Avrupalı Bankalardan Olumlu Gelişme
Avro'da yaşanan kriz gündeminde 28 Haziran-02 Temmuz haftası Avrupalı bankaların Avrupa Merkez Bankası'ndan almış oldukları 442 milyar Avro'luk borcun 1 Temmuz'da ödenmesine ilişkin haberler yer aldı. Piyasalarda ki endişe ise Avrupalı bankaların geri ödeme tarihinde borçlarını ödeyip ödeyemeyecekleri tartışmalarıyla arttı. Ancak beklenildiği gibi bir kriz yaşanmadı hatta Avrupalı bankaların likidite sorunu yaşamadıkları ortaya çıktı. Avrupa Merkez Bankası'nın açıklamış olduğu 3 aylık ihale sonucuyla sadece 171 banka 131.9 milyar Avro borçlandı[[1]]. Beklentileri ise 210 milyar Avro tutarındaydı. Her ne kadar 3 aylık borçlanma tutarının bir yıllık alınan 442 milyar Avro'nun yanında yüksek olsa da piyasalardaki dalgalanmalar borçlanma tutarının beklenilenin altında olmasıyla yavaşladı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ise Avusturya hakkında hazırlamış olduğu yıllık değerlendirme raporunu açıkladı. Rapora göre Avusturya bankalarının Avrupa ülkelerine vermiş oldukları borçlardan dolayı riske maruz kaldıklarını, bu riskin Avusturya'nın çıkarmış olduğu devlet tahvilleri üzerinde olumsuz bir etki yaratabileceğini, devlet bütçe açığının ve borç seviyesinin diğer Avrupa ülkelerine kıyasla yüksek olmamasına rağmen sürdürülebilir olmadığı ifade edildi[2]. Diğer Avrupa ülkelerine ilişkin bir diğer açıklama ise Moody's'den geldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's özellikle Macaristan ve Polonya'nın morgage ve konut kredisine ilişkin ek risklerin oluşabileceğini bildirdi. İngiltere ise halen kemer sıkma politikasını uygulamaya devam ediyor. Vergiler ve KDV'de artış, kamu harcamalarında kesintiler ile bütçe açığını kapatmaya çalışacak olan İngiltere alınan bu önlemlerin ardından Kraliçe 2. Elizabeth'in ve Prens Charles'ın da harcamalarında kesintiye gidildiği bildirildiği[3]. Daha önceden hatırlanacağı üzere İngiltere 156 milyar sterlin ile rekor bir bütçe açığına ve AB'nin en büyük ekonomilerinden birine sahip. ABD her ne kadar kemer sıkma politikalarını doğru bulmadığını, bu derece hızlı ve kapsamlı kesintilerin küresel büyümeye zarar vereceğini düşündüğünü belirtse de İngiltere'yle beraber Fransa ve Almanya'da aynı stratejiyle hareket etmekte. Gelişmekte olan ülkeler ise zengin ülkelerin yapacakları bu kesintilerle ihracatlarında oluşacak azalmayla kaygı duymakta.
ABD'de Moraller Bozulmaya Başladı
ABD'den 30 Haziran-2 Temmuz haftası neredeyse hiç olumlu haber gelmedi diyebiliriz. Açıklanan Tüketici Güven Endeksi ve işsizlik başvuruları verileri beklentilerin tersi yönde gelişti. 62.5 olması beklenen tüketici güven endeksi haziran ayında 52.9 olarak gerçekleşti[4]. İşsizlik başvuruları ise 2 bin kişi azalması beklenirken 13 bin kişi artış gösterdi[5]. İstihdam seviyesinde geçtiğimiz aylarda toparlanma gösteren ABD açıklanan işsizlik verisi ile istikrarsız bir gidişat sergiledi ve ABD'nın hala toparlanma aşamasında olduğunu gösterdi. Tüketici güven endeksindeki düşüş ise ABD'de önümüzdeki aylarda tüketim harcamalarında olumsuzluklar yaşanabileceğini göstermekte.
Türkiye'den Rekor Büyüme
Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) bu yılın ilk çeyreğinde büyüme hızının %11.7 olduğunu açıkladı. 2009'un ilk çeyreğinde %14.5 rekor daralma gösteren Türkiye böylece 2010 yılında ilk çeyreğinde çift haneli büyüme rakamlarına ulaştı. Piyasalarda ki beklentilerin çok çok üstünde gerçekleşen büyüme oranı ile Türkiye G-20 ülkeleri arasında 2. sırada yer aldı. Birinci sırada ise %11.9 Çin yer almakta, dünya genelinde 5. sırada. Dünya genelinde ilk sıralarda ise Asya ülkeleri boy göstermekte. Zirvede %15.5 ile Singapur, ikinci sırada Tayvan, üçüncü sırada Tayland ve dördüncü sırada Çin yer alıyor[6]. Avrupa ülkeleri ise yaşanan Avro krizinin etkisiyle çok gerilerde. Avrupa'nın en büyük ekonomisine sahip Almanya %1.7 büyüme kaydederken İtalya'da %0.5, Fransa'da %1.2 oranında ilk çeyrekte büyüme gözlendi. İngiltere'de ise %0.2 küçülme yaşandı. Yaşanan bu büyüme ise gerçekten bir rekor mu tartışılır. 2009'daki büyük daralma sonucu 2010'daki büyüme fazlaymış gibi gözükse de aslında Türkiye'nin geçmiş yıllarındaki büyüme rakamlarına göre bir rekor olarak algılanmamalı. Sadece tüm dünyayı etkileyen global kriz sonrası Türkiye'nin diğer ülkelere kıyasla biraz daha hızlı toparlanabileceği söylenebilir.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Para Politikası Kurulu politika faiz oranlarının bir süre daha düşük düzeylerde tutulması ve uzun süre düşük düzeylerde seyretmesi gerekebileceğini bildirdi. Kurul üyeleri, enflasyondaki olumlu görünümün sadece gıda ve enerji fiyatları ile sınırlı kalmayacağını temel mal ve hizmet fiyatlarında da yakın dönemde düşüşler gerçekleşeceği belirildi[7]. Küresel ekonomiye ilişkin sorunların hala devam etmesi ve bu sorunların yurtiçi piyasalara sıçraması konusunda tedbirli davranan Merkez Bankası düşük faizle ekonomiyi canlandırmaya devam edecek.
Çin Borsasında Sert Düşüşler
Avrupa'dan sonra Çin Borsası'nda şaşırtıcı gelişmeler yaşanıyor. Şhangay Bileşik Endeksi son 14 ayın dibine indi. Avrupa yaşanan borç krizi ve ihracat sektörünün önünde bulunan mevcut riskler yatırımcıları ihtiyatlı davranmaya itmesi ve alım pozisyonu alanların sayısının dip seviyelerde olması Çin borsasını alt üst etti ve 28 Haziran-02 Temmuz haftası %4.27'le düşüşle rekor seviyelere geriledi[8]. Avrupa'dan sonra Asya'yanın da ciddi bir kriz yaşayacağı olasılığı böyle bir durumun olması halinde ABD'nin tutumunun ne olacağı merak konusu.
[[1]] 'Avrupa bankaları meğer kirli çıkınmış', http://bigpara.ekolay.net/M3/gundem_haberleri.asp?bprtme=1291275830
[2] 'Sırada Avusturya mı var?', http://bigpara.ekolay.net/M3/haber_detay.asp?id=714460
[3] 'Avrupa bankaları meğer kirli çıkınmış', http://bigpara.ekolay.net/M3/gundem_haberleri.asp?bprtme=1291275830
[4] 'ABD'de bu data moralleri bozdu', http://bigpara.ekolay.net/M3/gundem_haberleri.asp?bprtme=1291275830
[5] 'ABD'den bir olumsuz data daha', http://bigpara.ekolay.net/M3/gundem_haberleri.asp?bprtme=1291275830
[6] 'G-20 yerine OECD rekoru kırdı', http://bigpara.ekolay.net/M3/haber_detay.asp?id=714478
[7] 'Faiz bir süre daha düşük kalacak', http://bigpara.ekolay.net/M3/gundem_haberleri.asp?bprtme=1291275830
[8] 'Çin borsasında şok düşüş',
