BDP-Ermeni Buluşmasının Tarihi Derinliği Neye Dayanıyor?

Bir süre önce Washington’u ziyaret eden BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ve BDP’- nin Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Nazmi Gür, Ermeni lobisinin aşırı uçlarından Taşnak Örgütü ile bir araya geldi. Demirtaş ve Gür, görüşmenin içeriğine ilişkin bir açıklama yapmazken, Ermeni tarafı, “Türkiye’de Kürt ve Ermeni halklarının işbirliği görüşüldü” ifadelerini kullandı. Demirtaş ve Gür, Taşnak yetkilileriyle Türkiye’nin doğusunu Ermeni toprağı olarak gösteren haritanın önünde poz verdiler. Kürtçüler ile Ermeniler arasında işbirliği arayışlarının tarihi bir derinliği bulunuyor. Bu ortaklık tartışmaları 1918 yılı başlarında da gündeme gelmişti. Daha önceki dönemlerde İngilizler ve Ruslar ile görüşmelerde bulunan ve Rus işgali sırasında Ruslar tarafından Erzurum Valisi olarak atanan, Bedirhan Bey'in oğlu Kamil Bey, Ermeniler ile Kürtler arasındaki ilişkilerde önemli bir rol oynamıştır. Fransa'nın Kafkasya Askeri Ataşesi Albay Chardigny'nin aracılığıyla 28 Ocak 1918'de Tiflis'te, Ermeni Milli Komitesi Başkanı Aharonyan ile Kamil Bey görüşerek, Kürtler ile Ermenilerin ortak hareket etmeleri ve Türklere karşı birlik oluşturmaları hususunda bir anlaşma imzalamışlardır" İngilizlerin böylesine kafa yordukları ve geleceğe yönelik endişelerine neden olan bu meselede, 1919 yılının ortalarından itibaren belirli bir ilerleme sağlanmıştır. Bu tarihlerde, Paris'teki barış görüşmelerinde Kürtleri temsil ettiğini iddia eden Şerif Paşa ile Ermeni Delegasyonu Başkanı Bogos Nubar arasında bir yakınlaşma başlamış ve İngilizleri az da olsa oranda rahatlatmıştır. İngilizleri çıkmazdan kurtaracak bir çözüm olarak görülen bu yakınlaşmanın sonucunda, 20 Kasım 1919'da Kürtler adına Şerif Paşa, Ermeniler adına Bogos Nubar ve Ermeni Cumhuriyeti adına Dr. Ohoncanyan'ın imzalarını taşıyan bir uzlaşma önerisini barış konferansına sunmuşlardır. Sunulan bu öneride, aynı kökten gelen ve ortak çıkarları bulunan Kürtler ve Ermenilerin, aynı devletin mandası altında ve birleşik bağımsız bir Ermenistan ve bağımsız bir Kürdistan'ın kurulmasını, azınlık haklarına saygı gösterilmesi ve iki devlet arasındaki sınırın barış konferansında çizilmesini kabul ettikleri belirtilmiştir. Bölücülerin İttifak Mektubu Şöyle: "20 Kasım 1919-Paris Büyük Barış Konferansına, Bay Başkan, Bizler, aşağıda imzası bulunanlar, Ermeni ve Kürt uluslarının temsilcileri, Büyük Barış Konferansı'na, iki ulusun da aynı Ari kavimden ve çıkarlarının da aynı ol¬duğunu ve aynı amacı, yani kendi bağımsızlıkları amacını güttüklerini belirtmek¬ten şeref duyarız. Özellikle Ermeniler insafsız Osmanlı idaresinden kurtulmak çabasındaydılar ve genellikle hem Ermeniler ve hem de Kürtler her iki ulusa da fa¬cialar getiren İttihat ve Terakki Komitesi'nin resmi veya garı resmi kabinelerinin boyunduruğundan kurtulmayı zorunlu bulmaktadırlar. Şu halde Barış Konferansı'ndan, aramızda tam anlaşmaya varmış olarak beraber¬ce sizden, ulusların hakları prensibine uygun olarak Birleşik Bağımsız Ermenistan ve Bağımsız bir Kürdistan'ın yaratılmasını, kurulacak olan bu devletlerin halkla¬rımızın istekleri göz önüne alınarak büyük devletler yardımını alabilmesinin temi¬nini, bu konuda karara varılmasını ve de ülkemizin tekrar gelişmesi süresinde bu devletlerin gerekli olan ekonomik ve teknik yardımlarını rica ederiz. Delegasyonlarımız tarafından sizlere sırayla raporlar şeklinde sunulan aramızda¬ki anlaşmazlık konusu olan topraklara gelince, açık bir şekilde sizleri temin ede¬riz ki bunların çözüme bağlanmasını Barış Toplantısı'nın kararlarına bırakıyoruz. Çünkü verilecek kararın adaletli bir şekilde verileceğine eminiz. Aynı zamanda her iki devletimizin de içinde yaşayan azınlıkların hukuki haklarına saygı göstermek konusunda tam bir birlik içinde olduğumuzu da bildiririz. Bogos Nubar Dr.H. Ohancanyan (Ermeni Milli Delegasyonu Başkanı) (Ermenistan Cumhuriyeti Delegasyon Başkan Vekili) Şerif Paşa (Kürt Milli Delegasyonu Başkanı)"