/assets/uploads/files/B%C3%BClten%20Nisan%202014.%281%29.pdf
Dönüşüm Sürecinde Milli İstihbarat Teşkilat: 2010-2015
Erhan Canikoğlu
Milli İstihbarat Teşkilatı, 2010’dan itibaren adım adım dönüşüyor. 26 Mayıs’ta MİT Müsteşarlığı’na atanan Hakan Fidan ile başlayan dönüşüm süreci, kurumun dokularını bozan ve onun gizli servis özelliğini örseleyen bir yönde ilerliyor. Teşkilat, geçmişte de birçok kez yasal, yapısal, görevsel ve kadro açısından değişikliklere tabi tutulmuştu. Ancak bu kez istihbaratın doğasından kaynaklanan ihtiyaçlara dayalı bir yapılanma, faaliyet alanına ya da yöntemine ilişkin değişiklik söz konusu değil. Kurumu parti çıkarları merkezli siyasetin emrine sokmaya dönük bir süreçten geçilmekte.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Türk İstihbaratını Yeniden Yapılandırmak
Mustafa Güler
Bilginin süratle çoğaldığı ve yayıldığı günümüzde, devletler için doğru bilgiye zamanında ulaşacak istihbarat kapasitesi milli güç çarpanıdır. İstihbaratsız ne politika ne harp ne de barış mümkündür. Türkiye Cumhuriyeti'nin 21.Yüzyıl başında sahip olduğu istihbarat kapasitesi ulusal çıkarlarımızı korumak için yeterli midir? Bu soruya, istihbarat kurumlarını son yıllarda yeniden yapılandırmış olan ABD ve İngiltere sistemlerini inceleyerek mukayeseli bir cevap aramak 21.Yüzyıl Türkiye'sine ışık tutabilir.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Obama’nın Dış Politikası Neden Yürümedi
Hasan Köni
George W.Bush’tan sonra büyük ümitlerle iş başına gelen Amerikan Başkanı Obama, ilk ziyaretini Türkiye’ye yaparak, Türkiye gibi ılımlı İslamı o zamanların demokrasiyle bütünleştirebilen Müslüman ülkelere destek olunacağının mesajını verip gezisinin ikinci durağı olarak Mısır’a gitmişti. Obama, Mısır’da İran’a ve Arap ülkelerine barış elini uzatmıştı. Uzatılan ele yumruk sıkmayacaklarını söylüyordu. Obama’nın asıl görevi, George Bush döneminin 6 trilyonu geçen askeri harcamalarıyla çöken Amerikan ekonomisini düzeltmek, morali bozulan Amerikan kitlelerinin para dünyasının başkenti Wall Street’i sarsan hareketleri önlemek Amerikan ekonomisini canlandırmak ve savaşları sona erdirmekti.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
TÜRKİYE’NİN ASKERİ İSTİHBARAT İHTİYACI
Sait YILMAZ
Türkiye, geniş olduğu kadar, sorunlar, çatışmalar ve istikrarsızlıklar içeren bir coğrafyada yaşamaktadır. Türkiye, jeopolitik ve jeostratejik durumu nedeniyle sürekli tehditlere maruz bulunmaktadır. Bunun temel nedeni Türklerin küresel ve büyük güç merkezleri arasına sıkışması, onların politikalarının bazen hareket noktası bazen hedefi olmasıdır. Türkiye coğrafyasında ancak güçlü, üniter, ulus-devletler yaşayabilir. Gelişen iletişim ve ulaşım çağında ne dağlar ne de denizler artık güvenli sınırlar değillerdir. Üç tarafı denizle çevrili olmasına rağmen birden fazla cephede mücadele etme gereği Türkiye’yi tarih boyunca olduğu gibi gene iç hat konumuna düşürmektedir. Teknolojik açıdan Türkiye, uzaya dayalı kabiliyetlerin yoğun olarak kullanıldığı hava, füze ve istihbarat kabiliyetleri ile kitle imha silahlarına karşı oldukça hassastır.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Türk Dış Politikası var mı? Edelman: Evet var!
İskender Öksüz
İlk bakışta Türkiye’nin dış politikası ilkesiz, rastgele görünebilir. “Komşularla sıfır sorun”dan “değerli yalnızlık”a; “Kardeşim Esad”dan, “Devirin Esed’i”ye zig zagları bu izlenimi veriyor. Fakat daha dikkatli bir analiz, dalgalanmaların yüzeyde kaldığını, köklerin başka yerde aranması gerektiğini ve bunların değişmediğini gösteriyor. “Bipartisan Policy Center” (İki Partili Siyaset Merkezi) üç ay önce yayınladığı raporda bu sonuca varmış. Aralık 2013 tarihli raporun başlığı, “Türk Davranışının Kökleri: Orta Doğu’da Türk Politikası’nın Evrimini Anlamak”
Devamı 21. Yüzyıl’da…
GES KOMUTANLIĞI’NIN MİT’E DEVRi
Ümit YALIM
Soğuk Savaş döneminde, 1950’li yılların sonlarına doğru kurulan ve yıllarca Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kuruluşunda hizmet veren Genelkurmay Elektronik Sistemler (GES) Komutanlığı, Başbakanlığın talimatı ile Milli İstihbarat Teşkilatı’na (MİT) devredildi. GES’in MİT’e devredilmesi için önce 21 Kasım 2011’de Genelkurmay Başkanlığı ile MİT Müsteşarlığı arasında protokol imzalandı. Devir ve teslim işlemleri 01 Ocak 2012’de tamamlandı. Elektronik birliklerle birlikte sinyal istihbaratı yapan iki adet Casa Uçağı da MİT’e devredildi. GES’in adı Sinyal İstihbarat Başkanlığı (SİB) olarak değiştirildi.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
VENEZUELA’NIN JEOPOLİTİĞİ
Kubilayhan ERMAN
Güney Amerika karasal bloğunun en kuzeyinde yer alan Venezuela Bolivar Cumhuriyeti, Karayip Denizi’ndeki uzun kıyı şeridi ve Atlas Okyanusu’na kolay çıkış imkânı veren konumu ile dikkat çekmektedir. Doğuda Guyana, güneyde Brezilya ve batıda Kolombiya, Venezuela’nın ortak kara sınırlarına sahip olduğu komşularıdır. Pasifik Okyanusu ve Atlas Okyanusu arasında geçişe imkân veren Panama Kanalı’na göreceli yakınlığı, Küçük Antil adalarına hâkim durumda bulunması Venezuela’nın jeopolitik güç ve önemine katkı yapmaktadır.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Kırım’ın Türkiye ve Türk Dünyası İçin Önemi
Anar Somuncuoğlu
Ukrayna’ya ait Kırım’ı 18 Mart 2014’de kendisine bağlayan Rusya, tek kutuplu dünyanın sona erdiğini bütün dünyaya açıkça göstermeye çalıştı. Yaklaşık 2007’den beri Soğuk Savaş’ın bitiş şartlarına meydan okuyan Rusya, sonunda Avrupa ve dünya haritasında önemli bir değişiklik yapmaya da yöneldi. Böylece bağımsız devletleri parçalayan, demokrasiyi dış politika aracı olarak kullanan bir güç daha ortaya çıktı. ABD’ye meydan okuyan Rusya, kendi etrafında kendi hegemonyasını kurmanın peşindedir.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Rusya-Ukrayna ve Kırım Denklemi
Merve Suna ÖZEL
Ruslar için Ukrayna tarihi ve kültürel olarak farklı bir yere sahiptir. Moskova Rusya’nın kalbi iken Ukrayna ise annesidir. Nitekim bu durum Kırım’da kendini göstermektedir. Yüzde 60 oranın da Rus nüfusun yaşadığı Kırım’ın stratejik ve jeopolitik açıdan da önemi yadsınamaz. Rusya’nın eski SSCB ülkeleri ile ilişkilerindeki çıkarlarını koruma noktasında Rus azınlıklar üzerinden yürüttüğü politikalarını, benzer bir şekilde Kırım’da uygulaması Kırım’ın bağımsızlığını getirirken aynı zamanda Eski Sovyet coğrafyasında da Rusya’ya karşı bir koridorun oluşmasına yol açabilecek bir süreci de tetiklemiştir.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
ABD’nin Orta Doğu’dan “Doğum İzni”
Şanlı Bahadır Koç
ABD’nin Orta Doğu’daki durumu bir Facebook statüsüyle özetlenseydi uygun ifade muhtemelen “biraz karışık” olurdu. ABD iddia edildiği gibi bölgeden “çekiliyor” mu? Yoksa ABD sadece bölgedeki konuşlanması, öncelikleri, araçları, metodları ve angajman kurallarını mı değiştiriyor? Bu yazıda ABD’nin Orta Doğu’dan nispi “geri çekilmesinin” neden, şekil, derece, muhtemel sonuç ve bölgesel aktörlerin hesap ve davranışları üzerindeki olası etkilerini tartışacağız.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
PKK’nın Ne Yapmak İstiyor?
Merve Önenli Güven
AKP Hükümeti ile Abdullah Öcalan arasındaki görüşmelerin başlamasıyla birlikte, Türkiye içerisindeki PKK gruplarının sınır dışına çekilmesi gündeme gelmiştir. Süreç incelendiğinde bu grupların, aslında geri çekilmedikleri, barınma alanlarını değiştirdikleri ve hareket serbestîsi kazanarak kırsal alanlardan şehir merkezlerine doğru bir yönelim sergiledikleri görülmektedir.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Türk Dünyası Araştırmaları Kütüphanesi ve Veri Tabanı
Kemal Üçüncü
Avrupa’da XVI.yüzyıldan itibaren Oryantalizm bağlamında başlayan Türkoloji araştırmaları kısa bir süre sonra Türkoloji adıyla müstakil bir disiplin haline geldi. XIX ve XX. yüzyılda ağırlıklı olarak filoloji perspektifinin yoğurduğu bakış açısı, kısa süre sonra Türk kültürünün bütün kadrolarının araştırıldığı bir anlam ve içeriği [Türklük bilgisi] biçimine dönüşmüştür.
Ülkemizde ilmi manada Türklük araştırmaları ağırlıklı olarak da Meşrutiyet sonrası dönemde ilmî bir hüviyete kavuşmuştur. Yani Türkoloji araştırmalarının başlangıcından yaklaşık 300 yıllık bir gecikmeyle sürece dahil olduk.
Devamı 21. Yüzyıl’da…
Sovyetler Birliği’nin Ölümcül Silahı: Kim Philby
Mehmet Efe Tuzcu
1949’da CIA, kalabalık bir Ukraynalı grubu eğiterek paraşütle Batı Ukrayna’ya indirmeyi planlar. Oradaki Bolşevik karşıtı unsurlarla irtibat kurması beklenen grup, Karpat Dağları’na indirildikten kısa bir süre sonra Sovyet ajanları tarafından derdest edilerek idama veya müebbet hapse mahkûm edilirler. Yine Ekim 1949’da, CIA tarafından Malta’da hazırlanan dokuz Arnavut, komünist hükûmete karşı faaliyet yürütmek üzere, bir gemiyle Arnavutluk’a çıkarılır. Bunlardan üçü karaya ayak basar basmaz öldürülür, geri kalan altısı da kısa sürede Arnavutluk polisi tarafından yakalanarak idam edilir. Bir süre sonra daha kalabalık bir Arnavut grubu, Münih’te eğitilerek Arnavutluk’a paraşütle indirilir. Ancak bu grup da kısa süre içinde ortadan kaldırılır…
Devamı 21. Yüzyıl’da…
