AB, Rusya, Ukrayna doğalgaz müzakerelerine devam..

Brüksel’de bugün başlayan AB, Rusya ve Ukrayna yetkililerinin katıldığı üç taraflı doğalgaz görüşmelerinde Rusya’dan Ukrayna’ya doğalgaz sevkiyatı konusunda geçici bir anlaşmaya varılması hedefleniyor. Görüşmelere Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, Uklrayna Enerji ve Kömür Bakanı Yuri Prodan ve AB Enerji Komiseri Günter Oettinger katılıyor. Tarafların anlaşmaya varamaması halinde, Ukrayna’nın doğalgaz ihtiyacının bir kısmını AB'ye gönderilecek doğalgazdan karşılama ihtimali nedeniyle, Ukrayna'dan AB ülkelerine doğalgaz sevkiyatı istikrarsız hale gelebilecek. Ukrayna, Gazprom ile mevcut sözleşme maddelerini Stokholm’deki tahkim mahkemesine getirdi. Gazprom ise sözleşme hükümlerinin ihlal edildiğini savunmakta. Halihazırda mahkeme süreci devam ettiğinden taraflar doğalgaz arzının sürdürülmesi için mahkemedeki pozisyonlarını sürdürmelerine imkan tanıyacak ölçüde geçici bir çözüm arayışındalar. Rusya ve Ukrayna doğalgaz ilişkileri 2009 yılında imzalanan doğalgaz arzı ve doğalgaz transit geçiş anlaşmaları tarafından düzenleniyor. 26 Eylül’de Berlin’de gerçekleştirilen üçlü görüşmede taraflar anlaşmazlığın çözülmesi amacıyla hükümetlerinin onayına sunulması için yeni anlaşma paketi hazırlamışlardı.Yeni anlaşma kapsamında, Ukrayna’nın Gazprom’a olan 3.1 milyar dolarlık doğalgaz borcunu yıl sonuna kadar ödemesi, Gazprom’un ise Ukrayna’ya beş milyar m3 doğalgaz satması ve ilave beş milyar m3 doğalgaz satma seçeneği sunması öngörülmekteydi. Gazprom, beş milyar m3 doğalgazı 385 dolar/1000 m3 fiyatı üzerinden satacak, olup bu fiyata altı ay geçerli olmak üzere yüz dolar iskonto uygulanacak. Kiev, iki milyar dolar tutarındaki borcunu ödedikten sonra Gazprom Ukrayna’ya asgari beş milyar m3 doğalgaz daha tedarik edecek ve sözkonusu sevkiyat her iki taraf için de zorunlu olacak. Ancak Ukrayna tarafı anlaşmanın bazı maddelerini kabul etmediğini söyledi. Son görüşmelerde Ukrayna heyeti eski borcunu iki yerine üç taksitte ödemeyi (1,5 milyar dolar, 800x2 milyon dolar) ve nihai anlaşmanın 2015 Mart ayı içerisinde yapılmasını önerdi. Ukrayna bütçesinden sözkonusu borcu ödeyecek kalem olup olmadığını açıklamazken, Rusya’nın doğalgaz arzının borçların ödenmesiyle ilişkilendirilmemesini, bununla birlikte doğalgaz ulaşır ulaşmaz borcun ödenmesini, tüketimin düşük düzeyde seyrettiği 15 Nisan-15 Ekim ayları arasında gaz fiyatının 325 dolar/1000m3’e indirilmesini savunmakta.Ukrayna ayrıca transit geçiş anlaşmasının yenilenmesini ve Rus gazının Avrupalı tüketicilere Rusya-Ukrayna sınırında satılması yönünde ısrar ediyor. Bu durumda Ukrayna’nın transit geçişten daha fazla para kazanması mümkün olacak. Ukrayna ayrıca mevcut sözleşmenin yenilenmesini ve ihracat vergileri yoluyla telafi yerine ticari bir indirim maddesi konulmasını istiyor. (http://en.itar-tass.com/economy/755453) Rusya,Ukrayna ve AB arasındaki görüşmelerin diğer saiklerin yanında esasen doğalgaz fiyatı konusunda sürdürülen çetin pazarlıktan kaynaklandığı, yetkililerin kişisel değil ulusal çıkarlara dayalı hareket ettikleri ve bütçelerinden bir sent bile daha az para çıkması için ellerinden geleni yaptıkları gözlemlenmektedir.