NY Times gazetesinin ortaya koyduğu belgelerde, Trump’ın şirketlerinin, özellikle otellerinin ve golf kulüplerinin,  yıllardır zarar ettiği ve büyük bir borç içinde olduğu yazıyor. Zararının karından daha fazla olması sebebiyle de Trump yıllarca vergi ödemekten kaçabilmiş.  İddialar arasında Trump’ın bireysel olarak yükümlülük altında olduğu ve 4 yıl sonra vadesi dolacak 300 milyon dolarlık bir borç da var. Aynı zamanda Trump’ın bürokratlarla ve lobicilerle sadece kendi işletmelerinde görüşerek gelir elde ettiği de başka bir iddia. Trump, içerisinde Türkiye’nin de bulunduğu yabancı ülkelerden lisans anlaşmaları sayesinde de başkan olduğu ilk iki sene içerisinde 73 milyon dolar gelir elde etmiş. New York Times gazetesi Donald Trump’ın vergi ödememek için kişisel birçok harcamasını da vergiden düşmek için kullandığını iddia etti. Bunların arasında kişisel jetinin masrafları ve televizyon programı çekerken harcadığı 70 bin dolarlık kuaför masrafı da var. Ortalama gelire sahip bir Amerikalı ise  her yıl bilyoner Trump’ın ödediği vergiden çok daha fazla vergi ödüyor.

Trump ne diyor?

Trump ise bütün iddiaları “yalan haber” ve “cadı avı” diyerek reddetti. “ Vergi ödedim. Ödediğim vergilerin denetimi biter bitmez bunu göreceksiniz. Milli Gelir İdaresi ( IRS) bana kötü davranıyor” dedi. IRS, 2011’den beri Trump’ın aldığı 73 milyon dolarlık vergi iadesini araştırıyor. Trump da gelir vergisi kayıtlarını ancak bu denetim bittiğinde paylaşabileceğini söylüyor ancak böyle bir yasak yok. Trump isterse gelir vergisinin dökümanlarını paylaşabilir. Trump, “Apprentice” adlı televizyon programından kazandığı gelirden 95 milyon dolar vergi ödemiş ancak daha sonra 73 milyon dolarlık bir  vergi iadesi almış. IRS, bu vergi iadesinin haksız yere alındığını tespit ederse Trump 100 milyon dolardan daha fazla  ceza alabilir. Trump’tan sonra Trump’ın kampanya şefi  ve avukatları da iddiaları yalanlayarak Trump’ın vergi ödediğini söyledi. Bu noktada bir anlaşmazlık var.. ABD’de iki çeşit vergi türü var. Biri devlete diğeri de eyalete ödenen vergi. Trump ve avukatları Trump’ın  devlet vergisini ödediğini iddia ediyor olabilir, NY Times ise Trump’ın eyalete ödenen vergiden kaçtığını iddia ediyor.

Zamanlama bir tesadüf mü?

Nixon’dan bu yana bütün devlet başkanları gelir vergisi beyanında bulundu. Bu yasal bir zorunluluk değil ancak artık gelenek haline gelmiş bir uygulama. Trump ise bu geleneği bozarak başkanlık koltuğuna geldiği günden beri gelir vergisi beyanında bulunmadı ve bu konuda kendine açılan bütün davaları kapatmak için uzun hukuk mücadelelerine girişti. Uzun süredir bir tartışma konusu olan bu gelir vergisi meselesinin NY Times tarafından şimdi ortaya çıkarılması elbette ki tesadüf değil. Seçime sadece bir ay kala birbiri ardına patlayan skandallarla Trump gözden düşürülmeye çalışılıyor. NY Times, bilgileri edindiği kaynağı da kaynak afişe olmak istemediği için açıklamıyor.

Başkanlık seçimine etkisi

Bu skandalın başkanlık seçimine etkisi henüz belli değil. Hillary Clinton, 2016 yılında başkanlık münazarasında Trump’ı vergi ödememekle suçlamış Trump da Clinton’ın bu eleştirisini kabul edercesine cevaben “ Bu beni zeki yapar.” demişti. Buna rağmen Trump başkanlık seçimini kazanmıştı. ABD’de öylesine büyük bir siyasi kutuplaşma var ki bu skandalın Trump destekçilerini yıldırması zor. Trump hangi skandala karışırsa karışırsın ülke ortadan ikiye bölünmüş durumda ve belli bir kesim büyük bir Demokrat nefreti içerisinde Trump’ı desteklemekte. Skandalın sadece kararsız seçmenler üzerinde bir etkisi olacaktır. Ancak Trump iddiaları çürütmeyi başarabilir veya bunu seçime kadar erteleyebilir ya da vergi ödememesini vergi sistemindeki yasal boşluklara dayandırarak meşru bir tabana oturtursa skandalı kendi lehine çevirebilir..  Bu akşam gerçekleşecek başkanlık münazarasında ise Biden’ın Trump’ı vergi skandalı üzerinden eleştireceği kesin. Trump’ın bu eleştirileri nasıl savuşturacağı merak konusu.

Zeynep Lara Kadıoğlu

REFERANSLAR

https://www.bbc.com/news/world-us-canada-54323654

https://www.bbc.com/news/technology-54319948

https://www.haberturk.com/yazarlar/oray-egin/2818113-trump-vergi-odemiyormus-kimin-umurunda