Rusya: ABD, Avrupa’daki Füze Savunma Sistemi’ni gözden geçirmeli!

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, pazartesi günü Rossiya 24 TV kanalına yaptığı açıklamada; ABD Başkanı Barak Obama’nın İran’ın nükleer programıyla ilgili durumun düzelmesi halinde, Avrupa’daki füze savunma sistemleri konuşlandırma planlarını gözden geçireceğini söylediğini, hatırlattı. Zakharova, Başkan Obama’nın sözkonusu resmi konuşmasına ilişkin ellerinde notlar olduğunu, aksi halde başkanın sözlerinin ağırlığının sorgulanabileceği vurguladı. ABD Başkanı Barak Obama, 2009’da Prag’da düzenlenen ABD-AB zirvesinde, “İran tehdidi ortadan kaldırıldığı takdirde, daha güvenli hale geleceğiz, dolayısıyla Avrupa’da füze savunma tesisinin itici gücü ortadan kalkacaktır” demişti. Temmuz ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, İran’ın nükleer programıyla ilgili anlaşmayı destekleyen bir kararı oybirliği ile almıştı. Sözkonusu karara göre; Tahran’ın P5+1 uluslararası arabulucuları (BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya) ile Viyana’da mutabakata varılan anlaşma koşullarına uyduğu takdirde, İran’a yönelik tüm uluslararası yaptırımlar on yıl süreyle kaldırılacaktı. Karar, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA)’nın Tahran’ın anlaşma hükümlerine uyduğunu teyid eden raporunun ardından yaptırımların gevşetilmesini öngörmekte. BM Güvenlik Konseyi, İran’ın anlaşmayı ihlal etmesi halinde tüm kısıtlamaların hayata geçirecek mekanizmayı da sağlamlaştırmış durumda. (http://tass.ru/en/world/813477) ABD, ilk başlarda Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne füze savunma ve radar sistemleri konuşlandırma planları gündemdeyken, bunu İran’dan kaynaklanan füze tehdidiyle ilişkilendirmişti. Rus yetkililer ise ABD’nin Akdeniz’de ve Hint Okyanusu’nda gelişmiş füze/füze savunma sistemlerine sahip savaş gemileri bulunduğunu, dolayısıyla Avrupa’da füze konuşlandırma isteğinin esasen Rusya’ya yönelik saldırgan amaçlı bir plan olduğunu ileri sürerek bunları şiddetle eleştirmişti. Amerikalı yetkililerin ise her defasında Moskova’nın kaygılarını azaltmak ve kamuoyu oluşturmak için başvurduğu “İran tehdidi” söyleminin, P5+1 anlaşmasıyla ortadan kalkmakta olduğu, dolayısıyla Rusya’nın taleplerini geçerli kıldığı değerlendirilmektedir. Öte yandan Ukrayna’daki savaşta Rusya ve Batı dünyası arasındaki pozisyon farklılığı ile NATO’nun bu gelişmelerden hareketle Rusya sınırındaki kuvvet yapılanmasını arttırdığı dikkate alındığında, ABD’nin değişen tehdit durumunu ileri sürerek füze savunma sistemini bu aşamada tartışmaya açmayacağı, değerlendirilmektedir.