Ekonomik ve askeri olarak gittikçe güçlenen Çin bölgesinde geçmişten gelen tartışmalı egemenlik alanlarına daha fazla müdahil olmaya başlamaktadır. En son Vietnam ve daha önce Filipinler ile Güney Çin denizinde yaşanan gerginlik devam etmektedir.
Filipinler ile Gerilim:
Güney Çin Denizindeki tansiyon son birkaç günde Çin, Vietnam ve Filipinler arasında askeri bir çatışmaya gidebilecek noktaya gelmiştir. Bölgedeki gerginlik Filipin hükümetinin Paracel (西沙群岛) adaları üzerinde hâkimiyet ilanı ile başlamıştır. Bunun üzerine Çin bölgeye savaş gemisi yollamış ve bunun amacının Çinli balıkçı gemileri korumak olduğunu açıklamıştır. Çin'in Filipinler karasularında daha önce de 6-7 kez ihlalde bulunduğu Filipinler Başbakanı tarafından ileri sürülmüştür. Çin'in bölgeye radar ekipmanı ve askeri mühimmat sevk ettiği iddia edilmektedir.[1]
Vietnam ile Gerilim:
5 Haziran tarihinde Güney Çin Denizinde Vietnam'a ait petrol ve doğalgaz gemilerinin Çin'e ait askeri gemiler tarafından tehdit edilmesi üzerine Vietnam'da Çin karşıtı gösteriler yapılmıştır. Vietnam, Çin'in karasularını ihlal ettiğini ileri sürmektedir.[2] Gösterilerin internet üzerinden organize edildiği ve Hanoi ve Ho Chi Minh şehirlerinde geniş katılımla düzenlendiği bildirilmektedir. Uzun zamandır tansiyonu yüksek olan Vietnam Çin ilişkilerinin söz konusu bölge'de artan Çin egemenliği üzerine daha da gerginleşeceği öngörülmektedir.[3]
Bölge'nin Stratejik Önemi:
Güney Çin Denizi olarak adlandırılan ve Çin'in Güney Batısında bulunan bölge stratejik açıdan son derece önemli bir bölgedir. Vietnam, Filipinler ve Malezya'nın da içinde bulunduğu bölge ayrıca Çin'in dünyaya açılan önemli kapılarından biridir. Halihazırda Çin'in ihracat ve ithalatının merkezi durumunda bulunan Doğu Çin'in dünyaya açılan kapısı bu bölgeden geçmektedir. Bu nedenle Çin için bölgedeki hakimiyeti hayatidir. ABD'nin son dönemde Japonya, Vietnam, Malezya gibi bölge ülkeleri ile gelişen ikili ve çok taraflı askeri işbirliğindeki artış ve Malaka Boğazına yönelik saldırı tehditleri Çin'i bölgede ön alıcı faaliyetlere itmektedir. Çin'in geçmişten beri tartışmalı olan bölgelerde etkinliğini arttırdığını; ekonomik, siyasi ve kültürel Yumuşak Gücünün (Soft Power) dışında askeri açıdan da artık varlığını hissettirdiğini görmekteyiz.
Sonuç:
Çin'in son yıllarda giderek artan siyasi ve askeri etkinliği bölge ülkelerini ve ABD'yi endişelendirmektedir. Bunun yanında 2012 yılında Çin Komünist Partisinde gerçekleşecek olan yönetici değişiklikleri de dikkatle izlenmektedir. Son birkaç ayda Çin'de bazı general ve politikacılar tarafından dile getirilmeye başlanan ve "sertlik" yanlısı olarak nitelenebilecek görüşler ön plana çıkmaya başlamıştır.[4] Çin'in artık uluslararası alanda askeri gücünü daha etkin kullanabileceği düşünülmektedir. Bu yeni yaklaşımın Çin yönetiminde daha fazla öne çıkması ile komşu ülkeler ve buna paralel olarak ABD ile askeri bir karşılaşmanın yaşanabileceği öngörülmektedir. 2012'den sonra yeni Çin yönetiminin alacağı kararlar hem bölge hem de dünya için büyük önem taşımaktadır.
[1] Voice of America, "Philippines seeks answers about latest South China Sea İncident" (Filipinler Güney Çin Denizinde yaşanan son olaylar ile ilgili cevap arıyor) http://www.voanews.com/english/news/Philippines-Seeks-Answers-About-Latest-South-China-Sea-Incident-122936653.html, (Erişim 5 Haziran 2011).
[2] Sina İnternet Askeri Haberler , 越南称中国巡逻艇在南海破坏越南探油船并警告 (Vietnam Çin devriye gemilerinin petrol gemisini tehdit ettiğini ve kara sularını ihlal ettiğini ileri sürdü) http://mil.news.sina.com.cn/2011-05-28/1119649475.html, (Erişim 5 Haziran 2011).
[3] BBC news update, "Vietnamese hold Anti-China Protests: South China Sea" (Vietnamlılar Çin Karşıtı Gösteri yaptılar: Güney Çin Denizi)http://www.bbcnewsupdate.com/vietnamese-hold-anti-chinese-protestsouth-china-sea.html, (Erişim 5 Haziran 2011).
[4]Çin Harp Akademileri Komutanı General Liu Yuan'in (刘源), Zhang Mu Sheng (张木生) adlı yazarın kitabı olan "为什么改造我们的文化与历史观"(Neden Kültür ve Tarih Bakış Açımızı Yeniden İnşa etmeliyiz?) için yazdığı önsöz'ün bu yeni sertlik yanlısı görüşün manifestosu haline geldiği görülmektedir. Bakınız:http://theory.people.com.cn/GB/12328780.html (Erişim 5 Haziran 2011).
