Kaşıkçı cinayeti nedeniyle uluslararası baskı altındaki Suudi yönetimi 8 milyar dolarlık 360 yatırım projesini hayata geçirme planını açıkladı.
Netanyahu'nun tercümanlarının 'dili sürçtü': Arap ülkeleri İsrail'le oturup, ortak çıkarımız olan 'İran'la savaş'ı tartışacak… İsrail Başbakanı Netanyahu, Polonya'nın başkenti Varşova'da düzenlenen konferansta İsrail ile Arap ülkelerinin 'ortak çıkarları olan' İran'a karşı mücadeleyi tartışacağını söyledi. Ancak Netanyahu'nun sözleri, İsrail Başbakanlık Basın Ofisinin İngilizce masası tarafından hatalı tercüme edilerek, 'mücadele' yerine 'savaş' kelimesiyle aktarıldı.
AB – AVRUPA
ABD'den Avrupa'ya Rusya'ya karşı ‘Stryker' desteği… Amerikan Fox News televizyonunun haberinde, ABD'nin Avrupa'da çok işlevli Stryker zırhlı muharebe araçları konuşlandırmayı planladığı ve şimdiden bu söz konusu zırhlıları insansız hava araçları (İHA), lazer, top ve füze savunma sistemleri ile donatarak modernize etmeye başladığı kaydedildi. Habere göre Stryker zırhlılarının Avrupa'da konuşlandırma çalışmalarının 2020'ye kadar tamamlanması öngörülüyor. Stryker'ların kısa menzilli Hellfire ve Stinger füzeleri, Javelin tanksavar füze sistemleri, dikey kalkış ve inişli Shrike 2 İHA ve karşı tarafın İHA'larını imha edebilen 5 kilovatlık lazerlerle donatılması bekleniyor. Fox News ayrıca ABD merkezli RAND Corporation düşünce kuruluşunun hazırladığı ve Stryker zırhlılarının Avrupa'da konuşlandırılması yönündeki karara neden olduğu tahmin edilen ‘Rusya'nın Avrupa'daki Düşmanca Önlemleri' başlıklı raporu sundu.
Ya Brexit'i geciktir ya da ikinci referanduma git… Times gazetesinin haberine göre en az 40 eski İngiliz diplomat, İngiltere Başbakanı TheresaMay'e ya Brexit'i geciktirmesi ya da ikinci bir referanduma gitmesi çağrısında bulundu.Diplomatların gazeteye gönderdiği açıklamaya göre İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden koşullar belirlenmeden çıkması, yıllarca sürecek müzakere süreci anlamına geliyor.Aralarında eski ABD, Rusya ve Fransa büyükelçilerinin bulunduğu diplomatlar, May'in İngiltere'yi 'ulusal bir krize' doğru sürüklediğini öne sürdü.Bir AB üyesinin birlikten çıkmaya karar vermesi halinde devreye sokulan Lizbon Anlaşması'nın 50. maddesinin yazarlarından ve eski dışişleri bakanlığı üst düzey yetkililerinden LordKerr da açıklamaya imza atan isimlerden.Diplomatlara göre May'in ya Avrupa Birliği'nden çıkış sürecini koşulları netleştirmek için uzatması ya da ikinci bir referanduma gitmesi gerekiyor.
Fransa'da terör şüphesiyle yedi cami kapatıldı… Fransa'da OHAL düzenlemelerini içeren yeni terörle mücadele yasası kapsamında bir yılda yedi cami kapatıldı.Fransa'da OHAL döneminden düzenlemeleri içeren yeni terörle mücadele yasası kapsamında bir yıl içinde yedi cami kapatıldı. Fransa Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada söz konusu camilerin "terör, nefret ve ayrımcılık çağrısı yapmakla" suçlandığı belirtildi.Son olarak Şubat ayı başında Grenoble kentindeki bir cami "silahlı cihat" çağrısı yaptığı iddiasıyla ilk aşamada altı ay süreyle kapatılmıştı.Söz konusu terörle mücadele yasası Fransa'da Kasım 2017'de yürürlüğe girdi.
AB ülkelerinden Kuzey Akımı 2 uzlaşması… AB ülkeleri arasındaki Kuzey Akımı 2 projesiyle ilgili anlaşmazlık giderildi. İşletmeye katı şartlar getirilmesini önlemeye çalışan Almanya bütün taleplerini kabul ettiremedi.Rus doğalgazını Baltık Denizi'nden Almanya'ya taşıyacak olan Kuzey Akımı 2 boru hattı projesiyle ilgili anlaşmazlık giderildi. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile Avrupa Parlamentosu arasında varılan anlaşma işletmeci şirketlere ek yükümlülükler getiriyor. Avrupa Komisyonu tarafından açıklanan yeni yönetmeliğin Rus devlet holdingi Gazprom'un projesini etkileyeceği sanılmıyor.Avrupa Komisyonu 2017 yılında Kuzey Akımı 2 ile ilgili olarak doğalgaz yönetmeliğinde değişiklik yapılarak üçüncü bir ülkeden AB'ye doğal gaz nakleden boru hatlarına AB içindeki şebekeyle aynı şartların uygulanmasını önermişti. Buna göre tesisin mülkiyeti ve işletmeciliği tek elde toplanmayacak ve rakip şirketlerin boru şebekesini kullanmasına imkân tanınacaktı.Almanya, Kuzey Akımı 2'yi kârlı olmaktan çıkaracağı gerekçesiyle değişikliğe karşı çıkmıştı. Geçen hafta bu yüzden Fransa ile arasında anlaşmazlık çıkan Almanya sonunda özel bazı kurallar uygulanmasını kabul ettirdiği AB'deki ortaklarıyla uzlaştı.
İklim değişikliğiyle mücadele: İspanya bütün nükleer santrallerini kapatıyor… İspanya 2035 yılına kadar bütün nükleer santrallerini kapatmayı planlıyor. Ülkedeki enerji ihtiyacının tamamını yenilenebilir kaynaklardan karşılamayı hedefleyen hükümet, nükleer santrallerin tamamını kullanım dışı bırakacaklarını açıkladı.İspanya'da sosyalist Pedro Sanchez hükümeti, 2050 yılından itibaren sadece yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanma planı kapsamında 2025-2035 arası süreçte ülkedeki yedi nükleer santralin tamamını kapatmak istediklerini belirtti.
NATO savunma bakanları Brüksel'de Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'nı (INF) masaya yatırdı… Brüksel'de iki günlük toplantı için bir araya gelen NATO savunma bakanları Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'nı (INF) masaya yatırdı. Anlaşmayı ihlal eden Rusya NATO'yu endişelendiriyor. Moskova ve Washington arasında 1987 yılında yapılan anlaşmayı korumaya çalıştıklarını belirten NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg "Tek taraflı uygulanan anlaşma güvenlik sağlayamaz. Bu yüzden Amerika Birleşik Devletleri Başkanı 6 ay içinde anlaşmadan çekileceğini açıkladı. Tüm müttefikler bu kararı destekliyor." dedi. Rusya'nın yıllardır füze sistemini geliştirerek INF Anlaşması'nı ihlal ettiğini belirten Stoltenberg, ittifakın yıllardır bu konuda Moskova hükümetini uyardığını ancak olumlu sonuç alınamadığını söyledi.Basın toplantısında konuşan Jens Stoltenberg işlemeyen bir anlaşmanın sonuçlarının oldukça 'vahim' olacağını belirtti. Stoltenberg NATO "silahlanma yarışı istemiyor" ifadelerine yer verdi.Washington daha önce ülkesinin İNF anlaşmasından çekilmesini Rusya'nın uzun zamandır devam eden ihlallerine bağlayarak Moskova'yu suçladı. Bu duruma tepki gösteren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesinin de anlaşmadan çekileceğini duyurdu. Trump, Rusya'nın yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde ağustos 2019 tarihinde anlaşmadan tamamen ayrılmış olacaklarını duyurdu.Anlaşmanın iptal edilmesinin Avrupa Birliği'nin güvenliğini tehlikeye sokacağı iddia ediliyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, anlaşmanın, Avrupa güvenliği ve istikrarı için önemine vurgu yaptı. Almanya Başbakanı Angela Merkel ise çekilme sürecinin ertelenmesi çağrısında bulundu.
YUNANİSTAN – KIBRIS
Fransa Doğu Akdeniz’e yerleşiyor… Fransa Doğu Akdeniz’de var olmak için Kıbrıs Cumhuriyeti ile savunma işbirliği anlaşmasını genişletiyor. Fransa Doğu Akdeniz’de var olmak için Kıbrıs Cumhuriyeti (Rum Kesimi) ile savunma işbirliği anlaşmasını genişletiyor. Fransız hükümeti, iki ülke arasında 2007’de imzalanan savunma işbirliği anlaşmasının güncellenmiş haliyle ilgili bir yasa tasarısı hazırladı.İki ülke arasında 28 Şubat 2007 tarihinde imzalanan savunma işbirliği anlaşması 2010 yılında yürürlüğe girdi. Ancak Rum Yönetimi, Kıbrıs’ta hidrokarbon tartışmalarının patlak verdiği 2014 yılında anlaşmanın başta enerji güvenliği olmak üzere birçok alana genişletilip güncellenmesi önerisinde bulundu. İki taraf arasında yaklaşık üç yıl süren görüşmeler sonunda, anlaşmanın güncellenmiş hali dönemin Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian ile Rum mevkidaşı Hristoforos Fokaides tarafından 4 Nisan 2017'de Paris’te imzalandı. Yürürlükteki anlaşma daha çok Rum silahlı kuvvetlerinin Fransızlar tarafından eğitim ve donanımına odaklı. Anlaşmanın güncellenmiş hali ise iki temel yenilik getiriyor. Birincisi; enerji güvenliği, deniz emniyeti, erken uyarı, kriz anında Fransız uyrukluların Yakın Doğu ülkelerinden tahliyesi, kriz yönetimi, terör, korsanlık ve dışarıdan saldırıya karşılık verme ve doğal afetler konularında yardımlaşma ve enformasyon alışverişini öngörmekte. İkinci olarak da silahlı kuvvetlere (özellikle de Fransız silahlı kuvvetlerine) “kolaylık sağlanması” ve “lojistik desteğin geliştirilmesi” üzerine kurulu.
Prespa Anlaşması'nda ilk fiili adım: Sınıra Kuzey Makedonya tabelaları asıldı… Makedonya'yı ziyaret edenler artık "Kuzey Makedonya'ya Hoşgeldiniz" tabelalarıyla karşılaşacak.Yunanistan ile 28 yıllık isim sorununu aşılmasının ardından Kuzey Makedonya adını alan ülkede hummalı bir çalışma var. Atina ile varılan Prespa Anlaşması kapsamında Makedonya'daki tüm sınır kapılarında, gümrüklerde ve havalimanlarındaki levhalar üç gün içerisinde 'Kuzey Makedonya' yazısıyla değiştirilmek zorunda.Bu doğrultuda, Yunanistan ile sınır kapısı Bogorodica'da, "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" ibaresinin bulunduğu tabela konularak Prespa Anlaşması'nın öngördüğü isim değişikliği resmen uygulanmaya başlandı.Tabelaların değişimiyle Yunanistan - Kuzey Makedonya arasındaki ilişkilerde, anlaşmanın hayata geçirilmesi için ilk fiili adımda atılmış oldu.Anlaşma ayrıca, ülkenin yeni isminin yazılı olduğu pasaportların 2019'un sonuna kadar dağıtılmasını, Merkez Bankası'nın 2020'den itibaren yeni banknotları piyasaya sürmesini de şart koşuyor. Ülke genelindeki uluslararası yollardaki trafik levhaları iki ay, araç plakaları da dört ay içerisinde değiştirilecek.
Akar, Yunan mevkidaşı ile görüştü: Dost iki ülke olarak sorunlarımızı barışçıl yollarla çözmeliyiz… Milli Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, Akar ile Apostolakis arasında gerçekleşen görüşmede, iki ülke arasındaki mevcut meselelerin ele alındığı bildirildi. Açıklamada, "Komşu ve müttefik iki ülke olarak teknik çalışma grupları kurulması ve bu grupların güven artırıcı önlemler de dahil olmak üzere, bu meseleler üzerinde çalışması konusunda mutabık kalındı" ifadesi kullanıldı.
ABD - AMERİKA
Pence: ‘Rusya batı ittifakını bölmeye uğraşıyor’… ABD ve Polonya’nın düzenlediği Ortadoğu zirvesi için Varşova’da bulunan Başkan Yardımcısı Mike Pence Rusya’yı enerji kaynakları, nükleer silahları ve Avrupa ile dünya genelinde seçimlere müdahale çabasıyla Batı ittifakını bölmeye çalışmakla suçladı. Pence Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda’yla yaptığı görüşmenin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, Polonya’nın doğu komşusunun teşkil ettiği tehdidin büyüklüğünün farkında olduğunu söyledi.
Pompeo: Rusya, NATO'yu dağıtmak istiyor… Pompeo, "Devir değişti. Bir zamanlar SSCB'nin saldırganlığından korkuyorduk, bugünse komutanlarımız Rusya'nın saldırganlığına odaklanış durumda. Vladimir Putin, birliğimizi dağıtmayı planlıyor. Bu nedenle NATO'nun doğu kanadındaki askeri varlığımızı artırdık" ifadelerini kullandı.
Rusya’ya sert yaptırım hazırlığı… Amerika’da Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler Rusya’ya Amerika seçimlerine müdahale ettiği ve Ukrayna’da saldırgan eylemlerde bulunduğu gerekçesiyle yaptırım uygulanmasını öngören bir tasarı sunma hazırlığında.Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ve Demokrat Senatör Bob Menendez tarafından sunulacak olan tasarı geçtiğimiz yıl iki senatörün destek verdiği ancak kabul edilmeyen tasarının daha sert bir versiyonu.Tasarı metnini ele geçiren Reuters haber ajansına göre, tasarının Rusya’nın bankacılık ve enerji sektörünü hedef alması bekleniyor. Reuters haber ajansı tasarının başka ülkelerin seçimlerine müdahale çabalarını destekleyen Rus bankalarına, Rusya dışındaki sıvılaştırılmış doğalgaz projelerine, Rusya’nın siber sektörüne ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin adına doğrudan ya da dolaylı olarak üstü örtülü ve yasadışı faaliyetlerini kolaylaştıran kişilere yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
Suudi Arabistan’a Yemen için askeri yardıma engel yasası… Amerika Birleşik Devletleri'nin Yemen'de devam eden savaşta Suudi Arabistan'a verdiği askeri desteği kesmesini öngören yasa tasarısı, Temsilciler Meclisinde kabul edildi.Demokrat Parti'den meclis üyeleri RoKhanna, Mark Pocan ve PramilaJayapal tarafından sunulan öneri, Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda 177 hayır oyuna karşı 248 evet oyu ile onaylandı.Yasa tasarısında ABD'nin Suudi Arabistan birliklerine Yemen'de verdiği desteğin 30 gün içinde sonlandırılması ön görülürken, El Kaide'ye karşı yürütülen mücadele yasa kapsamının dışında tutuldu.Bir sonraki aşamada Senato'da oylanacak kanun önerisinin kabul edilmesi durumunda yürürlüğe girebilmesi için ABD Başkanı Donald Trump'ın onayı gerekiyor. Ancak görev süresi boyunca daha önce hiç veto hakkını kullanmayan Trump'ın bu tasarıyı reddedeceği düşünülüyor.
ABD'den İran'a yeni yaptırım: Bu kez hedefte 'düşünürler ve sanatçılar' var… ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi (OFAC), 'Bağımsız Düşünürler ve Sanatçılar Enstitüsü' adlı sivil toplum kuruluşunun ve kuruluşla ilişkili 4 kişinin yaptırım listesine alındığını duyurdu.
VENEZUELA’DA KRİZ
Trump: Venezüella konusunda tüm seçenekleri değerlendiriyoruz… Venezüella'da büyük bir kaos olduğunu ifade eden Trump, "Kendi sınırımıza bu kadar yakın bir ülkede bunları görmekten dolayı hiç mutlu değilim. Bu sürecin nasıl sonuçlanacağını göreceğiz." diye konuştu .Kolombiya'nın kendilerine çok yardımcı olduğunu belirten Trump, diğer Latin Amerika ülkelerinin de Venezüella'da bir değişim görmek istediğini söyledi. Venezüella'da halkın açlıktan ölme noktasına geldiğini savunan Trump, "Bulunduğumuz pozisyonla ilgili olarak birçok Latin Amerika ülkesinden de destek alıyoruz. (JuanGuaido) Cesur bir adam ve yaptıkları cesurca şeyler." görüşünü dile getirdi. Venezüella'ya askeri bir çözümün ihtimal dahilinde olup olmadığı sorulan Trump, "Birçok çözüm önerisi mevcut. Tüm seçenekleri değerlendiriyoruz" şeklinde konuştu.
Kongre Venezuela’ya askeri operasyonu desteklemeyecek… Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Demokrat Eliot Engel, Kongre’nin ABD’nin Venezuela’ya olası bir askeri müdahalesini desteklemeyeceğini söyledi. Komisyonun Venezuela konulu bir oturumunda konuşan Engel, “Başkan’ın savaş tehditlerinden, Amerikan askeri müdahalesinin bir seçenek olmayı sürdürdüğü yönündeki sinyallerinden kaygı duyuyorum. (Oturuma konuşmacı olarak davet edilen) Tanıklarımıza ve diğer izleyen herkese şunu net söylemek isterim: ABD askeri müdahalesi bir seçenek değil” diye konuştu. Engel ayrıca, Amerika’nın Venezuela devlet petrol şirketi PDVSA’ya getirdiği yaptırımların Venezuela halkı üzerindeki olası etkileri hakkında uyarılarda bulundu. Washington geçen ay Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun petrol gelirlerine erişimini sınırlamak amacıyla yeni yaptırımlar açıklamıştı. Temsilciler Meclisi üyesi Engel, “Maduro’yu sıkıştırma ihtiyacını anlıyorum ama Beyaz Saray eğer Maduro gelecek haftalarda iktidardan inmezse bu yaptırımların Venezuela halkı üzerinde yapabileceği potansiyel etkileri düşünmeli” dedi.
Bulgaristan, Venezuela’daki petrol şirketinden transfer edilen milyonlarca euroya el koydu… Bulgaristan, Venezuela’da devletin yönettiği petrol şirketinden (PDVSA), ülkedeki bazı hesaplara transfer edilen milyonlarca euroyu bloke ettiğini açıkladı.Bulgaristan Başsavcısı SotirTsatsarov, ABD’den gelen istihbarat üzerine yapılan araştırma sonucu, aralarında Bulgaristan da olmak üzere birkaç ülkenin vatandaşı olduğu tespit edilen kişinin, bir yerel bankadaki şüpheli hesaplarına el konulduğunu bildirdi. Tsatsarov, Sofya’daki ABD Büyükelçisi EricRubin ile yaptığı görüşmeden sonra basına yaptığı açıklamada, “Biz bu kişinin hesaplarına gelen paranın, yurt dışından Venezuela’daki kamuya ait petrol şirketinden geldiğini tespit ettik. Paranın, bu hesaplarda kalması için gerekli bütün tedbirleri aldık. Hiç de küçük meblağ olmayan bu hesaplardaki para, yanlış amaçlarla kullanılmak üzere ülkeyi terk etmemesi için, tamamen bizim kontrolümüz altında olacak.” dedi.
Maduro: Guaido er ya da geç mahkemelerde hesap verecek… Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro, kendisini geçici başkan ilan eden Juan Guaido'nun er ya da geç mahkemelerde hesap vereceğini söylerken, muhalif liderin aksine Filistin davasına desteğini de yineledi.
RUSYA
Rusya küresel internet ağıyla bağlantısını kesmeye hazırlanıyor… Rusya’da ülkenin kendi internet ağını kurmasını öngören yasa tasarısı Duma’dan ilk onayı aldı. İnsan hakları örgütleri tasarının internet sansürünün genişletilmesi yönünde atılan bir adım olduğunu savunuyor.
ASYA - PASİFİK
ABD ile Taliban temsilcileri Pakistan'da buluşuyor… Amerika Birleşik Devletleri ile Taliban temsilcileri 18 Şubat'ta Pakistan'ın başkenti İslamabad'da 'barış müzakereleri' için yeniden bir araya gelecek. Taliban Sözcüsü Zebihullah Mücahid, 25 Şubat'ta Katar'da gerçekleşecek toplantı öncesinde tarafların İslamabad'da bir araya geleceğini ancak Katar görüşmesinin de planlandığı gibi yine yapılacağını söyledi.Taraflar, 2001'de başlayan ve 18'inci yılına giren savaşın sonlandırılması için diplomatik çabalara hız vermiş durumda. Müzakereciler bu bağlamda daha önce Körfez ülkelerinde defalarca bir araya geldi. Taliban Sözcüsü, "Pakistan-Afganistan ilişkileriyle ilgili kapsamlı müzakereler için" kendi heyetlerinin Pakistan Başbakanı İmran Han ile de görüşeceğini aktardı.Ancak Taliban Sözcüsü'nün açıklamasında ABD heyetini söylemesine rağmen Zalmay Halilzad'ın adını vermemesi dikkati çekti. Halilzad, ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi ve Washington adına örgütle müzakereleri yürüten isim.
TÜRKİYE – TÜRK DÜNYASI
Almanya'dan Türkiye'ye "yabancı basın kartı" uyarısı… Alman hükümeti, Türkiye'de görev yapan Alman medya mensuplarının basın kartlarının yenilenmesinde yaşanan gecikmeye işaret ederek basın kartlarının ivedilikle yenilenmesi çağrısı yaptı.
Türkiye'den Avrupa'ya iltica başvuruları yarı yarıya arttı… Avrupa'ya iltica başvurularındaki genel düşüşe rağmen Türkiye'den başvurularda artış sürüyor. Türk vatandaşlarının iltica başvurularının sayısı neredeyse yarıya yarıya artarken kabul oranı yüzde 46'ya yükseldi.
BM'ye göre 1 milyon Uygur Türkü, Çin tarafından toplama kamplarında tutuluyor… Diasporada yaşayan Uygurlar, Doğu Türkistan'daki yakınlarının hayatta olduğuna dair kanıtlar sunması için Çin'e baskı amacıyla sosyal medyada kampanya başlattı. Kampanyaya Türkiye'den de yoğun destek var.`#MeTooUyghur (#BenDeUygur'um) hashtag'iyle Twitter ve Facebook'ta yürütülen kampanya, Uygur halk ozanı Abdurrehim Heyit'in hayatta olduğunu gösteren videonun Çin yönetimi tarafından paylaşılmasına cevap olarak başlatıldı.Türkiye, Heyit'in cezaevinde öldürüldüğünü öne sürmüş, Çin Heyit'in hayatta olduğuna kanıt olarak video yayınlamıştı.Ankara ise bu vesileyle Çin Devleti'nin Doğu Türkistan'da Uygurlara karşı muamelesini 'insanlık için utanç verici' bularak kınamıştı.Birleşmiş Milletlere göre 1 milyon kadar Uygur Çin tarafından toplama kamplarında tutuluyor. Çin makamları iddiaları reddederek buraların İslam'ın radikalleşmesine karşı kurulan 'mesleki eğitim merkezleri' olduğunu iddia ediyor.
Çin'in yeni Ankara büyükelçisinden 'toplama kampı' iddialarına yanıt: Türkiye'nin daha iyi yöntemi varsa yararlanmaya hazırız… Çin'in Ankara Büyükelçisi DengLi, Türk Dışişleri Bakanlığı'nın Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde ‘toplama kampları' kurulduğu ve Uygur ozan Abdürrahim Heyit'in hapishanede yaşamını yitirdiği açıklamasına verdiği yanıtta "Bunlar toplama kampı değil, hafif suçlar işlemiş ya da hukuka aykırı davranışlarda bulunmuş insanlar burada eğitim görüyor" dedi.Li, "Birçok ülkede suç işleme eğilimi ya da riski olan ama bugüne kadar doğrudan hukuku ihlal eden davranışta bulunmamış insanlar vardır. Ya da aşırıcılıkla ilgili hafif suçlar işlemiş insanlar da vardır. Bu tür insanlara karşı ne gibi önlemler alınmalı; bence her ülke bu konuda bir arayış içindedir. Çünkü hiçbir ülke bu kişilerin nihayetinde bir tehlike yaratmasını, kötü bir davranışta bulunmasını istemiyor. Çin tarafının seçtiği yol ise mesleki eğitim merkezidir. Eğer Türkiye gibi ülkelerde daha iyi bir yöntem bulunduysa biz de sizin tecrübelerinizden yararlanmaya hazırız" diye konuştu.
Soylu: FETÖ ile ilgili şu anda 1 milyon 150 bin dijital veriyi çözdük. 1 milyon 800 bini çözeceğiz. Çözmeye de devam ediyoruz… Bakan Soylu, FETÖ ile mücadeleye yönelik ise "Avrupa'nın tamamında dijital verilerin çözülmesinin rakamı, bizim bir yılda çözdüğümüzün yarısı kadardır. FETÖ ile ilgili şu anda 1 milyon 150 bin dijital veriyi çözdük. 1 milyon 800 bini çözeceğiz. Çözmeye de devam ediyoruz." bilgisini paylaştı.
KÜRESEL
Dünyada işsizlik son on yılın en düşük seviyesine geriledi… Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) son raporuna göre dünyada işsizlik oranı yüzde beşe düştü. Bu, 2008 yılında yaşanan küresel ekonomik krizden bu yana en düşük işsizlik oranı. Ancak raporda işsizliği azaltan yeni istihdam alanlarının çoğunlukla düşük kaliteli işler olduğu ve çalışanları yoksulluktan kurtarmadığı da belirtiliyor.2018 yılında dünyada 172 milyon insan işsizdi. Bu rakam bir önceki yıla oranla 2 milyon daha az. ILO’dan uzmanlar yüzde beşe inen işsizlik oranının gelecek birkaç yıl boyunca aynı kalacağını tahmin ediyor.Diğer taraftan ILO’nun yayımladığı son rapora göre dünya çapında çalışan 3,3 milyar kişi, kaliteli bir yaşam garantisi sunmayan kötü koşullu işlerde çalışıyor.ILO Politika Genel Direktörü Yardımcısı Deborah Greenfield birçok insanın ekonomik güvence sağlamayan, maddi açıdan yetersiz kalan ve iyi koşullar sunmayan işlerde çalıştığını söylüyor.‘Bu işler genelde gayriresmi, çok düşük ücretli ve güvencesiz oluyor. Ve bu işlerde çalışanlar haklarından ve sosyal güvenceden yoksun bırakılıyor. Dünya çapında 2 milyar işçi, yani çalışanların yüzde 61’i gayriresmi işlerde çalışıyor.’Raporda, çalışanların yoksulluk oranının orta gelirli ülkelerde son 30 yılda azaldığı belirtiliyor. Ancak düşük gelirli ülkelerdeyse durum hala ciddiyetini koruyor. Rapora göre bu ülkelerdeki çalışanların yüzde 25’i aşırı yoksulluktan kurtulmaya yetecek kadar kazanç elde edemiyor.