İran'da Son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Hasan Ruhani, yerine getirilmeyen vaatlerle cumhurbaşkanlığını kazanmayı başardı. Seçim sırasında İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İran'da Türk Dil Kurumu kurma, İran'da ilkokuldan Türkçe eğitimine söz vermesine rağmen İran Türklüğüne karşı baskılar artmaktadır. Ancak Ruhani'nin başkanlığının sonuna bir yıl kaldı ve sözlerinin hiçbiri henüz yerine getirilmedi.

İran İslam Cumhuriyeti yönetimi Türklere karşı baskıcı politikalar her geçen gün şiddetini artırmaktadır. Şimdi de İranlı Türk aktivist Lisani’ye verilen 15 yıl hapis cezası onandı. Karara çeşitli sivil toplum kuruluşlarından tepki yağdı.

İran’da Türk dilde eğitim gibi en temel insan hakları taleplerini dile getiren Lisani, geçtiğimiz yıllarda da defalarca tutuklanmış; “yönetim aleyhine propaganda” gibi suçlardan hapis, para, kırbaç cezalarına çarptırılmıştı. 53 yaşındaki Türk aktivist Lisani, 15 Ocak 2019'dan bu yana tutulduğu Erdebil Hapishanesi'nde birkaç kez açlık grevi yapmıştı.[1] İran İslam Cumhuriyeti yönetiminin baskısının yıldıramadığı Türk aktivist, son olarak 8 Temmuz 2019’da “ülke güvenliğini bozmak amacıyla örgüt kurmak” suçlamasıyla 8 yıl hapis ve 2 yıl Yezd’e sürgün cezasına çarptırılmış, temyize taşıdığı ceza 1 Ekim 2019 tarihinde Mahkeme tarafından 15 yıl hapse mahkum edilmesiyle neticelenmişti. Geçtiğimiz hafta Yüksek Mahkeme bu cezayı onadı.[2]

Öte yandan Dr. Latif Hasani, Sahand Maali, Siyamek Mirzai, İbrahimNuri, Ali Azizi ve birçok İranlı Türk aktivist şimdi İran hapishanelerinde tutulmaktadırlar.

İran Anayasası'nın 19. maddesine rağmen, İran'ın en büyük etnik grubuna karşı ayrımcılık sürmektedir.[i] Türk aktivistlerin çoğu, İran'ın asli kurucu unsuru Türk milleti olarak, İran'da Türkçe resmi, hukuki, zorunlu devlet dili olmasını talep ediyorlar.

[1] https://www.sondakika.com/haber/haber-iranli-turk-aktivist-lisani-ye-verilen-15-yil-13391386/

[2] https://www.tamgaturk.com/hapis-cezasi-onanan-turk-gazeteci-abbas-lisani-icin-imza-kampanyasi/

[i]  Madde 19: "İran halkı, etnik kökenlerine veya kabilelerine bakılmaksızın eşit haklara sahiptir ve renk, ırk, dil ve benzerleri bir ayrıcalık oluşturmayacaktır."