Maksatlı Tırmandırma mı? Moskovayla Ankara Arasındaki Kavga NATO'yu Alarma Geçiriyor.

--Rus Jetinin İttifak Üyesi Türkiye Tarafından Vurulması NATO'yu İkiye Böldü. Bazı NATO Üyesi Ülkeler Olayın Tırmanabileceği Kaygısını Yaşarken Bazı Ülkeler İse Birilerinin Putin'e Haddini Bildirmesi Gerektiği Düşüncesinden Hareketle Olayı Olumlu Karşılıyor-- NATO Genel sekreteri yanlış anlaşılmalara cevaz vermemeye çaba gösteriyor. Salı günü açıklamada bulunan Jens Stoltenberg, "Biz geçtiğimiz hafta patlak veren olaydan önce ittifak ülkeleriyle Türk hava savunmasına gerekli desteğin nasıl verileceğini kararlaştırdık. Şimdilerde ise yaşanan gerginliğin nasıl azaltılacağı sorusuna odaklandık." vurgusu yaptı ve bu tür olayların önlenmesi için gerekli mekanizmaların geliştirilmesine değindi. Stoltenberg, "Bu tür olaylarla" bir hafta önce Türkiye-Suriye sınırında yaşananları kastediyor. Türk hava kuvvetleri, 17 saniye sürdüğünü söylediği hava sahası ihlali sonucu Suriye'ye uçan bir Rus jetini vurmuştu. Bunun ardından ittifak üyesi Türkiye ile Rusya arasında ilişkilerdeki gerginlik dramatik bir biçimde tırmandı. Kremlin Lideri Vladimir Putin yangına körükle gidercesine olayı, Türk hükûmetini İslam Devletini (İD) desteklemekle suçlayarak; yani Paris saldırılarından sorumlu tutulan grubu desteklediği şeklindeki ifadeleriyle daha da tırmandırdı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise suçlamaları reddediyor. NATO müttefiki ülkelerin durumu ne denli ciddiye aldığı ise Stoltenberg'in NATO Dışişleri Bakanları toplantısı sonrasındaki açıklamalarından anlaşılıyor. Norveçli Genel Sekreter Ukrayna sorununda Moskova'yı provoke eden hatta iğneleyici ifadeler sarf ederken bu olayda belirgin bir biçimde kendini frenlediği görülüyor. Diplomatik çevrelerden, "Üye ülkeler olaydan dolayı ciddi anlamda kaygı içinde" deniyor. Çünkü şimdilerde söz konusu olan Ukrayna gibi üçüncü bir ülke değil ittifak ülkesi Türkiye. NATO üyesi ülkelerin bir çoğunun kaygısı Türkiye'den ziyade kendilerinin de askerî anlamda sorunun içine çekileceği yönünde. Her ne kadar NATO üyesi ülkeler, Türkiye'yi hava sahasını ihlal eden Rus jetini vurduğu için eleştirmese de Türkiye’den yapılan resmî açıklama onları kuşkulandırıyor. Resmî açıklamada, jetin, hava sahasını ihlal etmesine reaksiyon olarak vurulduğu söyleniyor. Ama Brüksel'in arka planda sahip olduğu bilgiler, olayın Rusların sınırın diğer tarafındaki Türkmenleri bombalamasıyla yaşandığı yönünde. Türkiye kendini bu azınlığın koruyucusu olarak görüyor ve var gücüyle Rusya'nın Suriye lideri Beşar Esad'ı korumasını engellemek istiyor. Konuyu eleştiren ülke Başbakanlarında biri de Türkiye'nin sıklıkla Yunan hava sahasını ihlal ettiğini ima eden Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras. Çipras, Twitter hesabından Başbakan Ahmet Davutoğluna hitaben yazdığı mesajında, "Çok şükür bizim pilotlarımız sizinkilerin Ruslara karşı olduğu gibi asabi değil." diyor. Güvenlik mekanizmalarının arttırılması gerektiği konusunda NATO müttefikleri hemfikir. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ve İngiltere gibi ülkeler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ile Avrupa'daki askerî tatbikatlara ilişkin kuralları yeniden gözden geçirme konusunda ısrar ediyor. Buradaki hedef Rusya'nın habersizce yaptığı askerî "Snap Exercises" adlı tatbikatların daha iyi kontrol edilebilmesi. Almanya, ittifak çevrelerinden edinilen bilgilere göre bunu yeterli görmüyor. Federal Almanya, Rusya ile daha fazla diyaloğun sağlanması için somut bir sinyalden; son olarak haziran 2014'te diplomalar düzeyinde yapılan NATO-Rusya Konseyi toplantısı gibi somut olaylardan hareket edilmesini savunuyor. Almanya, Paris saldırılarından sonra İD'ye karşı mücadelede Rusya ile yakınlaşan Fransa'ya bu anlamda güvenebilir. Rus jetinin vurulmasıyla ilgili Brüksel'den yükselen seslerin olumlu tarafı da yok değil. Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius, " Aslına bakarsanız Türkiye, NATO hava savunmasının inanırlığını kanıtlamış oldu." diyor.(Kaynak:Ansgar Haase,DPA,Almanya,01 Aralık 2015)