Suriye'deki kriz ve bu bağlamda IŞİD'le mücadele yeni bir şekil alıyor. Özellikle 30 Eylül'den itibaren Rusya'nın fiilen Suriye'ye müdahil olması ve askeri operasyonlara başlamasıyla Suriye'deki savaşın tarafları ve savaşın şekli de değişmeye başladı.
Aslında bu değişiklik Türkiye'nin İncirlik Mutabakatı adı altında başta İncirlik olmak üzere Diyarbakır, Batman, Malatya/Erhaç gibi Türk askeri üslerini Amerikan askeri varlığına açmasıyla başlamıştı. ABD'nin bölgeye ve özellikle müttefiki Esad'ın hemen yanı başına askeri yığınak yaptığını gören Rusya da hızla Esad rejimini desteklemek üzere Suriye'ye şuanda 4.000 civarında olan asker ile 40 civarında savaş uçağı/helikopter, elektronik harp sistemleri, füze sistemleri, askeri üslerin güvenliğine yönelik hava savunma sistemleri ile bazı ağır ve hafif topçu sistemlerini, ayrıca savaş gemilerini gönderdi.
Bu hareketle Rusya'nın Suriye'de uçuşa yasak saha ve güvenli bölgeler oluşturduğunu (Suriye batısında Halep-Hama-Şam hattında), ABD ve diğer koalisyon ülkelerinin hareket serbestisinin engellendiğini gören ABD Ağustos'un ilk haftasında İncirlik'e gönderdiği 6 adet F-16'yı Ekim ayı ortalarında çekti. Bu uçakların yerine önce tank katili olarak da bilinen 12 adet A-10 savaş uçağı konuşlandırdı. Bugün (06 Kasım) ise 6 adet F-15 savaş uçağı İncirlik'e indi.
İncirlik Mutabakatı Boşa Çıktı!
Türk askeri üslerinin, TBMM'den geçen tezkereye dayanarak oluşturulduğu iddia edilen İncirlik Mutabakatına göre IŞİD'le mücadele kapsamında kullanılması öngörülmektedir. Ancak Amerikan F-15 savaş uçaklarının İncirlik'te görevlendirilmesine ilişkin olarak ABD Avrupa Komutanlığından yapılan açıklamada 6adet F-15C tipi hava muharebe uçağının İngiltere'deki 48'inci Fighter Wing Üssü'nden İncirlik Üssü'ne gönderildiği, Türk hava sahasının korunmasına destek ve Türk hava sahasına dışarıdan olası sızmalara karşı için görevlendirildiği bildirildi. ABD Avrupa Komutanlığı uçakların Türkiye'nin talebi üzerine gönderildiğini de açıkladı. Böylece perde arkası görüşmelerde Türkiye'nin ABD'den talepte bulunduğu da ortaya çıkmış oldu. Hükümetten ABD tarafının yaptığı bu açıklamanın doğru olup olmadığını, doğruysa neden böyle bir talepte bulunduğunu açıklamasını beklemek en doğal hakkımızdır. Çünkü bu girişimin zaten yazılı ve imzalı olmayan İncirlik Mutabakatının en azından kamuoyuna açıklanan içeriğine ve tezkerenin hükümlerine aykırı olduğu aşikardır.
T.C. Devletinin Egemenlik Haklarının Kullanımının Paylaşılması ya da Devredilmesi
Ekim ayı başında Rus savaş uçaklarının 3 kez yaptığı hava sahası ihlali (bunlardan başka hava sahası ihlali yaşanmamıştır) gerekçe gösterilerek Amerikan savaş uçaklarının Türk hava sahasını korumak üzere görevlendirilmesi için ABD'den talepte bulunulması ve bunun artık fiilen gerçekleşmesi aslında devletin en temel egemenlik haklarından birinin başka bir devlete yani ABD'ye devredilmesi en azından paylaşılması anlamındadır. Bu sitede İncirlik Mutabakatıyla ilgili yayımladığımız makale ve yorumlarda ucu açık şekilde herhangi bir sınırlandırma içermeyen mutabakatla Türk askeri üslerindeki Amerikan askeri varlığının büyüklüğünün ve yapılacak operasyonların tamamen ABD inisiyatifine geçebileceğine dikkat çekmiştik. Amerikan insansız uçaklarının ve F-16'ların Türk yetkililerden habersiz olarak hava operasyonları yapması ve son olarak F-15 savaş uçaklarının Türk hava sahasını korumak maksadıyla gelmesiyle bu durum fiilen gerçekleşmiş oldu.
Amerikan Savaş Uçağı Rus Savaş Uçağını Düşürürse?
Ve en basit şekliyle anlatacak olursak, Suriye sınırında hava sahamızı ihlal eden bir Rus savaş uçağının düşürülüp düşürülmeyeceği ABD'nin inisiyatifinde olacaktır. Aynı şekilde Rus uçağının düşürülmesi söz konusu F-15 uçaklarının Suriye hava sahası üzerindeki diğer Amerikan savaş uçaklarına eskort ederken de karşılaştığı Rus uçaklarına müdahale ederken de gerçekleşebilir. F-15C uçaklarının hava-hava muharebeleri için dizayn edilmiş ve silahlandırılmış uçaklar olduğu dikkate alındığında böyle bir senaryonun gerçekleşmesi oldukça muhtemeldir. Türkiye'nin hava sahasını korumak üzere sınır hattında veya Suriye topraklarında Rus uçağı düşürülürse Rusya'nın Türk hava sahasından gelen savaş uçaklarının Rus savaş uçağını düşürdüğünü belirterek Türkiye'yi saldırganlıkla ve savaş başlatmakla suçlayabilecek ve Türk topraklarına yönelik karşılık verebilecektir. Bu durum I. Dünya Savaşında Alman savaş gemileri Goeben (Yavuz) ve Breslau (Midilli)'ya Türk bayrağı çekilerek Rusya'nın Sivastopol ve Odesa limanlarını bombalamasıyla Osmanlı İmparatorluğunun savaşa girmesine neden olmasından hiçbir farkı olmayacaktır.
Ne Yapmalı?
Kuzey Avrupa (Baltık Denizi), Doğu Avrupa, Karadeniz ve şimdi de Doğu Akdeniz (Suriye)'de Rusya'nın etkisini artırmasını kendi çıkarlarına aykırı gören ABD, NATO'yu kullanarak Rusya'ya karşı koymanın hesabını yapmaktadır. Ancak bunu yaparken müttefiklerinin çıkarlarını göz ardı eden bir tavır sergilemekte, müttefikleri adına inisiyatif kullanıp kararlar almaktadır. Nitekim ABD'nin IŞİD'le mücadele edeceğim diyerek Türk askeri üslerine askeri yığınak yapmasının aslında Rusya'ya karşı bir askeri yapılanmaya dönüştüğü de artık çok aşikardır. Bu Türkiye'nin çıkarlarına uygun değildir. Türkiye herhangi bir savaş halinde olmadığı Rusya'nın hava sahası ihlalini görüşmelerle çözebilecek güçtedir, nitekim ilk baştaki ihlaller haricinde Ekim ayı başından bu yana hava sahası ihlali olmamıştır. Türkiye IŞİD'le mücadele kapsamında açtığı Türk askeri üslerinin kullanımı kararını gözden geçirerek ABD uçaklarının kullanımına kapatmalıdır. Türkiye IŞİD ve muhtemel Rusya krizine odaklandırılarak PKK/PYD tehdidi ve buna bağlı olarak Suriye kuzeyinde ABD nüfuz alanına giren bölgede Kürt koridoru oluşumunun gözden kaçırılmasına müsaade etmemelidir.
