Diplomatik aldatma! ABD Patriot'ları çekme kararını bildirmek için İncirlik'in açılmasını beklemiş!

ABD'nin Türkiye'deki Patriot bayataryalarını çekme kararının arkasını anlatan New York Times gazetesinin haberine bakacak olursak AKP iktidarı (ve maalesef Türkiye) yeni bir aldatılmaya (!) maruz kalmış. Bu sefer paralel yapıdan ya da çözüm sürecindeki ortağından değil ABD'den. Haberde ABD'nin görev süresi Ekim ayında sona erecek Patriot füze savunma sistemlerini çekme kararına ilişkin iddialarda bulundu. ***PENTAGON BAŞTAN İTİBAREN PATRIOT'LARIN TÜRKİYE'YE GÖNDERİLMESİNE SICAK BAKMADI*** Patriot savunma sistemlerinin, bir Türk savaş uçağının Suriye ordusu tarafından düşürülmesinin ardından Ankara'nın talebiyle Ocak 2013'te yerleştirildiğinin altını çizen New York Times'a göre, ABD Savunma Bakanlığı söz konusu füze bataryalarının konuşlandırılması fikrine baştan beri sıcak bakmadı ancak bunu sembolik bir jest olarak görüp kabul etti. ***KARARIN BİLDİRİLMESİ İÇİN İNCİRLİK'İN AÇILMASININ GARANTİ OLMASI BEKLENDİ***Gazeteye konuşan üst düzey ABD'li yetkililere göre, Vaşington alınan Patriot çekme kararını Türk tarafına bildirmek için, iki ülke arasında İncirlik Üssü'nün kullanımı konusunda anlaşmaya varılmasını bekledi. Haberde, 22 Temmuz'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Barack Obama arasındaki telefon görüşmesinde İncirlik üslerinin IŞİD'e karşı operasyonlarda Amerikan uçaklarına açılması hususunda anlaşılmasının ardından Ankara'ya Patriotlarla ilgili kararın iletildiği öne sürüldü. ***KARARI ÖĞRENEN TÜRK YETKİLİLER MOSMOR***Haberde ABD eski Savunma Bakanı Yardımcısı Derek Chollet'nin şu yorumuna yer veriliyor: "Anlaşmadan önce yapılacak herhangi bir duyuru, ABD'nin Türkiye'ye olan taahhütlerini azalttığı gibi algılanabilecek yanlış bir sinyal gönderebilirdi". Haberde ayrıca, adlarının açıklanmaması kaydıyla konuşan dört Amerikalı yetkili, iki hafta önce "ABD'nin Patriotları çekeceğini öğrenen Türk yetkililer sinirden mosmor oldu" iddiasında bulunuldu. ***DAYANAKSIZ GÜVENCE***Habere göre, Türk muhataplarını bilgilendiren ABD'li yetkililer, İncirlik'e konuşlanan F-16 ve silahlı İHA'ların Patriot bataryalarından daha sıkı koruma garanti edeceğini savunarak Türk yetkilileri ikna etmiş. (Ancak gazete, İncirlik'ten yapılan operasyonların Suriye rejimine ait füze sistemlerini hedef alma yetkisi olmadığını hatırlatıyor). ***DEĞERLENDİRME***Bu haber Türk basınında magazinsel bölümüyle (Türk yetkililerin mosmor olması başlığıyla) öne çıkarıldı ama ders alınması gereken bölümü aslında başka. Görünen o ki ABD, AKP hükümetinin içinde bulunduğu durumu yani bölgedeki siyasi ve ortamı kavrayamadığını, önceliklerinin iç politikada olduğunu dikkate alarak AKP'yi (ve maalesef Türkiye'yi) diplomatik bir aldatmaya maruz bırakmışlar. 2012 yılında Patriot'ların Türkiye'ye yerleştirilme kararının istemeye istemeye verildiği, bir jest olarak (bu jestin karşılığında ne aldıklarını henüz bilmiyoruz) yaptıkları ortaya çıktı. ABD ve NATO'nun şimdi yani 2015'te olduğu gibi 2012'de de aslında Esad rejiminden herhangi bir tehdit (füze saldırısı) beklemediğini, Patriot'ların Türkiye'ye yereştirilmesinin siyasi bir karar olduğunu, Türkiye'nin güvenliğini sağlamaktan çok Esad ve müttefiklerine yönelik bir NATO kararlılık mesajı olduğunu anlıyoruz. Aynı şekilde şimdi çekilmesinin de hem gereksiz yere uzayan bir görevin yarattığı mali ve personel sorunları gidermek hem de Suriye'de yeni oluşan ortamda (İran ile imzalanan nükleer anlaşma, Rusya'nın Suriye'de yumuşak bir geçişle bir süre sonra Esad'ı etkisiz hale getirecek siyasi çözüm girişimleri, Esad'ın Türkiye'ye saldırarak yeni bir cephe açmada 2012'de olduğu gibi şimdi de bir teşebbüsünün olamayacağı vs) özellikle Esad'ın yıkılmasını ana hedef belirleyen AKP hükümetine bunun anlamsızlığını, asıl tehdidin IŞİD olduğunu gösteren bir mesaj vermek olduğunu değerlendirebiliriz. Tabi bütün bunların yanında NewYork Times'ın bu haberinin Türkiye açısından önemi "sözde yakın müttefiki ABD'nin Türkiye'nin hiç beklemediği bu kararı çok önceden almış olmasına rağmen İncirlik üssünün açılmasını tehlikeye atmamak için kararın Türkiye'ye bildirilmesini geciktirmesi". Yani sözde yakın müttefiki tarafından diplomatik alanda aldatılan bir AKP hükümeti var ortada. Kararın Türkiye'yi üzeceğini bilen Amerikalıların Patriot'ların çekilmesinden kaynaklanacak güvenlik açığının İncirlik'in açılmasıyla oraya gelecek Amerikan silahlı İHA ve savaş uçaklarıyla karşılanacağı iddalarıdır ki gazetenin haberinde belirttiği gibi bu doğru değildir. Çünkü Amerikan Ordusunun Senatodan alınmış Suriye'de operasyon yetkisi yapma yetkisi yoktur. Ama Başkan Irak savaşından kalma terörle mücadeleyle ilgili yetki kanunu kullanarak IŞİD'e karşı operasyon emri vermiştir. Bu emir Esad güçlerini kapsamaktadır. Dolayısıyla ABD ordusunun Esad rejiminin askeri kuvvetlerine ve tesislerine müdahalesi söz konusu değildir. Yani aslında Suriye'deki Amerikan askeri operasyonlarının meşruiyeti yoktur, çünkü BM kararı yoktur. ABD'den başka Suriye'de askeri operasyon yapan başka batılı ülke de yoktur (bu ülkelerin özel kuvvetleri dünyanın başka yerinde olduğu gibi Suriye'de de şuanda gizli operasyonlar yapıyor olabilir, bu durum bu tartışmaların dışındadır) ama Türkiye şimdi Patriot'ların ülkesinden gönderilmesini engeleyememiş, İncirlik'i açmak zorunda kalmış ve IŞİD'e karşı operasyonlara katılacağım diye meşru olmayan bu bir operasyona dahil edilmiştir. Bunu yaparken de Batı, Türkiye'ye kendi tehdit değerlendirmesini empoze etmektedir. Batı'nın empozesi şudur: "Asıl tehdit IŞİD'tir. Esad rejimi de artık tehdit değildir. Biz Esad'a yakın bir bölgeye (İncirlik) askerimizi getiriyorsak Esad'ın artık Suriye ve bölge için tehdit oluşturmadığı içindir. Bunun kanıtı da askerimizin olduğu bir bölgeden Patriot'ların gönderilmesidir. PKK zaten tehdit değildir çünkü müzakere masasına oturmuş barış özgürlük hakkını kovalayan bir örgüttür. PKK'ya karşı da operasyonlara son verilmelidir". ABD'den önce Almanya'nın da aynı yönde kararını açıklaması Batı'nın bu konuda birlikte hareket ettiğinin en önemli göstergesidir. Bu bir stratejik ortaklık operasyonu olmadığı gibi Türkiye'nin maruz bırakıldığı bir stratejik diplomatik aldatma operasyonudur.