TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE :

Çavuşoğlu, Rus mevkidaşı Lavrov ile görüştü

Rusya’nın Soçi kentinde Türkiye - Rusya Ortak Stratejik Planlama Grubu’nun sekizinci toplantısı gerçekleştirildi. Toplantının ardından Çavuşoğlu yaptığı açıklamada, “ABD'nin CAATSA yaptırım kararı hem hukuken hem siyasi olarak yanlış bir karardır. Az ya da çok, güçlü ya da zayıf olması önemli değil bu yaptırım bizim egemenlik haklarımıza bir saldırıdır. Yaptırımlarla geri adım atmayacağımızı da herkes iyi bilir” diye konuştu. Libya’da Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni desteklemeye devam edeceklerini de kaydeden Çavuşoğlu, “Oradaki mevcudiyetimiz hukuki ve meşru. Dolayısıyla başka bir ülkenin ya da herhangi bir kişinin, buna Hafter dahil, ‘Türkiye ayrılsın’ deme hakkı yoktur. Yönetimler değişir ama devletlerde devamlılık vardır. İmzalanan anlaşmalar devam ettiği sürece bu böyledir” ifadesiyle Libya ile askeri ve deniz yetki alanlarıyla ilgili anlaşmalardan geri adım atılmayacağını söyledi. (VoA)

The Guardian Türk Sihalarından Satın Alabilir

İngiltere Savunma Bakanlığı, Dağlık Karabağ'daki çatışmaları göz önüne alarak, maliyeti düşük S/İHA'lar tedarik etmek istiyor.  Savunma yetkilileri, Türk S/İHA'larının Karabağ'daki başarısının çok önemli olduğunu vurguluyor. (@akdenizpolitik)

Akar'dan Azerbaycan Açıklaması

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının Azerbaycan'a gittiğini açıkladı. "Personelimiz orada hazır bekliyor. Ortak merkezin inşasının bitmesi ve faaliyete geçmesinin ardından biri general 35 subayımız derhal göreve başlayacak" dedi. (VoA)

Terör Gündemi

• Irak'ın kuzeyinde 2 PKK'lı terörist daha hava harekatıyla etkisiz hale getirildi. Avaşin-Basyan bölgesinde 10 PKK'lı terörist etkisiz hale getirildi.
• Ankara'da, terör örgütü DEAŞ'a yönelik düzenlenen operasyonda 35 şüpheli gözaltına alındı.
• İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Türkiye'deki PKK'lı terörist sayısının 320'nin altında olduğunu söyledi. (MSB, TRT Haber)

2. AVRUPA :

Fransa'dan Hafter'e çağrı: Libya için askeri bir çözüm yok

Fransa, Libya'da Hafter'i 'düşmanlıkların yeniden başlamasından kaçınmaya ve siyasi bir çözüme odaklanmaya' çağırdı. Fransız Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, yaptığı açıklamada, "Libya için askeri bir çözüm yok. Öncelik, yabancı güçlerin ve paralı askerlerin ülkeden ayrılmasını ve Birleşmiş Milletler'in gözetiminde siyasi sürecin devam etmesini sağlayan 23 Ekim 2020 tarihli ateşkes anlaşmasının uygulanmasıdır." ifadelerini kullandı. (EuroNews)

Doğu Akdeniz

• Yunanistan Genelkurmay Başkanı Floros, EGAYDAAK (Egemenliği Antlaşmalarla Yunanistan'a devredilmemiş, ada, adacık ve kayalıklar) kapsamında bulunan Kalolimni Adası'ndaki askeri birlikleri ziyaret etti. Kalolimni Adası, Yunanistan tarafından silahlandırılmış ve askerileştirilmiştir. Adada, askeri helikopter pisti ve karakollar bulunmaktadır. Adada en az 20 asker görev yapmaktadır.
• Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Yunanistan'ın İyon Denizi'nde karasularını 12 mile çıkarmasına ilişkin, "Yunanistan'ın bu kararının iki ülke arasındaki ihtilaflı bölgeyle hiçbir ilgisi yok" açıklamasında bulundu.
• Deniz Hukukçusu Doç. Dr. Emete Gözügüzelli: Türkiye'nin, Doğu Akdeniz’deki deniz güvenliğinin artırılması kapsamında, 13 tanesinin kurulumu tamamlanan yerli ve milli Sahil Gözetleme Radar Sistemi'nden, Kıbrıs dahil 5 ayrı bölgeye daha kurulması planlanıyor.
• Yunan ve Türk medyalarında ortaya çıkan “Yunanistan, İsrail'den SİHA'lar satın alacağını ve İskiri Adası'na drone üssü kurulacağını duyurdu.“ haberleri tamamen asılsızdır. Kasım ayında Yunanistan, İsrail'den kiraladığı 2 Heron İHA'yı İskiri Adası'na konuşlandırmıştı. (@akdenizpolitik)

3. ORTA DOĞU :

Rus ordusu, stratejik öneme sahip Ayn İsa’daki askeri varlığını artırdı

Rus güçleri Rakka’nın kuzeyindeki Ayn İsa’nın güney kırsalındaki Kalata köyünde yeni bir askeri üs kurarken Ayn İsa’nın kuzeyindeki Cehbel ve el-Mişerfe köyleri, iki taraf arasında düzenlenen karşılıklı füze saldırıları sırasında YPG ve Türkiye yanlısı Suriye Milli Ordusu (SMO) grupları arasında çatışmalara tanık oldu. (Şarkul Avsat)

• Suriye'de PYD, Rusya'nın Ayn Isa konusunda taleplerini reddettiğini duyurdu. PYD, Rusya koruması altında şehrin kendilerinde olmasını istedi. 
• Rusya ile Türkiye arasındaki görüşmelerde, Ayn-Issa bölgesinde ortak Rus-SAA askeri karakollarının konuşlandırılması konusunda anlaşmalara varıldı.  Rusya Savunma Bakanlığı, Ayn-Issa civarına Rus askeri polisinin ilave birimlerinin geldiğini bildirdi. (@RusenPress)

Görüş: Ayn İsa bölgesinde gerginlik tırmanışa geçmiş durumdadır. Rusya, bölgedeki askeri varlığını güçlendirerek olası bir TSK/SMO operasyonuna engel olmak isterken diğer yandan da PYD'nin yeterince otonomiyi tatmasına da izin vermiyor.

Şam'ı hedef alan İsrail saldırısında 1 kişi hayatını kaybetti, 3 asker yaralandı

Beşar Esad ordusu savunması Şam'ın batı eteklerinde yer alan El Zebdani bölgesinde İsrail füzelerine karşı aktif hale geldi. Suriyeli bir askeri kaynak, İsrail savaş uçaklarının bu sabah Celil'in kuzeyinde yerel saatle 01: 30'da Batı Şam'a saldırdığını söyledi. Askeri kaynak, hava saldırısının Suriye ordusunun Şam eteklerindeki el'Nebi Habil bölgesindeki hava savunma birimini hedef aldığını vurguladı. Askeri kaynak, bu sabah Şam'ın dış mahallelerine düzenlenen saldırıda bir Suriyeli askerin öldüğünü ve üç kişinin de yaralandığını sözlerine ekledi. (SANA)

Türkiye, Esad'ın hakimiyeti altındaki bölgelerde bulunan gözlem noktalarını tamamen çekti

Türkiye, Halep'in kuzey kırsalındaki "Cebel Anadan" bölgesinde Suriye Arap Ordusu tarafından kuşatılan gözlem noktasından tamamen çekildi.

Irak, Mısır’la petrol anlaşmasını yeniledi

Başkent Bağdat'ta düzenlenen haftalık Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası, Başbakan Mustafa el-Kazımi'nin ofisinden yazılı bir açıklama yayımlandı. Açıklamaya göre, Bakanlar Kurulu, Mısır Genel Petrol Şirketi ile daha önce imzalanan ve Basra'nın hafif ham petrolünden yıllık 12 milyon varilin bu ülkeye sevkiyatını öngören anlaşmanın önceki şartlara göre 2021 için yenilenmesini onayladı. (Ortadoğu Haber)

Irak'ta iki Amerikan askeri konvoyu hedef alındı

Güvenilir kaynaklar, Irak'ın güneyinde ABD'ye ait iki askeri konvoyun hedef alındığını bildirdi. Aynı kaynaklar, Irak'ın güneyinde yer alan Divaniye vilayetinde Amerikan askeri konvoyunun geçişi sırasında meydana gelen patlama sonucu, Amerikan araçlarında hasar oluştuğunu aktardılar. Irak'ın el Müsenna vilayetine bağlı es Semave kentinde de başka bir Amerikan askeri konvoyuna saldırı düzenlendi. (Şafak News)

İran Dışişleri Bakanı Zarif, ABD'yi 'şüpheli ve şeytanca' adımlar atmakla suçladı

İran Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre Zarif, Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile telefonda görüştü. Zarif, Katarlı mevkidaşıyla ikili ilişkileri ve bölgesel gelişmeleri ele aldı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, ABD'yi "şüpheli ve şeytanca" adımlar atmakla suçlayarak, "Bölgedeki her türlü muhtemel maceracılıktan Washington yönetimi sorumludur." dedi. (Sputnik)

İran’da Türk aktivist 6 yıl hapis cezasına mahkum edildi

İran vatandaşı Azerbaycan Türklerinden aktivist Ali Azizi, "rejim aleyhine propaganda yapmak" ve "Güney Azerbaycan Milli Özgürlük Hareketi'ne (GAMAC) üye olmak" suçlamasıyla 6 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Azizi, bir ay gözaltına alınarak, para ve 20 kırbaç cezasına çarptırılmıştı. Öte yandan İran'ın Erdebil kentinde Azerbaycan Türklerinden aktivist Siyamek Mirzayi, emniyet güçleri tarafından gözaltına alındı. (AA, Yeni Şafak, Milliyet, anews, Timetürk, Konhaber 

İsrail güçlerine ait bir İHA düştü

İşgal altındaki toprakların kuzeyinde İsrail güçlerine ait bir insansız hava aracının (İHA) teknik arıza nedeniyle düştüğü bildirildi. Temmuz ayında da İsrail’e ait bir insansız hava aracının Lübnan sınırları içinde düştüğünü açıklamıştı. (FHA)

Riyad 2021’in sonuna kadar İsrail’le normalleşme anlaşması imzalıyor

Tel Aviv yetkilileri Riyad ile 2021’in sonuna kadar normalleşme anlaşması imzalayacaklar. Suudi Arabistan ile normalleşme Trump’ın başkanlık döneminin sonuna kadar veya Biden iktidarının başlarında gerçekleşmeyecek. Ancak bir yıl sonra Riyad ile ilişkilerde bir değişme yaşanacak. (Jerusalem Post)

Önce İsrail Heyeti Gitmişti, Şimdi de Fas Heyeti

İlişkileri normalleştirme anlaşmasına varılmasının ardından Fas'tan bir heyetin Tel Aviv'de büyükelçilik açılması sürecini görüşmek üzere İsrail'e gittiği bildirildi. Öte yandan İsrail, bir ülkeyle daha normalleşme anlaşmasına varmayı planlıyor. İddiaya göre o ülke Endonezya. Anlaşma için 2 milyar dolarlık rüşvet teklif edildi. (On4, Yazılı Medya) 

4. AFRİKA :

Tunus ve Libya dışişleri bakanları diyalog sürecini görüştü

Tunus Dışişleri Bakanı Osman el-Cerendi ile Libyalı mevkidaşı Muhammed Tahir es-Siyale, bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede Cerendi, Tunus hükümeti ve halkı olarak, Libya krizinin siyasi çözümünden yana olduklarını ve ülkede yeniden güven ve istikrarı sağlamaya dönük çalışmaları desteklemeye hazır olduklarını söyledi. (TRT Haber)

5. ASYA :

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı'ndan Türkiye vurgusu

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı'nın 2020 yılını değerlendirdiği basın toplantısında Türkiye ile Azerbaycan’ın sarsılmaz birliğine dikkat çekildi. Basın toplantısında Karabağ’ı işgal eden Ermenistan’a karşı yürütülen operasyonlarda birçok ülkenin Azerbaycan’a destek verdiği belirtilirken, "Vatan savaşında yüksek manevi desteğini esirgemeyen Türkiye'nin katkısını ayrıca vurgulamak lazım." denildi. (TRT Haber)

Karabağ Son Durum

• Ermenistan Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan  ve Güvenlik Servisi Başkanı Armen Abazyan'ın Moskova'ya gittiği duyuruldu.  İki yetkilinin Dağlık Karabağ ve sınır konusunda alınacak tedbirler ile ateşkesin devamı konusunda Rusya'da görüşmeler yapacağı bildirildi.
• Azerbaycan ordusunun Şuşa'ya ulaşımını sağlayan yoldan geçişine izin vermeyen Ermeniler, Goris, Kapan vb. yerlerde Azerbaycan sınırında kalan yolları kullanmak için Rusya'ya başvurdu.
• 27 Aralık'ta Hadrut çevresinde sızan Ermeni sabotajcılar ölü olarak ele geçirildi.
• Azerbaycan ordusunun kendi sınırlarını korumak için daha fazla asker sevk ettiği duyuruldu.
• Azerbaycan, başta Hadrut olmak üzere Syunik'te Ermeni sabotajcıların sınırları ihlal edip saldırması üzerine Syunik sınırındaki Şurnukh köyündeki Ermenilere köyün yarısını boşaltmaları için 1 gün süre verdi.
• Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar: "Azerbaycan'da Ortak Merkez'de görev yapacak personel Azerbaycan'a gitti. Ortak Merkez'in inşasının bitmesi ve faaliyete geçmesinin ardından 1 general, 35 subayımız derhal göreve başlayacak."
• Rus barış Güçleri, daha önce Ermenilerin açtığı mevzilerde Hankendi ve Ağdere cephesinde atış talimi ve savaş tatbikatı yaptı.
• Rusya Savunma Bakanlığının internet sitesinde, özellikle Sözde Dağlık Karabağ bayrağının yayınlanması Azerbaycan'ın egemenlik haklarına müdahale olarak nitelendirildi ve Azerbaycan'da tepki çekti. (@RusenPress)

Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev Orta Asya'da işbirliği çağrısı yaptı!

Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu ülkesinin, esas ortaklarıyla çok yönlü iş birliğini daha da geliştireceklerini açıkladı. Mirziyoyev, dış politikada Orta Asya ülkeleriyle iyi komşuluk, ortaklık ve stratejik işbirliğinin geliştirilmesine önem vereceklerini ifade ederek, bu çerçevede gelecek sene Taşkent'te Orta Asya ve Güney Asya ülkeleri arasındaki işbirliğini öngören üst düzey bir toplantının düzenleneceğini söyledi.(TRT AVAZ)

6. ABD : 

ABD Temsilciler Meclisi'nde savunma bütçesi tasarısı kabul edildi

ABD Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada, Başkan Donald Trump'ın veto ettiği 2021 yılı savunma bütçe tasarısı üçte iki oy çokluğu ile tekrar kabul edildi. 322 milletvekili Trump'ın vetosuna karşı oy kullanırken, sadece 87'si vetoyu destekleyecek şekilde oy verdi. Tasarının lehinde oy verenler arasında Cumhuriyetçi Parti'den 109 vekilin de bulunduğu dikkati çekti. Temsilciler Meclisi'nde çoğunluğun Demokratlarda bulunmasına rağmen, Cumhuriyetçilerin oyları olmadan üçte iki çoğunluğun sağlanmayacağı belirtiliyor. (DW Türkçe)

ABD'den Orta Doğu ülkelerine silah satışına onay

ABD Dışişleri Bakanlığı, Kuveyt'e 4 milyar 400 milyon dolar değerinde saldırı helikopteri ve Patriot sistemlerinin yedek parçaları; Suudi Arabistan'a 290 milyon dolar değerinde füze mühimmatı, Mısır'a Cumhurbaşkanlığı uçağı için 169.6 milyon dolar değerinde kızılötesi karşı koyma sistemleri ile hava araçları gelişmiş hedefleme podlarının satışına onay verdi.ABD Savunma ve Güvenlik İşbirliği Ajansı, Orta Doğu'da Kuveyt, Suudi Arabistan ve Mısır'a toplam değeri 4 milyar 859 milyon 500 bin doları bulan askeri satış onayına ilişkin tebligatı Kongre'ye sundu.(Sputnik)

7. RUSYA : 

 Rusya, muhalif lider Aleksey Navalny hakkında yolsuzluk soruşturması başlattı

Rusya, muhalif lider Aleksey Navalny hakkında, yönetimindeki kurumlara yapılan bağışları zimmetine geçirdiği iddiasıyla yeni bir soruşturma açıldığını duyurdu. Rus makamlar, Navalny ile birlikte adı açıklanmayan bazı şahısları 4,81 milyon dolar tutarındaki bağışları özel ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmakla suçluyor. Twitter üzerinden soruşturmayla ilgili açıklama yapan Navalny, "Beni öldüremeyince hapse atmanın yollarını arıyorlar. Putin'in emriyle açılmış uydurma bir soruşturma gibi duruyor" ifadelerini kullandı. (euronews)

Rusya'dan 'yaptırım misillemesi': Üst düzey Alman yetkililerin Rusya'ya girişi yasaklandı

Rusya, bazı üst düzey Alman güvenlik ve istihbarat yetkililerinin ülkeye girişini yasakladı. Dışişleri Bakanlığı, kararın ekim ayında Moskova'ya uygulanan yaptırımlara cevaben "Diplomatik karşılıklılık ilkesine göre" verildiğini duyurdu. Bakanlık ayrıca seyahat yasağından etkilenen yetkililerin adını vermezken, Alman makamlarının "çatışma hattını" sürdürmesi halinde "daha fazla tedbir uygulama hakkını saklı tuttuklarını" açıkladı. (euronews)

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov: "Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler son derece kıymetlidir"

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye ile Rusya ilişkilerinin Batı tarafından alınan yaptırım kararlarına bağlı olmadığını belirterek "Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler son derece kıymetlidir. Kendimize yetiyoruz diyebiliriz. İlişkilerimiz kimsenin agresif, dostane olmayan tutumuna ve kaprislerine bağlı değil." dedi. (sondakika/tass)

Lavrov: ABD’nin hukuksuz yaptırımlarına karşın Türkiye ile askeri-teknik işbirliğimizi sürdüreceğiz

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov Türk mevkidaşı Çavuşoğlu ile görüşmesi sonrasında, Rus yapımı savunma sistemi satın almış olması nedeniyle ABD’nin Türkiye’ye karşı yaptırım uygulama kararına istinaden, ‘hukuksuz yaptırımlara karşın Ankara ile askeri-teknik birliğini sürdüreceklerini’ söyledi. (ria/tass)

Putin aşı teklifinde bulundu, Erdoğan Bakanlığa talimat verdi: Türkiye ve Rusya'dan ortak koronavirüs aşısı kararı

Rusya ile ortak aşı geliştirme konusunda bakanlıklarımız mutabakat zaptı imzaladı. Sayın Putin, Rus aşısı konusunda telefonda Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teklifte bulununca, sayın Cumhurbaşkanımız Sağlık Bakanlığına talimat verdi ve iki ülke bakanlıkları arasında anlaşma imzalandı. Bu iş birliğinin amacı sadece aşının tedariği değil, ortak üretimi de dahildir. Rusya'dan "Sputnik V" ile bazı bilgiler talep edildi. Sağlık Bakanlığımız bilgilerin gelmeye başladığını söyledi." (sputnik/sondakika)

8. EKONOMİ :

Türkiye ile Birleşik Krallık arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalandı

Ticaret Bakanı Pekcan, Birleşik Krallık ve Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması ile Gümrük Birliği'nin 25 yıl boyunca getirdiği kazanımları korurken Birleşik Krallık ile ilişkileri daha da derinleştirme yönünde ilk adımı attıklarını bildirdi. Birleşik Krallık Uluslararası Ticaret Bakanı Truss da konuya ilişkin olarak, "İlişkilerimizin potansiyeli, gelecekte Türkiye’nin dinamizmi göz önünde bulundurulduğunda, Birleşik Krallık'ın global bir hizmet sağlayıcısı olduğu düşünüldüğünde çok da önemli olacaktır" dedi.  (NTV Para)

30 Aralık 2020 dolar - euro fiyatları

Piyasalar 2020 yılını kapatmaya hazırlanırken Türk Lirası güç kazanmayı sürdürüyor. Dün euro/TL 9 liranın altını test ederken dolar/TL, 7,33'ü görmüştü. Bugün de euro/TL yatay seyirde dolar/TL ise 7,37 seviyelerinde işlem görüyor. (NTV Para)