ABD Kongresi bünyesindeki Kongre Araşırtırma Merkezi (CRS) 2001 yılı 9/11 saldırıları sonrasında buyana ABD'nin Afgansitan ve Irak'ta yürüttüğü savaşların maliyeti açıklayan bir rapor yayımladı. 8 Aralık 2014 tarihli rapora göre 2001'den buyana Afganistan ve Irak savaşları kapsamındaki harcamaların tutarı 1.6 trilyon dolar. Eylül 2014'te biten 2014 mali yılı dahil ABD Irak'taki savaş için 815 milyar dolar, Afganistan'daki savaş için 686 milyar dolar, savaşla ilgili diğer harcama kalemleri için 81 milyar dolar, ABD toprakları üzerindeki hava sahası kontrol faaliyetleri için 27 milyar dolar harcadı. Bu toplam rakamın 297 milyar dolarlık kısmı ise silah alımı ve onarımları için harcanmış. Toplam rakam içinde Irak ve Afgan ordularının eğitim ve donatımı, diplomatik operasyonlar, sağlık harcamaları da var. Ayrıca isithbarat faaliyetleri için de 63.7 milyar dolar harcandığı raporda belirtiliyor. 13 yıllık savaşın ekonomik maliyetlerinin yanısıra insan gücü açısından kaybı da ABD açısından oldukça yüksek. Rapora göre Irak'taki savaşta 4.491 Amerikalı personel hayatını kaybederken 32.244 personel ise yaralandı. Afgansitan'da ise 16 Aralık 2014 tarihi itibariyla 2.356 Amerikalı hayatını kaybederken 20.060 personel ise yaralandı. Böylece her iki savaşta hayatını kaybeden Amerikalı personel sayısı 6.847 olurken yaralı personel sayısı ise 52.304'e ulaştı. Bunun yanında yine her iki savaş sonrasında 128.496 Amerikalı asker travmaya bağlı stres bozukluğu nedeniyle psikolojik rahatsızlık tanısıyla tedaviye alındı. CRS raporunu hazırlayan uzman akademik raporlarda yer alan ancak hesaplanması zor ve yazıldığında yanıltıcı olabilen hayat boyu sağlık giderlerinin, engelli personelin masraflarını, üs asavunma bütçelerinde öngörülemeyen artışların CRS raporuna dahil edilmediğini belirtiyor. Ancak Afganistan ve Irak savaşlarının ABD'ye maliyetini raporlaştıran Boston Üniversitesi öğretim üyelerinden Neta Crawford Haziran 2014'teki raporunda Pakistan'a yapılan yardımlar, 316 milyar dolarlık faiz masrafları ve 2054'e kadar yaralı/gazi askerlere yapılacak yapılacak 1 trilyon dolarlık potansiyel harcamalar dahil savaşların toplamsa maliyetini 4.4 trilyon dolar olarak hesaplamıştı. ********* Savaş kara bir delik gibi savaşa giren ülkenin ekonomik ve insan kaynaklarını yutmaktadır. Bütün bu hesaplamalara yıllar süreciği belirtilen IŞİD'le mücadele dahil değildir. Görünen o ki ABD Afganistan ve Irak'ta harcadığı kadar bu sefer Irak ve Suriye'de harcayacaktır. Tabi bu hesaplamalar sadece ABD'ye olan maliyetlerdir. Bu savaşlara dahil olan ülkelerin ve toprakları üzerinde savaşların yaşandığı ülkelerin doğrudan ve dolaylı maliyetleri (ki hesaplamak çok zor gözüküyor, hem Irak hem de Afganistan'ın şu anda dünyadaki çökmüş devletler listesinde ilk sıralarda yer aldığı hesaba katıldığında savaşların bu ülkelere maliyeti diğer bütün ülkelerden daha fazla olmuştur) de dikkate alındığında savaşların insanlık için yıkıcı etkisini bir nebze olsun anlamak mümkün olabilir.
Yorumlar
*
Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *
