Çin'in uluslararası tanınmışlığa sahip ünlü sanatçılarından Ai Wei Wei 6 Nisan'da Hong Kong'a gitmek üzereyken Pekin Havaalanında gözaltına alınmıştır. Ai Wei Wei özellikle Nobel Barış Ödülünü kazanan Liu Xiao Bo'nun tutuklanmasının ardından muhalif söylemini sertleştirmiştir.[1] Ai Wei Wei, aralarında "Kuş Yuvası" olarak da bilinen Pekin Ulusal Olimpiyat Stadı ve "Ay Çekirdeği" gibi ünlü ve tanınmış eserlerin de bulunduğu birçok sanat eserinin sahibidir.
Çin Hükümeti yaptığı açıklamada Ai Wei Wei'in siyasi görüşleri nedeniyle değil, işlemiş olduğu mali suçlar nedeniyle soruşturmaya tabii tutulduğunu belirtmektedir. Yapılan açıklamada Çin Halk Cumhuriyeti'nin bir hukuk devleti olduğunun altı çizilmekte ve vatandaşların ülkede yayınlanmakta olan 2000 gazete, 10.000 dergi ve 500'ün üzerinde televizyon ve radyo kanalları vasıtasıyla düşüncelerini özgürce paylaşabildikleri dile getirilmekte, ayrıca Çin'de 450 milyon internet kullanıcısı ve 200 milyon internet blog'unun da varlığına dikkat çekilmektedir.[2]
Çin, Sovyetler Birliği Değil !
Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığının resmi açıklamasında öne çıkan noktalardan biri ise başta ABD olmak üzere Batı Dünyasına verilen bir mesajdır. 30 yıllık dışa açılma ve reform politikasının ardından Çin'de köklü değişiklikler olduğu dile getirilmekte ve halkın ezici bir çoğunluğunun geleceğe umutla baktığı ifade edilmektedir. Batı Dünyası ve Çin'in farklı tarihi süreçlerden geçtikleri, Çin'in kendine has bir tarihsel gelişimden geldiğinin ve kendine has bir toplumsal yapıya sahip olduğunun altı çizilmektedir. Açıklamada Çin'in karşılıklı diyalog ve tarafların eşit olarak temsil edilmelerinden yana olduğu dile getirilmektedir. Çin, ayrıca Batı Dünyasının baskılarını kabul etmeyeceğini, Soğuk Savaş standartlarının geçmişte kaldığını ve Çin'in de Sovyetler Birliği olmadığına dikkat çekmektedir.[3]
Açıklamadan da anlaşıldığı gibi Çin Batı Dünyasının ve özellikle ABD'nin insan hakları konusunda baskı ve sıkıştırmalarından son derece rahatsız olmaktadır. Ayrıca Batı Dünyasında gün geçtikçe daha fazla dile getirilmeye başlanan "Çin Tehdidi" de Çin'de tepki çekmektedir. Öte yandan söz konusu açıklamasından da anlaşılacağı gibi Çin'in en büyük endişesi Sovyetler Birliğinin akıbetine uğramaktır. Çin, Sovyetler Birliğinin tersine kendine has bir yol izlemiş ve sistemini yeni dünya şartlarına adapte etmeyi başarmıştır.
Sonuç:
Arap Dünyasında yaşanan son gelişmelerin ardından özellikle Batı Dünyası ve Batı Basınında Çin'de de benzeri gelişmelerin yaşanacağı ya da yaşanması gerektiği yolunda haberler ve görüşler yer almaya başlamıştır. Çin'de yaşanan son gelişmeler ise "Arap Baharı"nın Çin'de sayıları çok az olan ve uzun süredir de yönetime muhalefet etmekte olan kesimleri etkilediğini göstermektedir. Özellikle son aylarda Afrika ve Orta Doğu'daki gelişmelere paralel olarak petrol fiyatlarındaki artış ve buna ek olarak Çin'de birkaç yıldır devam eden fiyat artışları Çin Toplumunu olumsuz yönde etkilemektedir. Ancak Çin Halkının büyük çoğunluğu yönetimden memnundur ve muhalif görüşlerin ise çok küçük bir azınlığın dışında bir ses getirmesi ise mümkün gözükmemektedir.[4]
[1] CNN, Christina Amanpour'un Ai Wei Wei ile 21 mart 2011 tarihinde gerçekleştirdiği röportaj bakınız: http://www.youtube.com/watch?v=xyAeLmN_UjA,
http://www.youtube.com/watch?v=rCgo6b6bqqQ&feature=related, http://www.youtube.com/watch?v=4p9_nbiZpRs&NR=1, (Erişim 29 Nisan 2011), Ayrıca Ai Wei Wei'in Twitter hesabından paylaştığı mesajlar için bakınız: http://chinadigitaltimes.net/2011/04/tweets-from-ai-weiwei-are-you-a-human-being-if-you-are-not-anti-china/ (Erişim 29 Nisan 2011).
[2] Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, bakınız:
http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t818492.htm (Erişim 29 Nisan 2011)
[3] Çin Halk Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, bakınız:
http://www.fmprc.gov.cn/eng/wjb/zwjg/zwbd/t818492.htm (Erişim 29 Nisan 2011)
[4] Çin Halkının %72 gibi ezici bir çoğunluğu hâlihazırdaki durumlarından memnundur ve gelecekte durumlarının daha iyi olacağını düşünmektedir.
http://pewglobal.org/2005/11/16/chinas-optimism/, (Erişim 29 Nisan 2011).
