66 YIL SONRA ÇİN ve TAYVAN LİDERLERİ BULUŞUYOR

The New York Times’ın bugünkü haberine göre, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Tayvan mevkidaşı Ma Ying-jeou, önümüzdeki Cumartesi günü Singapur’da bir araya gelecekler.(“China, Taiwan and a Meeting After 66 Years“NYT,3.11.2015) Bu tür bir buluşma en son 1949 yılında yapılmıştı. Çin’in Tayvan ilişkilerinden sorumlu bölümünden yapılan resmi açıklamaya göre iki lider, iki tarafın da iyi ilişkiler içinde olduğu Singapur’a Xi’nin yapacağı iki günlük resmi ziyaret sırasında gerçekleşecek olan görüşmenin konusu, “iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi” amacıyla görüş teatisinde bulunma olacaktır. Elde edilecek sonuçlar hakkında bir öngörü yapılamayan görüşme için, seleflerinin aksine, dış politikada risk alma konusunda ön alabilen Xi’in bir diğer “cesur adımı” nitelemesi yapılmaktadır. Anılan yaklaşımlarına örnek olarak, yakınlardaki, ABD’nin karşı ağırlığı olarak İngiltere ve kıt’a Avrupa'sı ile, her ne kadar ülkedeki askerî gücü desteklese de, Myanmar (Burma)’nın muhalefet lideri ile yaptığı görüşmeler gösterilmektedir. Keza, anılan cesur yaklaşımlarına bir diğer örnek de, Singapur ziyaretinden önce, Kominist Parti tarafından yönetilmesine karşın, Çin ile ilişkileri gergin olan Vietnam’a gitmesidir. Önümüzdeki Ocak ayında genel seçimler yapılacak Tayvan’da, Kamuoyu desteğini önemli ölçüde yitirmiş görünen Ma için çok da lehte bir katkı yapmayacak olan anılan görüşme, iki ülkenin, özellikle Tayvan’ın ekonomik çıkarları yönünden faydalı görülmektedir. Beyaz Saray’ın da, “tansiyon azaltıcı” ve “ikili ilişkileri düzeltici” olarak gördüğü buluşmadan önemli bir “siyasi” sonuç çıkmayacağı, genel kabul gören bir görüş olarak durmaktadır. Çin yönünden, Japonya’ya karşı bir “ön alma”, Güney Çin Denizi bağlamındaki karşıtlara karşı “yumuşatma” ve Asya’daki ABD ağırlığını “dengeleme” özellikleri taşıyan anılan “dış politika” nın, komşu ülkelerle “artan ve derinleşen sorunları” olan ülkelere, “yumuşak gücün ülke yararına kullanımı” bağlamında örnek olmasını beklemekteyiz