26 Mayıs günü Suriye’de yapılan seçimlerin, Kürtlerin bulunduğu noktalar (kuzeydoğu), Heyet Tahrir'uş Şam’ın (HTŞ) kontrolü altındaki bölgeler (kuzey ve kuzeybatı) ve Türkiye destekli gruplar tarafından kontrol edilen alanlar hariç olmak üzere hükümet kontrolü altında bulunan, ülke yüz ölçümünün üçte ikisi varsayılan ve yaklaşık 11 milyon kişinin yaşadığı bölgelerde yapıldığı biliniyor. Öte yandan Suriye’den yasal yollarla ayrılarak geçerli pasaportlarıyla Suriye haricinde ikamet edenlerin Suriye büyükelçilikleri ve konsolosluklarında oy kullanabildiği oylama sürecine Suriye dışından on binlerce kişi katıldı.
Dün akşam saatlerinde açıklama yapılan açıklamada Suriye'de düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerini kazandığını bildirildi. Muhalefet seçimler için "saçmalık" yorumunda bulunurken, Batı tarafından gelen yorumda seçimlerde oylamayı adil ve meşru olmamakla eleştirildi. Batı’dan gelen tepkilerin yanı sıra Birleşmiş Milletler'in Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen de oylamayı eleştirdi. Pedersen, Çarşamba günü BM Güvenlik Konseyi'nde yaptığı açıklamada, oylamanın uluslararası siyasi sürecin bir parçası olmadığını söyledi. BM Güvenlik Konseyi kararı, ancak Suriye'de hükümet ve muhalefetin yeni bir anayasa üzerinde anlaşmasından sonra BM gözetiminde seçim yapılmasını öngörüyordu. Bununla birlikte, Cenevre'deki Anayasa Komitesi'nin çalışmalarıysa uzun süredir beklemede.
Suriye Meclis Başkanı Hammuda Sabbağ, görevdeki cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın yüzde 95,1 oy aldığını açıkladı. 2000 yılından beri iktidarda olan Esad'ın rakipleri eski milletvekili Abdullah Sallum Abdullah ise oyların yüzde 1,5'ini, Mahmud Ahmed Mari de yüzde 3,3'ünü aldı. Sabbağ, seçime katılımın yüzde 78 olduğunu 14 milyon Suriye vatandaşının sandık başına gittiğini açıkladı. Beşar Esad, dördüncü görev dönemine girmeye hazırlanırken, seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından devlet televizyonlarında ülkenin çeşitli yerlerinde kutlama görüntülerine yer verildi. Başkent Şam'ın merkezinde binlerce kişi, korona salgınına rağmen bir araya gelerek Suriye bayrakları ve Esad'ın posterleriyle kutlamalara katıldı. Havai fişekler ile gösteriler düzenlendi.
Arap medyasında yer alan haberlerde ise Suriye genelinde Esad hükümetini ve seçimleri protesto eden grupların görüntülerine yer verildi. Özellikle 2011’de ilk eylemlerin başladığı Dara’da geniş katılımlı bir protesto düzenlendiği görüldü. Birleşmiş Milletler Sözcüsü Stephane Dujarric, gazetecilere yaptığı açıklamada, Suriye hükümetinin BM’nin 2254 sayılı kararına uymadığını ve yeni bir anayasa oluşturmadan seçimlere gittiğini söyledi.
Seçim Sonrasında AB’den Esad’a Yaptırım Kararı
Avrupa Birliği (AB) ise Suriye’de seçim telaşının sonlanmasının ardından, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad hükümeti ve destekçilerine yönelik yaptırımların 1 Haziran 2022 tarihine kadar uzatıldığını duyurdu. Yaptırımlar petrol ambargosu, yatırımların kısıtlanması ve Suriye Merkez Bankası varlıklarının dondurulması gibi önlemlerin yer aldığı yaptırımların Suriye rejimi ile bağlantılı kişilere de uygulanacağı bildirildi. Ayrıca 70 Suriyeli kurum ve şirketin AB'deki varlıkları da donduruldu. Suriye halkına baskı yapmaya yönelik olarak kullanılabilecek ekipman ve teknoloji ihracatı da yaptırımlar kapsamında yer alacağı, buna telefon ve internet trafiğini izleme ekipmanlarının da dahil olduğu biliniyor.
Kaynak: Şarkul Avsat, DW Türkçe, Amerika’nın Sesi
