Geçtiğimiz günlerde Türkiye'yi ziyaret eden CIA Başkanı, "çuvalcı general" lakaplı David Patreus ve senatörler McCain ve Lieberman'ın ardından ABD Genelkurmay Başkanı Org. Martin Dempsey, kritik Türkiye ziyareti için Pazar akşamı Ankara'ya gelmiştir. Genel Kurmay Başkanı Necdet Özel'in ABD ziyaretini hatırlamakta fayda vardır.
Necdet Özel , göreve gelmesinden yaklaşık 9 ay sonra Mayıs 2012'de Washington ziyaretinde, ABD Genelkurmayı tarafından ağırlanmıştır. General Dempsey ve Savunma Bakanı Leon Panetta ile görüşen Orgeneral Özel, Suriye konusunda atılacak her adımın meşru olmasını istemiş ve Türkiye'nin Suriye ile ilgili her adımından hükümetin sorumlu olacağını ve Türkiye'deki muhatabın hükümet olduğunu bildirmiştir.
Dempsey'nin bu ziyareti Türkiye'nin Suriye konusundaki yoğun çabalarının bir takdiri ve ABD desteğinin Türkiye'nin arkasında olduğunu göstermek olduğu kadar aynı zamanda Türkiye'ye bir mesaj niteliği taşımaktadır.
Kısa süre önce CIA Başkanı ile önemli senatörleri ağırlayan Türkiye'nin, Dempsey'e de "Sığınmacı sorunu derinleşiyor, bu yük komşu ülkelerin sırtına yıkılmasın" mesajı vermeye hazırlandığı daha önce ifade edilmiştir. Uzmanlar ise Dempsey'nin bu konudaki tutumunu değiştirmeyeceğini ifade etmişlerdir. Hatırlanacağı gibi General Dempsey daha önce verdiği bir mülakatta Suriye'ye açılacak bir İnsani Koridor'un gereksiz olduğunu ve bunun Türkiye'yi ve ABD'yi sıcak çatışmaya sürükleyebileceği ihtimalini ortaya atmıştır.
Orgeneral Dempsey'nin "insani koridor"a karşı olduğunu açıklamasının ardından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türkiye'nin konu ile ilgili görüşlerini açıklamak amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni toplantıya çağırmıştır. Ancak bu toplantıya 15 Güvenlik Konseyi üyesi ülkeden yalnızca beşi katılmıştır. Dempsey'nin görüşlerinin ardından şimdiye kadar Türkiye'yi desteklediğini her platformda söyleyen ABD temsilcileri bu oturuma katılmamışlardır.
ABD Genelkurmay Başkanı Martin Dempsey'in Ankara ziyareti öncesinde ABD Savunma Bakanlığı Pentagon'un sitesinde Dempsey ile yapılan bir söyleşiye yer verilmiştir. Dempsey Ankara'ya hareketi öncesinde Suriye konusunda Türkiye ile ABD'nin çıkarlarının aynı olduğunu ifade etmiştir. Orgeneral, Türkiye'nin güneyinde bir tehditle karşı karşıya olduğunu ve ABD'nin bu konuya hem ikili ilişkiler hem de NATO penceresinden baktığını söylemiştir.
Orgeneral Dempsey 14-16 Eylül tarihleri arasında Romanya'nın Sibiu kentinde yapılan NATO Askeri Komitesi Konferansı'na katılmıştır. Dempsey bu ziyaretin ardından Türkiye'ye hareket etmiştir.
Orgeneral Martin Dempsey, gezisinin başlangıcında yaptığı açıklamada, Suriye krizinin bölgede olası etkilerini daha geniş perspektifte konuşmayı planladığını söylemiştir.
Türkiye'ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştiren Orgeneral Dempsey, Genelkurmay Karargahı'nda 16 Eylül günü askeri törenle karşılanmıştır.
Haber kaynaklarına göre Özel-Dempsey görüşmesinde; Suriye'deki iç karışıklık, Türkiye sınırına mülteci akını ve mültecilerin konakladığı kamplar masaya yatırılmıştır. Dempsey'nin Suriye'deki kimyasal ve biyolojik silahların varlığına dikkat çektiği, Türkiye'ye yönelik açık bir tehdit olmasa da yine de "ihtiyatlı olunması gerektiği" uyarısını yaptığı öğrenilmiştir. Görüşmede ayrıca terör örgütüne yönelik ortak mücadele stratejileri ve PKK'ya karşı izlenecek yol haritası da konuşulduğu iddia edilmiştir.
Bu kapsamda Orgeneral Özel'in, PKK ile çatışmaların Türkiye toprakları içinde en üst düzeye çıktığı bu dönemde, ABD'nin, K. Irak'taki PKK hedeflerinin tespitinde anlık istihbarat toplama süresini 24 saate çıkartması talebini yinelediği ifade edilmiştir. Necdet Özel Dempsey'e ABD'nin Türkiye'ye anlaşma imzalamasına rağmen teröre karşı anlık istihbarat vermediğini aktarmıştır. Ancak Dempsey 24 saatlik anlık istihbarat talebine "O halde Afganistan'da Talibanla siz (Türkiye) savaşın. El Kaidesiz Suriye için siz devreye girin" diye cevap verdiği öğrenilmiştir.
NATO'nun yeni savunma stratejisi "Akıllı Savunma Projesi" kapsamında ittifak üyeleriyle Türkiye'nin yapabileceği projeler üzerinde çalışıldığı da iddia edilmiştir.
Dempsey'nin Ankara ziyaretini Cumhuriyet gazetesinden Utku Çakırözer; "AKP hükümetinin öncelikli beklentisi Suriye'de içine düştüğü zor durumdan ABD'nin somut desteğini alarak kurtulmak" diye yorumlamaktadır. Gerçekten de hükümet, ABD'den bile hırslı ve istekli olduğu Suriye konusunda yalnız kalmıştır. Bu konuya daha önce 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü'nün internet sayfasında yayınlanan 2 Nisan'daki "Yalnızlaşan Türkiye mi Suriye mi?" ve 13 Nisan'daki "Türkiye'nin son hamlesi kendi elinde mi?" makalelerinde değinilmiştir.
Orgeneral Dempsey'in görüşmelerinden ön plana çıkan başlıklar şimdilik bunlardır. Önümüzdeki günlerde görüşmeler açıklandığı takdirde ziyaret yeniden incelenecektir.
