10 Mayıs 2025
21YYTE.ORG Fikir Tankı ICG raporu: IŞİD bahanesiyle Irak'ta Kürtleri silahlandırmak çözüm değil sorun yaratıyor!

ICG raporu: IŞİD bahanesiyle Irak'ta Kürtleri silahlandırmak çözüm değil sorun yaratıyor!

5 Dakika
OKUNMA SÜRESİ
ABD merkezli düşünce kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu (ICG), Kürtlerin Irak Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) karşı silahlandırılmasının riskli bir strateji olduğu uyarısında bulundu. "Batılı ülkeler IŞİD tehdidi karşısında stratejik bir çerçeve oluşturmadan aceleci bir şekilde Kürtleri silahlandırmaya başladı" denen ICG raporunda, Kürtlerin silahlandırılmasının IŞİD'in yenilgiye uğratılması için bir çözüm olmayacağı gibi, bölgede daha önceden var olan çatışmaları körükleyebileceği de savunuluyor. "Batı'nın gönderdiği silahlar Kürtlerin bağımsızlık ihtimalini de güçlendirmiyor" diyen ICG, Irak'taki Kürdistan Özerk Yönetimi'nin giderek Türkiye ve İran'a bağımlı hale geldiğine dikkat çekiyor: "Kürt petrolünü satın alarak bölgeye düzenli bir nakit akımı sağlayan Türkiye, Kürdistan'ın bağımsızlığını destekler nitelikte hiçbir sinyal vermiyor. Buna karşılık her fırsatta Irak'ın bütünlüğü vurgusunu yapıyor." __BARZANİ VE TALABANİ ANLAŞMAZLIK İÇİNDE__ Kürt liderlerin peşmergeye silah yardımı yapılmasıyla IŞİD'in yenilgiye uğratılacağını sık sık iddia ettiği ifade edilen raporda, "Irak'taki Kürt oluşumları arasındaki ilişkiler ortada daha karmaşık bir tablo olduğunu gösteriyor. Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) bölgeye istikrarı getiren çerçeve anlaşmadan uzaklaşmaya başladı" deniyor. Iraklı Kürt liderler Mesut Barzani ve Celal Talabani'nin de anlaşmazlık içinde olduğu vurgulanan raporda "Kürdistan'ın seçkinleri arasında bir iktidar mücadelesi tetiklenebilir" deniyor. Bölge için çok hassas bir döneme girildiği uyarısı da yapılan rapor şöyle devam ediyor: "Son 'teröre karşı savaş' girişimi, Kürt birliğini vurgulamaktansa hem eski hem de yeni anlaşmazlıkları alevlendirdi. Bu durum, peşmerge güçlerini siyasetten uzak, profesyonel bir orduya dönüştürme girişimlerini de gölgeliyor." ICG'ye göre Irak'ın Kürdistan bölgesindeki dengelerin silah yardımıyla değişmesi nedeniyle İran'ın dışarıdan yarattığı etki de artmaya başlamış durumda. __TÜRKİYE VE İRAN'A ÖNERİ__ Raporda "Kürt güçleri IŞİD'e karşı mücadele kapsamında yeni bölgeleri de ele geçirip kendi özerk bölgelerinin bir parçası olduğunu iddia ediyor. Bu da hem Sünni komşularıyla, hem de Bağdat'taki Haydar El Abadi hükümetiyle ilişkilerine zarar veriyor" deniyor. Raporun "Öneriler" kısmında ABD ve diğer IŞİD karşıtı koalisyon üyesi ülkelerin hükümetlerine bir dizi tavsiye yer alıyor: *Silah yardımlarının ve eğitimlerin koalisyon koordinasyonuyla verilmesi, *Silahların sadece KDP-KYB ortaklığında kurulan taburlara dağıtılması, *Peşmerge komutanları ve KDP-KYB birlikleriyle taktiksel anlamda doğrudan bağlantı kurmak, *Abadi hükümetinin de katkısını alarak IŞİD sonrası için bir strateji oluşturmaya başlamak, *"Türkiye ve İran hükümetlerine tavsiyeler" kısmında ise "Peşmerge güçlerinin kurumsallaşması ve Bağdat ile kordinasyonunun sağlanması için adımlar atacak olan koalisyon güçlerinin desteklenmesi" deniyor. *******DEĞERLENDİRME: Dünyadaki kriz ve çatışma bölgelerine ilişkin raporlar hazırlayan ICG zaman zaman Türkiye'deki PKK terörünün nasıl sona erdirilmesi gerektiğine ilişkin raporlar hazırlamış ancak bunların genelde Türkiye'nin genel güvenlik staratejisine aykırı ve PKK'nın siyasallaşmasının önünü açan önerler içeren raporlar olduğunu biliyoruz. Anlaşılan bu son rapor Barzani'nin canını çok sıkacak cinsten. Çünkü IŞİD'in Haziran 2014'te Irak'ı işgaliyle başlayan süreçte Batılı güçlerin de teşvikiyle öne çıkarılan Peşmerge ve Barzani krizi fırsata çevirip hemen bağımsızlığı öne çıkarmış, Batı'nın hem doğrudan hem de çok fazla miktarda silah yardımı yapmasını sürekli gündemde tutmuştu. Geçen haftaki ABD gezisini de aynı senaryo üzerine kuran Barzani ABD'den hem doğrudan silah alımı hem de bağımsızlık konusunda olumsuz yanıt almasına rağmen "bağımsızlık çok yakın" gibi söylemlerden vazgeçmemişti. Şuanda Avrupa'da Macaristan ve çek Cumhuriyeti'ni ziyaret eden Barzani iç politikaya dönük olarak bağımsızlık yakın, herkes bizi destekliyor söylemini devam ettiriyor. Ama ICG'nin bu son raporu Barzani'nin söylemlerinin ne kadar desteksiz olduğunu, bağımsızlık söyleminin şimdilik sadece bir hayal olduğunu, IŞİD tamamen bertaraf edilmeden Irak'ta bağımsız bir Kürdistan'ın mümkün olamayacağını gösteriyor. Fakat rapordaki öneriler her ne kadar IŞİD'in bertaraf edilmesi için yapılması gerekenler olarak sunulsa da raporda belirtildiği şekilde gerçekleşmesi halinde o bölgedeki bağımsız Kürdistan'ın alt yapısı da sağlamlaştırılmış olacak. Böylece IŞİD yenildikten sonra bağımsız Kürdistan'ın kurulmasına sıra gelecektir. Aslında bu raporda IŞİD'e karşı savaşı kazanmak üzere Barzani bölgesinde yapılması istenenler yine bu sitede yayımladığımız "bağımsız Kürdistan için Talabani'den Barzani'ye 5 şart" başlıklı haber-yorumla örtüşmektedir. Görünen o ki Iraklı Kürtler bağımsızlık istiyorlarsa önce Irak'ta IŞİD'e karşı Batı'nın karadaki paralı askerleri olarak bedel ödemeleri gerekecek. IŞİD'le mücadelenin yıllar alacağı düşünüldüğünde IŞİD sonrası bölgede nasıl bir dengenin ve güç yapısının çıkacağını şimdiden söylemek zordur. Dolayısıyla bağımsızlık Kürtler için çantada keklik değildir. Ancak işte bu senaryo kapsamında Peşmerge üzerinden Barzani yönetimine yardım eden ülkeler arasında yer alan Türkiye, görünürdeki senaryonun (IŞİD'in yok edilmesi) belli başlı sonuçlarından birinin Irak'ın kuzeyinde bağımsız bir Kürdistan'a gittiğini bilerek (ki Türkiye'de bunu bilmeyen duymayan yok zaten ama AKP iktidarı normal bir gelişmeymiş gibi yaklaşıyor) ve böyle bir oluşumun çözüm süreci nedeniyle Türkiye'nin doğu ve güneydoğusunda oluşmuş fiili PKK devletçiği ile Suriye'nin kuzeyinde oluşmakta olan özerk yapı nedeniyle Türkiye'nin bekasına tehdit yaratacağının bilincine vararak şuanda Barzanistan'a yapılan yardımlar ve Barzani ile kurulan özel ilişkilerden vazgeçilip Irak anayasasının hükümleri doğrultusunda Irak'ın birliği ve bütünlüğünün korunmasına yönelik devletten devlete ilişkiler kurulmalıdır.
Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *