ABD'nin Afganistan'dan çekilme sürecinde adı duyulan IŞİD-Horasan, herkesin merak ettiği bir örgüt haline geldi. Bir sürü de uzmanı ortaya çıktı.

ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi, Uluslararası Sistem'deki dönüşümün köşe taşlarından biri olmaya adaydır. Oğul Bush dönemindeki müdahaleden sonraki başkanlar, çekilme programını gündeme getirmiş, asker sayısı azaltılmış, tam çekilme riski göze alınamamıştır.

"Yeşil Vatan Tehlikede I"yazımızı hazırlarken yangınlar başlamamıştı. Temennimiz bu yazı okunurken bütün yangınlar söndürülmüş olsun. Asıl tehlike ise "Yeşil Vatan"ın kalıcı olarak çölleşmeye başlamasıdır.

Yeşil Vatan, sadece göze ve gönle ferahlık veren ağaç, bitki örtüsü değildir. Aynı zamanda hayatın vazgeçilmezi oksijendir, sudur, hubutattır, sebzedir, meyvedir, hayvan gıdasıdır, protein kaynağıdır, giyecektir… "Asker midesi üzerinde yürür" vecizesi gereği, vatan savunmasının da olmazsa olmazıdır.

Antalya Diplomasi Forumu'nun (ADF), bölgesel sorunların çözümü konusunda taslak metinlerin tartışılma ve olgunlaştırılma zemini olması son derece önemlidir. Genellikle ekonomik alandaki benzeri forumlar, kesinleşmiş gündemlerle toplanmadıkları halde güncel ve muhtemel sorunların tartışma platformunu oluştururlar. Önemli bir kısmı eski sömürgecilerin kumpası durumundaki sorunların çözümünü, eski sömürgecilerin patronluğundaki BM benzeri kurumlarda aramak tavukları tilkiye emanet etmek demektir. Mesela Etiyopya, Mısır, Sudan arasındaki baraj inşası sorunun çözümünü Arab Birliği veya İslam İşbirliği Teşkilatı benzeri örgütler yerine BM Güvenlik Konseyi'nde aramak eski sömürgecilere müdahale davetiyesi göndermek anlamına gelir.

Sovyet sonrası Türk cumhuriyetleri arasında da birçok sınır sorunları bulunmakta olup Kırgızistan-Tacikistan arasındaki anlaşmazlık 49 kişinin ölümüne yol açmıştır. Bölge ülkeleri arasında birçok uzlaşmazlık, hatta savaş sebebi olabilecek sınır ve egemenlik problemleri bulunmaktadır. Bunların çözümü için Türk Keneşi bünyesinde bir hakemlik kurumu oluşturmak son derece önemlidir. Genel kuralların, çözüm yöntemlerinin belirlendiği kurumsallaşmalar çok daha etkili olabilecektir.

ADF'de görüştüğümüz Kırım Türklerinin temsilcileri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ile Refat Chubarov, Kırım'a girişlerinin yasak olduğunu hüzünle söylediler. Rusya ile ilişkilerimizin hassasiyeti nedeniyle panellerde dertlerini anlatamamalarından dolayı da mahzundular.

Antalya Diplomasi Formu (ADF), uzun hazırlık ve pandemi ertelemelerinden sonra 18-20 Haziran'da toplandı. Komşu ve bölge ülkeleri ile Türk cumhuriyetlerinden, Afrika'dan devlet başkanları, dışişleri bakanları, bölgesel örgüt temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ile akademisyenler ve öğrencilerin katıldığı forumda 21 panel düzenlendi.

Marmara'da başlayıp diğer denizlere yayılan müsilaj (deniz salyası) felaketi yıllar önce yola çıkmıştır. Bu facianın deniz yüzeyinde görülen sümük tabakalarından ibaret olduğunu zannetmek sorunun çözümsüz kalması anlamına gelmektedir. Trakya’nın kalbi Ergene zehir akmaya başlamış, balıklar sadece hatıralarda kalmış, bölge sakinlerinde kanserin her türlüsü görülmeye başlamıştır.

Güney Batı Afrika Cumhuriyeti, Namibya'da Alman sömürge yönetimi 1904-1908 yılları arasında, soykırım tanımına giren suçları işlemiştir.

Biden'ın Ermeni soykırım iddialarını açıklamasına karşı tepkiler, gaz alma mesajlarıyla sınırlı kalmamalıdır. Bir devletin tanıma kararının, Soykırım Hukuku açısından anlamı yoktur, çünkü soykırım olup olmadığı konusunda ancak mahkemeler karar verebilir.

Rusya'nın Ukrayna sınırına yığınak yapması, Dombas bölgesini merkezden koparması, ABD'nin Karadeniz'e savaş gemileri gönderme kararı alıp Montrö gereği bildirimde bulunması, birkaç gün sonra gemi göndermekten vazgeçmesi, Rusya'nın Akdeniz'deki bazı savaş gemilerini Karadeniz'e çekmesi gibi savaş tamtamları arasında bir önemli hadise gözden kaçmıştır.