Batı’nın Yeni Enerji Hesabı “İRAN”

İran ile yürütülmekte olan müzakerelerin olumlu sonuç vermesiyle birlikte, bütün dünyada dikkatler küresel enerji satrancına çevrildi. Dünyanın kanıtlanmış en büyük ikinci doğalgaz ve dördüncü petrol rezervlerine sahip olması nedeniyle İran’ın Batılı ülkeler ile barışmasının siyasi yönünden çok ekonomik yönünün ön plana çıkması beklenmektedir. İran, yıllık 10 milyar metreküplük doğalgaz ile Rusya’dan sonra Türkiye’nin ikinci doğalgaz tedarikçisi konumunda bulunuyor. İran doğalgazı sadece Türkiye’yi değil, Avrupa’yı da yakından ilgilendiriyor. Ukrayna ve Kırım krizi nedeniyle Rusya’nın Batılı ülkelerin yaptırımları ile karşı karşıya kalması, ABD’nin Suudi Arabistan üzerinden yürüttüğü “petrol fiyatlarını indirme operasyonu” sonucu ekonomisinde gedik açılması, bölgedeki enerji denklemini önemli ölçüde etkilemişti. Rus doğalgazının arz güvenliğinden kuşku duyan Avrupa ülkeleri alternatif arayışına girmiş, Arap ve Körfez doğalgazının Mısır üzerinden taşınması için Kahire yönetimine 70 LNG tankeri alması için finansman sağlamış, İsrail’in Doğu Akdeniz’den çıkardığı doğalgaz için ise Kıbrıs Rum kesiminde doğalgaz sıvılaştırma tesisi kurulması için düğmeye basmıştı. Bütün bu gelişmeler yaşanırken, Tahran ile nükleer mutabakatın olumlu bir seyir izlemeye başlaması, Batılı ülkelerin dikkatini İran’a çevirmesine neden oldu. Özellikle Rusya’ya yaptırımlardan dolayı ekonomisinde sıkıntı baş gösteren Almanya’nın, müzakereci ülkelerden biri olması, Tahran yönetimi ile uzlaşmaya varılmasını kolaylaştırdı. Nükleer müzakerelerin başlamasının hemen sonrasında İran ile ikili ilişkilerini geliştirmek için düğmeye basmış olan Almanya, müzakerelerin olumlu sonuçlanmasına da önemli ölçüde katkı sağladı. Çünkü Rusya’ya yönelik yaptırımlar nedeniyle alternatif doğalgaz kaynağı arayışına giren genelde AB üyesi ülkeler, özellikle Almanya için, İran’a yaptırımların kaldırılacak olması, önemli bir fırsatı da beraberinde getirecek. Ancak doğalgazın Avrupa piyasasına ulaşabilmesi için, İran’daki kuyuların yabancı işletmeye açılması ve tesislerin yenilenmesi gerekiyor. AB enerji arzında sıkıntıyla karşılaşmamak için ya 80 milyar doları bulacak bir yatırımla İran doğalgazının Türkiye üzerinden getirilmesi için düğmeye basacak ya da Rusya ile barışma yoluna gidecek. Ancak Avrupa ekonomisinin durgunluk içinde olması ve enerjideki görece talep daralması nedeniyle, İran için yapılacak yatırımın getirisi ve götürüsünün hesaplanması gerekecek. Gerek Yunanistan’ın krizden çıkması için verilecek para gerek Angela Merkel’in Alman’daki sosyal dengeleri koruma çabası nedeniyle, İran doğalgazı için yapılacak yatırımdan geri adım söz konusu olabilecek. Avrupa için ikinci seçenek ise Rusya ile barışmak olacak. Bütün bu hesapların, İran üzerindeki yaptırımların tamamen kaldırılması sonrasında netleşmesi bekleniyor.//www.abna24.com.