Afganistan'ın Aksakalları ABD'nin Ülkedeki Geleceğini Belirleyecek

Afganistan’da geleneksel olarak kabile liderleri ve yerel şuraların ileri gelenlerinden oluşan Loya Jirga’nın ABD ile güvenlik anlaşma konusunda istişare etmeye yönelik ülkedeki kararı çeşitli siyasi kesimlerden tepki topladı. Loya Jirga zirvesini düzenleyen komitenin sözcüsü Abdulhalik Hüseyni Peşeyi, zirveye katılacak 2500 delegenin yavaş yavaş Kabil’e gelmeye başladığını açıkladı. Ancak Taliban örgütü zirveye katılanları, Amerika ile güvenlik anlaşmasını onayladıkları takdirde hepsini öldürecekleri tehdidinde bulundu. Zirvenin düzenleneceği yere yakın bir bölgede ise intihar eylemi gerçekleştirildi. Loya Jirga istişare zirvesinin Perşembe günü başlaması ve iki gün sürmesi bekleniyor. Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ise düzenlediği basın toplantısında başta Hikmetyar İslamî partisi ve Taliban örgütü olmak üzere tüm muhalif gruplardan zirveye katılmalarını ve görüşlerini beyan etmelerini istedi. Loya Jirga zirvesine yönelik muhalefetin temel nedeni olarak ise bu konseyin Amerika ile güvenlik anlaşması hakkında karar alma yetkisine sahip olmaması gösteriliyor. Muhalifler Afganistan’ın iki temsilciler ve senato meclisleri bulunduğunu ve bu yüzden güvenlik anlaşmasını incelemek için Loya Jirga’nın toplanmasına gerek olmadığını belirtiyor. Bu çerçevede Kabil’de bazı kanaat önderleri ve din adamları düzenledikleri toplantılarda itirazlarını dile getiriyor. Söz konusu güvenlik anlaşması bir yıldır Amerika ile Afganistan arasında tartışılıyor. İki ülkenin 2014 yılında Amerikalı işgalci güçlerin Afganistan topraklarından çekilmesinden sonra güvenlik işbirliğini öngören anlaşmada yer alan bazı maddeler, Afgan halkı ve bazı siyasi parti ve şahsiyetlerce ülkenin milli çıkarlarına aykırı bulunuyor. Amerika bu anlaşma çerçevesinde 2014 yılından sonra Afganistan'da kalacak askerleri için yargı dokunulmazlığı istiyor. Beyaz Saray tarafından anlaşmayı imzalamak için baskı altında tutulan Karzai ise iç eleştirileri hafifletmek için anlaşma hakkında Loya Jirga’nın karar vermesini gündeme getirdi. Afgan lider Karzai bir süre önce güvenlik anlaşmasını imzalamayı Afgan halkı ve Afganistan komşularının onayına bağlamıştı. Uzmanlar Karzai'nin bu karardan vazgeçerek anlaşmayı Loya Jirga’ya havale etmesini de beyaz sarayın aşırı baskılarından kaynaklandığını belirtiyor. İki binden fazla delegenin katıldığı toplantıda ABD ile yapılacak güvenlik anlaşması masaya yatırılacak. Söz konusu anlaşmanın, Amerikan askerlerinin bir kısmının 2014 yılından sonra da Afganistan’da kalmasına ve yargı dokunulmazlığına olanak sağlıyor. Amerikalı yetkililer, Afgan delegelerin askerlerin kalması yönünde karar vereceğini düşünüyorlar.