TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

 

1. TÜRKİYE:

Koronavirüste son durum 

Sağlık Bakanlığı son 24 saatte 19 kişinin korona virüsten hayatını kaybettiğini, toplam can kaybının 5 bin 974'e yükseldiğini açıkladı. (covid19.saglik.gov.tr)

MSB'den 'Akdeniz kalkanı harekatı' açıklaması

Milli Savunma Bakanlığı'nın Twitter hesabından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: Akdeniz Kalkanı Harekâtına katılan TCG KEMALREİS fırkateyni Akdeniz’de Kıbrıs Adası doğusunda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sahil güvenlik gemileriyle deniz eğitimlerini müteakip BARBAROS HAYRETTİN PAŞA araştırma gemimize refakat etmektedir. (@tcsavunma)

Yavuz sondaj gemisi için yeni Navtex ilan edildi

Doğu Akdeniz'de gerilim sürerken, Türkiye, Yavuz sondaj gemisinin, Kıbrıs açıklarında hidrokarbon arama çalışmalarına devam edeceğini bildirdi. Türkiye, Yavuz sondaj gemisinin çalışmalarını yürüteceği alana yönelik 18 Ağustos-15 Eylül tarihleri için yeni Navtex (Denizcilere Duyuru) ilan etti. Buna göre, Yavuz, Ertuğrul Bey, Osman Bey ve Orhan Bey gemileriyle birlikte Doğu Akdeniz'de Kıbrıs'ın güneybatısında çalışmalarını sürdürecek. Navtex duyurusunda, "Çalışma sahasına girilmemesi şiddetle tavsiye olunur." ifadesine de yer verildi. 

Dışişleri’nden Ermenistan’ın Doğu Akdeniz sorusuna yazılı cevap

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Ermenistan'ın Doğu Akdeniz açıklaması hakkındaki soruya yazılı yanıt verdi. Doğu Akdeniz hakkında görüş serdetmeye yeltenen Ermenistan'ın, dünya coğrafyası ve kendisinin bu coğrafyadaki yerine dair temel yanılgı içinde olduğunu gördüklerini belirten Aksoy, burada mevzubahis olanın Sevan Gölü değil, Doğu Akdeniz olduğunun altını çizdi. Aksoy, "Ermenistan'ın Sevr hakkındaki provokatif açıklamasının ardından, bu kez de Doğu Akdeniz ile ilgili fikir beyan etmesi yeni bir hadsizlik ve sorumsuzluk örneğidir." ifadesini kullandı. (@TC_Disisleri)

Çavuşoğlu, ABD'li mevkidaşı Pompeo ile Doğu Akdeniz ve Libya'yı görüştü

Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Çavuşoğlu-Pompeo görüşmesinde gündemdeki konuların yanı sıra Libya'yı değerlendirdikleri ve ABD ile uzmanlar düzeyinde istişareleri devam ettirme kararı aldıkları bildirildi. Çavuşoğlu da, Pompeo ile görüşmesinin ardından yaptığı değerlendirmede, "Görüşmede ikili ilişkilerde bazı konular vardı. Gündemdeki konuları değerlendirmenin yanında özellikle Libya'yı değerlendirdik. Uzmanlar düzeyinde Libya konusunda istişarelerimizi devam ettirmemiz konusunda hemfikiriz." dedi. (@TC _Disisleri)

Erdoğan, Venezüella Devlet Başkanı Maduro ile telefonda görüştü

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşmede, Türkiye-Venezüella ilişkilerini güçlendirecek, iki ülke arasında iş birliğini ve dayanışmayı artıracak adımlar ele alındı, bölgesel gelişmeler değerlendirildi. (Sputnik)

2. AVRUPA:

AB’den Türkiye'ye "tansiyonu düşürme" çağrısı

Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülke dışişleri bakanlarının toplantısında, Doğu Akdeniz’deki yetki alanları konusunda Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti ile dayanışma, bölgede tansiyonun düşürülmesi ve diyalog mesajı verdi. Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki son faaliyetlerinin soruna çözüm getirmeyeceğine işaret edilerek, tam aksine "uzlaşmazlık ve güvensizlik” yarattığı belirtildi. Bu faaliyetlerin "tehlikeli olaylara" yol açma riskinin bulunduğu ifade edilerek, Türkiye'ye derhal tansiyonu düşürmesinin önemi vurgulandı.  Ayrıca Doğu Akdeniz konusunun Ağustos ayı sonunda yapılacak AB Dışişleri Bakanları toplantısında daha ayrıntılı bir şekilde ele alınacağı ifade edildi. (dpa, ET, JD, DW)

AB: Türkiye yeni Navtex ilanıyla gerilimi artırıyor

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de yeni Navteks ilan etmesinin gerilimi artırdığını savunarak, geniş kapsamlı diyalog çağrısında bulundu.  Borrell, yaptığı açıklamada, Yavuz sondaj gemisinin Kıbrıs açıklarında hidrokarbon arama çalışmaları için ilan edilen Navteks'in (Denizcilere Duyuru) Kıbrıs Rum Kesimi ile Mısır'ın iddia ettiği sınırlarda kaldığını savundu. Diyalog ve müzakerenin istikrar ve kalıcı çözüme giden tek yol olduğunu belirten Borrell, Türkiye'nin faaliyetlerini durdurarak AB ile geniş kapsamlı diyaloğa girmesini istedi. (Euronews)

GKRY karşı NAVTEX ilan ederek, Türkiye'ye tepki gösterdi

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nden yapılan açıklamada, Türkiye'nin "Yavuz sondaj gemisi ve ona eşlik eden gemilerle Kıbrıs'ın münhasır ekonomik bölgesi ve kıta sahanlığında yetkisiz ve yasadışı faaliyette bulunduğu" öne sürüldü. Açıklamada, "Bu eylem, uluslararası hukuku ciddi şekilde ihlal etmekte, deniz güvenliği prosedürlerini etkilemekte ve Kıbrıs Cumhuriyeti yasaları çerçevesinde suç oluşturmaktadır" denildi. (BBC)

BMGK, ABD'nin İran tasarısını reddetti

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) İran'a yönelik silah ambargosunun süresiz olarak uzatılmasına ilişkin karar tasarısını büyük bir çoğunlukla reddetti. 15 üyeden yalnızca ikisi ABD hükümetinin Cuma günü sunduğu tasarıya "evet" dedi. Almanya, Fransa ve İngiltere prensipte ambargonun uzatılmasından yana olsa da, nükleer anlaşmayı kurtarmak için oylamada çekimser oy kullandı. Rusya ile Çin ise ABD'nin tasarısına karşı ret oyu verdi. (DW,AFP,dpa, SÖ,ET)

Türkiye’ye yaptırım teklifine AB'den red

AB yetkilileri, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın talebini, Türkiye’ye yaptırım uygulama gibi bir düşünceleri olmadığını belirterek reddetti. AB’nin Türkiye’ye karşı herhangi bir yaptırım listesi yayınlamanın gündemleride olmadığını kaydeden AB Dışişleri Konseyi, “ AB ve Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmesine önem veriyoruz.Bizim tek amacımız son yıllarda zayıflayan Türkiye-AB ilişkilerini güçlendirerek devam ettirmek” açıklamasında bulundu.

3. ORTA DOĞU :

Rus projesini destekleme karşılığında Kürtlere siyasi ve kültürel haklar

Konuya hakim Suriyeli Kürt kaynak, Rus liderliğinin Perşembe günü Kürtlere Rus projesini desteklemeleri ve onlarla ittifak yapmaları karşılığında Şam'da hükümete katılmaları, siyasi, toplumsal ve kültürel hakları verme amacıyla aktivistler, politikacılar, sivil toplum örgütleri, Kürt insan hakları kuruluşlarından bir grupla Humaymım üssünde "danışma" görüşmesi yaptığını doğruladı. Suriye'de Kürt sorununun çözümü için yeni öneriler ve yeni bir mekanizma hakkında tartışıldığını ve küçültülmüş bir komisyon oluşturulduğunu belirtti. Bu görüşmenin hazırlık olduğunu, amacının resmi görüşme yapılma mekanizmalarının önerilmesi, geniş çizgiler konulması yine aynı şekilde yakında yapılacak bu görüşmeye katılacakların isimlerin önerilmesi olduğunu sözlerine ekledi. Kaynak, Rus önerisinin Kürtlere Rus projesini desteklemeleri ve onlarla ittifak kurmaları karşılığında siyasi, toplumsal, kültürel hakların verilmesi ve hükümete katılmaları hususunda net olduğunu açıkladı.  (basnews)

ENKS ve Kürt Ulusal birlik partileri yeni mutabakatlara ulaştı.

Konuya hakim Suriyeli Kürt kaynak , Suriye'de Kürt Ulusal konseyi ve Kürt Ulusal birlik partileri (en büyüğü Pyd)'nin ABD'nin gözetiminde yaptıkları son toplantı sırasında yeni mutabakatlara ulaştıklarını açığa çıkardı. Kaynak, ABD ve SDG komutanı gözetiminıde Kürt askeri, idari ve siyasi otorite kurulması hususunda anlaşma amacıyla iki taraf arasında komisyon oluşturulduğunu belirtti. Kaynak, iki taraf arasında ki atmosferin olumlu olduğunu, basit sorunlar dışında bir şey bulunmadığını ve iki taraf arasında çözüm aşamasında olduğunu sözlerine ekledi.  (basnews)

Bağdat’ta koalisyon güçlerinin bulunduğu askeri üsse roketli saldırı

Irak’ın başkenti Bağdat’ta ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyon güçlerinin bulunduğu askeri üsse roketli saldırı düzenlendi. Bağdat’ın kuzeyinde yer alan ve koalisyon güçlerine bağlı askerlerin kaldığı el-Taci Askeri Üssü’ne roketli saldırı düzenlediği duyuruldu. (EghtesadOnline)

İran Cumhurbaşkanı: El konulan gemiler İran’a ait değil

Hasan Ruhani Amerika devletinin deniz koranlığı ve dört gemiye el koyduğu olaya değinerek, bu gemilerin hiç bir İran’a ait olmadığını ve İran bayrağını da taşımadıklarını, Amerika’nın bu konuda yaptığı açıklama külliyen yalan ve BMGK’de uğradığı fiyasko ve hezimetin doğurduğunu zilletini örtbas etmeye yönelik bir açıklama olduğunu belirtti. (Tabnak)

Zarif: Amerika tetik mekanizmasını kullanamayacağını biliyor

İran Dışişleri Bakanlığı’nda düzenlenen bir törende Amerika devletinin tetik mekanizmasını kullanacağı yönündeki iddiasına tepki gösteren Dışişleri Bakanı Zarif, Amerika’nın bu iddiası asla kabul görmeyeceğini çok iyi bildiğini belirtti. Zarif, eğer bir laf yüksek sesle söylenirse, haklı olduğu anlamına gelmediğini, Amerika tetik mekanizmasını kullanamayacağını çok iyi bildiğini vurguladı. (ISNA)

İran'dan BAE'ye "İsrail kararını yeniden gözden geçir" çağrısı

İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, BAE ve İsrail arasında imzalanan anlaşmaya tepki göstererek, “Bir Arap ve İslam ülkesi olan BAE’nin Filistin halkının yerinden edilmesine sebep olan İsrail ile siyasi ve ekonomik ilişki kurması kabul edilmez” dedi. Bakıri ilaveten, “BAE’ye geç olmadan bu kararı yeniden gözden geçirmesini ve bölgenin ve ülkesinin güvenliğine zarar verecek olan bu yoldan dönmesini tavsiye ediyoruz” diye konuştu. (Tesnim)

BAE, İran’ın maslahatgüzarını Dışişleri’ne çağırdı

Birleşik Arap Emirlikleri, İran’ın Abu Dabi Maslahatgüzarını İranlı yetkililerin BAE-İsrail anlaşmasına yönelik tutumları nedeniyle Dışişleri’ne çağırdı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin BAE-İsrail anlaşmasına ilişkin açıkalamları nedeniyle İran'ın Abu Dabi maslahatgüzarına itirazların bildirildiği belirtilen haberde, İranlı yetkililerden bu konuda gelen açıklamaların kabul edilemez olduğu iddia edildi. (Mehr)

 

4. AFRİKA :

Libya’da Hafter güçleri ile UMH güçleri arasındaki gerginlik sürüyor

ABD’nin iki çatışma tarafına ‘sahil kenti Sirte’ye yönelik askeri tırmanışı artırmama’ uyarıları çerçevesinde, Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO), Türkiye’yi paralı askerleri, ülkenin batısında Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) güçleri kontrolünde bulunan bölgelere getirmekle suçladı. ABD’nin Libya kriziyle ilgili yerel ve uluslararası taraflarla yaptığı istişareler hususunda bilgi sahibi olan kaynaklar, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump yönetimindeki yetkililerin, kısa bir süre önce Libya’daki çatışma taraflarını ‘Sirte’deki ateşkesi ihlal edenlerin, sert bir ABD tavrıyla ve siyasi ya da ekonomik yaptırımlarla karşılaşacağına’ dair uyardığını belirtti.

UMH güçleri tarafından başlatılan Burkan el-Gadab (Öfke Volkanı) operasyonu odası, 50 tondan fazla mayın ve savaş kalıntısının, Ulusal Güvenlik Otoritesi’nin mayın temizleme ekipleri tarafından Trablus ve çevresindeki bölgelerden toplandıktan sonra patlatılarak, etkisiz hale getirildiğini belirtti. Eylem, güvenlik ve sağlık personellerinin gözetiminde Trablus’un güneyindeki Vadi el-Hire’de gerçekleştirildi. Aynı şekilde Ulusal Güvenlik Otoritesi ekibi, el-Hadbe projesinde bir evden RPG füzesi ve el-Mayah bölgesindeki çiftliklerden de 2 havan mermisini temizlemeyi başardı.

Diğer taraftan 15 Ağustos’ta Tavurga şehri Pasaport Dairesi Başkanı Yüzbaşı Gays Ahfit’in, Misrata şehrinde askeri bir araçtan ateş açılması sonucunda öldüğü belirtildi. Libya medya organları, aracın UMH’ye bağlı olduğunu iddia etti. (Şarkul Avsat)

Libya'da Hafter kontrolündeki Sebha'da halk kötüleşen yaşam şartlarını protesto etti

Libya Ordusunun yürüttüğü Öfke Volkanı Operasyonu'nun basın biriminden yapılan yazılı açıklamaya göre, ülkenin güney kesimlerinde yer alan Sebha'da halk, bölgenin kamu hizmetlerinden mahrum bırakılmasına ve gün boyu süren elektrik kesintileri gibi kötüleşen yaşam şartlarına tepki gösterdi. Protestolara beyaz bayraklarla katılan göstericilerden bazıları kentin farklı noktalarında yol ve caddeleri araçlarıyla trafiğe kapattı. Libyalı sosyal medya kullanıcıları da gösterilere, "yoksulların devrimi" etiketiyle paylaşımlar yaparak destek verdi. (TRT)

BM’den Mali yönetimine ‘barış sürecini baltalama’ suçlaması

Birleşmiş Milletler (BM), Mali ordusu, istihbaratı ve Cumhurbaşkanı İbrahim Boubacar Keita hükümetindeki üst düzey yetkilileri 2015 yılında Bamako ve silahlı gruplar arasında imzalanan barış sürecini baltalamakla suçladı. BM’nin henüz yayınlanmayan raporunda, “Mali hükümetinin barış anlaşmasının uygulanmasını geciktirecek taktiksel yöntemlere başvurduğu ve planlama hataları yaptığı” belirtiliyor. Raporda, barış anlaşmasının uygulanmasını geciktiren Malili yetkililerin BM bünyesindeki Yaptırım Komitesi tarafından ‘sorumlu tutulması’ gerektiği vurgulanıyor. BM uzmanları ilgili raporda, uluslararası toplumun krizi çözme çağrılarına rağmen Malili yetkililerin anlaşmayı tehlikeye attığını belirtiyor. (Şarkul Avsat)

5. ASYA:

Azerbaycan Ermenistan'a ait bir İHA'yı daha düşürdü

Azerbaycan Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada 15 Ağustos yerel saat ile 16:20 sıralarında Ermenistan Silahlı Kuvvetleri’ne ait bir insansız hava aracının düşürüldüğü duyuruldu. Hava aracının Tovuz şehri istikametinde bulunan Azerbaycan Ermenistan Devlet sınır hattında keşif yaptığı belirtildi. Açıklamada Azerbaycan hava unsurları tarafından söz konusu İHA'nın düşürüldüğü belirtildi. (TRT Haber)

6. ABD:

ABD’li Generalden PKK ve DSG açıklaması

The National Interest’ten Matthew Petti’nin haberine göre, geçtiğimiz Çarşamba günü ABD Barış Enstitüsü'nün ev sahipliğinde düzenlenen video konferansa konuşmacı olarak katılan ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Orgeneral Kenneth F. McKenzie, “PKK'nin bir terör örgütü olduğu ve Türkiye’ye saldırdığı konusunda hemfikiriz” dedi. Türkiye’nin Demokratik Suriye Güçleri’ni “PKK’nin Suriye’deki uzantısı” olarak değerlendirdiğini belirten ABD’li General, “Ancak DSG konusunda farklı bir görüşler paylaşıyoruz. Biz PKK ile DSG’nin bir ve aynı olduklarına inanmıyoruz” ifadelerini kullandı. Orgeneral Kenneth F. McKenzie, Türkiye'nin PKK'yi bitirmek adına IKBY topraklarında devam eden askeri operasyonları hakkındaki endişelerini de dile getirdi. 11 Ağustos günü Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait silahlı insansız hava araçlarının (SİHA) bombardımanı sonucu Erbil’in Sidekan kasabasında iki Irak Sınır Muhafızı muhafızının hayatını kaybettiğini hatırlatan McKenzie, Türkiye’nin baskınlarının bölgede çatışmalara ilave olarak “karmaşıklığa” neden olduğunu belirtti. (Rudaw)

ABD İran petrolüne el koydu

ABD yönetimi, İran'dan Venezuela'ya petrol taşıyan 4 tankere, Tahran’a yönelik yaptırımları deldiği gerekçesiyle el koyduğunu açıkladı. Böylece Washington yönetimi, İran çıkışlı petrol tankerlerine ilk kez işlem yapmış oldu. İran, tankerlerle bağlantılı olduğu iddialarını reddetti. ABD Başkanı Donald Trump, el konulan tankerlerin, Teksas eyaletindeki petrol taşımacılığı merkezi Houston’a çekildiğini açıklarken İran’ın Venezuela’ya kargo göndermemesi gerektiği konusunda uyarıda bulundu. ABD Adalet Bakanlığı, “yabancı ortakların yardımıyla” el konulan dört tankerde toplam 1 milyon varil 116 bin varil petrol bulunduğunu ve bu miktarın ABD’nin bugüne kadar ele geçirdiği en fazla İran petrolü olduğu belirtildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus yaptığı açıklamada, petrol gelirlerinin ‘Terör Mağdurları Fonu’na’ aktarılacağını açıkladı. (Euronews)

Trump’tan ABD’li bir gazetecinin serbest bırakılması için Esad’a mesaj

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Başkan Donald Trump’ın mart ayında Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’a, 2012 yılında Suriye’de kaçırılan ABD’li gazeteci Austin Tice’ın akıbetiyle ilgili bir mesaj gönderdiğini doğruladı. Şam’da kayboluşunun 8. Yılı sebebiyle yaptığı açıklamada Pompeo “ABD hükümeti, Austin’e ne olduğunu ortaya çıkarmak amacıyla defalarca Suriyeli yetkililerde iletişim kurmaya çalıştı. Başkan Trump mart ayının başında Esad’a doğrudan diyalog öneren yazılı bir mesaj gönderdi” ifadelerini kullandı. Geçen yıl ABD’li yetkililerce, muhabirin hala hayatta olduğu iddia edilmişti. (Euronews)

“Türkiye’yi PKK’yla Mücadelesinde Destekliyoruz” 

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, gelecek hafta Cenevre’de düzenlenecek Suriye için Anayasa Komitesi toplantısı öncesinde gerçekleştirilen video konferansta Suriye’deki mevcut duruma ilişkin değerlendirmelerde bulundu. ABD’nin Avrupa ve diğer Ortadoğu ülkelerinden Suriyeli temsilcilerle ve Suriye muhalefetiyle Cenevre’dekilerden farklı olarak yan toplantılar yürüteceğini ve sürece destek sunacağını, bu sürecin sonunda anayasanın oluşturulması durumundaysa bir sonraki adımın Suriye’de BM gözetiminde özgür ve adil seçimler yapılması ve buna tüm Suriyeliler’in katılması olduğunu belirtti. Irak hükümetinin Türkiye tarafından Salı günü ülkenin kuzeyine İHA’larla müdahale edildiği iddiası ilişkin yorum yapan Jeffrey, “Irak’ın kuzeyine düzenlenen son saldırıları inceliyoruz. Iraklı yetkililere taziyelerimizi iletiyoruz. Bu saldırıda iki üst düzey askeri yetkili hayatını kaybetti. Türkiye’yi bölgede PKK’ya karşı Irak hükümetiyle iş birliği içinde meşru operasyonlarını yürütmesi için destekliyoruz. Irak hükümetini de PKK’ya karşı çabalarından dolayı takdir ediyoruz” dedi ve ABD’nin Türkiye’nin meşru savaşı olarak gördüğü terörle mücadele çabasında Türkiye ve Irak’ı iletişim kurmaya teşvik etmeye devam edeceğini belirtti. (VOA)

İran’a yeniden yaptırım uygulamak için ‘snapback’ seçeneği

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Tahran’a uygulanan uluslararası silah ambargosunun süresiz olarak uzatılmasına izin verecek ABD karar taslağını onaylamak üzere destek vermemesi sebebiyle, ABD’nin İran’a yönelik BM yaptırımlarının tümünün yeniden uygulanmasına izin veren “Sanpback” mekanizmasına başvurulabileceği tartışmaları devam ederken ABD Başkanı Donald Trump da söz konusu uygulamaya başvuracaklarını duyurdu.  Durum, İran’ın 2231 sayılı karar uyarınca BMGK tarafından onaylanan anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal etmesi halinde söz konusu mekanizmanın gündeme gelmesine izin veriyor. (Şarkul Awsat)

Washington’dan Beşir dönemi yetkililerine yaptırım

ABD yönetimi, Sudan’da demokrasiyi baltalamaya, sivil hükümetin çalışmalarını engellemeye, yeni Sudan anayasasını aksatmaya çalışmakla suçladığı mevcut ve devrik lider Ömer el-Beşir rejiminden yetkililere yaptırım uyguladığını açıkladı. Söz konusu yaptırımlar kapsamında ABD’ye giriş vizesi alma yönünde kısıtlamalar da bulunurken yaptırımlar, isimleri gizli tutulan yetkililerin aile üyeleri için de geçerli olacak. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo isimlerini vermediği yetkilileri 2022 seçimlerini aksatmak, yolsuzluğa bulaşmak ve insan hakları ihlalinde bulunmakla suçladı. (Şarkul Awsat)

ABD ve İsrail’in S-400’e karşı mücadele planı

Breaking Defense sitesindeki bir yazıda, İran’a uygulanan silah ambargosunun kalkması durumunda Tahran'ın Rusya’dan S-400 uçaksavar füze sistemleri alma ihtimaline karşı ABD ve İsrail'in İran’ın hava savunmasını ve hava kuvvetlerini etkisiz hale getirmeye yönelik ortak askeri tatbikat gerçekleştirebileceği iddia edildi. Tahran’ın 2019’da Moskova ile S-400 alımını görüşmeye çalıştığını ancak teklifinin reddedildiğini belirten Breaking Defense, ancak İran’a uygulanan silah ambargosunun kalkma ihtimaliyle birlikte Rusya ve İran’ın askeri alanındaki işbirliğinin de güçlenebileceğine işaret etti. (Sputnik)

Tayvan ABD’den F-16 savaş uçağı satın almak için anlaştı

Cuma günü Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD’nin başka ülkelere 62 milyar dolarlık F-16 savaş uçağı satışını onayladığı ifade edildi. Adı anılmayan ülkelere 90 adet F-16 uçağının satışının onaylandığı belirtilirken Tayvan’ın ABD’nin Lockheed Martin şirketinden, 10 yıl boyunca 90 adet F-16 savaş uçağı satın almak için anlaştığı iddia edildi. Tayvan üzerinde hak iddia eden ve daha önce ABD’nin Tayvan’a uçak satışını “kırmızı çizgiyi aşma” olarak değerlendiren Çin’in bu satışa tepki göstermesi bekleniyor.  Söz konusu satışlara dair bir diğer iddia ise 66 adet uçağın Tayvan’a geri kalanların ise Fas’a satıldığı yönünde. (Euronews, Sputnik)

ABD ile Polonya arasında “Güçlendirilmiş Savunma İşbirliği Anlaşması” 

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 4 ülkeyi kapsayan Orta ve Doğu Avrupa turunun son durağı olan Polonya’nın başkenti Varşova’da Savunma Bakanı Mariusz Blaszczak ile “Güçlendirilmiş Savunma İşbirliği Anlaşması” imzaladı. Anlaşma ile Almanya’daki ABD askerlerinin Polonya’ya gönderilmesinin önü açılırken ABD, ayrıca Polonya'nın askeri tesislerine erişebilecek ve modernleştirilme çalışması yapabilecek. ABD Başkanı Donald Trump konu ile ilgili yaptığı açıklamasında, söz konusu anlaşmanın askeri işbirliğini güçlendireceğini ve Amerika’nın Polonya’daki askeri varlığını arttırarak NATO’nun caydırıcılığını, Avrupa’nın güvenliğini güçlendireceğini belirtti. (Şarkul Awsat)

7. RUSYA

Putin, Lukaşenko ile bir telefon görüşmesi daha yaptı

Kremlin basın servisi tarafından yapılan açıklamada “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ile telefon görüşmesi yaptı. Devlet Başkanlığı seçimlerinden sonra Belarus’taki durumun konuşulması, Belarus’ta dışarıdan uygulanan baskı da dahil olmak üzere devam edildi” ifadelerine yer verildi. Putin, Belarus Devlet Başkanı ile yaptığı görüşmede, ortaya çıkan sorunların Toplu Güvenlik Anlaşması Örgütü aracılığıyla çözülmesine yardımcı olmaya hazır olduğunu doğruladı. (voanews/ria/gazetem.ru)

Ryabkov: ABD ile silahların kontrolü konusunda yeni bir diyalog seviyesine ulaştık

Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı yardımcısı Sergey Ryabkov, Rusya Federasyonu ve Amerika Birleşik Devletleri’nin silahların kontrolünün geleceği konusundaki diyalogda belirli bir aşamayı aştığını belirtti. ABD’nin silah kontrolünden sorumlu özel elçisi Marshall Billingsley ile istişarelerde bulunan Ryabkov, gelecekte Stratejik Saldırı Silahlarının Azaltılması ve Sınırlandırılması Anlaşması konusu da dahil olmak üzere bir ilerleme beklemediğini söyledi ve açıklamalarında “Şimdi sahne farklı diyalog, diğer şeylerin yanı sıra, çalışma gruplarının Temmuz ayının sonunda gerçekleşen üç yönlü toplantılarının da gösterdiği gibi, giderek daha derinleşiyor” dedi. (ria/gazetem.ru)

Lavrov ve Pompeo İran nükleer anlaşmasını görüştü

Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Lavrov ile Pompeo telefonda görüştü. İran nükleer anlaşmasının ele alındığı görüşmede, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyelerinin yanı sıra Almanya ve İran’ın liderlerine zirve teklifinde bulunduğu hatırlatıldı.(ria/gazetem)

Belarus, 32 Rusya vatandaşını iade etti

Belarus, temmuz sonunda başkent Minsk yakınlarında provokatif eylemler planladıkları iddiasıyla gözaltına alınan 33 Rusya vatandaşından 32'sini Rusya'ya iade etti. Rusya Federasyonu Başsavcılığı'ndan yapılan açıklamada, Başsavcılık'tan yapılan talep üzerine Belarus yönetiminin gözaltındaki 32 Rusya vatandaşını iade ettiği belirtildi. Açıklamada, bir kişinin Belarus vatandaşlığına sahip olması nedeniyle Belarus'ta kaldığı kaydedildi. Başsavcılık, iadenin uluslararası hukuk normlarına uygun şekilde yapıldığını vurguladı. (tass/sputnik)

8. EKONOMİ : 

Dolar ABD’deki “teşvik kördüğümü” ile önemli paralar karşısında düştü

Dolar, ABD’de teşvik görüşmelerinin çıkmaza girmesinden kaynaklı baskıyla G – 10 paralarının çoğu karşısında düştü. Risk iştahı Washington ile Pekin arasındaki gerginliğin daha fazla tırmanmamasından destek buldu. Bloomberg Dolar Spot Endeksi (BBDXY) yüzde 0.1 düşüşle kayıplarını dördüncü güne taşıdı. Avustralya Doları/ABD Doları paritesi yüzde 0.1 tırmanarak 0.7178’den işlem gördü. Avustralya Doları/ Yeni Zelanda Doları yüzde 0.2 yükselerek 1.0987 oldu. IG Asia Pte. Piyasa stratejisti Jingyi Pan, “ABD’de somut bir mali plan olmaması dolar üzerinde baskı oluşturuyor. ABD’de Çinli teknoloji şirketlerine yönelik yeni bir yasak olmamasından dolayı piyasalarda bir miktar rahatlama da var. Bu da algıyı iyileştirerek doların zayıf kalmasını sağlıyor.” dedi. (ParaBorsa)

Yurt içi piyasalar yeni haftada Merkez Bankası’na odaklandı

Yurt içinde, cuma günü Avrupa borsalarına paralel satıcılı bir seyir izlenen Borsa İstanbul’da, BIST 100 endeksi, yüzde 1,49 değer kaybıyla günü 1.083,83 puandan tamamladı. Geçen hafta 7,3712’den kapanış yapan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 7,3750 seviyesinden işlem görüyor. Yeni haftanın gündeminde, TCMB’nin perşembe günü gerçekleştireceği Para Politikası Kurulu toplantısı ve cuma günü piyasalar kapandıktan sonra açıklanması beklenen uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in Türkiye değerlendirmesi öne çıkıyor. Analistler, Kovid-19 aşısına ilişkin haber akışı, Doğu Akdeniz başta olmak üzere jeopolitik gelişmeler ve ABD ile Çin arasındaki gerilimin yatırımcıların odağındaki yerini koruduğunu belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.070 puanın destek, 1.120 ve 1.150 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti. (ParaBorsa)

9. KORONAVİRÜS PANDEMİSİ :

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 30’dan fazla ülkede günlük Kovid-19 vaka sayılarının bini aştığını açıkladı.

Çin'de ortaya çıkarak dünya genelinde 21 milyondan fazla kişiye bulaşan ve 769 binden fazla kişinin ölümüne neden olan koronavirüs salgını etkisini arttırmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü, ulusal makamlardan aldığı verilere göre 30’dan fazla ülkenin günlük vaka sayısının bini aştığını duyurdu. WHO, günlük vaka sayısının bin ve 10 bin arasında olan ülkelerin Latin Amerika, Avrupa ve Asya’da olduğunu ifade etti. Hindistan, Brezilya, ABD ve Kolombiya’da ise günlük vaka sayısının 10 binin üzerinde olduğu aktarıldı. Hindistan’da günlük vaka sayıları 65 bin 2 olarak açıklanırken Brezilya 60 bin 91, ABD 52 bin 799 ve Kolombiya 11 bin 286 olarak belirtildi.

WHO’nun açıkladığı son rakamlara göre günlük vaka sayılarını Peru 9 bin 441, Arjantin 7 bin 498, Meksika 7 bin 371, Şili 2 bin 77, Bolivya bin 281, Dominik Cumhuriyeti bin 281, Guatemala bin 144, Kosta Rika bin 72, Panama bin 69, Ekvador bin 66 ile izledi.

Avrupa ülkeleri arasında İspanya’da günlük vaka sayısı 5 bin 479 olurken Rusya 5 bin 61, Fransa 2 bin 667, Ukrayna bin 847, İngiltere bin 440, Almanya ve Romanya ise bin 415 olarak kayıtlara geçti.

Asya ülkeleri arasında Filipinler 6 bin 134, Irak 4 bin 13, İran 2 bin 501, Bangladeş 2 bin 766, Endonezya 2 bin 307, Kazakistan bin 847, Suudi Arabistan bin 383, Japonya bin 360 ve Türkiye bin 226 olarak açıklandı.

Afrika ülkeleri arasında ise günlük vaka sayısı bini aşan ülkeler olarak Güney Afrika 6 bin 275, Fas bin 306 ve Etiyopya bin 38 olarak kayıtlara geçti.