ABD'nin New Jersey Senatörü Demokrat Bob Menendez, Kentucky Senatörü Cumhuriyetçi Rand Paul ve Connecticut Senatörü Demokrat Chris Murphy, BAE'ye F-35 dahil 23 milyar doları aşkın 4 paket silah satışını içeren Dışişleri Bakanlığı onayına karşı 4 Ret Karar Tasarısı sundu.
Senatörler, tasarılarda 1976'da çıkarılan Silah İhracat Kontrol Yasasını gerekçe göstererek BAE'ye ikisi F-35A savaş uçağı ve MQ-9B Reaper Silahlı İnsansız Hava Araçları ile bu sistemlere ilişkin ekipman için, diğer ikisi de havadan-havaya ve havadan-karaya gelişmiş füze mühimmatı için Dışişleri Bakanlığı tarafından verilen satış onaylarını reddetti.
Tasarıların birinde 018'de Kongre'ye tebliğ edilen 490 milyon dolarlık mühimmat satışının da reddedildiği belirtildi. Menendez, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, bu tasarıyı Kongre'nin ABD'nin silah satışları üzerinde mutlak yetkisinin bulunduğunu ortaya koymak için sunduğunu belirtti. Bu konuda Trump yönetimini uyardığını vurgulayan Menendez, "Bu satışların ABD ve İsrail'in ulusal güvenliği ve menfaatlerini nasıl etkileyeceğine ilişkin çok sayıda önemli kaygılar var" ifadelerini kullandı.
Senatör Murphy ise Arap ülkeleri ile İsrail arasındaki normalleşmeyi desteklediğini ancak bu anlaşmanın ABD'nin bölgede silah yarışına neden olacak şekilde silah tedarik etme koşulunun içermediğini kaydetti. BAE'nin ABD için önemli bir ortak olduğunu belirten Murphy, "Ancak onların son zamanlardaki bazı davranışları bu silahlarla uluslararası hukuk ve ABD kanunlarını ihlal edebileceklerini gösterdi. BAE, daha önce satış anlaşmalarını ihlal etmiş ve ABD'nin silahlarının militan grupların eline geçmesine neden olmuştu ve Libya ile Yemen'de uluslararası hukuka uymadılar" ifadelerine yer verdi.
1976'da çıkarılan Silah İhracat Kontrol Yasası, Kongre üyelerinde teklif edilen silah satışlarını reddetme hakkı veriyor. ABD Temsilciler Meclisi ve Senato Silah Kuvvetler Komiteleri, bir silah satışını sözlü veya yazılı olarak durdurabilir. Geçen haftalarda, ABD’nin New York temsilcisi ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Demokrat Eliot Engel ile 11 temsilci, BAE'ye F-35 uçaklarının satışını engellemek için yasa tasarısı sunmuştu.
Ortadoğu’da İsrail’den sonra en etkili hava kuvvetlerine sahip olan BAE’nin F-35 alması durumunda bölgede İsrail’in hava üstünlüğü sona erecektir. İsrail bu satış anlaşmasına onay verdiğini açıkladıktan sonra ABD’den F-22 Raptor savaş uçağı almak için başvurmuştu. Arap devletlerinin İsrail ile imzaladıkları normalleşme anlaşmasının ardından bölgede silahlanma yarışı içine girdiği düşünüldüğünde Ortadoğu coğrafyasında gerginliğin ve silahlanma yarışının daha da hız kazanması beklenmektedir.
KAYNAK:
