< < BAE ile Suudi Arabistan Arasındaki İstihbarat Gerilimi


BAE ile Suudi Arabistan Arasındaki İstihbarat Gerilimi

Yazan  02 Aralık 2020

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri 2015 yılından itibaren Suudi Koalisyonunda birleşerek Yemen'e karşı geniş çaplı bir savaş başlattı.

Daha sonra ise Arabistan sırf müstafi Mansur Hadi hükümetine ve Birleşik Arap Emirlikleri de Yemen Güney Geçiş Konseyine destek vermeye başlayınca iki taraf arasında ciddi ihtilaflar oluştu. Çünkü Mansur Hadi ve Güney Geçiş Konseyi güçleri sık sık bir biri ile çatıştı.

Siyasi ve askeri anlaşmazlıkların ardından Suudi Arabistan'ın istihbarat merkezleri ile Birleşik Arap Emirlikleri arasında, Yemen savaşındaki ihtilaflar ve farklılıklar da arttı.

69. ayına giren ve 26 Mart 2015'te Yemen'e karşı başlatılan savaşın iki temel aktörü Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleridir. Savaştan yaklaşık bir yıl sonra Riyad ile Abu Dabi arasındaki farklı siyasetler ve ihtilaflar kamuoyuna yansıdı. Anlaşmazlıkların ana sebebi Yemen’de “etki alanları”dır.

Abu Dabi, stratejik Sokotra adası üzerine odaklanarak adanın kontrolünü ele geçirmeye çalışmasıyla, Riyad yeni bir rakip ile karşı karşıya kaldı. Suudi Arabistan başlangıçta BAE'nin tutumuna karşı çıksa da, savaşta Abu Dabi’nin kendisine eşlik etmesini sürdürmesi için Sokotra'daki etkinliğini kabul etmesi gerekiyordu.

Coğrafi etkinliğe ek olarak, iki tarafın siyasi nüfuz konusunda da ciddi ihtilafları ve farklı hedefleri vardı. BAE, Abdrabbe Mansur Hadi'nin kabinesinde kendisine yakın kişilerin bulunmasını talep etti, ancak hem müstafi Mansur Hadi hem de Arabistan buna karşı çıktı. Bu yüzden BAE, Yemen'de Güney Geçiş Konseyi'ni kurdu ve görevden uzaklaştırılmış Aden valisi Aidarus El Zubeydi'yi konsey başkanlığına atadı.

Şimdi, bu konsey müstafi hükümet için önemli bir rakip olmasına ilaveten, bir bakıma Yemen’in güneyinde, Mansur Hadi hükümetine siyasi ve askeri açıdan daha üstün bir duruma sahip paralel bir hükümettir. Bu durum, Yemen'in güneyinde Riyad ve Abu Dabi’nin paralı askerleri arasında ciddi çatışmalara yol açtı. Güney Yemen'deki Abyan eyaleti, onlarca insanın hayatını kaybettiği veya yaralandığı mevcut çatışmaların alanına dönüşmüştür.

Arabistan ile BAE arasındaki anlaşmazlıklar istihbarat alanına da sıçramıştır. Haliç Online internet sitesi geçtiğimiz günlerde Suudi ve BAE istihbarat merkezleri arasındaki gizli ihtilafları açıkladı ve koalisyondaki Suudi güçleri komutanlığının, koalisyona katılan ülkelerin, özellikle BAE'nin istihbarat merkezlerinin yeniden yapılandırılması çağrısında bulunduğunu yazdı.

Suudi yetkililer tarafından Ekim ayında Suudi ve BAE istihbarat servisleri arasındaki koordinasyon konusunda yaygın farklılıklar ve anlaşmazlıklar hakkında yazılan raporda, ihtilafların askeri operasyonların hassasiyetini azalttığı vurgulandı.

Raporlardan birinde, Suudi Ordusu Albayı Abdurrahman Mes'udi, Veliaht Prens Muhammed bin Selman başkanlığındaki Suudi Savunma Bakanlığı'na Suudi istihbarat faaliyetlerinin BAE ile ayrılmasını gündeme getirmesi için resmen çağrıda bulundu.

Mes'udi'nin Muhammed bin Selman'ın özel ofisine verdiği bir raporda, BAE istihbarat servisinin kasıtlı olarak Arap koalisyonu grupların pozisyonlarını belirten bilgiler verdiği, ancak elde edilen bilgileri inceledikten sonra bu pozisyonların Mensur Hadi hükümeti güçlerine ait olduğu ortaya çıktığı belirtildi.

Haberlere göre Suudi Arabistan, BAE istihbarat servisinin özellikle Arap koalisyonu hava saldırıları sırasında istifa eden hükümet güçlerindeki muhalif birliklerini ortadan kaldırmak için Arap koalisyonunu kasten yanlış bilgilendirdiğine dair bilgiler elde etti.

Mezkur raporlara göre, Suudi ordusu ve Yemen'deki istihbarat birimlerinin komutanları, Suudi liderlerin özellikle de bin Selman'ın BAE'nin rolünün, özellikle Yemen savaşındaki istihbarat boyutunun önlenmesine ilişkin saha komutanlarının taleplerine yanıt vermemesinden memnun değiller. BAE'nin Arap koalisyonundaki etkisi, Yemen istihbarat aygıtını desteklemesini ve geliştirmesini de engelledi.

Bu anlaşmazlıklar ve özellikle istihbarat alanındaki ihtilaflar göz önünde bulundurulduğunda, Yemen savaşında Abu Dabi ile Riyad aralarındaki güvensizliğin büyük ölçüde arttığını gösteriyor. Bu güvensizlik, Yemen’de olan Suudi istihbarat servislerinin veliaht Muhammed bin Salman’a BAE istihbarat servislerinin müstafi hükümete bağlı gruplar ve teşkilatın feshi için kasten askeri güçleri ve özellikle hava kuvvetlerini yanılttığını duyuracak kadar arttı. 

Öte yandan istihbari ihtilafların artmasıyla birlikte Suudi koalisyonunun savaştaki kırılganlığı ve çatlakları da arttı. Yemen ordusunun ve halk komitelerinin savunma ve saldırı gücü zaman içinde büyük ölçüde artmış ve Suudi topraklarının derinlikleri Yemen füzeleri ve insansız hava araçları tarafından hedef alınmıştır. Ancak Suudi istihbarat servisi BAE ile yaşadığı ihtilafları, Yemen Ulusal Kurtuluş Hükümeti'ne karşı kırılganlığın artmasının nedeni olarak görüyor.

Görünen o ki BAE, savaşın askeri meselelerinden uzaklaşarak Yemen'deki siyasi ve coğrafi etkisini artırmaya çalışıyor ve savaşta Riyad'a rakip olarak hareket ediyor.

 

 

 

Kaynak:  Rasthaber, İran Press News Agency, Al-Khaleej Online

 

Köksal Taşkent

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
İran Araştırmaları Uzmanı

ÜYE GİRİŞİ

Şifremi unuttum
  1. SON MAKALELER
  2. ÇOK OKUNANLAR

Ergun Mengi   - 07-04-2024

Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı Başlangıcında, Osmanlı İmparatorluğunun Siyasi ve Askeri Anatomisi

2. Mahmut, Balkan isyanları, Rus baskısı ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa’yla uğraşırken yeniçeriler, her fırsatta ayaklanmaktaydı. 15-18 Kasım 1808’de Babıali’yi basan yeniçerilerle mücadele eden Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa mahzendeki barutları ateşleyerek içeri giren 600 yeniçeriyle beraber kendini h...

Error: No articles to display