Barzani 7 Haziran’daki açıklamasında 25 Eylül referandumunu duyurduğunda ve sonrasında Türk hükümeti konuya gereken önemi vermemiş, karşılık verilecek mi yaptırım uygulanacak mı sorularına “hayır yaptırım uygulamayacağız, savaşacak halimiz yok” gibi cevaplar verilmişti. Ancak referanduma bir hafta on gün kaldığında yani yumurta kapıya geldiğinde Türk hükümetinden Barzani’nin referandumunun Türkiye’nin ulusal güvenlik sorunu olduğu açıklamaları geldi ve şimdi yaptırımlarından askeri müdahaleye kadar geniş bir yelpazede sert tedbirlerin alınmasına yönelik hazırlıklar yapılıyor. Bu konuyla ilgi kapsamlı analizler bu sitede yayımlandı. ……PKK/PYD BÖLGESİNDE YEREL SEÇİMLER YAPILIYOR…… Bu kısa yazıda dikkate getirmek istediğim konu ise neredeyse Barzani’nin referandumuyla eş zamanlı hayata geçirilmeye çalışılan Suriye kuzeyinde PKK/PYD kontrolündeki bölgelerde başlayan yerel seçimler süreci. Bu süreçteki ilk seçiler bugün yani 22 Eylül’de yapılıyor. Bölgeden gelen haberler sandıkların kurulduğu ve oy verme işlemlerinin öyle veya böyle yapıldığı yönünde. Dün Sputnik’e açıklama yapan PYD’nin başkanı Salih Müslim, Şam yönetiminin ihtilafına rağmen Suriye kuzeyinde Kürtlerin denetimindeki (PKK/PYD’yi kastediyor) bölgelerde yapılması planlanan yerel belediye ve bölgesel meclis seçimleri için hazırları tamamladıklarını ve seçimleri yapacaklarını söylemiş, yerel yönetim konseylerinin yöneticilerinin seçileceğini belirtmişti. Müslim seçimlerde gözlemcilerin de bulunduğunu belirtmiş ancak bunların hangi ülke ve kuruluşlardan olduğunu açıklamamıştı. Rudaw gibi haber siteleri oy verme işleminin yapıldığını belirten haber ve fotoları paylaşıyor. ……SURİYE’DE IRAK’TAKİ UYGULAMALARIN KOPYASI YAŞANIYOR……. Türk hükümeti Barzani’nin bağımsızlık referandumuna geç kalınmış bir tepki gösteriyor, çünkü ok yaydan çıkmış gibi gözüküyor ve Türk hükümeti Barzani ile tesis ettiği ilişkilerle maalesef buna ortam hazırladığını görmek istemedi. Şimdi benzer bir tehlike Suriye kuzeyinde gelişiyor. Suriye kuzeyinde ABD koruma şemsiyesindeki PKK/PYD kontrol ettiği alanlarda oldu bittilerle tesis ettiği yönetimi resmileştirme, meşrulaştırma hamlelerini sürdürüyor. Ancak bu hamlelere zamanında ve anında karşılık verilmediğinden PKK/PYD yönetimi hızla devletleşmeye gidiyor. Irak kuzeyinde 20-30 yılda yaşananların Suriye kuzeyinde 2-3 senede yaşandığının farkına varılmalıdır. Örneğin, kanton yönetimleri ilan edildi hiçbir tepki verilmedi ya da Mart 2016’da PYD Suriye kuzeyinde federasyon ilan ettiğinde, tarafımızdan yapılan uyarılara rağmen, hiçbir tepki verilmedi, yok sayıldı. Ama sizin yok saymanız arazideki gelişmeler üzerinde de etkili olmadığınız sürece var olmaya ve büyümeye devam ediyor. Suriye kuzeyinde de öyle oldu. Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak 2016 sonlarına doğru Rusya tarafından hazırlanan yeni Suriye anayasa taslağında Kürtlere özerklik veren maddelere yer verildi. Türk hükümeti bunları da görmezden duymazdan geldi. Ve 2017 yaz aylarına gelindiğinde PKK/PYD kontrol ettiği bölgelerde yerel yönetici ve meclis seçimleri yapacağını açıkladı, yine tepki verilmedi. Ve gelinen gün itibariyle o seçim süreci fiilen başladı. Bu arada PKK/PYD’nin kendi bölgesine yönelik anayasa hazırlığı içinde olduğu da biliniyor. Bütün bu kısa özet şunu gösteriyor. Irak’ta da 2003 sonrasında merkezi yönetim ülkenin genel güvenliğine ilişkin çalışırken Barzani yönetimi elini çabuk tutup emrivakilerle kendi bölgesel yönetimini kurdu, seçimlerini yaptı ve oluşturduğu tek yanlı mevzuatı da aynen Irak anayasasına girmesini sağladı. Suriye’de şimdi yaşananlar da bundan hiç farklı değildir. ..….NE YAPMALI?........ Türkiye değişik motivasyonlarla Rusya ve İran ile birlikte Suriye’de bir işbirliği alanı yaratmaya çalışmaktadır. Ancak bu işbirliğinin yukarıda belirtilen ve aynı Barzani yönetimi ve referandumu gibi Türkiye’nin güvenlik ve bekasına tehdit oluşturacak konulara çözümü içermediği gibi uzun vadeli öngörülerle yapılmadığı anlaşılmaktadır. Türkiye söz konusu tehditlerle ilgili olarak ABD ile de adeta düşman kamplardaymış gibi bir pozisyon içinde ve Suriye kuzeyinde terör örgütünün güvenli sığınağı gittikçe büyümekte ve sağlamlaşmaktadır. Ama unutulmasın ki yılanın başı küçükken ezilmelidir. Bu yapılmazsa çok değil 1-2 sene içinde Barzani’nin talep ettiklerinin aynısının Suriye kuzeyinde PKK/PYD’den gelecektir. İşte o zaman alacağınız bazı taktik tedbirler bu stratejik hatayı ortadan kaldırmayacaktır. Dolayısıyla Barzani kriziyle uğraşırken Suriye kuzeyindeki tehdidin giderek büyüdüğü, kalıcı hale gelmekte olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Çünkü Irak kuzeyindeki tehdit Suriye kuzeyindeki tehditle yüzde yüz irtibatlıdır.