TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
TÜRKİYE
Barış Pınarı Harekatı'nda 8. gün: Rasulayn obüs atışlarıyla vuruluyor… Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK), Suriye Milli Ordusu ile Suriye'nin kuzeyinde YPG ve IŞİD' karşı yürüttüğü harekat devam ediyor. Harekat kapsamında Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesinin karşısında bulunan Rasulayn kırsalındaki terör mevzileri ateş altına alınıyor.
MSB: Barış Pınarı Harekatı'nda etkisiz hale getirilen terörist sayısı 637 oldu… Milli Savunma Bakanlığın Twitter hesabından yapılan paylaşımda şunlar kaydedildi: "Fırat'ın doğusunda devam eden Barış Pınarı Harekatı'nda etkisiz hale getirilen PKK/YPG'li terörist sayısı toplam 637 oldu."
Erdoğan ve Putin Telefonda Suriye’yi Görüştü… Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefon görüştü. İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin'le yaptığı telefon görüşmesinde, ikili ilişkiler ve bölgesel konuları değerlendirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede ayrıca Barış Pınarı Harekatı'nın terörle mücadelenin yanı sıra Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunmasına ve siyasi çözüm sürecine vereceği katkıları ifade etti.
Kremlin’den yapılan açıklamada da "İki lider siyasi sürecin sürmesi konusunda fikir birliğine vardı. Anayasa Komitesi’nin bu ay sonunda başlatılması konusunda mutabık kalındı. İki lider, Suriye'nin toprak bütünlüğü konusunda tekrar mutabık kaldı ve teyit etti" dendi.
Erdoğan: 'Ateşkesi Bir Terör Örgütüyle Konuşmayız'… Türk basınında yer alan haberlere göre, harekatın yedinci gününde soruları yanıtlayan Erdoğan, ‘’Harekat hedeflerine ulaşana kadar devam edecektir. Bu noktada harekatımızın Kürtlere karşı olduğu, sivilleri hedef aldığı, DEAŞ ile mücadeleyi zayıflatacağı ve insani krize, istikrarsızlığa yol açacağı iddiaları ne yazık ki terör örgütünü korumak için uydurulan yalanlardır’’ dedi. Sahadaki gelişmeleri koordine etmek için ABD ve Rusya ile görüştüklerini açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘’Dün akşam Sayın Trump ile görüştüm. Onun öncesinde Macron ile görüştüm. Bu akşam da Sayın Putin ile görüşeceğim. ABD’nin ‘Ateşkes ilan edin, biz de müzakere için arabuluculuk yapalım’ teklifine karşı ‘Biz terör örgütü ile masaya oturmayız’ diye cevap verdim. 'ABD gibi bir ülkenin bir terör örgütü ile Türkiye Cumhuriyeti devleti gibi bir müttefikinizin arasına girmesini doğrusu ben savaş hukuku bakımından da siyaset bilimi bakımından da asla doğru bulmuyorum' dedim. Bunu da Sayın Trump’a söyledim’’ diye konuştu
Erdoğan Wall Street Journal'a Yazdı: 'Dünya Türkiye'ye Destek Vermeli'… Erdoğan makalesinin sonunda “Arap Ligi’nin kendi halklarının görüşlerini yansıtmayan açıklamalarının bir geçerliliği yoktur. Uluslararası toplum Suriye krizinin bölgeyi istikrarsızlığa sürüklemesinin önüne geçmeyi başaramadı. Birçok ülke bu savaşın, aralarında düzensiz göç ve terör saldırılarının da olduğu yan etkileriyle karşı karşıya kaldı. Barış Pınarı Harekatı, Suriye’de vekalet savaşlarını sona erdirerek bölgede barış ve istikrarı tesis etmek adına Türkiye’ye destek vermek konusunda bir fırsat daha ortaya koymaktadır. Avrupa Birliği ve dünya Türkiye’ye bu konuda destek olmalı” ifadelerini kullandı.
Türk Konseyi'nden Barış Pınarı Harekatı'na destek… Azerbaycan'da düzenlenen Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) Devlet Başkanları 7. Zirvesi sonuç bildirgesinde, Barış Pınarı Harekatı'na destek kararı yer aldı. Toplantı sonrasında kabul edilen ve liderlerce imzalanan bildiride, Barış Pınarı Harekatı'yla ilgili şu ifadelere yer verildi: "Türk Konseyi, Türkiye'nin Barış Pınarı Harekatı'nın terörizmle mücadeleye, Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanmasına, Suriyelilerin teröristlerin zulmünden kurtarılmasına ve yerlerinden edilmiş Suriyelilerin ana vatanlarına güvenli ve gönüllü geri dönüşleri için şartların oluşturulmasına katkıda bulunacağına olan umut ve inançlarını beyan etmektedir." Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in ev sahipliğinde düzenlenen zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kazakistan'ın kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev katıldı.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Pompeo ile görüştü… Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Çavuşoğlu ile ABD'li mevkidaşı Pompeo telefonda görüştü. Görüşmenin içeriğine ilişkin bilgi paylaşılmadı.
ORTADOĞU-AFRİKA
(ÖZEL HABER) Kaynaklar: Rejim güçleri Tel Temir kırsalında Ypg'nin yanında savaşıyor… SDG bugün (Salı), teröristlerinin Ra's Al-Ayn (Seri Kani)'de Türk ordusu ve milislerine karşı en şiddetli çatışmalara girdiklerini, saldıranlardan onlarcasının yaşamını kaybetmesine ve yaralanmasına yol açtığını belirtti. Bölgeden kaynaklar, Suriye rejim unsurlarının Türk ordusunun uluslararası otoban üzerinde yer alan Tel Temir beldesi istikametinde ilerlemesini engellemek için Aliye ve El-Erbain (Ra's Al-Ayn 25 km güneyi) köylerindeki Ypg'nin yanında savaştıklarını belirtti. Ypg ve Suriye rejim güçlerinin ağır silahlarla Aliye ve El-Erbain köylerinde Türk ordusunun saldırısını püskürttüğünü, bunun ardından Türk ordusu ve milislerinin kayıpların hacmi bilinmeksizin geri çekildiğini sözlerine ekledi. Bu bilgiler bağımsız kaynaklardan doğrulatılamadı.
(ÖZEL HABER)Pentagon son derece tehlikeli IŞİD militanlarını Suriye'den gizli yerlere taşıdıklarını duyurdu... ABD Savunma bakanlığı (Pentagon) enformasyon bürosu Salı günü, Suriye'de ABD güçlerinin yeniden konuşlandığını duyurdu. Bakanlıkta yetkili, ABD'nin örgüt unsurlarından birkaçını gizli mevziler (yerler)'e taşıdığını açıkladı. Büro, ABD güçlerinin yeniden konuşlanmasının Suriye'nin kuzeyi ve kuzeydoğusunda şimdi meydana geldiğini belirtti. Suriye'de ABD güçlerinin yeniden konuşlanması için belirlenmiş mevziler hakkında daha fazla ayrıntı gelmedi. ABD liderliğinde uluslararası koalisyon Salı günü rejim güçlerinin Ypg'li teröristlerle anlaşması uyarınca girmesinin ertesi günü Menbiç bölgesinden güçlerinin ayrıldığını doğruladı.
(ÖZEL HABER) Kobani kentinde Özerk yönetimden heyet rejim güçlerini karşılıyor… Özerk yönetimden heyet bugün (Pazartesi), Ayn Al-Arap (Kobani) etrafındaki Suriye rejim güçlerini karşıladı. Muhabir, Kara Kozak köprüsü karşısında Fırat nehrinin batı yakasında rejim güçlerinin hafif silahlarıyla yığınağının bulunduğunu belirtti. Kobani kentinde Özerk yönetimden heyet onları karşılamak için çıktı. Heyet üyeleri arasında Kobani askeri konseyi başkanı İsmet Şeyh Hasan, iç kurul yetkilisi Buzan Halil ve Kobani kantonu başkanı Mustafa İto bulunuyordu. Özerk yönetime bağlı heyette ki üyeler, rejim güçlerinin ABD güçlerinin üslerini tahliye etmeyi bitirinceye kadar 48 saat zarfında kente gireceğini açıkladılar. Kentin ortası, doğusu ve batısında konuşlanacağına işaret ettiler.
(ÖZEL HABER) ABD güçleri Halep'te Kobani bölgesinde 'Harab Uşk' üssünden çekildi… ABD güçleri Salı günü Suriye'nin kuzeyinde Ayn Al-Arap (Kobani) bölgesinde 'Harab Uşk' üssünden çekildi. Bölgedeki muhabir, ABD güçlerinin üsten Kobani kenti güneyinde Matar Sebt (Cumartesi havaalanı) olarak bilinen uluslararası koalisyona ait havaalanı istikametinde çekildiğini belirtti. Muhabir, güçlerin üsten çekilmesinden sonra patlama seslerinin duyulduğuna dikkat çekti.
SANA: ABD’li askerler Suriye’deki bir üssü daha boşalttı… SANA, ABD’li askerlerin Haseke’deki Tell Beydar köyünün yakınlarında bulunan bir üslerini daha terk ettiklerini bildirdi. Habere göre ABD birlikleri, Haseke ve Derbesiye kentlerini bağlayan otoyolun üzerinde bulunan Tell Beydar’daki üslerini terk ederek, Tel Tamer – Haseke otoyolu istikametine yöneldi.
Afganistan’da askeri helikopter düştü: 7 ölü… TOLONews televizyonunun aktardığına göre, olay Afganistan’ın kuzeyindeki Belh Vilayeti’nde meydana geldi. Sputnik’e konuşan bir kaynak, düşen helikopterin içinde 7 kişinin olduğunu belirterek, “Olayda, 7 güvenlik görevlisi hayatını kaydetti” dedi. Helikopterin teknik sorunlar yüzünden düştüğü tahmin ediliyor.
İran'la normalleşme adımları: Kral Selman, Pakistan Başbakanı İmran Han'la görüştü… Suudi Arabistan haber ajansı SPA'ya göre, Kral Selman, Suudi Arabistan ile İran arasında gerilimi düşürmek ve diyalog başlatmak için ülkeye gelen Han'la başkent Riyad'da bir araya geldi. Görüşmede, ikili ilişkiler ile bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ele alındığı belirtildi.
ABD- GÜNEY AMERİKA
ABD Savunma Bakanı: Emrettiği tek taraflı işgalin savaş suçları dahil sonuçlarından Erdoğan sorumludur… ABD Savunma Bakanı Mark Esper, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeydoğusunda yürüttüğü Barış Pınarı Harekatı ile ilgili Twitter'da paylaşımlarda bulundu. "Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD ile uluslararası toplumun muhalefeti ve tekrarladığı uyarılarına rağmen Suriye'nin kuzeyine tek taraflı işgal emri verdi"
"Bu, geniş çaplı can kayıpları, sığınmacılar, yıkım, emniyetsizlik ve ABD askeri güçlerine büyüyen tehditle sonuçlandı." Türkiye'nin sorumsuz eylemleri nedeniyle Suriye'nin kuzeyinde ABD güçlerinin karşılaştığı risk kabul edilemez bir düzeye ulaşmıştır. Aynı zamanda daha geniş çaplı bir çatışmanın içine çekilme riskiyle karşı karşıyayız. Dolayısıyla ABD Başkanı'nın talimatıyla Savunma Bakanlığı ABD askeri personelini Suriye'nin kuzeyinden planlı şekilde çekmektedir."
"Türkiye'nin tek taraflı eylemi sorumsuz ve düşüncesizce. IŞİD'in potansiyel dirilişi, olası savaş suçları ve büyüyen insani kriz dahil sonuçlarının tüm sorumluğu Cumhurbaşkanı Erdoğan'a aittir."
"Gelecek hafta ziyaret edeceğim NATO'da diğer müttefiklerimize Türkiye'nin bu berbat eylemlerine karşı kolektif ve bireysel diplomatik ve ekonomik önlemler almaları için baskı yapmayı planlıyorum.”
Pompeo, Irak Cumhurbaşkanı Salih ile görüştü: Türkiye'nin Suriye'ye operasyonu ele alındı… ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, da Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih’le telefonda görüştü. Dışişlerinin açıklamasına göre görüşmede Türkiye’nin Suriye operasyonuna ilişkin gelişmeleri ele alan Pompeo ve Salih, operasyonun derhal durdurulması gerektiğinin altını çizdi.
Beyaz Saray: Pence, perşembe günü Erdoğan'la görüşecek… Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ''ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence 17 Ekim'de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşecek. Başkan Yardımcısı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bir çözüm bulunana kadar Türkiye'ye yönelik yaptırımların kalacağını söyleyecek. Pence, Trump'ın Türkiye'ye yönelik yaptırımları sürdürme konusundaki kararlılığını yineleyecek.'' denildi. Açıklamaya göre ABD heyetinde ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey de olacak.
Pentagon, Türkiye için silah satış muafiyeti hazırlayacak… Pentagon'dan üst düzey bir savunma yetkilisi, ABD yönetiminin Barış Pınarı Harekatı'ndan dolayı Türkiye'ye uygulanan yaptırımlar konusunda değerlendirmelerde bulundu. İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, "Hazine Bakanlığı, henüz hazırlamamış ise de hazırlıyordur, yaptırımlar kapsamında devam eden faaliyetlerin etkilenmemesi için genel bir muafiyet hazırlıyor. Burada amaç askeri satışları ve diğer kalemleri yaptırımların kapsamından çıkarmaktır" ifadelerini kullandı.
Amerikan medyası: ABD, YPG'ye Türkiye operasyonuna karşı hazırlık eğitimi verdi… Amerikan Foreign Policy dergisinin ABD'li askeri yetkililere dayandırdığı haberinde, Türkiye'nin Afrin'de YPG'ye yönelik Zeytin Dalı Harekatı'ndan sonra örgütün, Fırat'ın doğusuna yönelik muhtemel bir operasyona karşı devasa bir tünel ağı inşa ettiği ifade edildi.
Washington Post: Giuliani, 2017'de Gülen'in iadesi için Trump'a büyük baskı yaptı… Washington Post, ABD Başkanı Donald Trump'ın kişisel avukatı Rudolph Giuliani'nin 2017 yılında Başkan ile yaptığı özel sohbetlerde Fethullah Gülen'in Türkiye'ye iade edilmesi gerektiğini ısrarla dile getirdiğini bildirdi.
Beyaz Saray'da Türkiye gündemli toplantı: Dış ilişkiler ve Savunma komiteleri Trump'la bir araya gelecek… ABD Senatosu'nun ve Temsilciler Meclisi'nin dış ilişkiler ve savunma ile ilgili komitelerinin bugün ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya geleceği açıklandı. Kongre'nin önde gelen üyeleri ile Trump arasındaki görüşmenin konusu ise Türkiye’nin kuzeydoğu Suriye’de terör unsurlarına karşı başlattığı mücadele olacak. Reuters’ın Kongre kaynaklarına dayandırdığı habere göre; TSİ ile 22:00’da başlayacak görüşmeye davet edilenler arasında Senato’nun Cumhuriyetçi Çoğunluk lideri Mitch McConnell, Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi ile Senato ve Temsilciler Meclisi’ne bağlı Dış İlişkiler ve Silahlı Hizmetler komitelerinin üst düzey isimleri bulunuyor.
Demokratlar'ın Tartışmasına Suriye ve Azil Süreci Damga Vurdu… ABD’de 2020’de yapılacak başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti’nin adayı olmak için yarışan 12 isim, Başkan Donald Trump’ın azli için başlatılan soruşturma sonrası ilk defa kozlarını paylaştı. Tartışmada Trump’ın Suriye’den asker çekmesi, Türkiye’nin operasyonu ve Trump’ın azledilmesiyle ilgili süreç öne çıkan konular oldu.
Haiti'de protestolar: Devlet Başkanı görevini bırakmayacağını açıkladı… Hükümet karşıtı protestoların 5'inci haftasına girdiği Karayip ülkesi Haiti'de, Devlet Başkanı Jovenel Moise istifa etmeyeceğini açıkladı. Ekonomiyi durduran, okulların kapanmasına yol açan protestoların 5'inci haftasına girdiği Haiti'de Devlet Başkanı Moise, düzenlediği basın toplantısında, anayasal bir şekilde seçilerek göreve geldiğini, görevini ancak seçimle bırakacağını söyledi.
AVRUPA – AB
İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth: "Brexit İngiliz hükümetinin önceliği niteliğinde"… İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasına 17 gün kala Kraliçe II. Elizabeth İngiltere parlamentosunun yeni dönem açılışı kapsamında konuşma yaptı. Kraliçe, "Hükümetin önceliği, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden 31 Ekim'de ayrılması. Avrupa Birliği ile dostluk çerçevesinde serbest ticaret temelinde bir partnerlik kurmayı hedefliyoruz." ifadelerini kullandı.
Stoltenberg ve Johnson hemfikir: Türkiye'nin Suriye'deki operasyonu sona ermeli… "İngiltere Başbakanı ve NATO Genel Sekreteri Suriye'nin kuzeyindeki durumdan duydukları endişeyi dile getirdi" denen açıklama, şöyle devam etti: "İki lider de Türkiye'nin NATO üyesi olduğunun ve Suriyeli mültecilerde oynadıkları rolün önemini vurguladı. İkisi de Türkiye'nin operasyonu durdurulması gerektiği konusunda hemfikir."
Norveç Başbakanı Solberg: Türkiye NATO'da kalmalı… Almanya Başbakanı Angela Merkel ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Solberg, "Dürüst olmak gerekirse, Türkiye'nin NATO'da kalması, ailemiz içinde kalması daha iyi olacak. Biz birbirimizle aile içinde konuşuyoruz. Konuşmak, susmaktan daha iyidir" dedi.
Çekya parlamentosundan Barış Pınarı Harekatı'na kınama… Çekya parlamentosundan yapılan açıklamada, "Çekya parlamentosunun alt kanadı, Türkiye’nin Suriye’deki askeri eylemlerini uluslararası hukukun ihlali olarak kınıyor. Tasarıya, oturuma katılan 147 milletvekilinin tümü oy verdi. Başbakan Andrej Babis’e, Avrupa Birliği’nde, askeri eylemlerine son vermeye zorlama amacıyla Türkiye’ye karşı ekonomik ve politik tedbirler teklif etme talimatı verildi" ifadeleri yer aldı.
AFP: Kamplardan çıkarılan Fransız kadınlar yeniden IŞİD'in eline geçti… Fransız haber ajansı AFP, Suriye'nin kuzeydoğusunda Kürtler'in kontrolündeki kamplarda tutulan IŞİDli kadınlardan en az üçünün IŞİD tarafından tekrar ele geçirildiğini duyurdu. Yargılanmayı bekleyen kadınların yakınlarının avukatları aracılığıyla ilettikleri telefon mesajlarının birinde "Bizi alanların dawla [IŞİD] olduğunu yeni anladık" dendiği belirtildi. Bir diğer tutsak yakını Fransız kadınları alan adamlardan birinin "Biz sizin İslam Devleti'nden kardeşleriniziz, sisi güvenliğiniz için çöle götüreceğiz. Siz İslam Devleti'nin bir parçasısınız, orada kalacaksınız" dediğini aktardı.
RUSYA
Rusya: Türkiye ile Suriye görüşmeler yapıyor… Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, Türkiye ile Suriye'nin savunma bakanlıkları, istihbarat servisleri ve dışişleri bakanlıkları üstünden ‘gerçek zamanlı ve sürekli olarak’ diyalog halinde olduklarını söyledi.
Putin, 12 yıl sonra Birleşik Arap Emirlikleri’nde… Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 12 yıl sonra ilk kez Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) ziyaret etti. İki ülkenin liderlerinin karşılıklı işbirliği ile ilgili konuları ele alması bekleniyor.
Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Lavrentyev: Erdoğan, operasyon tamamlandıktan sonra askerlerini çekeceğine söz verdi… Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK), Suriye Milli Ordusu (SMO) ile birlikte Suriye'nin kuzeyine yönelik düzenlediği Barış Pınarı Harekatı ile ilgili olarak konuştu. Lavrentyev, “Erdoğan, operasyon tamamlandıktan sonra askerlerini çekeceğine söz verdi" dedi.
Rus Savunma Bakanı Şoygu, ABD’li mevkidaşı Esper ile Suriye’yi görüştü… Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve ABD Savunma Bakanı Mark Esper arasında telefon görüşmesi gerçekleşti. Suriye’deki durum bağlamında, karşılıklı çıkarları ilgilendiren konular ele alındı” ifadelerine yer verildi.
'Rusya ile Suriye, yabancı askerlerin Fırat'ın doğusundan güvenli tahliyesi için tedbirler aldı'… Rusya'nın Suriye'deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi'nin Başkanı Aleksey Bakin, Rusya ve Suriye'nin, yabancı askerlerin Fırat'ın doğusundan güvenli çıkışı için gereken tedbirler aldığını belirterek, "ABD'lilerin tahliyesi devam ediyor" dedi.
İzvestiya: Barış Pınarı Harekatı, AB'nin kapılarını Türkiye'ye kapattı… Avrupa Parlamentosu vekilleri, Barış Pınarı Harekatı'nın Türkiye'nin AB'ye katılım şansını ortadan kaldırdığını söyledi. Demokratik Suriye Güçleri (DSG) Şam'la işbirliği konusunda anlaşırken, iktidardaki Baas Partisi yetkilileri, Kürtlerle çok sayıda görüşme yaptıklarını ve Moskova ile Ankara'nın Soçi'dekine benzer bir görüşme yapacağını duyurdu.
ASYA-PASİFİK
Çin’den ABD’ye Hong Kong Yasası tepkisi: Kararlılıkla karşı çıkıyoruz… Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Şuang yaptığı yazılı açıklamada, ilgili yasanın Temsilciler Meclisinden geçişine ilişkin, "ABD Temsilciler Meclisinin sözde Hong Kong İnsan Hakları ve Demokrasi Yasası’nı ısrarla geçirmesine oldukça dargınız ve kararlılıkla karşı çıkıyoruz" ifadelerini kullandı.
