Rusya ile Batı arasındaki ilişkiler gerilmeye devam etmekte ve şimdiden tehlikeli duruma gelmektedir. ABD Başkanı Joe Biden’ın Rusya'ya yeni yaptırımlar uygulamasına karşılık Kremlin misilleme önlemleriyle yanıt vermedi.
Geçen haftanın sonunda, bazı Avrupa ülkeleri de Rus diplomatlarını istenmeyen kişi personanongranta olarak ülke dışı ettiler. Buna karşılık Rusya’dan da karşılıklı olarak misilleme cevap da gecikmedi. Bunun yanı sıra Rus askeri birliklerinin Ukrayna sınırında ve Kırım yarımadası çevresinde geniş çaplı asker yığmasına karşılık İngiltere’nin, Karadeniz'e 1 savaş gemisi göndermek için Montrö Boğazlar Sözleşmesi uyarınca Türkiye’ye bildirimde bulunduğu öğrenildi. Söz konusu geminin mayıs ayında boğazlar üzerinden Karadeniz’e geçiş yapması bekleniyor. Times gazetesi, önceki gün Kraliyet Donanması’ndaki kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Kraliyet Donanması’nın 'Ukrayna ile dayanışma' göstergesi olarak mayıs ayında Karadeniz’e 2 savaş gemisini göndereceğini yazmıştı.
Daha önce Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer'in “Rusya’nın Avrupa için askeri tehdit oluşturduğu’ ve Almanya’nın yüksek savunma harcamalarının ‘ABD yararına’ değil, Rusya'nın eylemleri nedeniyle artan tehditlere yanıt vermek için önemli olduğunu belirtmiş, bunlardan bazılarının ortaya çıkan yeni teknolojiler ve ‘hibrit tehditler’ olduğunu ifade etmişti. Daha sonra Kramp-Karrenbauer, Rusya’ya, Ukrayna’ya sınır bölgelerde askeri manevralara açıklık getirme çağrısında bulundu. Kramp-Karrenbauer, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Rusya’nın saklayacak hiçbir şeyi yoksa hangi birliklerin nereye ve ne amaçla hareket ettiğini kolayca açıklayabilir” diye yazmıştı.
Rusya, önceki gün duyurduğu tatbikatlar nedeniyle, Karadeniz'in Kırım yarımadası çevresindeki önemli kilit noktaları kapattı. Siyasi yorumcular, Rusya’nın yeni Ukrayna topraklarını işgal ederek Rusya ile Kırım arasında bir kara koridoru oluşturabileceği konusunda yorumlarda bulunuyorlar.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna’nın potansiyel olarak patlamaya hazır bir bölge haline geldiğini dile getirmişti. Sınırlarında istikrarsız bir bölgeye sahip her bir ülkenin kendi güvenliği için gereken tedbirler alacağını söyleyen Peskov, Rusya’nın dünyada hiçbir ülkeyi tehdit etmediğini kaydetmişti. Peskov, “Askeri güçlerimizi, birliklerimizi Rusya topraklarında kendi inisiyatifimize göre intikal ettirmekte özgürüz” diye vurgulamıştı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova’nın Washington’un yaptırımlarına karşılık olarak 10 Amerikalı diplomatın ülkelerine dönmelerini isteyeceğini bildirdi. Lavrov ayrıca Moskova’nın yaptırım listesine sekiz Amerikalı yetkiliyi daha ekleyeceğini ve Amerikalı sivil toplum kuruluşlarının ülkede Rus siyasetine müdahil olan faaliyetlerini kısıtlayacağını ya da durduracağını bildirdi. Moskova’dan yapılan açıklamada Amerikan yönetiminde halen görevli ve eskiden görev yapmış sekiz yetkilinin Rusya’ya girişinin yasaklandığı belirtildi. Bu isimler Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı Christopher Wray, Ulusal İstihbarat Dairesi Başkanı Avril Haines, Adalet Bakanı Merrick Garland, İç Güvenlik Bakanı Alejandro Mayorkas, Federal Hapishaneler Dairesi Başkanı Michael Carvajal, İç Politika Konseyi Başkanı Susan Rice, eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ve eski Merkezi İstihbarat Örgütü (CIA) Başkanı James Woolsey olarak açıklandı.
Daha önce ABD 32 Rus firmasına ve şahsına yaptırım uyguladı. Ayrıca, Amerikalı yatırımcıların Rus devlet tahvili satın almaları yasaklandı. Buna karşılık, Rusya Maliye Bakanlığı, uygulamaya konulduktan iki saat sonra Rusya sermaye piyasasına yönelik bu sert yaptırımlara yanıt verdi. Kuruluş, borçlanma senetlerinin satışına yönelik ihalelerin erteleneceğini ve borçlanma programının yaklaşık 10 milyar Euro azaltılacağını söyledi. Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, ABD'nin Rusya'nın kamu borcunu hedef alan yaptırımlarını değerlendirerek Rus tahvillerini elinde tutanların yüzde 80'inden fazlasının yerel yatırımcılar olduğunu anımsatan Siluanov, "Makul mali politikaya bağlılığımız, kamu borcumuzu dünyanın en güvenli ve en az riskli borcu yapıyor. Kamu borcumuza olan talep, yaptırımlara rağmen yüksek kalacak. Bu noktada söz konusu olan, ABD'nin finans kuruluşları için kâr kaybı. Bu yaptırımlar, ABD'nin finans kurumlarını hedef almış oldu" ifadelerini kullanmıştı. Rusya'nın kamu borcunun dünyanın en güvenli ve az riskli borçlardan biri olduğunu kaydeden Maliye Bakanı Siluanov, yaptırımlarına rağmen talebin yüksek kalacağını belirterek, "Yaptırımlar, ABD'nin finans kuruluşları için kâr kaybı" demişti.
Kremlin basın dairesinden yapılan açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 22 Nisan’da ülke liderlerinin katılımıyla video konferans formatında düzenlenecek olan İklim Zirvesi'nde konuşma yapacağı belirtildi. Açıklamada, “Putin, küresel iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarının üstesinden gelmeyi amaçlayan geniş uluslararası iş birliği kurma bağlamında Rusya'nın yaklaşımlarını anlatacak” ifadelerine yer verildi. ABD Başkanı Joe Biden, iklim sorunlarının görüşülmesi amacıyla 22-23 Nisan tarihlerinde çevrim içi formatta zirve düzenlenmesini önermişti. Washington’dan yapılan açıklamada, Biden’ın Putin dahil 40 lideri zirveye davet ettiğini duyurmuştu.
Şimdi Kremlin finans piyasalarında paniği önlemeye çalışıyor. Kremlin yetkilileri, Biden'ın zirve toplantısı önerisine olumlu yanıt vermeye hazır olduğunu söylüyor. Daha önce, yeni yaptırımların getirilmesi durumunda böyle bir toplantı ihtimal dışı bırakılmıştı. Bir Kremlin sözcüsü tarafından da açıklama yapıldı. ABD yaptırımlarını ABD'nin Rusya'nın makroekonomik istikrarına yönelik önden bir saldırısı olarak görmüyor. Ayrıca Merkez Bankasının sermaye piyasalarında bir krizi önleyebileceğine inanıyor.Yabancı bankalar Rusya'ya yönelik yaptırımlardan endişe duyuyor. Aynı zamanda öncelikle Amerikan finans kurumları ve şirketleri, ardından ABD’de ticari ilişkisi olan herkes etkilendi. Bugün Amerikalı yatırımcıların, yüksek faiz oranları nedeniyle yüksek talep gören ruble cinsinden federal kredi tahvillerini (OFZ) satın almaları yasak.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Moskova'nın ekonomik önlemlerle yanıt vermek için çok az fırsatı olduğunu kabul ediyor. Bununla birlikte, ek olarak ABD yaptırımlarının uygulanması halinde, tüm olası ekonomik ve ticari kısıtlamalar arakaya arkaya uygulanacaktır. Bazı Rus iktisat uzmanları, Amerikan tahvillerinin Rus Merkez Bankası tarafından geniş çapta satılması gibi sert bir çıkış talebinde bulundular. Ekonomik yaptırımlar iki ülke arasında tırmanmaya devam etmektedir. Bu da ilk bakışta Rusya’nın aleyhine işleyebilir. Bu yaptırımlardan Rusya ekonomik krize girmeden atlatabilirse Rusya Batı’ya karşılıklı bağımlılık ekonomisinden kurtulmuş olacaktır.
