Kırgızistan Seçim Sonuçları: Yeni Hükümet = Yeni Rejim

10 Ekim 2010'da Kırgızıstan'da parlamento seçimleri yapıldı. İlk verilere göre ülkedeki seçim listelerinde oy hakkına sahip 2 milyon 778 bin 862 seçmenin adı yer almıştır. Daha sonra yurt dışında yaşayan 76557 seçmen bu listeye ilave edilmiştir. (toplam: 2 855 419). Ülkede oy hakkı olan 1 milyon 659 bin 821 seçmen (%59.73) oylamaya katılmıştır. Oylama sonuçları aşağıdaki gibi olmuştur:

1. "Ata Yurt" Partisi - % 8.88
2. Sosyal-Demokratlar Partisi - %8.04
3. "Ar-Namıs" Partisi - %7.74
4. "Respublika" Partisi - %7.24
5. "Ata Meken" Partisi - %5.6

Seçimleri 52 ülkeyi temsilen 850 uluslararası gözlemci izlemiştir. Kırgızistan'a AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi, BDT Parlamentlerarası Asamblesi Yönetim Komitesi vs. kurumlar seçim sürecine gözlemci olarak katılmışlardır. Barajı geçmiş beş parti arasında en az oy alan Ata Meken Partisi seçim sonuçlarını kabullendiğini, Kırgızistan tarihinde ilk kez iktidarın güç kullanmadan yasal şekilde geçici hükümetten yeni parlamentoya teslim edildiği ifade edilmiştir. AGİT'in Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi'nin yayınladığı açıklamada bu seçimlerin siyasi çoğulculuk, etkin propaganda kampanyası ve Merkezi Seçim Komisyonuna güven ortamında yapılmıştır. Kuşkusuz Kırgızistan seçimlerinin tamamen demokratik yapıldığını söyleyemeyiz. Özellikle kadınların seçilmesi, etnik azınlıkların temsili, Anayasa ve seçim mevzuatı arasındaki bazı uyuşmazlıkların olduğunu da söylememiz lazım. Fakat devrim yoluyla iktidara gelmiş güçlerin seçim sürecine müdahale etmemeleri, hükümet kaynaklarını kullanmamaları, az oy almalarına rağmen seçim sonuçlarını kabullenme kültürünü sergilemeleri sadece Kırgızistan'da değil, eski Sovyet alanındaki gelişmeler açısından çok önemlidir. Bundan sonraki süreçte nasıl bir gelişme yaşanacağı konusunda değişik senaryo ve ihtimaller seslendirilmektedir. Bugünkü ortamda siyasi partilerden hiçbirisi tek başına veya iki parti bir arada hükümet kurma yeterliliğine sahip değildir. Hükümet kurmakla ilgili birkaç ihtimal üzerinde durulabilir. İhtimallerden birisi tüm parlamentoya girmiş tüm partilerin temsil edildiği bir Milli Birlik Hükümetinin kurulmasıdır. Fakat bugünkü durum ve partiler arasındaki görüş ve davranış farkları bu adımın atılmasına müsaade etmemektedir. Bu yüzden böyle bir ihtimal sadece arzu olmanın ötesine gidememektedir. İkinci varyant ise SDPK, Respublika ve Ata Meken partilerinin koalisyonudur. Bu seçenek Kırgızistan üçün en makul hükümet koalisyonu sayılabilir. En azından hükümetin başlattığı demokratikleşme sürecinin başarılı şekilde davam ettirilmesi için böyle bir koalisyona ihtiyaç duyulmaktadır. Başka bir seçenek de Ata Yurt, Ar-Namis ve Respublika partilerinin bir araya gelerek hükümet kurmalarıdır. Ata Yurt Partisiyle koalisyon kurmak gerek Ar-Namıs gerekse Respublika Partisi için belli ölçüde riskli sayılabilir. Çünkü Ata Yurt Partisi K.Bakiyev rejiminin taraftarı olarak tanınmakta ve önceki rejimi, daha doğrusu başkanlık rejimini yeniden ihya etmek arzusundadır. Bu tür bir koalisyonda Ata Yurt elindeki maddi ve siyasi potansiyelini daha da güçlendirmek fırsatı elde edecektir. Kırgızistan'daki siyasi süreci en fazla etkileme gücüne sahip Rusya'nın tercihi ise tamamen farklıdır. Rusya Ar-Namıs Partisini açık şekilde desteklemekte, Ata Yurt ve Ata Meken partilerini ise kabul etmemektedir. Rusya için en iyi seçenek SPDK, "Ar-Namıs" ve "Respublika" partilerinin kuracağı hükümet olacaktır. Bu formül aslında gerçekleşmesi imkansız bir formül değildir. Buradaki önemli husus Rusya'nın SDPK ve Respublika partileriyle yaptığı pazarlıklar önemli olacaktır. Aslında SDPK'nın "devrim partisi" olması, "Ar-Namıs"ın Rusya taraftarı bir parti olması koalisyon hükümetinde dengenin sağlanması bakımından "ehveni-şer" olarak kabul edilebilecektir (Rusya açısından).