TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER

ORTADOĞU-AFRİKA

Suriyeliler Suveyda'da ekonomik durumu protesto etti… Suriye’nin güneyinde yer alan Suveyda’de toplanan onlarca kişi, ülkede kötüleşen ekonomik duruma karşı ilk protesto gösterisi düzenledi. Suriye resmi haber ajansı SANA’da yer alan habere göre, Suveyda şehir merkezindeki bir meydanda toplanan göstericiler “Yaşamak istiyoruz, yaşamak istiyoruz” sloganları attı. (AŞ)

(ÖZEL HABER) Moskova'da Türk-Suriye istihbaratları görüşmesinde ne oldu..? Suriyeli akademisyen Burhan Galyun, görüşmenin rejimin rehabilite edilmesi ve uluslararası olarak  tanınması için önündeki güçlükleri aşma, Türkiye'nin Suriye rejimiyle uzlaşması girişimi çerçevesi kapsamında Rus girişimi olduğunu tahmin ediyor. Ancak Galyun 'alhurra' sitesine, dünyanın tümü tanısa bile hiçbir şey olmamış gibi geriye dönmenin ve yeniden başlangıcın mümkün olmadığını, Beşşar Esad'ın Cumhurbaşkanı olarak devam etmesinin mümkün olmadığını belirterek Rus girişimini şayet bu istikamette ise başarısız bir adım olarak nitelendirdi. Galyun, Suriye rejimi ve Türkiye'nin tek bir noktada yani Ypg'nin iki tarafın çıkarına boyun eğdirilmesi konusunda bir araya gelebileceklerini ve anlaşabileceklerini vurguladı. Galyun,Türklerin stratejisinin Irak'ta olduğu gibi Suriye'de silahlı Kürt hareketini ortadan kaldırmak olduğunu, Suriye rejiminin koşullarının kabul edilmesi için Ypg'ye baskı yapmak istediğini belirtti. Eşgüdümün istihbarat bağlamında olacağını ve bunu aşmayacağını tahmin ettiğini sözlerine ekledi. Galyun İdlib hakkında anlaşma ve gelecek adımların Esad rejimiyle değil Rus ve Türk taraflarıyla olacağını vurguladı. İdlib'de olup bitenin sivillerin çıkması için üç geçidin açılması hakkında olduğunu, HTŞ'yi oradan çıkarmak için İdlib'e kapsamlı saldırıya hazırlığa işaret ettiğini sözlerine ekledi. (TA)

Ruhani, Trump Anlaşması'nı kabul etmediğini duyurdu… İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, “Trump Anlaşması” adı verilen yeni bir nükleer anlaşmaya karşı çıktığını belirterek ABD Başkanı Donald Trump’ı sürekli olarak verdiği sözleri tutmamakla itham etti. İran Cumhurbaşkanı ayrıca anlaşmaya taraf olan Avrupalı ülkeleri de eleştirerek uyuşmazlık mekanizmasının devreye sokulmasına atıfta bulundu. (AŞ)

(ÖZEL HABER) İran Hükümeti ile Anayasa Koruyucular Konseyi arasında siyasi çekişme… Anayasa Koruyucular Konseyi sözcüsü tarafından İran cumhurbaşkanının meclis adaylarının diskalifiye edilmesine ilişkin yaptığı açıklamalar üzerine yapılan eleştiriden sonra hükümet ve Anayasa Koruyucular Konseyi açıklamalarda bulundu. İran Cumhurbaşkanı Halkla İlişkiler Ofisi, Anayasa Koruyucular Konseyi sözcüsünün Dr. Hasan Ruhani'nin ifadesine tepkisini "Acele, mütevazisiz ve ulusal bir sorunu kişiselleştiren" bir bildiri şeklinde nitelendirdi. Anayasa Koruyucular Konseyi, "Baskılardan etkilenmiyoruz" dedi. (KT)

(ÖZEL HABER) Uluslararası Af Örgütü: İran güvenlik güçleri protestocuları av tüfeğiyle vurdu… Uluslararası Af Örgütü, İran'daki barışçıl gösterilere katılanları güvenlik güçlerinin avcılık için kullanılan bir av tüfeğiyle ateş ettiğini söyledi. Uluslararası Af Örgütü, ateş sırasında bazılarının yaralandığını söyledi. Son birkaç gün içinde, birçok kişi güvenlik güçleri tarafından vahşice karşılanan Ukraynalı uçak kazası kurbanlarının ailelerine sempati duymak için sokaklara çıktı. Birçok kişi Ukrayna uçak kazası kurbanlarının ailesine sempati duymak için sokaklara çıktı. Ancak güvenlik görevlileri tarafından onlara şiddet uygulandı. (KT)

(ÖZEL HABER) İsrail TV'sinde Güney Azerbaycan Sorunu… Topluluk için Uluslararası Projeler STK Başkanı Arye Gut, 14 Ocak Salı günü İsrail'de 9 TV’de bir programa katılarak, son birkaç gün içinde İran'daki son protestoları ve gelişmeleri inceledi. Gut, sözlerinin bir kısmını İran'da yaşanan protestolarda Güney Azerbaycan'nın rolüne ayırdı. Gut, İslam Cumhuriyeti'nin İran'da yaşayan milletlere, özellikle Güney Azerbaycan'da nasıl acımasız davrandığını anlattı. İsrailli uzman, "Ayetullah hükümeti 35 milyon Azerbaycanlıyı şiddetli baskı altına alarak, ana dillerinde okuma ve yazmalarını engelledi" dedi. Gut, Ayetullah hükümetinin Azerbaycanlıların milli eğitim ve kültür alanındaki ilerlemelerinden mahrum ettiğini ve Türk diline ve kültürüne saygısı olmadığını da sözlerine ekledi. Arye Gut “Ayetullah hükümeti Azerbaycan'ın gücünü kendi çıkarlarına karşı tehdit olarak görüyor” ifadelerini kullandı. Topluluk için Uluslararası Projeler başkanı, “Güney Azerbaycan İsrail'i düşman olarak görmüyor ve İsrail'in desteğini istiyor” iddiasında bulundu. (KT)

Ancak Arye Gut İran Türklüğünü Yalnız Güney Azerbaycan’a sıkıştırarak Türkmen, Horasan, Kaşkay ve Halaç Türklenden bahsetmedi. Oysa ki, İran’ın asli kurucu unsuru Türkler, İran'da bütün bölgelerde baskın nüfusu oluşturmaktadır. Bu teorinin benzerini daha önce, İran Cumhurbaşkan Yardımcısı Cemşit Ensari, İran Devrim Lideri danışmanı Ali Ekber Vilayeti'nin sözlerini şöyle aktardı: "Neden Azerbaycan (Güney Azerbaycan) gibi bir yerde yatırım yapmalıyız? İlk ya da son Azerbaycan İran'dan ayrılacak ve bu illere yatırım yapmanın hükümetin çıkarlarına olduğunu düşünmüyorum."Öte yandan Güney Azerbaycan’ın dışında, Tahran’da faaliyet gösteren iki Türk yayınevi, bir haftadan kısa bir süre içinde yasaklandı. Endişeyi No’dan sonra, Tekderaht yayınevi de İran hükümeti tarafından yasaklandı. İhsan Şekerhudai, Bu yayınevlerinin müdürü ve Türk klasiklerinin yazarı ve araştırmacısı, bir yıl hapse mahkum edildi. Türk yayıncılarına son günlerde eleme yaklaşımı ve İran'da Türkçülere yaygın tutuklamalar, hükümetin halkın milliyetçilik bilincini engellemesini göstermektedir. (KT)

(ÖZEL HABER) İran International TVnin Türklere karşı saldırgan görüntüsü… İran International adı altında Londra'dan Fars dilinde faaliyet gösteren bir TV stüdyosuna Türklere açıkça hakaret eden bir imaj ekledi. İran International Televizyon kanalı Kürt silahlı grupları için bir forum haline gelip Türklere karşı destek verdi. Gerçekleri deforme eden İran International Televizyonu, Türk topraklarının birçoğunu Kürdistan olarak adlandırdı. Bu hayali ve aldatıcı resimde, Türkiye, Azerbaycan, Irak, Suriye ve İran'nın bir kısmı, Kürdistan adlanan haritasında yer almaktadır. Olay, sosyal medya İran Türkleri kullanıcıları arasında yaygın bir tepki yarattı. Ancak bazı Türk vatandaşı uzmanların son dönemde bu kanala sürekli katılımı dikkat çekiyor. İngilizce Guardian'ın gazetesi, Iran International'ın kaynağı hakkında bir makalede, Suudi Prens Muhammed bin Salman'a bağlı bir şirket tarafından finanse edildiğini belirtti. The Guardian, "Suud El-Kahtani, İran International TV'sinin finansmanında yer aldı. İran International televizyonunu yöneten Volant Media'nın başında Suudi vatandaşı Adil Abdul Karim var. Abdul Karim'in Abdül Rahman el-Raşed, gibi Suudi yöneticileriyle uzun bir ilişkisi var" yazdı. (KT)

Netanyahu: İsrail İran'ın nükleer silaha sahip olmasına izin vermeyecek… Netanyahu yaptığı açıklamada “İran'ın nükleer programında neler olduğunu tam olarak biliyoruz. Onlar nükleer silahlara sahip olabileceğine inanıyor ancak İsrail, İran'ın nükleer silaha sahip olmasına asla izin vermeyecektir.  Tüm Batılı ülkeleri BM ile birlikte İran’a otomatik yaptırım mekanizması kurmaya çağırıyorum” dedi. (AŞ)

İsrailli yetkiliden Suriye'deki Devrim Muhafızları'na 'öldürücü darbe' tehdidi… İsrail’in önde gelen güvenlik yetkililerinden biri, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani suikastının ardından gelişen şartların Suriye’deki Devrim Muhafızları’na karşı öldürücü bir hamlenin başlatılmasına kapı açabileceğini söyledi. “İran'ın Suriye ve Irak'ta İsrail karşıtı cepheler kurma çabalarına son vermek için bu fırsatı kullanabiliriz ve kullanmalıyız. Aynı şekilde Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın bizimle uğraşmasına da dur diyebiliriz.” (AŞ)

Gazze'den İsrail'e 4 füze saldırısı… İsrail ile Gazze Şeridi'ndeki gruplar arasındaki gerilim, bölgeden İsrail topraklarına 4 füze saldırısının düzenlenmesinin ardından yeniden tırmanışa geçti. İsrail ordusunun göre, füzelerden 2'si açık bir alana isabet ederken geri kalanı 'Demir Kubbe' hava savunma sistemi tarafından durduruldu. (AŞ)

Griffiths Yemen barış süreci için Hadi ile bir araya geldi… Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, meşru liderliğin, Husi darbesini sonlandırmak ve üç ilke uyarınca barış sağlamak için Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths tarafından yürütülen çabalara bağlılığını açıkladı. (AŞ)

Riyad Anlaşması'nın ikinci aşaması başladı… Yemen’deki Meşruiyeti Destekleme Koalisyonu (Arap Koalisyonu), dün, Yemen hükümeti ve Geçiş Konseyi arasında imzalanan Riyad Anlaşması’nın ikinci aşamasının uygulanmaya başladığını duyurdu. Tüm Yemenliler arasında barış ve bir arada yaşamanın temelini oluşturan Riyad Anlaşması’nın ikinci aşamasında, üç çözüm ilkesinin uygulanması için 15 günlük bir başlangıç tablosu bulunuyor. Tablo, Ağustos 2019’dan önce güçlerin Aden, Abyan, Şabva’daki yerlerine geri dönmeleri, orta ve ağır silahların koalisyonun denetimiyle toplanarak kamplara götürülmesi, esir takası ve Aden için bir vali ve emniyet müdürünün atamasını içeriyor. (AŞ) 

Irak Başbakanı Abdulmehdi, Alman diplomat Ackermann ile görüştü… Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, dün başkent Bağdat’ta Almanya Dışişleri Bakanlığı Siyasi Direktörü ve diplomat Philip Ackermann’ı kabul etti. Irak tarafından yapılan resmi açıklamada, görüşmede ikili ilişkiler ve işbirliğinin yanı sıra Irak ve bölgedeki gelişmelerin ve Irak Parlamentosu’nun yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması kararını, savaş tehdidinin bölgeden ve dünyadan uzak tutulması için işbirliği yollarını görüştükleri ifade edildi. (AŞ)

Lübnan’da Merkez Bankası önünde protestolar… Lübnan'da kötü giden ekonomi sebebi ile bir süredir gösteriler düzenleyen halk, başkent Beyrut'taki Merkez Bankası önünde toplandı. Göstericiler, Beyrut'un en işlek caddelerinden Hamra'da lastikleri yakarak bazı bankaların camlarını kırdı. (AŞ)

Samir Caca: Çözüm erken seçimler… Maruni Hristiyan Lübnan Kuvvetleri Partisi (LKP) Başkanı Dr. Samir Caca, ‘iktidar çoğunluğunun, çözüm bulma hususunda yaşadığı başarısızlık sonrasında’ Lübnan’daki mevcut krizin tek çıkış yolunun, erken parlamento seçimleri olduğunu açıkladı. Caca, “İnsanlar sokaklara geri döndü, çünkü koşulları düzeltmesi beklenen anayasal kurumların, hiçbir şey yapmadıklarını ve en kötü koşullarda krizin derinleşmesine katkı sağladıklarını gördüler” dedi.  (AŞ)

Hariri: Çözüm, yeni bir hükümet kurmakta yatıyor… Lübnan'ın eski Başbakan Saad Hariri, “Çözümün anahtarı, yeni bir hükümet kurmaktır, sokakların talebi üzerine istifa eden bir hükümeti bir yere ulaştırmak değildi” açıklamasında bulundu. Hariri, yeni hükümetin tamamen anayasa uyarınca iş yapması gerektiğini de vurguladı.  (AŞ)

Beyrut’ta Rus Büyükelçiliği binası önünde göstericiler ile polis arasında arbede… Rusya Büyükelçiliği’nden bir kaynak, “Olayların merkezinde kendimizi bulduk, ama protestocuların saldırganlığının hedefi değiliz. Halihazırda onlar polis karakolu önünde, arkadaşlarının serbest bırakılmasını talep ediyor” dedi. (AŞ)

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi Berenice Askeri Üssü'nün açılışını yaptı… Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, bugün, Kızıldeniz bölgesindeki Berenice Askeri Üssü’nün açılışını yaptı.  Mısır resmi haber ajansı MENA’ya göre Berenice Üssü Ortadoğu ve Kızıldeniz’deki en büyük hava-deniz üssü olarak kabul ediliyor. Askeri üssün açılışıyla, Mısır ordusunun tarihinde düzenlenen en büyük tatbikatlardan biri olan  ‘Kader 2020’ isimli tatbikat da başlatıldı. (AŞ)

Gannuşi'ye 'Türkiye ziyareti' tepkisi… Tunuslu milletvekilleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldiği Türkiye ziyareti hakkında Meclis’e bilgi vermemesi nedeniyle Nahda Hareketi lideri ve Tunus Meclis Başkanı Raşid Gannuşi'den güvenoyunun çekilmesi çağrısı yaptı. Gannuşi ise söz konusu ziyaretinin meclisin temsil edilmesiyle hiçbir alakası olmadığını söyleyerek, “Bu kişisel bir ziyarettir. Meclis’in fonunu kullanmadım ve hiçbir görüşmede Meclis adına konuşmadım. Meclis’te bir parti liderinin yurt dışı ziyareti yapmasına yönelik bir engel yok. Bunu bir problem olarak görmüyorum” dedi. (AŞ)

Sudan'ın başkenti Hartum'da yoğun çatışma sesleri… Sudan'ın başkenti Hartum'da yoğun çatışma seslerinin duyulduğu açıklandı. Yerel kaynaklar, Hartum'daki güvenlik merkezinin yakınında askeri polis üyeleri ile istihbarat servisi üyelerinin arasında çatışma yaşandığını ifade etti. (AŞ)

Libya İç Savaşı Hakkında…

Mısır ve İtalya, Libya'da istikrarı sağlama hususunda uzlaşı sağladı… Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Kahire’ye ziyaret eden İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, 14 Ocak’ta Libya krizine kapsamlı bir çözüm bulmak üzere yürütülen siyasi çözüm çabalarını desteklemek için Libya’da istikrarı yeniden sağlayacak, toprak bütünlüğünü ve egemenliğini koruyacak şekilde ortak çabaların artırılması kararı aldı. Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü yaptığı yazılı açıklamada Bessam Radi ayrıca Mısır’ın, ilerleyen aşamada söz konusu ilişkileri farklı boyutlarda geliştirmeye büyük önem verdiğini vurguladı. (AŞ) 

Tunus ve İtalya görüşmelerinin odak noktası Libya oldu… Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Libya’daki krizin ‘Libya-Libya Diyaloğu’ yoluyla çözümüne ilişkin çağrısını yineledi. Said, İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio’nun Tunus ziyareti esnasında yaptığı açıklamada, Tunus ve İtalya'nın Libya krizine barışçıl bir çözüm getirilmesi konusunda hemfikir olduğunu vurguladı. (AŞ)

Hafter yanlısı Salih: Ateşkes sona erdi, savaş devam edecek… Libya’da Halife Hafter yanlısı Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih, "ateşkesin sona erdiğini, savaşın devam edeceğini" duyurdu. (AŞ)

Lavrov: Almanya'ya Libyalı tüm tarafları Berlin konferansına davet etmesini öneriyoruz... Sergey Lavrov, "Rusya, Libyalı tüm tarafların anlaşma metnini imzalamamasından üzüntü duyuyor. Bu durumu dramatize etmiyoruz, geçmişte de böyle durumlar yaşandı. Rus tarafı, Moskova'da yapılan görüşmenin 19 Ocak'ta Berlin'de yapılması planlanan konferansa katkı sunduğunu düşünüyor" dedi. (SS)

TÜRKİYE

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’dan açıklamalar… Ankara’da gazetecilerle bir araya gelen Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, yaşananlar nedeniyle “Libya’da ateşkes çöktü’’ demek için ‘‘erken’’ olduğunu söylerken General Hafter’in ateşkesi imzalamama gerekçesi olarak isim vermeden ona destek veren ülkeleri gösterdi. Türkiye’nin tarihsel ve coğrafi bağları nedeniyle Libya’ya duyarsız kalmasının mümkün olmadığını vurgulayan Milli Savunma Bakanı, Türkiye’nin ülkedeki askeri varlığı ile ilgili bilgi verdi. Libya ile ilgili 19 Ocak’ta Berlin’de geniş katılımlı bir konferans olacağını ifade ederek, “Trump haricinde büyük bir ihtimalle liderlerin tamamı oraya katılacaklar. Orada Hafter de var Sarrac da var. Oradan bir sonuç çıkabilecektir. Berlin’de herhalde bunlar bir noktaya gelecekler, gelmelerini bekliyoruz, gecikmeli de olsa. Sonuçta biz ateşkesten yanayız, barıştan yanayız, siyasi çözümden yanayız” diye konuştu. Milli Savunma Bakanı Akar, S-400'lere ilişkin yaptığı açıklamada ise, eğitim sürecinin ve kurulum çalışmalarının devam ettiğini ifade ederek, Nisan ya da Mayıs ayında aktive olacağını söyledi. “Libya’da ateşkesin çöktüğünü söyleyemeyiz, bu çok erken olur” diyen Akar, Berlin konferansından bir sonuç çıkabileceğini kaydetti. (KÜ)

Erdoğan ile Trump telefonda Libya’yı konuştu… Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump’ın Çarşamba günü Libya’daki son durum ve bölgesel gelişmeleri değerlendirdikleri bir telefon görüşmesi yaptığı açıklandı. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan bilgilendirmede, Erdoğan ile Trump’ın telefonda görüştüğünü bildirildi. Erdoğan ile Trump’ın “ikili ilişkiler ile birlikte Libya’daki son durum ve bölgesel gelişmeleri ele aldığı” ifade edildi. Beyaz Saray'dan da akşam saatlerinde kısa bir yazılı açıklama geldi. Açıklamada "İki lider Suriye ve Libya'daki güvenlik durumu, İran'daki protestolar ve İran'ın Ukrayna Uluslararası Havayolları uçağını düşürmesini konuştu" ifadesi kullanıldı. (KÜ)

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’ndan İdlib ve Libya açıklamaları… Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, İdlib'deki ateşkesle ilgili "İdlib'de ihlaller var. Ateşkes tam anlamıyla bozuldu diyemeyiz. Önümüzdeki süreçte bu ihlalleri durdurabilirsek ateşkesi tekrar sağladık diyebiliriz. Ama bu saldırılar ve ihlaller artarak devam ederse o zaman ateşkesten bahsetmemiz mümkün değil" değerlendirmesinde bulundu. Suriye Milli Ordusu (SMO) mensuplarının Libya'da para veya Türk vatandaşlığı karşılığında savaştırılacağı iddialarına yönelik soruya Çavuşoğlu, "Bu iddialar tamamen gerçek dışı. Suriyeliler üzerinden muhalefetin çok yanlış tutumları oluyor. Bunun bir insani dram olduğunu çabuk unutuyoruz. O iddiaların hiçbirisi doğru değil. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının nasıl alınacağı kanunlarda belli. Dolayısıyla milletvekillerimizin ve siyasetçilerimizin de gerçek dışı, hayal ürünü iddialara inanıp ya da inanmak isteyip gündeme getirmesi doğru değil" yanıtını verdi. Çavuşoğlu, Libya'daki durumla ilgili bir soru üzerine "O gün de gördüm ki Rus dostlarımız için bir hayal kırıklığı oldu. Onlar elinden gelen çabayı gösterdiler. Hala da gösteriyorlar. Şimdi iki gün daha süre istediklerini anlıyoruz Rus tarafının açıklamalarından. Umarım Berlin (Zirvesi) öncesi bu anlaşma, ortak açıklama imzalanır ve Berlin'e daha umutla gideriz ki oradan somut sonuçlar çıkar, kalıcı bir ateşkes, daha sonra da siyasi sürece gideriz. Yani kötümser değiliz ama bir gerçek var ki Hafter barış istemiyor. Yani Suriye rejimi gibi siyasi süreci istemiyor, askeri çözüm istiyor" yanıtını verdi. (KÜ)

Almanya vatandaşı 3 DAEŞ'li yabancı terörist savaşçı, ülkesine sınır dışı edildi… İçişleri Bakanlığı, Almanya vatandaşı 3 IŞİD mensubu yabancı terörist savaşçının ülkesine sınır dışı edildiğini duyurdu. Açıklamada, "Yabancı Terörist Savaşçıların (YTS) ülkelerine iadelerine devam edilmektedir. Bu kapsamda bugün 3 Almanya vatandaşı ülkesine sınır dışı edilmiştir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur" ifadeleri yer aldı. (KÜ)

AB – AVRUPA

AB'ye tam üyelik müzakerelerinin başlaması için Kuzey Makedonya ve Arnavutluk'a yeşil ışık… Avrupa Birliği’nin (AB) Genişlemeden Sorumlu Temsilcisi Oliver Varhelyi, Kuzey Makedonya ve Arnavutluk’un, AB ile katılım müzakerelerine başlamak için hazır olduğunu açıkladı. Üsküp’e yaptığı ziyaretin ardından basına konuşan Varhelyi, AB’nin önümüzdeki aylarda iki ülkeyle tam üyelik müzakerelerini başlatmasını umut ettiğini söyledi. AB Komisyonu’nun müzakerelerin başlatılması için tavsiyede bulunacağını ifade eden Varhelyi, Kuzey Makedonya’nın özellikle hukuk alanında Brüksel’e vaat ettiği reformları hayata geçirmesini istedi. AB temsilcisi, Yunanistan ile yaşanan isim sorununun ve Bulgaristan ile yaşanan komşuluk sorunun da artık tamamen çözülmesi gerektiğini vurguladı. Varhelyi, Mayıs ayında Zagrep’te düzenlenecek zirvede AB’nin Batı Balkan ülkelerine yeni bir ekonomik plan önereceğini sözlerine ekledi. AB, temsilcisi yarın Arnavutluk’a gidecek. Elbette, müzakerelerin başlaması kesin bir biçimde tam üyelik sürecinin başarıya ulaşacağını söylemiyor. Üstelik bu süreç, bu iki ülke için beklenenden daha uzun sürebilir. Çünkü AB içerisinde dikey entegrasyonun (derinlemesine entegrasyon) yarattığı Brexit gibi krizler olduğu gibi, yatay entegrasyon (genişleme) da birlik için yeni tartışma alanları ve krizlere gebe durumda. (MHK)

AB: Rusya ve Türkiye’nin Libya’da Suriye senaryosunu tekrarlamasına karşıyız… AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’yi Suriye konusunda inisiyatifi Rusya ve Türkiye’ye teslim etmekle suçladı. Borrell, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada şu ifadeleri kullandı: “Biz, Avrupalılar, askeri çözüme katılmak istemediğimiz için kendimizi bu çatışmaların askeri çözümünün olmadığı inancına mahkum ettik. Suriye’de askeri çözüm vardı, Türkler ve Ruslar tarafından hayata geçirildi ve bu Akdeniz’in doğusundaki güç dengesini değiştirdi.” Borrell, Rusya ve Türkiye’nin yer aldığı benzer senaryonun Libya’da da gerçekleşebileceği tahmininde bulundu. Bunun tüm Avrupalıları güçlü bir şekilde endişelendirmesi gerektiğini belirten Borrell, Rusya ve Türkiye’nin, Akdeniz’in orta ve doğusu üzerinden Avrupa’ya yasadışı göçün temel yollarını kontrolleri altına alabileceklerini söyleyen Avrupalı diplomat, Libya’daki krizin Sahel bölgesi üzerinde istikrarsızlaştırıcı etkisi olduğunu, silah ve militanların da Libya’dan güneye doğru hareket ettiğini anlattı. Avrupa Birliği içerisindeki ortak güvenlik ve dış politika başlığı altındaki etkin ve müdahaleci dış politika yapılıp yapılmayacağına dair tartışmalar halen gündemde. Avrupa ordusu tartışmasının yanı sıra, AB’nin bölgesel ve küresel krizlerde daha etkin bir rol oynaması gerektiğini savunanlar söylemlerinde vites artırmış görünüyor. (MHK)

RUSYA

Rusya Başbakanı Medvedev: Hükümet istifa edecek... Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Federal Meclis konuşmasının ardından Rus liderle bir araya gelen Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev, hükümetin tümüyle istifa edeceğini söyledi. Ryabkov: İran nükleer anlaşmasına yönelik ihtilaf çözüm mekanizmasının hiçbir siyasi veya hukuki dayanağı yok... Sergey Ryabkov, “Avrupa üçlüsü (İngiltere, Fransa ve Almanya), AB Dış İlişkiler Servisi, İran ve Çin’le oluşan durumla ilgili temas halindeyiz ve durum endişe verici. İhtilaf çözüm mekanizmasını devreye sokma girişimi yapıcı olmayan bir adım ve anlaşmanın muhafaza edilmesi şansını çarpıcı şekilde azaltıyor” dedi. (SS)

Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanı Oreşkin: Davos Zirvesi'nde Türk bakanla görüşeceğiz... Oreşkin "Yoğun bir gündem var. Dünya Ticaret Örgütü Bakanlar Toplantısı'na katılacağız, çok sayıda yabancı iş dünyası temsilcisi ile toplantı yapacağız. Türkiye, Fransa ve İsviçre'nin yanı sıra bir dizi ülkenin maliye ve ekonomi bakanlarıyla, AB Komisyonu'nun Ticaretten Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström ile görüşmeler gerçekleştireceğiz" dedi. Oreşkin, Türkiye'den hangi bakanla görüşeceğini belirtmedi. (SS)

Federal Vergi Dairesi Başkanı Mişustin, Putin'in başbakanlık teklifini kabul etti... Kremlin’in açıklamasına göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Federal Vergi Dairesi Başkanı Mihail Mişustin’e başbakanlık görevine geçmesini önerdi. Açıklamada, “Başkan Vladimir Putin, Mihail Mişustin ile toplantı yaptı ve kendisine başbakanlık görevine geçmesini önerdi. Olumlu yanıt alan Putin, Mişustin’in başbakanlık görevine adaylığını (Rusya parlamentosunun alt kanadı) Devlet Duması’nın onayına sundu” ifadelerine yer verildi. (SS)

Putin, Medvedev hükümetinin istifasına ilişkin kararnameyi imzaladı... Putin'in hükümetin istifasına ilişkin kararnameyi imzaladığını duyuran açıklamada şöyle denildi: "Rusya Federasyonu Anayasası’nın 83. Maddesinin ‘b’ şıkkı ve 117. Maddesi’nin ikinci bölümü uyarınca, Rusya Federasyonu Hükümeti’nin istifasının ilan edilmesine karar veriyorum." (SS)

Kadirov Çeçenistan Başkanlığı görevini geçici bir süre bıraktığını açıkladı... Çeçenistan lideri Ramzan Kadirov’un Çeçenistan Başkanlığı ve Hükümeti’nin internet sitesinde yayınlanan açıklamasında, “Çeçenistan Cumhuriyeti Anayasası’nın 76. maddesi uyarınca, iş göremezlik dönemim boyunca Çeçenistan Başbakanı Müslim Huçiyev’i 13 Ocak 2020 tarihinden itibaren Çeçenistan Cumhuriyeti Başkan Vekili olarak tayin ediyorum” ifadeleri yer aldı. (SS)

Putin, anayasa değişiklikleri için çalışma grubunu oluşturdu... Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, Putin’in imzaladığı kararda, “Rusya Federasyonu Anayasası’na girilecek değişiklikler ile tekliflerin hazırlanması için çalışma grubu oluşturulsun” dendi. (SS)

Lavrov: Rusya ekonomisini aşamalı olarak dolardan arındırma politikası sürüyor...  Lavrov, “ABD yönetiminin finansal yaptırım baskısı araçlarını giderek daha fazla kullanması karşısında, Rusya aşamalı olarak ekonomisinin dolardan arındırılması politikasına devam ediyor” dedi. Lavrov, “Geçen yıl haziran ve ekim ayında Çin ve Türkiye ile birlikte karşılıklı işlemler ve ödemelere yönelik gerekli anlaşmalar imzalandı. BRICS kapsamında, merkez bankaları tarafından, ilgili muhabir hesapların açılması konusunda anlaşmaya varıldı” dedi. (SS)

Rusya'dan Basra Körfezi ülkelerine kolektif güvenlik mekanizması geliştirme çağrısı... Lavrov, "Bölge ülkelerine güven inşa etmekten ve birbirlerini askeri tatbikatlara davet etmekten başlayarak Avrupa'daki AGİT benzeri bir kolektif güvenlik mekanizması üzerine düşünmelerini önerdik. Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi üyeleriyle bu konuyu ele aldık, üçü hemen destek verdi, diğer üçü de süre istedi. Bu düşüncemizi kısa süre önce bir kez daha önerdik" dedi. (SS)

Rusya: Irak S-400 alırsa, ABD’nin olası yaptırımlarına nasıl karşı koyacağımızı biliyoruz... Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Irak’ın S-400 savunma sistemi alması halinde ABD’nin olası yaptırımlarına nasıl karşı koyacaklarını bildiklerini söyledi. Ryabkov, “ABD’nin yaptırımlarından korkmuyoruz” dedi. Ryabkov, “ABD’liler askeri-teknik işbirliğini arttırmak isteyen, arttıran herkesi yaptırımlarla tehdit ediyor. Bu yeni bir haber değil, ancak Washington’ın hakimiyet kurmaya, ekonomideki rakiplerini ortadan kaldırmaya yönelik politikasının bir yansıması" dedi. (SS)

ABD-GÜNEY AMERİKA

ABD'den üç Avrupa ülkesinin İran adımına destek… ABD, İran’ı 2015’te imzalanan nükleer anlaşmanın yükümlülüklerine uymaya zorlamak için anlaşmaya taraf üç Avrupa ülkesi tarafından başlatılan mekanizmayı tamamen desteklediğini açıkladı. (AŞ) 

ABD Irak’a yardımı kesecek… Wall Street Journal gazetesinin Dışişleri ve Savunma bakanlıklarının e-postalarına dayandırdığı haberine göre, ABD Dışişleri Bakanlığı’na bağlı Yakın Doğu İşleri Bürosu,  ABDİ Irak’taki askerlerinin ülkeden çıkarılmamsı halinde Bağdat’a yapılan çeyrek milyar dolarlık askeri yardımın  tamamını mevcut mali yılda kesme planı üzerinde çalışıyor. Haber, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Ortadoğu'dan sorumlu Bakan Yardımcısı Joey Hood’un, Irak’ın Rusya’danS-400 hava savunma sistemi alması durumunda yaptırımlarla karşılabileceği  uyarısnın hemen ardından geldi. (Y.Ç.)

Azil Maddeleri Senato'ya Teslim Edildi… Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Başkan Donald Trump'ın azledilme gerekçeleriyle ilgili iki maddeyi imzaladı. Senato'daki yargılama sürecinde savcılık görevini yürütecek yedi üye daha sonra birlikte Senato binasına yürüdü ve azil gerekçelerinin yazılı olduğu dosyayı teslim etti. Bugünkü tören, Temsilciler Meclisi'nin Senato'yu azil maddelerinin teslimi hakkında bilgilendirmesi anlamına geliyor. Azille ilgili gerekçelerin resmi sunumu yarın Temsilciler Meclisi'nin yedi üyesi tarafından Senato'da yapılacak. Söz konusu yedi üye bunun için yarın yerel saatle 12.00'de Senato binasına yeniden gidecek. Daha sonra da yine yerel saatle 14.00'te, Senato'daki yargılama sürecini idare edecek olan Anayasa Mahkemesi Başkanı John Roberts Senato'ya giderek yemin edecek. Roberts'ın yemininin ardından da yargılamada jüri vazifesi görecek her bir senatör tek tek tarafsızlık yemini edecek. Böylece azil süreci artık yargılama safhası için Senato'ya resmen taşınmış olacak. Senato, yargılama sürecinde bir anlamda azil mahkemesine dönüşecek. Senato'daki esas oturumların gelecek Salı günü başlaması planlanıyor. Oturumlar iddia ve savunma tarafının açılış sunumlarıyla başlayacak. (AŞ)

ABD Başkan Yardımcısı Pence önce İsrail'e, ardından Vatikan'a gidiyor… Beyaz Saray Basın Sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ile eşi Karen Pence 22-25 tarihlerinde İsrail ve Vatikan’ı ziyaret edecek. 23 Ocak’ta İsrail’de gerçekleştirilecek 5. Dünya Holocaust Forumu’na katılacak Pence, burada diğer ülke temsilcileriyle de bir araya gelecek. Pence, ayın 25’inde ise Vatikan’a geçip burada Papa Franciscus ile görüşecek. (Y.Ç.) 

ABD Dışişleri Bakanlığından ‘AA çalışanı gazetecileri serbest bırakın’ çağrısı… AA muhabirinin sorusuna yazılı olarak yanıt veren ve adının açıklanmasını istemeyen bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Mısır polisi tarafından Anadolu Ajansı ofisine yapılan baskına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Sözcü, açıklamasında, “Söz konusu haberlerin farkındayız. Eğer doğruysa, Mısır yönetimine, gözaltındaki (AA çalışanı) gazetecileri serbest bırakma ve Mısır'da özgür ve açık medyaya izin verme çağrısında bulunuyoruz.” ifadelerini kullandı. (Y.Ç.)

‘Suikasti önleyen Kolombiya ordusu sayesinde hayattayım’… Birkaç ay önce yeniden silahlanma çağrısı yapan eski FARC liderleri Ivan Marquez ve Hernan Dario Velasquez’in gönderdiği 2 suikastçinin, tatilini geçirdiği çiftliğin yakınlarında güvenlik güçlerince öldürülmesiyle kurtulan Londono, ülkede yayın yapan Quindio Günlüğü gazetesine konuştu. Kolombiya’da barış anlaşmasıyla silah bırakan eski Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ve yeni siyasi parti Toplumun Alternatif Devrimci Gücü (FARC) lideri Rodrigo Londono, geçen hafta kendisine yönelik suikast girişimini önleyen Kolombiyalı güvenlik güçleri sayesinde hayatta olduğunu belirtti. Londono, “Bugün burada konuşabiliyorsam bu Kolombiya ordusu ve polisi sayesindedir.” dedi. (Y.Ç.)

"İran Halkını Koruma" taslağı ABD Senatosu'na sunuldu… ABD Senatosunun kıdemli bir üyesi olan Lindsey Graham, bugün yaptığı bir Twitter mesajında, diğer altı senatörle birlikte, Meclis'in İran'daki protestocular tarafından durduğunu açıkça belirten bir karar sunacağını söyledi. Lindsey Graham “Umarım diğer senatörler bu çabaya katılacak ve bizim, İran halkının hevesini katil Ayetullah rejiminden kurtulmasi için, nerede durduğumuzu dünyaya bildirecekler” dedi. (KT)

DOĞU AKDENİZ-KIBRIS

İsrail, Mısır'a doğalgaz ihraç etmeye başladı… İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz ve Mısır Enerji Bakanı Tarık el Molla, iki ülke arasındaki doğalgaz alışverişinin başladığını duyurdu. Bakanlar, gelişmenin ‘her iki ülkenin ekonomik çıkarlarına hizmet edeceğini’ belirtti. Mısır'a gidecek doğalgazın aynı zamanda Mısır'daki sıvılaştırılmış doğalgaz terminalleri üzerinden Avrupa'ya aktarılabileceği belirtiliyor. İki bakan ayrıca İtalya, Yunanistan, Kıbrıs, Ürdün Enerji Bakanları ve Filistinli yetkililerle bugün Kahire'de düzenlenecek Doğu Akdeniz Gaz Forumu'nda bir araya gelecek. Bakanların, toplantıda forumu bölgesel bir organizasyona dönüştürecek bir anlaşma yapması bekleniyor. (AŞ)

ASYA-PASİFİK

ABD-Çin ticaret anlaşması imzalandı… ABD ile Çin arasında uzun süredir devam eden müzakereler sonrasında  ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkan Yardımcısı Liu He, Beyaz Saray’da düzenlenen törenle ABD-Çin birinci faz ticaret anlaşmasına imza attı. İmza öncesi yaptığı açıklamada, Birinci faz anlaşmanın, Çin ile adil ticarette önemli bir adım olduğunu söyleyen Trump, Çin’e uygulanan vergilerin ikinci faz anlaşma imzalanırsa kaldıracağını açıkladı. Çin Devlet Başkan Yardımcısı Liu, anlaşmanın önemine vurgu yaparak iki ülke arasındaki anlaşmanın yeni bir dönemin işareti olduğunu ve bu iş birliğinin devam edeceğine inandıklarını ifade etti. Liu, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Trump'a hitaben kaleme aldığı bir mektubu da katılımcılara okudu. Mektupta Şi Cinping'in, anlaşmanın iki ülkenin sorunlarını diyalogla çözebileceğine dair bir örnek teşkil ettiğini belirtti. (Y.Ç.)

Pakistan: ABD-İran geriliminde arabuluculuk teklif etmedik... Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, ABD ve İran arasında artan gerilime ilişkin, "Biz ne arabuluculuk teklifinde bulunduk ne de arabuluculuk rolü oynuyoruz. Bizim yapmaya çalıştığımız gerginliğin azaltılması" dedi. (SS)