Kırılgan Devletler (fragile states) 2015 yılı endeksi açıklandı!

Amerikan Foreign Policy dergisi ile Fund for Peace’in (Barış Fonu) 2005 yılından beri bu konuda ortaklaşa hazırladığı ve dünyanın en zayıf ülkelerini sıralayan eski adıyla “başarısız” (failed), yeni adıyla “kırılgan” (fragile) devletler endeksinin 2015 listesi 18 Haziran 2015 taihinde açıklandı. Kırılgan ülke (fragile state) kavramı; iç çatışmalar (etnik, dini ya da mezhepsel olabilir), etkisiz yönetişim veya yetersiz ekonomik kapasite nedeniyle, ülkenin en azından bir bölümünde kontrolü kaybetmiş ve devletin güvenlik ve adalet gibi temel fonksiyonlarını yerine getiremeyen zayıf devletler için kullanılan bir tabirdir. “Kırılgan ülke” tabiri, genelde şu olumsuz özelliklerle tanımlanır; - Kötü yönetişim ve yetersiz devlet kapasitesi, - Otorite boşluğu ve devletin Max Weber’in meşhur tanımının aksine “güç tekeli”ni kaybetmesi, - Kötü ekonomik koşullar ve bölgesel eşitsizlikler, - Yaygın rüşvet, yolsuzluk ve devlet ve ekonomi yönetiminde şeffaflığın olmaması, - Etnik çatışma riski veya varlığı, - Demokratik kültür eksikliği....... Endekste 178 ülke 12 başlık altında değerlendiriliyor ve en kırılgan devletten en az kırılgan (yada en başarılı) devlete doğru sıralama yapılıyor. 2015 endeksinin sonuçlarının genel değerlendirmesini şöyle özetleyebiliriz: ......Güney Sudan peşpeşe ikinci kez en kırılgan devlet olarak listenin en başında. Endekste ilk dört sırada yer alan (Güney Sudan, Somali, Orta Afrika Cumhuriyeti, Sudan) çok yüksek alarm veren devletler olarak grubuna alınmış. Suriye ise ilk defa en kırılgan ilk 10 devlet arasına yer alıyor. Yüksek alarm gösterenler olarak adlandırılan ilk 10 kırılgan devlet arasında ayrıca Libya, Yemen, Irak ve Pakistan'ı da görüyoruz. Son on yılda en iyi ilerleme gösteren devlet olan Küba 2015 endeksinde 112 sıraya kadar gerilemiş durumda. Listede en hızlı kötüleşen ülkeler arasında yer alan Ukrayna 84. sıraya kadar çıkmış durumda. En çok kötüleşen 4. devlet olan Rusya ise 2014'te 85. sırada iken 205'te 65. sıraya çıkmış durumda........ Listede en düşük sıraları alan ve dolayısıyla en az kırılgan ülkeler olarak nitelendirilen ülkeler ise, her sene olduğu gibi daha çok Avrupa ve özellikle Kuzey Avrupa ülkeleri oldu. Listede çok iyi sürdürülebilir kategorisinde tek devlet var o da Finlandiya yani ilk sıra onun. Finlandiya'yı İsveç, Norveç, Danimarka, takip ediyor. Diğer en sürdürülebilir ve istikrarlı devletler ise İsviçre, Lüksemburg,Yeni Zelanda, İzlanda, İrlanda, Avustralya, Kanada olarak endekste yer alıyor....... Türkiye ise listenin ortalarında uyarı gerektiren ülkelr grubunda yer alıyor. 2013'te 86. sırada, 2014'te durumunda iyileşmeler olduğu değerlendirmesiyle 93. sıraya gerilemişti. Türkiye 2015 endeksinde 90. sırada yer aldı..... Endesksteki en dikkat çekici sonuçlarından biri Yunanistan'a ait. Büyük bir ekonomik kriz içinde olan ve iflasın eşiğinde olduğu haberleri medyada sıklıkla yer alan Yunanistan endekste istikrarlı devletler kategorisinde ve 132. sırada yer almış.