Rusya oyunu değiştirdi! ABD: Esad'la müzakereye hazırız! Hemen yönetimden ayrılması şart değil!

İngiltere'nin başkenti Londra'da temaslarda bulunan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye krizinin çözümüne ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. 'Esad gitmeli ancak bunun birinci günden ya da birinci aydan olmasına gerek yok. Tüm tarafların bir araya gelerek, buna nasıl ulaşabileceği konusunda bir anlayışa varması gerekir”diyen Kerry, 'Rusya, Esad'ı masaya getirirse' müzakere etmeye hazır olduklarını kaydetti. Kerry, 'Rusya ile IŞİD konusunda aynı derin kaygıyı paylaştıklarını' vurgulayarak, IŞİD'in tamamen durdurulması ve ortadan kaldırılması gerektiğini ifade etti. Kerry, Rusya ile Suriye konusundaki görüşmelerinin süreceğini kaydetti. Kerry, "Rusya sadece IŞİD'ten kurtulunmasına yardım etmek isterse, bu bir şeydir. Ancak geçişe yol açacak siyasi bir sürecin de parçası olacaklarına söz verdiler. IŞİD'ten kurtulmak ve meşru bir siyasi geçiş süreci için yapacakları yardımı memnuniyetle karşılıyoruz. " diye konuştu. **********DEĞERLENDİRME*********Rusya, Suriye politikasındaki kararlı ve dik duruşu başta ABD olmak üzere Batı blokuna Suriye konusunda keskin bir U dönüşü yaptırdı. Rusya Suriye politikasındaki duruşunu son haftalarda askeri gücünü de harekete geçirip dış politikasının arkasına koyunca ABD adeta pes etti. ABD artık Suriye'deki sorunun çözümünün siyasi çözümden geçtiğine kanaat getirdi ve Esad'ı muhatap alacağını Kerry'nin ağzından da ilk kez bu kadar net ifade etti. Buna göre Suriye krizinin çözümü için Esad dahil ilgili taraflar masaya oturacak, Esad belli bir süre (geçiş süresince) iktidarda kalmaya devam edecek, bu arada muhtemelenIŞİD'e karşı mücadelede Rusya ve Esad da Amerikan koalisyonuyla ortak olmasa bile koordineli askeri operasyonlar yapacak, IŞİD tehdidi bertaraf edildiğinde oluşacak yeni Suriye'de yapılacak seçimlerle Esad'ın akibeti belli olacak. Tabi bu durum hiç de AKP iktidarının istediği bir durum değil, çünkü dış politikayı devlet politikasından çıkarıp kişisel politika temelli yürütüldüğünden kişisel kaygı ve hedefler T.C'nin önüne geçmiş oldu. Bakalım AKP iktidarı da diğer Batı ülkeleri gibi ne bahane ederek bir U dönüşü gerçekleştirecek. Aslında ABD hep Suriye'nin geleceğinde Esad'ın olamayacağını söylüyordu ancak başta Türkiye ve S.Arabistan olmak üzere bazı bölge ülkelerinin katı tutumu nedeniyle de Esad'ın belli bir geçiş döneminde muhatap alınabileceğini söyleyemiyordu. Ama Rusya son haftalarda Esad rejimine yönelik askeri desteğini açıktan ve resmen gösterince Batı Suriye'deki şartların değiştiğini ve Rusya (ve tabi ki İran) olmadan daha fazla ileri gidemeyeceğini kabullendi. Tabi ki Rusya'nın Suriye krizine artık askeri olarak da müdahil olmasının arkaasında Türkiye'nin İncirlik ve diğer üslerini ABD'ye açarak ABD'nin bölgede büyük bir askeri yığınaklanmaya girişmesinin ve yine Kerry'nin bölge ülkelerinin Suriye'ye kara kuvveti göndereceği açıklamasının çok önemli etkisi olduğunu söylemeliyiz. Böylece Türkiye'nin önce Esad'ı devirme hayaliyle askeri müdahaleyi de öngören anlamsız ve sert tutumu önce ABD sonra da Rusya'nın bölgedeki askeri varlığının uzunca bir süre geri dönmeyecek şekilde bölgeye Türk topraklarına ve hemen yanıbaşına getirmiştir. Bu durum Türkiye'nin hareket serbestisini engellediği gibi bağımsız dış politika yürütülmesi ve ülkenin güvenliğinin sağlanmasını da tehdit altına sokmuştur. Dolayısıyla bir an önce kişisel yaklaşımlarından vazgeçip geleneksel ve kurumsal Türk dış politikasına dönüş yapılmalı, sahadaki gerçekler (Esad, İran, Rusya) dikkate alınarak Ortadağu ve özelinde Suriye politikası revize edilmelidir. Çünkü Esad'ı, İran'ı ve de Rusya'yı hesaba katmayan bir bölge politikası dış politika ve bölge hakkında hiçbir şey bilmemektir. Diğer taraftan Suriye krizinin bu kadar derinleşmesinin ve IŞİD tehdidinin bu kadar büyümesinin arkasında, Rusya'nın Ukrayna krizi nedeniyle Doğu Avrupa'da meşgul olduğu ve diğer kriz bölgelerine müdahale edemeyeceğini hesap eden ABD'nin IŞİD eliyle bölgeyi şekilendirmek için kasten yanlış bir IŞİD stratejisini uygulamaya soktuğunu ve koalisyon ülkelerini de buna dahil ettiğini, bölgenin yeniden şekillenmesi bağlamında ABD'nin belli oranda hedefine yaklaştığını söylemeliyiz. Bölgede durumun kendi aleyhine değiştiğini ve Ortadoğu'ya ulaşmakta en önemli müttefiki ve stratejik noktanın elinden kaydığını gören Rusya'nın ise geç de olsa krize müdahil olduğunu ve oyunun gidişatını değiştirecek hamleler yaptığını, Rusya'yı hesaba katmayan politikaların gerçekçi olamayacağını ortaya koyduğunu görmeliyiz.