ABD'li Yetkililer: Suriye Görüşmelerinin Bir Sonraki Turuna İran da Davet Edildi

ABD’li yetkililer bugün, İran’ın Suriye’nin geleceğine ilişkin uluslararası görüşmelere katılması için ilk kez davet edildiğini söyledi. Bu, dört yıllık iç savaşı durdurmak ve nihayetinde Devlet Başkanı Beşar Esad’ın iktidardan gitmesini kolaylaştırmak isteyen ABD ve müttefikleri için bir strateji değişikliği. Yetkililer, İran’ın henüz yanıt vermediğini söylediler. Bir sonraki diplomatik tur, perşembe günü Viyana’da Dışişleri Bakanı John Kerry, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ve bazı üst düzey Avrupalı ve Arap diplomatların katılımıyla başlıyor. Washington, İran’ın gelecekte görüşmelere katılmasını ihtimal dışında bırakmamıştı fakat Tahran’a, başta bölgesel rakibi Suudi Arabistan’la olmak üzere gizli kapaklı müzakerelerden günler sonra, ancak şimdi bir sandalye teklif ediyor. Daveti Rusya sundu. ABD kumar oynuyor. İran, ihtilaf boyunca Suriye ordusunun yanında savaşarak Esad rejimini destekliyor ve Batı destekli isyancılar ve bölgedeki ABD ortakları tarafından kan dökülmesinin önemli bir kaynağı olarak görülüyor. Suriye muhalefeti, Esad sonrası Suriye’nin neye benzemesi gerektiğine ilişkin görüşmelere İran’ın dâhil edilmesine ayak direyebilir. Diğer yandan önceki bütün uluslararası ara buluculuk girişimleri, savaşın durdurulmasında hiçbir şey yapmadı ve Kerry, bu Arap ülkesinde nüfuzu olan bütün tarafları, halkının rızasıyla yönetilen barışçıl, laik ve çoğulcu bir ortak Suriye vizyonu etrafında birleştirmeye çalışıyor. Amerikalı yetkililerin konuyla ilgili açıklama yapma yetkisi yok ve isimlerinin gizli tutulmasını talep ettiler. Riyad’da Suudi Basın Ajansı, Başkan Barack Obama’nın bugün “ikili ilişkileri”, “bölgenin durumunu” ve “bölgesel ve uluslararası arenalardaki gelişmeleri” görüşmek üzere Kral Salman’ı aradığını bildirdi. İran’ın katılıp katılmayacağı belli değil. Ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney; İran, ABD ve diğer beş ülkenin temmuzda uzun vadeli bir nükleer anlaşmaya varmalarının ardından ABD ile yeni müzakereleri ihtimal dışında bırakmıştı. Ancak, Esad yönetimi, İranlıların komşu Lübnan üzerinde hâkimiyet sağlamasına yardım ettiğinden ve İran vekili Hizbullah yoluyla İsrail’i tehdit ettiğinden Suriye’nin geleceği kesinlikle İran'ın çıkarları açısından önemli. ABD, Rusya, Suudi Arabistan ve Türkiye geçen hafta Viyana’da bir araya gelerek diplomatik umutların yeniden canlandırılması için yeni fikirler ortaya koydu. Ancak Esad’ın geleceği konusunda hâlâ bölünmüş durumdalar. Bu haftaki toplantının, cuma günü de devam etmesi bekleniyor. Toplantı İran’ın dışında, Britanya, Almanya, Ürdün ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilecek. Tüm bu görüşmeler devam ederken Suriye’de savaş sürüyor. Geçen aydan bu yana Rusya, İslam Devleti ve diğer terör örgütlerini hedef aldığını söylediği yüzlerce hava saldırısı düzenledi. Obama yönetimi, NATO ve diğer ülkeler, bombaların çoğunun, bazıları CIA tarafından desteklenen ılımlı isyancı milis güçlerin üzerine düştüğünü söylüyor. Bunların yanı sıra isyancı gruplar ile İslam Devleti arasında ve Suriye’nin kuzeyindeki Kürt bölgesinde şiddet sürüyor ve hatta Türkiye’nin içerisine sürükleniyor.(Kaynak:AP,ABD,27 Ekim 2015)