29 Nisan 2025
21YYTE.ORG Fikir Tankı Irak Parçalanırken Kürtlerin Kendi İçindeki Birliği Test Ediliyor.

Irak Parçalanırken Kürtlerin Kendi İçindeki Birliği Test Ediliyor.

3 Dakika
OKUNMA SÜRESİ
İslam Devleti ortak düşmanları konumunda ancak Iraklı Kürtler, özerk bölgelerinde yaşanan bir mücadele nedeniyle kaygılı. Bu bölgede siyasi partiler başkanlık konusunda polemik yaşıyor ve destekçileri eski bir iç savaştan medet umuyor. Güç dengesini elinde bulunduran birçok fraksiyon, bir liderlik boşluğu yaşanmaması için tüm sistemin elden geçirilerek Başkan Mesut Barzani’nin yetkisinin azaltılması durumunda görev süresinin uzatılması konusunda uzlaşma sağlayacaklarını söylüyor. 68 yaşındaki deneyimli gerilla lideri Barzani onlarca yıl diktatör Saddam Hüseyin’e karşı savaştı ve 2005’ten bu yana bölgeyi yönetiyor. Barzani’nin Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) önerilen reformları reddediyor. Irak’ın İslam Devleti tarafından parçalara ayrıldığı bir dönemde ekonomik zorluk yaşanırken söz konusu güç mücadelesi Kürt birliğini sınıyor. Barzani geçen hafta yaptığı bir konuşmada, “Bugün, Kürdistan istisnai ve önemli bir safhadan geçmektedir. (…) Saflarımızın şimdi, daha önce hiç olmadığı kadar bir arada olması gerekmektedir.” Bölünmeler, onlarca yıl öncesine dayanıyor ve KDP ile diğer bir Kürt parti olan Kürdistan Yurtseverler Birliği (PUK) arasında 1990’larda yaşanan iç savaşa varıyor. Saddam'ın 2003 yılında ABD işgaliyle devrilmesinden bu yana söz konusu iki parti stratejik bir anlaşma çerçevesinde Kürt bölgesini yönetmek için büyük ölçüde iş birliği yapıyor. Barzani bölge içerisindeki en üst düzey görevi yürütürken bir PUK lideri Bağdat’ta Irak cumhurbaşkanı olarak görev yapıyor. KDP çoğunlukla batıdaki Kürt vilayetlere hükmederken PUK doğuya hâkim durumda. Ancak başkanlık konusu düşmanlıkları kamçılarken daha ateşli destekçiler, aralarında yaşanan savaş tarihinden medet umuyor. Irak Amerikan Üniversitesinden Bilal Vahap, “Bölge içerisindeki söz konusu çatlaklar, KBY ve siyasi partilerin, zayıf Bağdat ve IŞİD’e karşı verilen uluslararası destekten menfaat sağlamalarını engelliyor.” yorumunda bulundu. Barzani için kaos, bölgeyi devlet olmaya götürerek kendi mirasını güvenceye almak için bir fırsatı temsil ediyor. Bir Kürt düşünce kuruluşu olan Orta Doğu Araştırma Enstitüsü (MERI) Başkanı Dilaver Alaaddin, "Bölünmüşlük hâlihazırda Devlet Başkanı Barzani'nin daha fazla egemenlik için gösterdiği çabaların çoğuna zarar verdi. Bu çabalar Washington ve Avrupa'da tanıma ve doğrudan siyasi, askerî ve ekonomik destek elde etmede lobi faaliyetlerini içeriyor." şeklinde konuştu. İslam Devleti karşısında direnen peşmerge, Irak'ta savaş sahasında İD'ye karşı ABD önderliğindeki koalisyon için en güvenilir ortak olarak ortaya çıktı. Batılı bir diplomat, "Kürtler, IŞİD'e karşı mücadelede üstlendikleri rolle kayda değer bir uluslararası saygı kazandılar. Şayet bir mutabakata varamazlarsa itibarları zarar görebilir." dedi. Hizipçilik aynı zamanda bölgeyi, komşuları tarafından manipülasyonlara duyarlı hâle getiriyor. KDP destekçileri, ülke içindeki rakiplerinin siyasi sitemi değiştirme mücadelesini, Türkiye'ye daha sıcak bakan ve Irak'ta Tahran'ın çıkarlarına bir engel teşkil eden Barzani'nin altını oymak için İran destekli bir plan olarak ifade ediyorlar. --Statüko-- Soru, bölgedeki gücün, daha dağınık hâle gelmesi ve Goran gibi yeni partilerin oylar ve kaynaklar için yarışmasıyla birlikte nasıl dağıtılacağı. Alaaddin, "KDP'nin bu oyunda herkesten daha fazla kaybedecek şeyi var." diye konuştu. Hararetli tartışmalara rağmen diplomatlar ve analistler, Barzani'nin devlet başkanlığının iki yıl daha yenilenmesi karşılığında diğer partilerin KDP'den koparabildikleri kadarını aldıklarında bir uzlaşma yolunun bulunmasını umuyor. Şayet sonuç bu olursa bölgenin anayasası, Barzani'ye, bir sonraki görev süresi sona erdiğinde yeniden adaylığını koymasına imkân sağlayabilir. Bunun da gelecekte daha fazla sorunlara ve açmazlara zemin hazırlaması muhtemel. (Kaynak:Isabel Coles,Reuters,İngiltere,09 Temmuz 2015)
Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *