Ukrayna’da oligarklar arasında savaş var…

Boris Grozovksi adlı ekonomistin orijinali Vedemosti gazetesinde yayınlanan Ukrayna’daki güç mücadelelerine ilişkin analizi aşağıda yeralmaktadır. “Ukrayna’da Devlet Başkanı Petro Poroşenko, Oligark İgor Kolomoisky ve özel ordusu ile savaş içerisinde. Taraflar birbirlerini yetersizlik ve yolsuzlukla suçlamaktalar. Kolomoisky, Dinyepropetrovks bölge valiliği görevinden azledildi. Bununla birlikte hükümet yetkilileri ve farklı rakip klanların karıştığı bir çok yolsuzluk skandalı patlak verebilir. Mart başında yapılan bir araştırmada katılımcıların sadece % 8’i ülkenin doğru yolda ilerlediğini düşünürken, % 48’i olumsuz gidişat olduğunu, % 44’ü ise kararsız olduklarını ortaya koydular. Katılımcılar genellikle siyasilere karşı fazla güven duymazken, kiliseye, orduya, sivil ve gönüllü kuruluşlara sıkıca bağlı olduklarını belirttiler. Katılımcıların desteği Poroşenko için % 33, Başbakan Yatsenyuk için % 24 düzeyinde iken olumsuz bakanların oranı sırasıyla % 58 ve % 68 düzeyinde. Kolomoisky Ukrayna’nın güney ve doğu bölgelerinin savunulmasında önemli bir rol oynadı. Dinyepropetrovks Bölge Yönetimi’nin desteğiyle gönüllü taburlar oluşturdu. Hükümete özel sektör katkısı sağladı. Ancak kamu görevlilerinin resmi konumlarını şahsi ticari çıkarlarını geliştirmek için kullanmalarını yasaklayan yeni kurallara uymadı. Poroşenko ise siyasi hedeflerini açıkça belirlemedi ve yeni kuralları tüm oligarklara ve üst düzey kamu görevlilerine uygulama konusunda isteksiz davrandı. Öte yandan devletin kontrolündeki Kolomoisky’nin % 42 hissesi olan Ukrnafta şirketi ile tamamı devlete ait olup Kolomoisky’nin yönettiği UkrTransNafta şirketi Kiev’de silahlı kişilerin cirit attığı yerler haline geldi. Hükümet tüm özel güvenlik kuruluşlarını silahsızlandırırken Kolomoisky hükümetin sert tedbirleri neden öncelikle kendisine uygulamakla işe başladığını anlamıyor. Zira anılan, diğer güçlü oligarklarla kıyaslandığında, ülkesi için çok daha fazla hizmette bulunmuştu. Bununla birlikte Kolomoisky, Poroşenko’nun bugüne kadar yaptığı hatalardan ve halkın desteğini almayan kamu reformlarının yol açtığı geniş hoşnutsuzluktan istifade edebilir. Çok sayıda destekçiye sahip olan Kolomoisky bizzat ya da seçtiği bir kişi vasıtasıyla erken emekliliğe zorlanabilecek Poroşenko’ndan sonra devlet başkanlığı için ciddi bir aday olabilir. Kolomoisky, Moskova’ya sıcak mesajlar göndererek Kiev’in Donets ve Luhansk Cumhuriyetleri ile doğrudan müzakerede bulunması gerektiği çağrısında bulundu. Kiev yönetimi şimdiye kadar doğrudan müzakereyi reddetmekteydi. Kolomoisky için en büyük risk ise devlete ait şirketlerden para kazanma yeteneğini kaybetmesi ve kurucu ortağı olduğu Ukrayna’nın en büyük bankası PrivatBank zincirinin iflasın eşiğine gelmesidir. Öte yandan Poroşenko halihazırda Kolomoisky’ye yönelik baskı gibi aynı sıkı tedbirleri kendisi dahil diğer klanlara mensup işadamlarına ve yetkililere uygulamadığı takdirde, ülkenin en önemli sorunları konusunda karar veren sivil toplumun desteğini kaybedecek. En büyük risk ise 1990’lı yıllara mahsus “herşeyin mübah olduğu” kuralları yerlerine yenisini ikame etmeden ortadan kaldırması. Ukrayna’da işadamlarının iktidarı ele geçirerek devleti kamusal çıkarlardan ziyade kişisel çıkarlar doğrultusunda yönetmeleri zengin bir geleneğe dayanmakta. Bu uygulamayı çatışma olmaksızın sona erdirmek mümkün değil. Mesele böylesi bir çatışmanın daha kötüye doğru bir gidişatı mı yoksa Ukrayna toplumuna hesap veren daha şeffaf bir hükümeti mi ortaya çıkartacağı. (http://www.themoscowtimes.com/opinion/article/ukraines-oligarchs-at-war/518191.html)